Χρήστος Κάτσικας

Αν θες να λέγεσαι Δάσκαλος!

Παγκόσμια μέρα των εκπαιδευτικών, σήμερα, δάσκαλε!

Προσγειώσου! Προσγειώσου στον «τσακισμένο» σου μισθό που σε οδηγεί σε απόγνωση…

Προσγειώσου στο συνωστισμό των τάξεων των παιδιών σε συνθήκες πανδημίας

Προσγειώσου στην τάξη της «ζωντανής αναμετάδοσης», στην εξ αποστάσεως εκπαίδευση «δια πάσαν νόσον και πάσαν μαλακίαν», στο σχολείο – κλειδαρότρυπα, στην πιο αποκρουστική μορφή εποπτικού ελέγχου

Προσγειώσου στο ρόλο του παιδοφύλακα, του καταδότη των αγωνιζόμενων μαθητών σου

Προσγειώσου στο Λύκειο – απομίμηση φροντιστηρίου…

Προσγειώσου στον παιδαγωγικό σου ρόλο που όλο και περισσότερο εξουθενώνεται από το ρόλο του εξεταστή, του επιτηρητή, του συμβολαιογράφου επιδόσεων…

Προσγειώσου στα διδακτικά καθήκοντά σου που όλο και περισσότερο «χαρακώνονται» από τις γραφειοκρατικές – διοικητικές υποχρεώσεις που θα σου αναθέσουν…

Προσγειώσου στη λάσπη του «τεμπέλη», του «ιδιαιτεράκια», στις ταμπέλες που σου έχουν έντεχνα φορέσει οι κυβερνήσεις μέσω των ηλεκτρονικών τους κουβερνάντων…

Προσγειώσου στα 35 χρόνια δουλειάς που σου υφαίνουν σα σάβανο

Προσγειώσου στο νέο πειθαρχικό δίκαιο που επιχειρεί να σε δέσει χειροπόδαρα

Προσγειώσου στο νέο ρόλο του γυρολόγου που σου επιφυλάσσουν

Προσγειώσου στο νέο ωράριο εργασίας που σου επέβαλαν

Προσγειώσου στην απαίτηση να μετατραπείς από εκπαιδευτικός – παιδαγωγός σε «τεχνικό» που κάνει όλα τα μαθήματα αρκεί να μπαζώνει κενά, που μετακινείται από νομό σε νομό για να με φαίνονται κενά

Προσγειώσου στο νέο επιθεωρητισμό με τον οποίο θέλουν να νομιμοποιήσουν το διχασμό, τη χειραγώγηση και την απόλυση

Προσγειώσου και αμέσως απογειώσου! Υπολόγισε τις δυσκολίες και ταυτόχρονα περιφρόνησέ τες! άφησε τα οράματά σου, τις προσδοκίες σου να υπερβούν τους τέσσερις τοίχους του σχολείου και τους χαμηλούς ορίζοντες ενός προκατασκευασμένου ρεαλισμού.

Αρνήσου στο κράτος – εργοδότη να σου φέρεται σαν επιχειρηματίας και να θέλει το σχολείο ένα εμπορικό μαγαζί και τον εκπαιδευτικό έναν κακοπληρωμένο και υπάκουο υπάλληλό του.

Αρνήσου τους λογιστικούς υπολογισμούς μιας πολιτικής που με το απατηλό σύνθημα «πρώτα ο μαθητής» δεν διστάζει, στη λογική του «Συμφώνου λιτότητας και περικοπών», να συγχωνεύει τμήματα και σχολεία, αδιαφορώντας για την υποβάθμιση των όρων μάθησης και διδασκαλίας και για τις πολύπλευρες ψυχοπαιδαγωγικές και κοινωνικές συνέπειες.

Μετάτρεψε το σχολείο από χώρο «εξεταστικής θυσίας», από μια άχαρη και ψυχρή «αίθουσα αναμονής» στην οποία αναγκαστικά περιμένει ο μαθητής μέχρι να έρθει η ώρα του μοιράσματος των τίτλων, σε χώρο γνώσης, διεκδίκησης, ζωής.

Υπονόμευσε την ανταγωνιστική σχολική ατμόσφαιρα, δημιουργώντας όρους συνεργασίας, επιβραβεύοντας τη συλλογικότητα και την αλληλεγγύη, επιχειρηματολογώντας υπέρ της θέσης, ότι «τα καλύτερα όνειρα στη ζωή μας είναι τα συλλογικά!».

Αρνήσου να γίνεις ο βούρδουλας και το μακρύ χέρι της κυβέρνησης ενάντια στους αγωνιζόμενους μαθητές σου

Γνώρισε τους μαθητές σου όχι μόνο με το αυστηρό κριτήριο της επιτυχίας ή της αποτυχίας τους στο σχολείο, αλλά με τα βασικά στοιχεία της κοινωνικής τους ταυτότητας. Δώσε στις τάξεις ένα άλλο χρώμα, πιο ανθρώπινο, πιο ζωηρό, πιο κοινωνικό. Επισήμανε σε όλους τους τόνους και προς όλες τις κατευθύνσεις ότι το σχολικό σύστημα δεν έχει το δικαίωμα να δημιουργεί παραμελημένα παιδιά.

Σκύψε πάνω στα παιδιά των «τελευταίων θρανίων», αφουγκράσου τις ανάγκες τους, μάθε τους γράμματα. Στάσου στα ξένα παιδιά, πλησίασέ τα, κατάλαβε ότι δεν είναι αυτά το πρόβλημα, αντίθετα αυτά έχουν χίλια προβλήματα. Μην επιτρέψεις, από συναδελφική αλληλεγγύη, σε κανέναν να κάνει το «στιγματισμό» διδακτέα ύλη για το μαθητή.

Πείσε τους μαθητές σου ότι οι σχέσεις σας μπορούν να πάψουν να είναι ανταγωνιστικές όταν η ουσιαστική συμμετοχή τους στη σχολική ζωή θα δρομολογηθεί στους όρους θέσπισης και τήρησης κανόνων που θα εξασφαλίζουν δικαιώματα και καθήκοντα σε όλους.

Μίλησε στους μαθητές σου και στους γονείς τους με απλά λόγια για τα εκπαιδευτικά προβλήματα, για τη φτώχεια και την ανεργία, για το λασπωμένο μέλλον που ετοιμάζει ο σύγχρονος Ηρώδης, για το φασισμό που καραδοκεί, για την κοινότητα συμφερόντων μαθητών-δασκάλων-εργαζομένων, για  τους αναγκαίους κοινούς αγώνες που πρέπει να γίνουν.

Αφόπλισε τον ωχαδελφισμό, τη λογική τού «τόσα παίρνω, τόσο δουλεύω». Κατέβασε την καρδιά σου από την έδρα, αφουγκράσου τα χτυποκάρδια, μετάτρεψε τους μαθητές σου σε παρατηρητές – δράστες, διέγειρε την παρατηρητικότητά τους, ανάγκασέ τους να πάρουν αποφάσεις, δώσε τους επιχειρήματα, ώθησέ τους στη συνειδητοποίηση

Πρόβαλε το ρόλο του δασκάλου – εμψυχωτή, αρνήσου τη μετατροπή σου σε μικρόψυχο ελεγκτή, σε συμβολαιογράφο επιδόσεων, μην αφήνεις να σε μετατρέψουν σε κακοπληρωμένο τεχνικό χωρίς διάθεση και χαμόγελο.

Μίλησε με το συνάδελφό σου, συζήτησε μαζί του τα κοινά σας προβλήματα, στήριξέ τον, κάνε τη σταματημένη του καρδιά να λειτουργήσει και πάλι, φτιάξε μαζί του και με άλλους  τον «κύκλο των ποιητών» του σχολείου σου, που θα εμπνεύσει, θα υψώσει πύργο ατίθασο στην όποια αυθαιρεσία της διοίκησης.

Αρνήσου την παγίδα, την χειραγώγηση και την δουλεία της αξιολόγησης που σου πλασάρουν. Η αξιολόγησή τους δεν είναι γραβάτα, είναι θηλιά!

Συνδέσου με το σωματείο σου, γύρισε την πλάτη σου στους συμβιβασμένους-ιδιοτελείς, φτιάξε επιτροπές αγώνα με δραστήριους-δυσαρεστημένους, άλλαξε τους συσχετισμούς, δώσε να καταλάβουν ότι εσείς θα δώσετε τη μάχη γιατί εσάς αφορά ο πόλεμος και η καταστροφή ή η σωτηρία. Πείσε ότι δεν πρέπει να περιμένουν ν’ ακούσουν καμπάνες για να σηκωθούν από τον ύπνο, τα σήμαντρα εσείς θα τα ηχήσετε απο μόνοι σας!  Δείξε, με την υπομονή και την επιμονή που απαιτεί η γνώση ότι ο αγώνας είναι δίκαιος, μακρύς και επίμονος,  ότι ο αντίπαλος φαντάζει μεγάλος μόνο επειδή ο κόσμος της εργασίας είναι γονατισμένος. Δώσε το χέρι σου σε όποιον πασχίζει να σηκωθεί.

Άφησε άναυδους τους σοφούς του υπουργείου, τους μάγιστρους και τους διανοούμενους της αυλής και της οθόνης, διασάλευσε την «τάξη», άναψε φωτιές στην καρδιά και το μυαλό των μαθητών σου και των γονιών τους και επανέφερε στο προσκήνιο τη ζωντανή πολιτική και την αποτελεσματικότητά της, και μαζί τον κόσμο των δραστήριων-δυσαρεστημένων!  

Υπουργέ Παιδείας ακούς;

Σ’ ένα σπουδαίο διήγημα του Μ. Γκόργκι ο ήρωας Ντάνγκο οδηγεί το λαό του στα σκοτάδια ξεριζώνοντας στο τέλος την καρδιά του για να την κάνει πυρσό. Στις κοινωνίες των μυρμηγκιών όταν το σμήνος θέλει να μετακομίσει σ’ ασφαλέστερο σημείο η φύση οδηγεί χιλιάδες μυρμήγκια να αυτοθανατώνονται φτιάχνοντας γέφυρες για να περάσουν τα υπόλοιπα.

Αυτή η έννοια της υποταγής του εγώ στο σύνολο και της θυσίας ως απόδειξη της κοινωνικής αλληλεγγύης είναι που δεν καταλαβαίνουν οι επιτελείς του ΥΠΑΙΘ. Γι’ αυτό υποστηρίζουμε ότι τελικά η ιδεολογία των προοδευτικών δασκάλων είναι ανίκητη. Γιατί περιφρονεί τις δυσκολίες. Γι΄  αυτό υποστηρίζουμε απέναντι στους οπαδούς του «σημείο – μηδέν» ότι ερχόμαστε από μακριά και πάμε μακρύτερα. Γι’ αυτό υπογραμμίζουμε στην Υπουργό της Παιδείας ότι το δέντρο που έχει βαθιές ρίζες δεν φοβάται τον άνεμο και απέναντι στις σειρήνες της νέας εποχής κοιτάμε πίσω και μπρος ταυτόχρονα με τη σιγουριά των σκοπών μας και τη στερεότητα των πεποιθήσεών μας.

Νοιώθει τη ζωή καλύτερα όποιος αγωνίζεται για έναν καλύτερο κόσμο, να μια μεγάλη αλήθεια, εγχειρίδιο πράξης για κάθε δάσκαλο που δεν δειλιάζει απέναντι στον τρόμο που σκαρώνει το ΥΠΑΙΘ. Αν υπάρχουν δυσκολίες; Αναμφίβολα ναι. Όμως είναι λιγότερες από αυτές που αντιμετώπισαν οι παράνομοι, οι διωγμένοι, οι απόκληροι στο διάβα των εποχών. Στο κάτω – κάτω της γραφής κανένας δεν θυμάται τους σταυρωτήδες, τους σταυρωμένους θυμάται. Σιγά μη φοβηθούμε τις δυσκολίες.   

Χρήστος Κάτσικας, μέλος του Εκπαιδευτικού Ομίλου – Αντιτετράδια της Εκπαίδευσης