Σε μεγάλο βαθμό ο ενθουσιασμός, η ομοθυμία και η αγανάκτηση που κατέκλυζε τα λαϊκά στρώματα στην πορεία για το μέτωπο, είχε να κάνει επίσης με την καταπίεση, την αδικία, την περιφρόνηση, την απαξίωση (κοινωνική και πολιτισμική) που είχαν βιώσει οι Έφεδροι, ως εργάτες, ως εργαζόμενοι, ως χωρικοί, ως βιοπαλαιστές κ.ο.κ. Από εδώ αντλούσαν θυμό, δύναμη και κουράγιο οι φαντάροι στο μέτωπο και αψηφούσαν τις σφαίρες.

Δεν θα ήταν υπερβολικό να πει κανείς πως οι Έλληνες φαντάροι πολεμώντας στο βουνά της Αλβανίας τον Ιταλικό φασισμό υπερασπίζονταν την Ελλάδα της εργασίας και του μόχθου και με αυτή την έννοια είχαν ανοιχτό μέτωπο και με τη δικτατορία του Μεταξά. Αυτή την πραγματικότητα, μέσα από τις αντιφάσεις της μπορούσε να αναγνωρίσει με οξυδέρκεια ο Ζαχαριάδης, όταν έγραφε το πρώτο γράμμα από τις φυλακές της Κέρκυρας. Αυτός ήταν και ο λόγος που το καθεστώς αρνήθηκε να δώσει φύλλο πορείας στους 600 εξόριστους κομμουνιστές και αριστερούς της Ακροναυπλία παρόλο που οι ίδιοι το ζήτησαν. Ως γνωστό, αυτοί παραδόθηκαν στη συνέχεια, από το βασιλιά και την κυβέρνηση, στους Γερμανούς για να εκτελούνται ως αντίποινα, στο Χαϊδάρι, στην Καισαριανή κ.α.

Παρόλο που η καπιταλιστική ανάπτυξη των δεκαετιών του ΄’20 και ΄’30 διαμόρφωνε τους κοινωνικούς και οργανωσιακούς όρους (κοινωνικές υποδομές, κοινωνικά υποκείμενα, ποιότητα κοινωνικών σχέσεων κ.ο.κ.), ήταν το πολιτικό υποκείμενο, το Κομμουνιστικό Κόμμα, που έπρεπε να βγάλει το λαό από την ηττοπάθεια που διακατείχε τους αστικούς κύκλους, και να δώσει πατριωτικό και κοινωνικό περιεχόμενο στον αγώνα κατά του φασισμού, και για την επόμενη ημέρα.

Συντονιστής αυτού του εγχειρήματος ήταν το ΕΑΜ (1941), συνέχεια των Λαϊκών Μετώπων, σύμφωνα με τη θέση της Διεθνούς (1934). Στις πρώτες προτεραιότητες του ΕΑΜ, ήταν να αντιμετωπιστεί η πείνα, το κρύο, οι μαυραγορίτες, οι δωσίλογοι και βεβαίως με την ίδρυση του ΕΛΑΣ (1942) ο ίδιος ο κατακτητής. Η πείνα μάλιστα έγινε ένα εργαλείο θανατοπολιτικής στα χέρια του κατακτητή, όπως διαφαίνεται στο βιβλίο “Η ψυχοπαθολογία της πείνας, του φόβου και του άγχους” (Σκούρας, Χατζηδήμος, Καλούτσης, Παπαδημητρίου) για να εκβιάσει την υποταγή, την απώλεια της αξιοπρέπειας και την κοινωνική εξαχρείωση του λαού.

Θανάσης Αλεξίου (από το fb)