“Δοσιλογικός Τύπος” της Κατοχής: Παραπληροφόρηση, προπαγάνδα και αντισημιτισμός

16 Απριλίου 2023

Στήλες:

Μοιραστείτε το άρθρο

Ο δοσιλογικός τύπος, προβάλλει μαζί με τις “επιτυχίες” του ναζισμού, ελαφρά και κοσμικά γεγονότα, αποσιωπώντας ή υποβαθμίζοντας συνειδητά την ανθρωπιστική, κοινωνική και οικονομική καταστροφή που είχε επιβληθεί στην πόλη και στη χώρα, παρουσιάζοντας -σε γενικές γραμμές- μια ψευδή, “ωραιοποιημένη” εκδοχή της καθημερινότητας.

 

Σε ψηφιακή μορφή ο

 

Σε ψηφιακή μορφή ο

Οι “μαγικές εικόνες” που μπορεί να αντλήσει κανείς από τις δύο δοσιλογικές εφημερίδες της κατοχής, τη “Νέα Ευρώπη” και την “Απογευματινή” της Θεσσαλονίκης, παρουσιάζουν μια μάλλον… ευημερούσα πόλη, στην οποία λειτουργούσαν… δεκατρείς κινηματογράφοι για την τέρψη του κινηματογραφόφιλου κοινού, διοργανώνονταν χοροεσπερίδες, κοσμικά γεγονότα και άλλες εκδηλώσεις και διαφημίζονταν χαρτοπαικτικές λέσχες και καταστήματα αναψυχής, μέχρι και τα περίφημα… “Κούτσουρα του Δαλαμάγκα”, που τραγουδούσε ο Βασίλης Τσιτσάνης. Αρκεί, να αναλογιστεί κανείς ότι “λείπουν” από τις σελίδες τους ή υποβαθμίζονται συστηματικά και κατά περίπτωση, δραματικά γεγονότα όπως η έκταση των δραματικών επιπτώσεων του “μαύρου χειμώνα” του 1941, με τους εκατοντάδες θανάτους από την πείνα και τις κακουχίες (παρότι αναφέρονται “μέτρα” της διοίκησης για τη δήθεν βελτίωση της κατάστασης) όσο και οι διώξεις, οι συλλήψεις και ο μαζικός εκτοπισμός των Εβραίων της πόλης στα ναζιστικά στρατόπεδα συγκεντρώσεως…

Σε ψηφιακή μορφή ο

Στα δοσιλογικά έντυπα γίνονται πολλές αναφορές στο “νέο κόσμο”, το “νέο καθεστώς” που επαγγέλλεται ο εθνικοσοσιαλισμός και οι ναζί κατακτητές και “καταγγέλλονται” η δημοκρατία και ο καπιταλισμός, ως “παρωχημένα πολιτικά και οικονομικά συστήματα”.

Η τακτική των ναζί ήταν η ίδια σε όλες τις χώρες που καταλάμβαναν. Απαγόρευαν την κυκλοφορία όλων των εφημερίδων και ενθάρρυναν μόνο αυτές που απηχούσαν τις απόψεις και εξυπηρετούσαν τους στόχους τους. Αυτό συνέβη και στη Θεσσαλονίκη, μετά τη γερμανική εισβολή, στις 9 Απριλίου του 1941. Η “Νέα Ευρώπη” άρχισε να εκδίδεται από τον Μάιο του 1941. Η “Απογευματινή” της Θεσσαλονίκης κυκλοφορούσε και πριν από την κατοχή και συνέχισε να εκδίδεται μέχρι την αποχώρηση των γερμανικών στρατευμάτων.

Στα πρώτα τους φύλλα υπάρχουν δημοσιευμένες εντολές της γερμανικής διοίκησης και στα γερμανικά, ενώ στη συνέχεια δημοσιεύουν μόνο στα ελληνικά τα υπαγορευμένα, εν πολλοίς, από την κατοχική διοίκηση κείμενά τους. Παράλληλα, κυκλοφορούσε και η δοσιλογική περιοδική έκδοση “Νέοι Καιροί”, κυρίως με άρθρα “διαφώτισης” του πληθυσμού, προπαγανδιστικού χαρακτήρα, με στόχο τη διάδοση των “θριάμβων” του ναζισμού και της υπεροχής των ναζιστικών ιδεών, του φυλετισμού, του αντισημιτισμού, κ.α.

Τον Σεπτέμβριο του 1944, οι δύο δοσιλογικές εφημερίδες συνενώθηκαν σε μία, με τίτλο “Νέα Ευρώπη-Απογευματινή”, προφανώς και λόγω της έλλειψης χάρτου, μέχρι και την τελευταία κοινή έκδοση τους στις αρχές Οκτώβρη του 1944.

 

Σε ψηφιακή μορφή ο

Είναι χαρακτηριστικό ότι, συνήθως, στις δύο πρώτες σελίδες αποτυπώνονταν τα πολεμικά κατορθώματα των γερμανικών στρατευμάτων και αποκρύπτονταν οι ήττες- μισή ή μια σελίδα ήταν αφιερωμένη στη γενικότερη εγχώρια ειδησεογραφία, εξιστορημένη φυσικά με τη ματιά των κατακτητών και σε μια ή μιάμιση σελίδα κατά περίπτωση καταγράφονταν τα “γεγονότα” της πόλης. Ήταν δισέλιδες σε μεγάλο σχήμα ή τετρασέλιδες σε μικρότερο και μέσα από την ύλη τους ξεδιπλώνεται σε όλη της την έκταση η ναζιστική προπαγάνδα και η παραπληροφόρηση για τα τεκταινόμενα εκείνης την εποχής.

“Μπορούν οι γυναίκες να είναι χρήσιμα μέλη της κοινωνίας μας;” είναι ο τίτλος ενός άρθρου, σε μια από αυτές τις εφημερίδες. Σε άλλη, προσομοιάζεται σε “βαρβαρότητα” ο Ιωσήφ Στάλιν με τον… Τζέκινς Χαν και το κείμενο συνοδεύεται, μάλιστα, και από εικονογράφηση, όπου “αποδεικνύεται” η ομοιότητα των χαρακτηριστικών του προσώπου τους και προφανώς και την φυλετική “συγγένεια”…

Σε ψηφιακή μορφή ο

e-prologos.gr

Βρήκατε ενδιαφέρον το άρθρο; Μοιραστείτε το
Go to Top