επιμέλεια: Θανάσης Κοντοφάκας
-Από την εποχή του πολέμου των χωρικών το Μεσαίωνα και τον ηγέτη τους τον Τόμας Μίντσερ (1490- 1525)·.
-Από τους επαναστατημένους Αναβαπτιστές της πόλης του Μίνστερ και τον ευγενή ιππότη επαναστάτη Φλόριαν Γκάιερ (1490- 1525) της Μαύρης Ορδής που πολέμησε και τελικά πέθανε υπερασπιζόμενος τα συμφέροντα των καταπιεσμένων αγροτών και γράφτηκαν τραγούδια για αυτόν.
-Και από την επανάσταση του 1848, τους αγώνες του Γερμανικού λαού για την ενοποίηση της κομματιασμένης Γερμανίας, μέχρι την εξέγερση των Γερμανών κομμουνιστών των Σπαρτακιστών (Ιανουάριος 1919).
-Από τα Γερμανικά Σοβιέτ στο Κίελο και αλλού, τους δολοφονημένους κομμουνιστές ηγέτες Ρόζα Λούξεμπουργκ (1871-1919) και Καρλ Λιμπκνεχτ (1871-1919) και μέχρι τους Γερμανούς αντιφασίστες με πρώτους τους κομμουνιστές στο Β΄ Παγκόσμιο πόλεμο που υπερασπίστηκαν τα συμφέροντα των κατακτημένων λαών και αγωνίστηκαν με αυτοθυσία ενάντια στο Ναζιστικό τέρας μέσα στην πιο βαθειά παρανομία
-Από τους γερμανούς κομμουνιστές που ήταν οι πρώτοι που γεύτηκαν στο πετσί τους τα στρατόπεδα συγκέντρωσης, όπως το Νταχάου ήδη από το 1933, και τον κομμουνιστή ηγέτη Έρνστ Τέλμαν (1886- 1944), Γενικό Γραμματέα του ΚΚ Γερμανίας που θα δολοφονηθεί στο Μπούχενβαλντ στις 18 Αυγούστου 1944.
[Για πάνω από 11 χρόνια ο Τέλμαν βρισκόταν στις φασιστικές φυλακές. Οι Γερμανοί κομμουνιστές γνώριζαν την αφοβία και τη σταθερότητα του συντρόφου Τέλμαν και την πίστη του στη νίκη της δίκαιης υπόθεσης της εργατικής τάξης και στη νίκη της Σ. Ένωσης. Οι φασίστες τον φοβόντουσαν ακόμα και μέσα στη φυλακή γι’ αυτό και τελικά τον μετέφεραν στις 17 Αυγούστου 1944 στο Μπούχενβαλντ έξω από τη Βαϊμάρη και τον δολοφόνησαν την επομένη].
Ο Γερμανικός λαός έχει δημιουργήσει στο πέρασμα των αιώνων με τους αγώνες του και τις θυσίες του μια πλούσια επαναστατική παράδοση και έναν πλούτο επαναστατικών τραγουδιών. Τραγούδια της εξέγερσης, τραγούδια για την ανεργία, τη φτώχεια, τη μετανάστευση, τραγούδια που απαιτούσαν τη γερμανική ενοποίηση, τραγούδια για την επανάσταση, για την αλληλεγγύη, τραγούδια για τον Τέλμαν. Εξάλλου η Γερμανία είναι η χώρα όπου γεννήθηκαν οι δυο μεγάλοι επαναστάτες θεμελιωτές του επιστημονικού σοσιαλισμού και διαλεκτικού υλισμού ο Κάρλ Μάρξ και ο Φρίντριχ Έγκελς, ιδρυτές της Α΄ και Β΄ Διεθνούς.
Ενδεικτικά παραθέτουμε δύο τραγούδια σε στίχους Μπέρτολτ Μπρέχτ και μουσική Χάνς Άισλερ και Κούρτ Βάιλ.
Tο τραγούδι της αλληλεγγύης
Στίχοι: Μπέρτολτ Μπρέχτ, Μουσική :Χάνς Άισλερ (Hanns Eisler)
Μετάφραση: Παύλος Μάτεσις / Τραγούδι : Μαρία Φαραντούρη
Τώρα ήρθ’ η ώρα για μάχη και για ζωή
Γροθιά μου η γροθιά σου
Δίπλα φίλε στάσου
Η πείνα είναι ντροπή.
Όταν σφίξουμε τα χέρια
Οι λαοί αυτής της γης
Θα γίνει παράδεισός μας
Κι αφεντάδες της εμείς.
Τώρα ήρθ’ η ώρα για μάχη και για ζωή
Γροθιά μου η γροθιά σου
Δίπλα φίλε στάσου
Η πείνα είναι ντροπή.
Έχουν ρίξει τη διχόνοια
Και μας τρων οι δυνατοί
Δούλος τους εσύ να μείνεις
Και αφεντάδες να ’ναι αυτοί.
Τώρα ήρθ’ η ώρα για μάχη και για ζωή
Γροθιά μου η γροθιά σου
Δίπλα φίλε στάσου
Η πείνα είναι ντροπή.
Δούλοι και προσκυνημένοι
Βάρη άχρηστα της γης
Μαύρη μοίρα τους προσμένει
Σαν θα ενωθούμε εμείς.
Τώρα ήρθ’ η ώρα για μάχη και για ζωή
Γροθιά μου η γροθιά σου
Δίπλα φίλε στάσου
Η πείνα είναι ντροπή.
Προλετάριε προχώρα
Με τη γνώση πας μπροστά
Μονιασμένη και ενωμένη
Θα νικήσει η εργατιά.
Βιάσου ήρθ’ η σειρά σου
Έμπα και συ στη γραμμή
Για να γίνεις ο αφέντης
Στη δική σου την πατρίδα
Στη δική σου τη ζωή.
Το τραγούδι της αλληλεγγύης έγινε ένας δημοφιλής εργατικός ύμνος που τραγουδιόταν σε διαδηλώσεις και συλλαλητήρια σε όλη την Ευρώπη. Η μουσική είναι του Αυστριακού συνθέτη Hanns Eisler, κομμουνιστή συνεργάτη και στενού φίλου του Μπρεχτ.
[Ο Hanns Eisler γεννήθηκε στη Λειψία στις 6 Ιουλίου 1898 και πέθανε στις 6 Σεπτεμβρίου 1962. Έγραψε μουσική για έργα του Μπρεχτ. Το 1928 άρχισε να διδάσκει στη Μαρξιστική Σχολή Εργατών του Κ.Κ. Γερμανίας στο Βερολίνο. Στις αρχές της δεκαετίας του 1930 μαζί με τον Μπρεχτ θα γράψουν τα τραγούδια της διαμαρτυρίας. Το τραγούδι της αλληλεγγύης είναι ένα από αυτά. Είναι τραγούδια για τους φτωχούς, τους ανέργους, για τα λαϊκά στρώματα που εκείνη την περίοδο πλήττονταν άγρια από τη μεγάλη οικονομική κρίση. Μετά το 1933 η ποίηση του Μπρεχτ και η μουσική του Hanns Eisler απαγορεύτηκαν από το ναζιστικό κόμμα. Ο Μπρεχτ πηγαίνει στη Δανία ενώ ο Hanns Eisler ταξιδεύει δουλεύοντας στην Ευρώπη, Πράγα, Βιέννη, Παρίσι, Λονδίνο, Μόσχα, Ισπανία, Δανία, Μεξικό, ΗΠΑ. Ο Hanns Eisler έγραψε ένα έργο πάνω σε κείμενο του θρυλικού Αμερικανού εργάτη –τραγουδοποιού Τζο Χίλλ, το τραγούδι «Γλυκιά Χώρα της Ελευθερίας» (Sweet Liberty Land) που έγινε ο ύμνος του Κ.Κ. ΗΠΑ, έγραψε τον Εθνικό Ύμνο της Ανατολικής Γερμανίας κ.α.]
Tο τραγούδι της ενότητας
Στίχοι: Μπέρτολτ Μπρέχτ Μουσική : Κούρτ Βάιλ (Κurt Julian Weill)
Απόδοση στα ελληνικά : Μάριος Πλωρίτης / Τραγούδι: Μαρία Φαραντούρη
Αφού είσαι ανθρώπινο πλάσμα
Και ανάγκη σου πρώτη το ψωμί
Από τα λόγια τα παχιά
Μην περιμένεις τροφή
Γι’ αυτό εμπρός μαρς αριστερά
Είν’ η θέση σου εκεί
Στο μεγάλο το μέτωπο της εργατιάς
Αφού εργάτης είσαι και εσύ
Αφού είσαι ανθρώπινο πλάσμα
Σαν σκουλήκι δεν θες να σε πατούν
Δεν θέλεις δούλους να έχεις εσύ
Μα ούτε και αφεντικά
Αφού είσαι εργάτης εργάτη
Το δίκιο σου δε θα βρεις πουθενά
Μονάχη της η εργατιά, κερδίζει την λευτεριά
Το τραγούδι γράφτηκε το 1934 μετά από παράκληση του θεατρικού παραγωγού Erwin Piscator στον Μπρεχτ να συνθέσει κάτι για τη Διεθνή Εργατική Μουσική Ολυμπιάδα στο Στρασβούργο το 1935 όπου και τραγουδήθηκε από 3.000 εργάτες. Κυκλοφόρησε σε δίσκο το 1937 στη διάρκεια του Ισπανικού Εμφυλίου από τον Έρνστ Μπους, μαχητή των Διεθνών Ταξιαρχιών. Η μουσική είναι του Κουρτ Βάιλ Γερμανοεβραίου συνθέτη και συνεργάτη του Μπρεχτ σε πολλά θεατρικά έργα.
[Ο Κurt Julian Weill γεννήθηκε στο Ντεσάου στις 2 Μαρτίου 1900 και πέθανε στη Ν. Υόρκη στις 3 Απριλίου 1950. Έγραψε μουσική για θεατρικά όπως η «Όπερα της πεντάρας», «Τα επτά θανάσιμα αμαρτήματα» κ.α.]
e-prologos.gr
