Μετά από 17 χρόνια από το ξέσπασμα της κρίσης του 2001, η οποία εκδηλώθηκε στα πλαίσια μιας πολιτικής άγριας λιτότητας, που είχε επιβάλει το ΔΝΤ και η κυβέρνηση, απαράβατος όρος των δανείων του πρώτου στη δεύτερη.

Τότε η χώρα κλονίστηκε από ογκώδεις διαδηλώσεις, κρατική βία, αλλεπάλληλες παραιτήσεις κυβερνήσεων, με πρωθυπουργούς να διαφεύγουν μέσω ελικοπτέρου, ως ότου ο Νέστορ Κίρχνερ υποχρεώθηκε σε μια άτσαλη στάση πληρωμών προς το ΔΝΤ το 2003 για ποσό περίπου δέκα δις δολάρια. Το 2005 όμως αποπλήρωσε το χρέος και με τη βοήθεια της Βενεζουέλας, η οποία αγόρασε αργεντίνικα κρατικά ομόλογα 1,6 δις δολαρίων. Έκτοτε η Αργεντινή έγινε σύμβολο αγώνα, αλλά και αφορμή για διάφορες υπερβολές και ανοησίες, όπως ότι πνέει επαναστατικός άνεμος, η Αργεντινή βρίσκεται στα πρόθυρα της επανάστασης και το κίνημα “Αργεντινάτζο” είναι ο φορέας της επαναστατικής ανατροπής. Η περίπτωση της Αργεντινής έτυχε και της προσοχής κατά τη διάρκεια της αρχής της ελληνικής κρίσης και υπαγωγής στον έλεγχο του ESM και του ΔΝΤ. Από διάφορους τυχάρπαστους, όπως το ΕΠΑΜ, οργανώσεις με αναφορά στην αριστερά, μέχρι πολιτικούς καιροσκόπους όπως ο Αλέξης Τσίπρας, που ευχόταν τάχα να γίνουμε Αργεντινή, η περίπτωση είχε χρησιμοποιηθεί προς δημαγωγία.

Στα τέλη του Σεπτεμβρίου φάνηκε πως η ευχή από τα δήθεν αντιμνημονιακά χρόνια του Τσίπρα θα πραγματοποιηθεί, αλλά αντίστροφα, δηλαδή είναι τελικά η Αργεντινή, που προσεγγίζει την κατάσταση της Ελλάδας του 2010, συνάπτοντας νέα δανειακή σύμβαση με το ΔΝΤ, πρωτοφανούς ύψους 57 δις δολαρίων, ποσό που θα λάβει η χώρα τμηματικά τα επόμενα τρία χρόνια. Το δάνειο αναζητήθηκε προκειμένου να αντιμετωπιστεί η δραστική υποτίμηση του αργεντίνικου πέσος καθώς και ο διψήφιος εδώ και αρκετό καιρό πληθωρισμός.

Όπως πάντα σε αυτές τις περιπτώσεις, η δανειακή σύμβαση περιλαμβάνει σκληρότατα μέτρα λιτότητας, που για το 2019 συμπυκνώνονται στη ρήτρα για μηδενικό έλλειμμα στον προϋπολογισμό. Επίσης η συμφωνία απαγορεύει στην κεντρική τράπεζα της χώρας να προβεί σε μέτρα για τη σταθεροποίηση του νομίσματος, εκτός αν αυτό κατρακυλήσει κάτω από το όριο των 44 πέσος ανά δολάριο. Για την ώρα η αναλογία κυμαίνεται στα 39 προς 1, με το εθνικό νόμισμα να έχει υποτιμηθεί κατά 50 τοις εκατό από την αρχή του χρόνου. Αυτό έχει οδηγήσει σε διαρροή καταθέσεων ύψους 500 εκατομμυρίων δολαρίων από τον Απρίλιο, ενώ εντύπωση προκαλεί η εκτίμηση ότι 300 δις δολάρια βρίσκονται εκτός εθνικού τραπεζικού συστήματος κυρίως, στην Ουρουγουάη και στις ΗΠΑ. Παρόλα αυτά, είναι βέβαιο πως το βάρος της εκπλήρωσης των στόχων που θέτει το ΔΝΤ, θα το σηκώσουν τα λαϊκά στρώματα μέσω γνωστών περικοπών, που τόσο έχουμε συνηθίσει και στη χώρα μας, δηλαδή μέσω μειώσεων μισθών, συντάξεων και επιδομάτων, είτε μέσω ξεπουλήματος δημόσιων περιουσιακών στοιχείων. Έχοντας ακριβώς τέτοιες εμπειρίες από το ΔΝΤ, ο αργεντίνικος λαός ήδη απάντησε με μαζικότατη πανεθνική απεργία ενάντια στα μέτρα λιτότητας, που προωθεί πλέον η κυβέρνηση του Μαουρίσιο Μάκρι.

Θυμίζοντας ασφαλώς και την περίπτωση του ιδιότυπου νεοφιλελεύθερου πραξικοπήματος στη Βραζιλία, έτσι και στην Αργεντινή, τις μέρες που οριστικοποιούταν η δανειακή σύμβαση, η δικαιοσύνη άσκησε διώξεις για διαφθορά εναντίον της πρώην προέδρου της χώρας, Κριστίνα Κίρχνερ, της οποίας η προεδρία είχε συνδεθεί με τη μετά ΔΝΤ εποχή, όπου η χώρα και ο λαός της είχαν πάρει κάποιες ανάσες, στέλνοντας πιθανότατα ένα ισχυρό μήνυμα στην αντιπολίτευση και σε όποιον ενδεχομένως αποφασίσει να αντιταχθεί στη νέα κατάσταση.

Η περίπτωση της Αργεντινής προβλήθηκε στη χώρα μας από διάφορες πλευρές ως πρότυπο αντιμετώπισης επιθέσεων, όπως αυτή που δέχθηκε και η δική μας χώρα το 2010. Μάλιστα, μια σειρά δορυφορικών δυνάμεων του τότε ακόμη αντιπολιτευόμενου ΣΥΡΙΖΑ, εξήραν τη στάση του Νέστορ Κίρχνερ, υποβαθμίζοντας το ρόλο του μαζικού λαϊκού εξωκοινοβουλευτικού αγώνα και του πολιτικού προσανατολισμού και υπερτιμώντας τις δυνατότητες των ελιγμών αστικών κυβερνήσεων, υιοθετώντας μια σειρά συνθήματα όπως «διαγραφή χρέους» ή «εθνικοποίηση των τραπεζών» και άλλα. Όλα αυτά ήταν στη βάση της αδημονίας να βγει και να «πιεστεί» τάχα τότε ο ΣΥΡΙΖΑ να ακολουθήσει και αυτός μια τέτοια στάση. Σήμερα, με την Αργεντινή να πηγαίνει από χρεοκοπία σε χρεοκοπία, διαγράφοντας πλήρη κύκλο από το 2001 μέχρι σήμερα, καταδεικνύεται για άλλη μια φορά η αφέλεια αυτών των απόψεων για τον ιμπεριαλισμό και αναδεικνύεται και πάλι ο λαϊκός εξωκοινοβουλευτικός αγώνας ως η μόνη εγγύηση για την υπεράσπιση των λαϊκών δικαιωμάτων.

Σπύρος Κατσαφάδος