Νέα επέλαση των αρπακτικών της «πράσινης ενέργειας» – Δεκάδες ανεμογεννήτριες στα βουνά όλης της Ηπείρου ακόμη πάνω και από τον ιστορικό χώρο του Σουλίου

Με ένα «πρόγραμμα-μαμμούθ» «αιολικών πάρκων», επελαύνουν οι πολυεθνικές της ενέργειας και τα ντόπια αρπακτικά στα παρθένα βουνά της Ηπείρου – και στους 4 νομούς – τα οποία, πέρα από τα ήδη εγκατεστημένα, τα αδειοδοτημένα ή υπό αδειοδότηση, θα έχουν συνολική ισχύ 250 MW – ίση με μισή Μεγαλόπολη – με προσχηματικές μελέτες και ανεπανόρθωτες επιπτώσεις στο περιβάλλον, στη ζωή και στις δραστηριότητες των εναπομεινάντων κατοίκων στις περιοχές αυτές.

Μαζί με τις σχεδιαζόμενες εξορύξεις υδρογονανθράκων στην περιοχή της Ζίτσας (Γουργιάνιστα), τα Ασφαλτικά στη Λωρίδα Σαγιάδας, τα αλλεπάλληλα, αναρίθμητα – χωρίς όριο – υδροηλεκτρικά στα ποτάμια και στους χείμαρρους της Ηπείρου, τους προβληματικούς ΧΥΤΑ, το Σταθμό Συμπίεσης Φυσικού Αερίου στα παράλια Πέρδικας-Πάργας, έρχονται να προσβάλλουν καίρια αυτό που διαθέτει η ορεινή και όμορφη αυτή περιοχή της χώρας μας.

Δημοσιεύουμε σήμερα στη συνέχεια, κείμενο με Απόψεις (επιστημονικού χαρακτήρα, αλλά με σαφή πολιτική απόχρωση), για την ΜΠΕ που αφορά τα όρη Σουλίου, που κατέθεσαν φίλοι και σύντροφοι στα αρμόδια όργανα «γνωμοδότησης» (Δήμο Σουλίου, Περιφέρεια Ηπείρου).

Βέβαια τελευταία το Υπουργείο και με αρνητικές γνωμοδοτήσεις όλων των φορέων, Δήμων, Περιφέρειας, Φορέων Διαχείρισης, Συλλόγων, πολιτών, αποφασίζει «θετικά»…. Τόσο πολύ τις λαμβάνει υπόψη. Κατά τα άλλα «διαύγεια» και «διαβούλευση». Εδώ πάει «είναι πολλά τα λεφτά Άρη».

Το ζητούμενο είναι η αφύπνιση και οι αντιδράσεις των τοπικών κοινωνιών, κατεύθυνση που θέλει να υπηρετήσει το κείμενο, μαζί με άλλα αναλυτικά κείμενα που έχει δημοσιεύσει ο «e-prologos» και η οποία κατεύθυνση θα γίνει προσπάθεια από τους συντρόφους και τις οργανώσεις μας στην Ήπειρο να εξελιχθεί σε πλατύ, ενωτικό, μαζικό, λαϊκό αγώνα για να αποτραπούν τα σχεδιαζόμενα εγκλήματα.

*****

Απόψεις επί της ΜΠΕ για το έργο ΑΣΠΗΕ

«Όρη Σουλίου- Θεσπρωτικά όρη- Κακουρι» ισχύος 117,6KW

Η υπόψη μελέτη αποτελεί ένα ακόμη παράδειγμα άστοχης και ανεπαρκούς μελέτης που τίθεται σε διαβούλευση, με τις ευλογίες της διοίκησης, παρότι παραβιάζει και την ουσία της νομοθεσίας που καθορίζει τον σκοπό της, και τις σύγχρονες επιστημονικές αντιλήψεις που απαιτούνται για την διαχείριση των οικοσυστημάτων, σε συνθήκες έντονης περιβαλλοντικής κρίσης. Έτσι με κίνητρο το κέρδος, μια περιβαλλοντικά προβληματική επένδυση, επιχειρείται να αδειοδοτηθεί, με κάλυμμα μια προσχηματική μελέτη, που αφήνει αναπάντητα τα πιο ουσιαστικά ερωτήματα.

Α. Συγκεκριμένα:

1. Αντιμετωπίζει τα βουνά σαν «Ιφιγένεια» για το πανελλαδικό ή και πλανητικό «καλό», με μέσο την παράκαμψη της τοπικότητας στην εκτίμηση του ισοζυγίου των επιπτώσεων.
2. Είναι άστοχη και ανεπαρκής στην θεώρηση της μηδενικής λύσης, και δεν βρίσκει λόγο για οποιαδήποτε αναφορά στην σημασία της εξοικονόμησης ενέργειας.
3. Είναι άστοχη και προσχηματική στην εξέταση των εναλλακτικών λύσεων, μιας και αναλίσκεται σε παραλλαγές της ίδιας λύσης και δηλώνει ανυπαρξία εναλλακτικών με διαφορετική τεχνική βάση.
4. Αγνοεί τα συμπεράσματα της μελέτης για κατασκευή ΑΣΠΗΕ πάνω από 1200μ υψόμετρο – που αποτελεί την κατευθυντήρια γραμμή στην Ήπειρο – και που τα απορρίπτει χωρίς εξαιρέσεις.
5. Διακρίνεται στην αποσιώπηση επιπτώσεων της οδοποιίας και κινδύνων.
6. Εκπλήσσει στο ζήτημα της ορνιθοπανίδας, με τον τρόπο που αξιολογεί και αξιοποιεί την καταγραφή της.
7. Υιοθετεί την λογική «όποιος προλάβει πρώτος» για την αδειοδότηση των αιολικών έργων, χωρίς να λαμβάνει υπόψη την φέρουσα ικανότητα, υπάρχοντα, αδειοδοτημένα ή υπό αδειοδότηση άλλα έργα και χωρίς να τεκμηριώνει προτεραιότητες, πράγμα που ισοδυναμεί με ουσιαστική έλλειψη σχεδιασμού.
8. Δεν προβληματίζεται διόλου από το μέγεθος της ισχύος των Α/Γ σε σχέση με την κατανάλωση της Θεσπρωτίας σε ηλεκτρική ενέργεια και τι σημαίνει περιβαλλοντικά η ενίσχυση των απαιτούμενων υποδομών του δικτύου για την εξυπηρέτηση του έργου.
9. Ξενίζει προκλητικά με την αντιμετώπιση της ιστορικότητας του χώρου του Σουλίου και της αίσθησης των απάτητων βουνών που τρέφει η κοινή γνώμη

Β. Πιο αναλυτικά:

1. Θεωρούμε ότι η πρακτική ισοζυγίου τοπικών αρνητικών επιπτώσεων, με τα οφέλη σε πλανητικό επίπεδο είναι εκτός της θεσμοθετημένης ουσίας των ΜΠΕ και οδηγεί άστοχα σε άκριτη δικαιολόγηση κάθε έργου. Η αξιολόγηση οφείλει να γίνεται μόνο με τα αναλογούντα οφέλη στην περιοχή του έργου. Άλλως έχουμε «μεταφορά» επιπτώσεων και στην πράξη θυσία της περιοχής του έργου, με βάση μια περιβαλλοντικά και λογικά απαράδεκτη διαστρέβλωση της βάσης σύγκρισης. Στη βάση ποιας αρχής διαχείρισης περιβάλλοντος θυσιάζεται μια περιοχή στο όνομα κάποιου γενικού στόχου; Παρά τα επιδοτούμενα από τη φορολόγηση των πολιτών έργα της λεγόμενης «πράσινης ενέργειας, οι λογαριασμοί ρεύματος είναι «φωτιά» για τα λαϊκά νοικοκυριά, για επαγγελματίες και αγροτοκτηνοτρόφους, ενώ το ρεύμα παραμένει πάμφθηνο για το βιομηχανικό κεφάλαιο.
2. Η κατάσταση εικονογραφείται καθαρά, αν η μηδενική λύση πραγματικά συγκριθεί, εισάγοντας στην σύγκριση μόνο τα αναλογούντα στην περιοχή δεδομένα της. Και φυσικά όχι με εκθέσεις ιδεών, αλλά με χρήση της μόνης κατάλληλης μεθόδου σύγκρισης που είναι, εν έτει 2023, η Ανάλυση Κύκλου Ζωής (ΑΚΖ), η μέθοδος που υποδεικνύει αρκετά χρόνια τώρα η σχετική διαδικτυακή πλατφόρμα της ΕΕ καθώς και τα ISO 14000.
3. Εναλλακτική είναι μια λύση που επιτυγχάνει το σκοπούμενο αποτέλεσμα με ριζικά διαφορετική προσέγγιση. Άλλως είναι απλή παραλλαγή. Η υπό κρίση ΜΠΕ δεν εξετάζει την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας με άλλη ΑΠΕ, δηλώνοντας άστοχα ότι δεν υπάρχει εναλλακτική.
4. Χωρίς να προδικάζουμε ή άκριτα να υιοθετούμε το αποτέλεσμα της σύγκρισης, πιστεύουμε ότι αποτελεί ουσιώδη έλλειψη της ΜΠΕ η μη εξέταση π.χ. εναλλακτικής λύσης με φωτοβολταϊκά 385 στρεμμάτων, δηλ. όσης έκτασης χρησιμοποιεί και το προτεινόμενο έργο.
5. Επιπλέον αποφεύγει χαρακτηριστικά την σύγκριση με παραγωγή με Α/Γ σε θαλάσσιο πάρκο ενώ επικαλείται εθνικούς στόχους προς κάλυψη. Ειδικά η λύση του θαλάσσιου πάρκου αποτελεί την σύγχρονη τάση του κλάδου και προέκυψε από τα αδιέξοδα στην αντιμετώπιση των περιβαλλοντικών επιπτώσεων στην στεριά. Και που ήδη επιτρέπει την ουσιαστική αύξηση της ισχύος των Α/Γ που δεν μπορεί να γίνει στη στεριά, χωρίς σοβαρές και μάλλον αξεπέραστες επιπτώσεις σε αρκετά επίπεδα. Έτσι η υπόψη ΜΠΕ ατεκμηρίωτα προτείνει την επανάληψη λαθών χωροθέτησης, όταν έχει ανοίξει ο δρόμος για καλύτερες εναλλακτικές με Α/Γ.
6. Αλλά και η εξέταση των παραλλαγών χωροθέτησης, αριθμού Α/Γ κλπ δεν παρουσιάζεται αναλυτικά, αλλά με γενικολογίες συμπερασμάτων (!!!) που επίσης αποτελεί ουσιώδη έλλειψη της μελέτης.
7. Πόσο ελλειμματικός είναι ο σχεδιασμός εναλλακτικών, νομίζουμε φαίνεται από την χωροθέτηση της Α/Γ 5 καθώς και του οικίσκου ελέγχου του πολυγώνου Α, παρά τον ξεχωριστό οικολογικό χαρακτήρα και λειτουργία της θέσης, η μελέτη αποφεύγει οποιαδήποτε αναφορά και αξιολόγηση της σημασίας της και ατεκμηρίωτα και ισοπεδωτικά προγραμματίζει έργα.
8. «Λαλίστατη» και πολύ χαρακτηριστική είναι και η αφωνία της ΜΠΕ σχετικά με τα συμπεράσματα μελέτης από ΔΕΠ του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων για λογαριασμό της Περιφέρειας Ηπείρου που απορρίπτει την κατασκευή ΑΣΠΗΕ σε μεγάλα υψόμετρα! Το ίδιο ασχολίαστη αφήνει και την ευρωπαϊκή πρακτική που ακολουθεί ακόμη χαμηλότερα υψομετρικά όρια στην χωροθέτηση Α/Γ.
9. Διαφωτιστική και απορριπτέα είναι και η πρακτική αποσιώπησης στην αξιολόγηση και παρουσίαση των επιπτώσεων της οδοποιίας. Το πλεόνασμα 550.000 κμ προϊόντων εκσκαφής (σ.98) απλά εξαφανίζεται και δεν μαθαίνουμε τίποτε για την διαχείριση του ούτε και για τις συνέπειες στις πλαγιές, όπως το βλέπουμε τόσο παραστατικά στον Κασιδιάρη. Στην φωτογραφική τεκμηρίωση φυσικά παρουσιάζονται μόνο βελάκια σε κορυφές χωρίς δρόμους και πρανή……
10. Από κοντά και η αποσιώπηση κινδύνων, όπως οι καταρρεύσεις πυλώνων Α/Γ όπως την ζήσαμε στον Κασιδιάρη ή σε άλλα μέρη της Ελλάδας (Εύβοια κ. α.)….
11. Κεντρική αστοχία της ΜΠΕ είναι βέβαια η αποφυγή απάντησης στο ερώτημα για τις επιπτώσεις στην ορνιθοπανίδα και ιδιαίτερα στα αρπακτικά που απομένουν με ελάχιστους πληθυσμούς ως και ενός μόνο ζευγαριού. Μπορεί η ΜΠΕ να στηρίζει την κατασκευή του έργου με γενικολογίες τύπου «χαμηλή σημαντικότητα», «αναστρέψιμες επιπτώσεις», χωρίς να τοποθετείται ξεκάθαρα αν τα 2 όρνια, θα επιβιώσουν με βεβαιότητα 100%, όταν μάλιστα στόχος διατήρησης τους είδους είναι 7;

Πιθανολογικές εκτιμήσεις χωρούν στις περιπτώσεις αξιόλογων πληθυσμών και όχι πληθυσμών που βρίσκονται σε συνθήκες εξαφάνισης.

Ενασχόληση με όσα άλλα είδη ορνιθοπανίδας, ποσοστά και πιθανότητες και βιβλιογραφία, δεν αποτελεί απάντηση τι θα υποστεί ο ελάχιστος πληθυσμός των πιο σημαντικών αρπακτικών. Όσο μικρές πιθανότητες και να επικαλούνται, το προστατευτέο αντικείμενο τίθεται σε μη αναστρέψιμο κίνδυνο εξολόθρευσης. Το ερώτημα μένει αναπάντητο: όρνια ή Α/Γ; Αν η ΜΠΕ απαντούσε τεκμηριωμένα ότι μπορούν να συνυπάρχουν, τότε θα έπρεπε να προβλέπει και όρο με τον θάνατο όρνιου να ακολουθεί η αποξήλωση του ΑΣΠΗΕ. Αντίστοιχα και για προσδιορισμένο αριθμό θανάτων από άλλα είδη.

12. Επίσης δεν έχει κανένα προβληματισμό για τις επιπτώσεις από τα έργα ενίσχυσης των υποδομών δικτύου υποδοχής και μεταφοράς, όταν και μόνο αυτή η επένδυση πρακτικά είναι 5 φορές η σημερινή κατανάλωση της Θεσπρωτίας και προβλέπονται και άλλες άδειες. Ποιοι και που θα είναι οι υποσταθμοί και με τι δίκτυο θα μεταφέρονται πολλαπλάσια φορτία σε σχέση με σήμερα. Άλλη κρυμμένη επίπτωση στο περιβάλλον της Θεσπρωτίας και των γειτονικών Περιφερειακών Ενοτήτων.
13. Ούτε όμως για τις επιπτώσεις στην κτηνοτροφία, με τα ποιοτικά χαρακτηριστικά των προϊόντων της και στην ανάπτυξή της αναφέρεται η ΜΠΕ.
14. Αμφισβητήσιμη είναι τελικά και η παραγόμενη ισχύς του αιολικού πάρκου, αφού δεν υπάρχουν στη μελέτη συγκεκριμένες και αναλυτικές ανεμολογικές μετρήσεις για την συγκεκριμένη περιοχή. Αν μάλιστα η μέση ταχύτητα ανέμων στην περιοχή φτάνει τα 4-5 μ/δλ (σύμφωνα με βιβλιογραφικά στοιχεία) και η λειτουργία των Α/Γ γίνεται μετά τα 3μ/δλ, τότε εκείνο που μπορεί κανείς να υποθέσει είναι ότι τα έργα αυτά γίνονται μάλλον για να εξυπηρετήσουν το κατασκευαστικό κεφάλαιο (εργολαβικά συμφέροντα), την προμήθεια των Α/Γ (ξένο κεφάλαιο και εισαγωγείς) και εκείνο που τελικά θα μείνει σε μας, θα είναι τα κουφάρια αυτών των Α/Γ, που σύμφωνα με την διεθνή εμπειρία συνιστά τεράστιο δυσεπίλυτο ζήτημα, για το οποίο η ΜΠΕ κάνει μια γενικόλογη, αμφισβητήσιμη και ευχολογικού χαρακτήρα αναφορά.
15. Τέλος για την ΜΠΕ φαίνεται ότι η εθνική μυθοπλασία είναι μόνο για την εκφώνηση λόγων στις εκδηλώσεις στο Κούγκι και δεν ανταποκρίνεται σε πίστη της κοινής γνώμης για απάτητο Σούλι. Αλλά μόνο βεβήλωση και προσβολή θα δεχθεί η ιστορικότητα του τόπου με υπερμεγέθεις ανεμιστήρες και κάμερες ασφαλείας

Τι νόημα έχουν οι επισκέψεις της υπουργού Πολιτισμού και η σύνταξη μελετών για το χωροταξικό και για την ανάδειξη του ιστορικού χώρου του Σουλίου, σαν χώρου με υπερτοπική, ιστορική, τουριστική και εθνική σημασία, όταν ακριβώς πάνω από τους χαμηλούς ανδριάντες και τις ταπεινές οικίες των ηρώων του Σουλίου, θα χάσκουν κυρίαρχες οι γιγάντιες υπερκατασκευές των Α/Γ του επελαύνοντος αδηφάγου «σύγχρονου πολιτισμού» και της «πράσινης ενέργειας»;

Αλλά για το Υπουργείο φαίνεται ισχύει το λαϊκό:

«Αν είναι να τουρκέψεις να γένεις αγάς κι όχι σιοκόλι».

Όλα στο σφυρί χωρίς όρια! Και όπως φαίνεται και χωρίς … όρνια…

Όλα για το κέρδος και για τα «όρνεα» αυτού του είδους.

Για όλα τα παραπάνω απορρίπτουμε την ΜΠΕ και το έργο και καλούμε την διοίκηση να μην αδειοδοτήσει περιβαλλοντικά το έργο.

Θωμάς Φώτσης, Ομότιμος Χημικός Μηχανικός, Πολύδροσο

Παύλος Λ. Αλεξίου, Πολιτικός Μηχανικός, Ηγουμενίτσα

Θεόδωρος Χόβολος, Κτηνίατρος, Παραμυθιά

Παραμυθιά 31-05-2023