του Ανδρέα Κοσιάρη

Τουλάχιστον 18 χώρες έχουν διακόψει τη χρηματοδότησή τους προς την Υπηρεσία Αρωγής και Έργων του ΟΗΕ για τους Παλαιστινίους Πρόσφυγες στην Εγγύς Ανατολή (UNRWA), χρησιμοποιώντας ως δικαιολογία καταγγελίες του Ισραήλ πως 12 υπάλληλοι της συμμετείχαν στις επιθέσεις της 7ης Οκτωβρίου. Όμως το Ισραήλ αρνείται να μοιραστεί τις «αποδείξεις» που ισχυρίζεται πως έχει, ενώ ένα 6σέλιδο «περιληπτικό ντοσιέ» που βρέθηκε στην κατοχή ΜΜΕ δεν περιέχει «καμία απόδειξη» για τις καταγγελίες.

Η UNRWA έχει υπάρξει στο στόχαστρο του Ισραήλ εδώ και πολλές δεκαετίες. Πρόκειται για τον μεγαλύτερο πάροχο ανθρωπιστικής βοήθειας προς τα 5,9 εκ. Παλαιστίνιων προσφύγων, ενώ είναι και ο μεγαλύτερος εργοδότης στη Γάζα, με προσωπικό περίπου 13.000 ανθρώπων στη Λωρίδα που παρέχουν ένα μεγάλο εύρος υπηρεσιών, κυρίως στην εκπαίδευση, την υγειονομική περίθαλψη και τις κοινωνικές υπηρεσίες. Το Ισραήλ έχει επανειλημμένα στο παρελθόν στοχοποιήσει σχολεία, νοσοκομεία, καταφύγια και άλλες εγκαταστάσεις της Υπηρεσίας, ενώ το έργο της είχε απειληθεί και το 2018, όταν η κυβέρνηση Τραμπ είχε και πάλι διακόψει τη χρηματοδότησή της.

Αυτή τη φορά όμως, τα πράγματα δείχνουν να είναι πολύ πιο σοβαρά. Εν μέσω ενός γενοκτονικού πολέμου του Ισραήλ στη Γάζα, που έχει προκαλέσει τον θάνατο περισσότερων από 30.000 Παλαιστινίων, έχει καταστρέψει ολοκληρωτικά ένα γιγαντιαίο τμήμα κτιρίων και υποδομών στη Λωρίδα και έχει προκαλέσει μια ανθρωπιστική καταστροφή άνευ προηγουμένου, η λειτουργία της μόνης Υπηρεσίας που μπορεί να παράσχει ανθρωπιστική βοήθεια στους Παλαιστίνιους απειλείται να σταματήσει στα τέλη του Φεβρουαρίου.

Ο λόγος είναι η διακοπή χρηματοδότησης από 18 χώρες, μεταξύ των οποίων οι δύο μεγαλύτεροι χρηματοδότες της UNRWA, οι ΗΠΑ και η Γερμανία. Συνολικά, έχει διακοπεί η παροχή περίπου του μισού λειτουργικού προϋπολογισμού της Υπηρεσίας. «Είναι πιθανό να αναγκαστούμε να διακόψουμε τις δραστηριότητές μας μέχρι το τέλος του Φεβρουαρίου», δήλωσε στο βρετανικό Channel 4 η Τζουλιέτ Τούμα, εκπρόσωπος της UNRWA. Οι υπόλοιπες χώρες που προχώρησαν σε διακοπή της χρηματοδότησής τους προς την Υπηρεσία είναι: Αυστραλία, Αυστρία, Καναδάς, Εσθονία, Φινλανδία, Ισλανδία, Ιταλία, Ιαπωνία, Λετονία, Λιθουανία, Ολλανδία, Νέα Ζηλανδία, Ρουμανία, Σουηδία, Ελβετία και Ηνωμένο Βασίλειο.

Αοριστία και άρνηση

Οι αποφάσεις αυτών των χωρών ήρθαν πολύ γρήγορα έπειτα από τη δημοσιοποίηση καταγγελιών του Ισραήλ πως 12 υπάλληλοι της UNRWA συμμετείχαν στις επιθέσεις της Χαμάς και άλλων οργανώσεων της παλαιστινιακής αντίστασης την 7η Οκτωβρίου. Οι καταγγελίες δημοσιοποιήθηκαν την ίδια ημέρα που ανακοινώθηκε η απόφαση του Διεθνούς Δικαστηρίου στην προσφυγή της Νότιας Αφρικής κατά του Ισραήλ με την κατηγορία της γενοκτονίας εναντίον των Παλαιστινίων στη Γάζα, όπου το Δικαστήριο διέταξε την εφαρμογή «προσωρινών μέτρων» — ένα από αυτά τα προσωρινά μέτρα λέει πως το Ισραήλ «θα πρέπει να λάβει άμεσα και αποτελεσματικά μέτρα για να επιτρέψει την παροχή των επειγόντως αναγκαίων βασικών υπηρεσιών και ανθρωπιστικής βοήθειας για την αντιμετώπιση των δυσμενών συνθηκών ζωής που αντιμετωπίζουν οι Παλαιστίνιοι στη Λωρίδα της Γάζας». Η επίθεση του Ισραήλ και των συμμάχων του κατά της UNRWA δείχνει σχεδιασμένη για να παραβεί ακριβώς αυτήν την εντολή του Δικαστηρίου.

Οι καταγγελίες του Ισραήλ αφορούν 12 εκ των συνολικά περισσότερων από 30.000 υπαλλήλων της UNRWA — από αυτούς, εννέα απομακρύνθηκαν άμεσα από την Υπηρεσία καθώς διατάχθηκε έρευνα για τις καταγγελίες από το Γραφείο Υπηρεσιών Εσωτερικής Εποπτείας του ΟΗΕ (Office of Internal Oversight Services – OIOS). Εκ των υπόλοιπων τριών δύο είναι νεκροί και ένας αγνοείται, με τις επιθέσεις του Ισραήλ να έχουν κοστίσει της ζωή σε τουλάχιστον 152 υπαλλήλους της UNRWA. Η έρευνα αναμένεται να διαρκέσει τουλάχιστον έξι μήνες, με ένα ρεαλιστικό χρονικό πλαίσιο να τοποθετείται στους 6-12 μήνες.

Η έρευνα του OIOS όμως δυσχεραίνεται καθώς το Ισραήλ έχει μέχρι στιγμής αρνηθεί να μοιραστεί τις «αποδείξεις» που ισχυρίζεται πως έχει. «Δεν νομίζω ότι χρειάζεται να δώσουμε πληροφορίες κατασκοπείας», δήλωσε ο Λιόρ Χαϊάτ, εκπρόσωπος του υπουργείου Εξωτερικών του Ισραήλ. «Νομίζουν ότι μπορούμε να τους δώσουμε πληροφορίες κατασκοπείας, γνωρίζοντας ότι κάποιοι από τους υπαλλήλους τους εργάζονται για τη Χαμάς; Σοβαρολογείτε; Γιατί δεν καλούμε τη Χαμάς στα κεντρικά μας γραφεία και να τους βάλουμε να καθίσουν στο γραφείο μας και να ρίξουν μια ματιά σε όλες τις πληροφορίες που έχουμε;».

Το μόνο που έχει μοιραστεί το Ισραήλ είναι ένα 6σέλιδο «περιληπτικό ντοσιέ» με τις καταγγελίες του, το οποίο και διέρρευσε προς μια σειρά από ΜΜΕ. Σε αυτό περιέχονται καταγγελίες πως οι εν λόγω 12 υπάλληλοι συμμετείχαν είτε σε απαγωγές Ισραηλινών είτε στην επίθεση στο κιμπούτζ Μπε’έρι. Περιέχονται επίσης «εκτιμήσεις» πως περίπου 190 ακόμα υπάλληλοι της UNRWA είναι μέλη της Χαμάς ή της Παλαιστινιακής Τζιχάντ. Οι καταγγελίες, λέει το ντοσιέ, προέρχονται εν μέρει από «πληροφορίες κατασκοπίας, έγγραφα και δελτία ταυτότητας που κατασχέθηκαν κατά τη διάρκεια των μαχών», ενώ σύμφωνα με δήλωση του ισραηλινού υπουργείου Εξωτερικών προς το FRANCE24 στις αποδείξεις περιέχεται υλικό «τηλεφωνικής παρακολούθησης» και βίντεο των Ισραηλινών Ενόπλων Δυνάμεων. Σημαντικά, όμως, καμία από αυτές τις «αποδείξεις» δεν περιέχεται στο ντοσιέ και δεν έχει παραδοθεί στους ερευνητές των Ηνωμένων Εθνών.

Όπως σημείωνε και το ρεπορτάζ του βρετανικού δικτύου Channel 4, δημοσιογράφοι του οποίου είδαν το ισραηλινό ντοσιέ, «δεν παρέχει καμία απόδειξη για τους εκρηκτικούς νέους ισχυρισμούς του Ισραήλ».

Δεν είναι επί του παρόντος ξεκάθαρο κατά πόσο το Ισραήλ έχει μοιραστεί τις «αποδείξεις» του με οποιονδήποτε. Σε δηλώσεις του, ο υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ Άντονι Μπλίνκεν δεν ξεκαθάρισε το τοπίο: «Δεν είχαμε τη δυνατότητα να ερευνήσουμε [τους ισχυρισμούς] μόνοι μας. Αλλά είναι πολύ, πολύ αξιόπιστοι». Εάν οι ΗΠΑ και οι άλλες χώρες που έσπευσαν να διακόψουν τη χρηματοδότησή τους προς την UNRWA, το έκαναν με μοναδική πηγή το εξασέλιδο ισραηλινό ντοσιέ, τότε εγείρονται σοβαρά ερωτήματα ως προς τα κίνητρά τους.

«Εάν αυτοί οι δωρητές έλαβαν μια απόφαση χωρίς αδιάσειστα στοιχεία, πρέπει να ερευνηθούν για μια κίνηση που, σύμφωνα με τους ειδικούς σε θέματα ανθρωπιστικής βοήθειας, θα προκαλέσει μαζική πείνα», δήλωσε ο Κρις Γκάνες, εκπρόσωπος της Υπηρεσίας από το 2007 έως το 2020.

Το Ινστιτούτο Λέμκιν για την Πρόληψη της Γενοκτονίας, μια οργάνωση που πήρε το όνομά της από τον Ραφαήλ Λέμκιν, τον Πολωνό δικηγόρο εβραϊκής καταγωγής που επινόησε τον όρο «γενοκτονία» το 1944, έκρουσε επίσης τον κώδωνα του κινδύνου για την απόσυρση των κονδυλίων. «Πρόκειται για μια σοβαρή κλιμάκωση της κρίσης στη Γάζα και ακολουθεί την πρώτη απόφαση του Διεθνούς Δικαστηρίου (ΔΔ) για την εφαρμογή της Σύμβασης για την πρόληψη και την τιμωρία του εγκλήματος της γενοκτονίας στη Λωρίδα της Γάζας (Νότια Αφρική κατά Ισραήλ), η οποία πολλοί ήλπιζαν ότι θα επιβράδυνε τη γενοκτονία».

Το Ινστιτούτο Λέμκιν προχώρησε όμως και ένα βήμα παραπέρα, υπενθυμίζοντας στους συμμάχους του Ισραήλ πως η διακοπή χρηματοδότησης της UNRWA «αντιπροσωπεύει μια μετατόπιση (…) από την πιθανή συνενοχή στη γενοκτονία στην άμεση εμπλοκή στη μηχανική λιμοκτονία. Είναι μια επίθεση σε ό,τι έχει απομείνει από την προσωπική ασφάλεια, την ελευθερία, την υγεία και την αξιοπρέπεια στην Παλαιστίνη».

Σχέδιο

Όπως με αντίστοιχους ισχυρισμούς του Ισραήλ, για παράδειγμα για τη χρήση νοσοκομείων στη Γάζα ως «επιχειρησιακών κέντρων» από τη Χαμάς, έτσι και τώρα οι σύμμαχοί του φαίνονται να παίρνουν τα λόγια του τοις μετρητοίς δίχως ανάγκη για αποδείξεις.

Η υπόθεση πως οι καταγγελίες και η διακοπή χρηματοδότησης της UNRWA είναι πολιτικά υποκινούμενες, ισχυροποιείται μεταξύ άλλων από αναρίθμητες δηλώσεις Ισραηλινών αξιωματούχων εναντίον της, όπως της Νόγκα Άρμπελ, πρώην αξιωματούχου του υπουργείου Εξωτερικών και ηγέτιδας του δεξιού θινκ τανκ «Kohelet», στο ισραηλινό κοινοβούλιο στις αρχές Ιανουαρίου: «Θα είναι αδύνατον να κερδίσουμε τον πόλεμο εάν δεν καταστρέψουμε την UNRWA. Και αυτή η καταστροφή πρέπει να αρχίσει αμέσως. Δεν είναι σχετικό να μιλάμε για την επόμενη ημέρα».

Την υπόθεση ισχυροποιεί επίσης η ύπαρξη μιας απόρρητης έκθεσης του υπουργείου Εξωτερικών του Ισραήλ, την οποία αποκάλυψαν ισραηλινά ΜΜΕ τον Δεκέμβριο του 2023. Σε αυτήν περιγράφονται βήματα για «την απομάκρυνση της UNRWA από τη Λωρίδα της Γάζας» καθώς, όπως λένε τα ισραηλινά ΜΜΕ, «λειτουργεί ενάντια στα συμφέροντα του Ισραήλ».

Το πρώτο βήμα που περιγράφεται στην έκθεση, είναι ακριβώς αυτό που εφαρμόστηκε, δηλαδή η «προετοιμασία μια υπόθεσης που περιγράφει λεπτομερώς τη συνεργασία της UNRWA με τη Χαμάς». Η έκθεση έπειτα προτείνει τη «μείωση του πεδίου δραστηριότητας της UNRWA και εξεύρεση παρόχων υπηρεσιών προς αντικατάστασή της» και τέλος τη «μεταφορά των αρμοδιοτήτων της UNRWA σε άλλη οντότητα».

Σε ερώτηση για την έκθεση, ο εκπρόσωπος του ισραηλινού υπουργείου Εξωτερικών Λιόρ Χαϊάτ παραδέχτηκε την ύπαρξή της, χαρακτηρίζοντάς τη «non-paper» που «δεν εγκρίθηκε από κανέναν». Η ρητορική θυμίζει έντονα μια άλλη απόρρητη ισραηλινή έκθεση από την αρχή του παρόντος πολέμου, που περιέγραφε τα βήματα για την εθνοκάθαρση της Λωρίδας της Γάζας. Εκείνη η έκθεση είχε επίσης χαρακτηριστεί από Ισραηλινούς αξιωματούχους «ασήμαντη», όμως τα προτεινόμενα βήματά της εφαρμόστηκαν σχεδόν αυτολεξεί.

Θα πρέπει να σημειωθεί ξανά πως οι καταγγελίες του Ισραήλ αφορούν αρχικά μόλις 12 κι έπειτα περίπου το 0,09% των περίπου 13.000 υπαλλήλων της UNRWA, χωρίς δημοσιοποιημένα αποδεικτικά στοιχεία. Η UNRWA, που απασχολεί συνολικά περίπου 30.000 ανθρώπους, αποστέλλει σε ετήσια βάση την πλήρη λίστα των υπαλλήλων της στις κυβερνήσεις των χωρών στις οποίες δραστηριοποιείται, μεταξύ αυτών και στην κυβέρνηση του Ισραήλ. Η τελευταία σχετική ενημέρωση έλαβε χώρα τον Μάιο του 2023, με την κυβέρνηση του Ισραήλ να έχει δικαίωμα να εγείρει τις όποιες αντιρρήσεις ή υποψίες είχε για τους υπαλλήλους της UNRWA — δεν το έπραξε.

πηγή: info-war.gr