Οι ιστορίες που θα διαβάσετε παρακάτω είναι απίστευτες και όμως αληθινές. Είναι βασισμένες σε μαρτυρίες του γράφοντος και συναδέλφων αυτού. Στην τηλεκπαίδευση ο εκπαιδευτικός αντιλαμβάνεται τα όσα διαδραματίζονται στο μάθημα με υποθέσεις και πιθανότητες και όχι με τη σιγουριά της δια ζώσης επικοινωνίας. Αυτή η ψηφιακή ομίχλη ανάμεσα στον εκπαιδευτικό και τους μαθητές ενίοτε προκαλεί ευτράπελα.  Μην σας ξεγελάσει ο ανάλαφρος τρόπος περιγραφής του κειμένου. Η αλήθεια είναι ότι όντως εκ των υστέρων πολλά από αυτά αποκτούν μια ελαφρότητα. Την ώρα όμως που βιώνονται είναι ιδιαίτερα δύσκολα και σε βάζουν σε δοκιμασία.

Δημήτρης Τσιριγώτης, φυσικός

Ευτράπελες ιστορίες

-Πάντως το νιώθεις πως όταν κάνεις μάθημα κάποιοι γονείς, παππούδες και γιαγιάδες έχουν πιάσει θέση και παρακολουθούν. Έτσι εξηγούνται τα πεσμένα νούμερα φέτος στα πρωινάδικα. Προσωπικά εμένα δεν με πειράζει. Τα καημένα τα παιδιά σκέφτομαι που έχουν συμμαθητές τη μαμά, το μπαμπά, τον παππού και τη γιαγιά.

-Μαθητής «φάντασμα» κάνει παράπονα γιατί πήρε χαμηλό βαθμό στο τετράμηνο. Είναι η πρώτη φορά στην ιστορία που καταγράφεται επικοινωνία φαντάσματος με τον κόσμο των ζωντανών.

-Κουράστηκες να βλέπεις τα ίδια 4 χεράκια σηκωμένα στο μάθημα. Και αποφασίζεις να εφαρμόσεις το «Όταν δεν πάει ο Μωάμεθ στο βουνό, πάει το βουνό στο Μωάμεθ». Ρωτάς έναν έναν τους μαθητές με κατάλογο. «Γιωργάκη, μπορείς να μας πεις τον 1^ο Νόμο του Νεύτωνα;» Μούγκα ο Γιωργάκης. Ξανακάνεις την ερώτηση με πιο επιτακτικό ύφος αυτή τη φορά. Εμφανίζεται μήνυμα στο chat: «Κύριε μιλάω, δεν με ακούτε;». Απαντάς: «Όχι δεν σε ακούω, απάντησέ μου στο chat». Ξαφνικά το όνομα του Γιωργάκη εξαφανίζεται από τον πίνακα. Μετά από λίγο εμφανίζεται στο lobby. Τον αποδέχεσαι στην ψηφιακή τάξη και τον ρωτάς: «Τι έγινε Γιωργάκη;» Απαντά: «Με πέταξε έξω το σύστημα κύριε». Του λες: « Α ωραία, τώρα που σε ακούμε πες μας τον 1^ο Νόμο του Νεύτωνα». Το όνομα του Γιωργάκη ξαφνικά εξαφανίζεται πάλι από τον πίνακα. Δύο τινά συμβαίνουν: είτε ο Γιωργάκης είναι θύμα του συστήματος είτε  το σύστημα είναι ο ίδιος.

-Ποια εξάρτηση από το διαδίκτυο; Αυτή δεν είναι τίποτα μπροστά στην εξάρτηση από την παρακολούθηση σειρών από τις γνωστές πλατφόρμες οικιακής θέασης. Οι μαθητές αντί να βγάζουν κεφάλαια, βγάζουν σεζόν.

-Πάντως έχει και τα καλά του το webex. Το πιο καλό από όλα είναι πως σε κάνει να νιώθεις παντοδύναμος, σου δίνει αέρα κυρίαρχου. Κάνεις admit σε όποιον θέλεις, κάνεις expel σε όποιον θέλεις και κανείς δεν μπορεί να σου πει κουβέντα αφού εσύ είσαι ο Host. Τις προάλλες ένα από τα ονόματα που εμφανίστηκε στο lobby  ήταν «Νίκη Κεραμέως». «Ρε μπας και είναι αλήθεια;» αναρωτήθηκα. Κυκλοφορεί και μία φήμη, εδώ που τα λέμε, πως έχει κάνει κάποιες παρόμοιες επιθεωρήσεις σε άλλους. Τελικά δεν την έκανα admit και ας είχα και μια μικρή ανησυχία μήπως μου κάνει εκείνη expel από την εκπαίδευση.

-Υπάρχει και ο λομπίστας μαθητής. Βγαίνει και ξαναμπαίνει καμία 20σαριά φορές με αποτέλεσμα την περισσότερη ώρα να την περνάει περιμένοντας στο lobby.

-Ενώ στο δια ζώσης μάθημα μία καλημέρα αρκούσε για να χαιρετίσω όλο το τμήμα , στο webex οι καλημέρες είναι ατομικές. Κάθε παιδί μου λέει μία καλημέρα και η καλή μου ανατροφή επιβάλει να λάβει μία πίσω. Γιατί όμως τέτοια θέρμη από τα παιδιά να λένε καλημέρα; Για κάποια είναι ένα τσεκ πως όλα δουλεύουν ρολόι , είναι σαν να ρωτάνε: «ναι με ακούτε»; Για κάποια άλλα το καλημέρα είναι η μόνη πιστοποίηση ύπαρξης στο μάθημα, είναι σαν να σου λένε: «μην κοιτάτε που δεν συμμετέχω, είμαι εδώ και παρακολουθώ». Το κακό είναι πως εγώ ακούγομαι σαν να έχει κολλήσει η βελόνα. Στο φινάλε με πόσα διαφορετικά ηχοχρώματα και τόνους φωνής μπορεί να πει κάποιος «καλημέρα»;

-Στολή εργασίας εκπαιδευτικού κατά τη διάρκεια της τηλεκπαίδευσης αποτελούμενη από 3 διαφορετικά μέρη που όμως δένουν αρμονικά μεταξύ τους και συνθέτουν ένα μοναδικό αποτέλεσμα: 1)από τη μέση και πάνω υπηρεσιακό ντύσιμο σαν αυτό που θα είχαν και στο σχολείο, 2)από τη μέση και κάτω χαλαρό ντύσιμο με πυτζάμα, φόρμα ή σορτσάκι και 3)υπόδημα παντόφλα ή σαγιονάρα.

-Άλλο να μη χάνει η βρύση και άλλο να κρατιέται κλειστή. Εντάξει σχολική διαρροή δεν είχαμε με την τηλεκπαίδευση. Απλά σε πολλούς μαθητές η βρύση δεν είχε κανονική ροή είτε γιατί οι ίδιοι την κράταγαν κλειστή ή μισόκλειστη, είτε γιατί οι εκπαιδευτικοί δεν είχαν πρόσβαση σε αυτή για να μπορούν να την ανοίγουν όπως εν δυνάμει θα μπορούσαν στο δια ζώσης.

-Μαθήτρια εμφανίζεται στο μάθημα 15 λεπτά καθυστερημένη. «Γιατί άργησες»; τη ρωτάω «Είχα πρόβλημα με το σύστημα» μου απαντά με αγουροξυπνημένη, σχεδόν ναρκωμένη,  φωνή. «Ποιο σύστημα το βιολογικό, που έχεις κάνει τη νύχτα μέρα»; σκέφτηκα να της πω. Τελικά δεν της είπα τίποτα και την άφησα να αλλάξει πλευρό αφού τίποτα άλλο δεν ήλπιζα να αλλάξει.

-Σηκώστε καλέ χεράκι, σας παρακαλώ. Ελεήστε το φτωχό εκπαιδευτικό που αισθάνεται εδώ και ώρα πως παραμιλάει και πως του επιστρέφει η φωνή του. Μήπως μια λύση θα ήταν το webex να άνοιγε λίγο τα δάχτυλα στο ψηφιακό χεράκι, να έφερνε λίγο σε μούντζα; Τότε μπορεί να είχαμε αύξηση της συμμετοχής.

-Ξεκίνησε πρόσφατα η επιμόρφωση των εκπαιδευτικών για την τηλεκπαίδευση. Επίσης θα δοθεί κουπόνι 200 ευρώ στους οικονομικά ευάλωτους μαθητές για αγορά υπολογιστή.  Ένα χρόνο και, μετά την έναρξη της τηλεκπαίδευσης. Κάλλιο αργά παρά ποτέ; Δε νομίζω. Κάλλιο ποτέ παρά αργά.

-Ερωτήσεις που στριμώχνουν κάθε εκπαιδευτικό, που τον κάνουν να χάνει τα λόγια του: «Πότε ανοίγουν τα Γυμνάσια κύριε; Θα γράψουμε εξετάσεις φέτος κύριε»; Και τα άτιμα έτσι «κύριο» όπως με προσφωνούν δεν μπορώ και να τους απαντήσω: «Κύριος οίδε πότε».

-Μαθητής από αυτούς που τους λέμε «φαντάσματα»  ξαφνικά σηκώνει χεράκι. Ορμάς εσύ και του δίνεις το λόγο τρέμοντας μην το κατεβάσει και ακούς: «κύριε μπορώ να πάω τουαλέτα;» Προς στιγμήν σκέφτηκα να του πω «όχι», να δω τι θα γίνει. Του είπα: «φυσικά, το ρωτάς;». Δεν ενημερώθηκα ποτέ πότε γύρισε από την τουαλέτα.

-Ίσες ευκαιρίες μάθησης και τηλεκπαίδευση. Το ακούσαμε και αυτό από επίσημα χείλη. Με τόση ανισότητα τεχνολογικού εξοπλισμού και πρόσβασης δικτύου μεταξύ των μαθητών; Το άλλο με τον Τοτό το ξέρετε;

-Πάντως η e-αξιολόγηση με έναν μοναδικό τρόπο βελτιώνει τα μάλα τις επιδόσεις των μαθητών. Σε όσα τμήματα έβαλα τηλε-διαγωνίσματα οι βαθμοί εκτινάχθηκαν προς τα πάνω. Και αποδείχθηκε πως η ομαδοσυνεργατική μέθοδος είναι με διαφορά η πιο αποτελεσματική.

-Στις τηλεδιασκέψεις αναδείχθηκαν οι παρακάτω ειδικές κατηγορίες μαθητών:                                      α) οι αόμματοι: σε ακούν αλλά δεν σε βλέπουν β) οι κωφοί: σε βλέπουν αλλά δεν σε ακούν γ) οι άλαλοι σε βλέπουν, σε ακούν αλλά δεν μιλούν δ) οι αόρατοι: σε βλέπουν, σε ακούν, τους ακούς αλλά δεν τους βλέπεις ε) οι chaters: απαντούν μόνο μέσω chat στ) τα φαντάσματα: μπορούν να σε δουν και να σε ακούσουν, μπορείς να τους δεις και να τους ακούσεις, απλά δεν είναι εκεί (πνευματικά ή και φυσικά) για να το κάνουν.

-Μαθητής παίρνει το λόγο, χωρίς χεράκι, και μου λέει: «κολλάτε κύριε». Του απαντώ με ύφος ανωτερότητας: «μήπως κολλάς εσύ και όχι εγώ»; Μου απαντάει: «όχι εσείς κολλάτε κύριε». Εμ τα ήθελε το μυξιάρικο οπότε του ρίχνω τη χαριστική βολή: «η δική μου σύνδεση είναι 200 Μbps, η δική σου»; Κάτι σαν 24 μου φάνηκε πως νιαούρισε το γατάκι. Σκέφτηκα να του πω: «για πες μου τώρα ποιος κολλάει» αλλά έδειξα ανωτερότητα, που έτσι και αλλιώς είχα, και του είπα απλά: «βγες και ξαναμπές». Υπάκουσε αποδεχόμενος την ήττα του.

-Μικρός με το όνομα Μάκης έχει ξεχάσει το μικρόφωνό του ανοιχτό. Ακούγεται η μαμά του να του λέει: «τι σουπίτσα έφτιαξα εγώ για το αγοράκι μου; φα’ τη τώρα πριν κρυώσει». Το πάτημά μου στο  mute του Μάκη ήταν αστραπιαίο, να προλάβω πριν αρχίσει το ρούφηγμα της σούπας. Ουφ πρόλαβα στο τσακ. Αλλά ένας άλλος μικρός που μάλλον ζήλεψε το Μάκη πετάχτηκε και ρώτησε ειρωνικά: «ωραία η σουπίτσα Μάκη»; Το μπάχαλο που τόσο προσπάθησα να αποφύγω τελικά ήρθε οπότε… mute σε όλους. Αυτό το mute  τι καλά θα ήτανε να το είχαμε και στο δια ζώσης μάθημα.

-Αλλά το καλύτερο το άφησα για το τέλος. Ποτέ μου δεν περίμενα πως τα ίδια αυτά παιδιά που πέταγαν τη σκούφια τους για να μην έρχονται σχολείο θα έφταναν στο σημείο να με ρωτούσαν με τόση λαχτάρα για το πότε θα ανοίξει. Καλά λένε πως μόνο όταν στερείσαι κάτι καταλαβαίνεις την αξία του. Αυτό βέβαια δεν είναι ευτράπελο μόνο. Είναι ταυτόχρονα ελπιδοφόρο μα και σκληρό.

Δημήτρης Τσιριγώτης, φυσικός