Αν υπάρχει μια εικόνα που είναι εξόχως συμβολική της υποχώρησης της συλλογικής σκέψης και δράσης, δεν είναι άλλη από αυτήν που κυριαρχεί στον κόσμο των αδιόριστων εκπαιδευτικών. Κατακερματισμένοι όσο ποτέ άλλοτε, συχνά αποστρατευμένοι από συλλόγους και σωματεία, στις περισσότερες των περιπτώσεων χάνονται… στην πυκνή ομίχλη του ατομικού δρόμου.

Τροφή για να φουντώσει ξανά η συζήτηση για τους διορισμούς, δίνουν οι προεκλογικές (σαφώς) εξαγγελίες για χιλιάδες προσλήψεις στην εκπαίδευση. Να σημειώσουμε εδώ ότι οι σχεδόν μηδενικοί διορισμοί στην εκπαίδευση τα τελευταία 10 χρόνια, έχουν οδηγήσει στη μείωση των μόνιμων εκπαιδευτικών σε ποσοστό πάνω από 30%, ενώ ταυτόχρονα έχουν δημιουργήσει έναν «στρατό» δεκάδων χιλιάδων συμβασιούχων. Μάλιστα, ειδικά στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση, οι περισσότεροι από αυτούς μετράνε πάνω από δέκα χρόνια αυτής της εργασιακής περιπλάνησης και της ιδιότυπης ομηρείας.

Γι’ αυτούς τους λόγους το θέμα των προσλήψεων στην εκπαίδευση αξιοποιήθηκε προεκλογικά αλλά και μετεκλογικά από τον ΣΥΡΙΖΑ. Εξαπατώντας τον εκπαιδευτικό κόσμο και έχοντας στο προεκλογικό του πρόγραμμα τη μόνιμη εργασία και τους διορισμούς, ξεκίνησε την επομένη των εκλογών με εξαγγελίες για 20.000, που αργότερα έγιναν 12.500, μετά 10.000 και τελικά μηδέν. Μετά από μια τετραετία, και πλησιάζοντας στις εκλογές, τα νούμερα φαίνεται να ακολουθούν αντίστροφη πορεία αφού ξεκίνησε από υποσχέσεις για 4.500 διορισμούς στην ειδική αγωγή και μετά από αλλεπάλληλες αυξήσεις φτάσαμε στη ΔΕΘ, για να γράψει το κοντέρ 20.000 διορισμούς(!)… και ποιος ξέρει πόσες χιλιάδες θα προστεθούν ακόμα μέχρι εκείνη την αποφράδα μέρα.

Δεν είναι λοιπόν η πρώτη φορά που η παρούσα κυβέρνηση, όπως άλλωστε και οι προηγούμενες, παίζει με την αγωνία των χιλιάδων αδιόριστων εκπαιδευτικών. Όμως ακόμη κι αν στις σημερινές δύσκολες συνθήκες οι νέοι εργαζόμενοι δεν γνωρίζουν ή ξεχνούν ότι θετική απάντηση στο ζήτημα των διορισμών δίνουν μόνο οι συλλογικοί αγώνες, δεν μπορεί να πέφτουν στην παγίδα των νέων αυταπατών με τις οποίες επιχειρεί να τους «καθησυχάσει» η κυβέρνηση. Στην Ελλάδα του 2018, όπου οι «εκπρόσωποι των θεσμών» ελέγχουν, αξιολογούν και παρεμβαίνουν στα πάντα, στην Ελλάδα των τεσσάρων μνημονίων, της επιτροπείας και του ασφυκτικού ελέγχου, σε αυτή την Ελλάδα, είναι το λιγότερο αστείες οι υποσχέσεις για διορισμούς σε βάθος τριετίας! Γιατί πολύ απλά, ακόμη και αν κάποιος (όχι εμείς πάντως) ανακαλύπτει αγνές κυβερνητικές προθέσεις, αυτές δεν μπορεί να έχουν καμία αξία για μια κυβέρνηση που έχει υπογράψει αιματηρά πλεονάσματα και ρήτρες μέχρι το 2060! Σε μια τέτοια Ελλάδα καμία υπόσχεση για μελλοντικούς διορισμούς δεν δικαιούνται να δίνουν οι θιασώτες και διαχειριστές αυτής της πολιτικής.

Ο ατομικός δρόμος οδηγεί σε κανιβαλισμό και αδιέξοδο

Από την άλλη, η κατάσταση στο εκπαιδευτικό κίνημα και τις συνδικαλιστικές ομοσπονδίες, είναι τέτοια που δεν μπορεί να προστατέψει τον κόσμο της ελαστικής εργασίας από τις κάλπικες εξαγγελίες και τις κυβερνητικές αυταπάτες. Δεν είναι τυχαίο που από τον Φλεβάρη του 2015, πολλές φορές, ακόμη και «ψυλλιασμένοι» εκπαιδευτικοί πίστεψαν και ετοιμάστηκαν για τον επικείμενο διορισμό. Μακριά από τις συλλογικές διεργασίες ο κύριος όγκος των αδιορίστων αναζητά λύσεις σε δικηγόρους και δικαστικές αποφάσεις. Αναρίθμητες πλέον είναι οι ομάδες αναπληρωτών, που διεκδικούν μια θέση εργασίας από… τη δικαστική έδρα. Επιτυχόντες του ΑΣΕΠ του 2008, 24μηνο, 30μηνο, ΑΣΕΠ και προϋπηρεσία, προϋπηρεσία από τον τελευταίο ΑΣΕΠ και μετά, και δεν έχει τέλος ο κατάλογος των κατηγοριών και υποκατηγοριών των αδιόριστων, που σοφά και σατανικά έπλασε η πολιτική του «διαίρει και βασίλευε»! Οι δικαστικές αποφάσεις που εκδίδονται και μπορεί να δικαιώνουν τις διάφορες ομάδες, σε πολλές περιπτώσεις προϋποθέτουν την εναντίωση σε άλλες κατηγορίες εκπαιδευτικών διορισμένων ή μη! Δυστυχώς για τους αθεράπευτα ρομαντικούς, για μια ακόμη φόρα η δικαιοσύνη αποδεικνύει ότι δεν «ίπταται» ανεξάρτητη πάνω από τις τάξεις και το κράτος. Ως μια από τις εξουσίες, ως τμήμα του κράτους που υπηρετεί τα συμφέροντα της κυρίαρχης τάξης, δεν μπορεί παρά σαν πιστό σκυλί να υπηρετεί την πολιτική της. Γι’ αυτό και οι αποφάσεις της δεν κάνουν άλλο από το να σπέρνουν αυταπάτες και να ενισχύουν την κατηγοριοποίηση και το διχασμό ανάμεσα στους εργαζόμενους.

Η επετηρίδα, ο ΑΣΕΠ και η αξία της μνήμης!

Η ιστορία του κινήματος και των αγώνων του κλάδου, ακόμη και αν δεν δίνει όλες τις απαντήσεις, είναι πάντα μια πηγή γνώσης, συμπερασμάτων και τελικά δύναμης.

-Να θυμηθούμε λοιπόν τις πικρές εμπειρίες του κλάδου από άλλες περιπτώσεις δικαστικής δικαίωσης των αιτημάτων του. Τότε που δεκάδες χιλιάδες εκπαιδευτικοί πλουτίζοντας τα δικηγορικά γραφεία, έκαναν αγωγές για το περίφημο επίδομα των 176 ευρώ. Ακόμη και αν αυτό έγινε με τη συλλογική εποπτεία της ΟΛΜΕ, στο βαθμό που λειτούργησε αποπροσανατολιστικά στρέφοντας το βλέμμα του κλάδου από τον αγώνα στα δικαστικά εξαπτέρυγα, είχε μόνο αρνητικές συνέπειες για όλους. Γιατί παρά τη δικαίωση σε όλες τις έδρες και τις βαθμίδες της δικαιοσύνης, παρά την κατοχύρωση ξανά και ξανά του περίφημου «δεδικασμένου» το μόνο που «πέτυχε» ο κλάδος από όλο αυτό ήταν… να χάσει τα χιλιάδες ευρώ που έδωσε στους δικηγόρους. Και έχοντας δικαιωθεί δικαστικά να απολέσει οριστικά τελικά ένα επίδομα που τότε δίνονταν σε όλους τους δημοσίους υπαλλήλους. Αυτό συνέβη και αυτό θα συμβαίνει πάντα, όποτε οι εργαζόμενοι ξεχνούν ότι ο μόνος δρόμος για τη διεκδίκηση των αιτημάτων τους είναι αυτός του αγώνα. Και έχουν ευθύνη γι’ αυτό και οι συνδικαλιστικές οργανώσεις όταν με την πρακτική τους κατευθύνουν τους εργαζόμενους στις δικαστικές αίθουσες.

-Να θυμηθούμε μια κορυφαία στιγμή αντιπαράθεσης του κλάδου με την πολιτική της ανατροπής των εργασιακών σχέσεων. Τις μεγάλες μέρες των εκπαιδευτικών αγώνων του 1998 ενάντια στον ΑΣΕΠ. Και να βγάλουμε τα αναγκαία συμπεράσματα για τα «συστήματα διορισμών».

-Να συνειδητοποιήσουμε ότι ακόμη και οι πιο «καταστροφολογικές» προβλέψεις εκείνων των ημερών, δεν μπόρεσαν να αγγίξουν αυτό που θα ακολουθούσε την κατάργηση της επετηρίδας και την κατάσταση που δημιουργήθηκε για τον κόσμο της ελαστικής εργασίας και της αδιοριστίας. Και ότι αν κάποιος έλεγε τότε ότι οι αναπληρωτές χωρισμένοι σε κάστες θα γίνουν κήρυκες του δικανικού λόγου και κυνηγοί δικαστικών αποφάσεων θα θεωρούνταν το λιγότερο φαντασιόπληκτος.

-Να επαληθεύσουμε το δίκιο των λόγων και των κειμένων μας στα αντιτετράδια και σε όλα τα έντυπά μας. Γιατί κόντρα στη φενάκη και τα παραμύθια της κυρίαρχης προπαγάνδας, για τους γρήγορους διορισμούς και την επιλογή των «καλύτερων» που θα έφερνε η κατάργηση της επετηρίδας, αντιπαραθέσαμε τους πραγματικούς στόχους αυτής της πολιτικής. Μιλήσαμε για τους εκπαιδευτικούς που θα οδηγηθούν στον ατομικό δρόμο και σε ανταγωνισμό με τους συναδέλφους τους θα μαζεύουν μόρια για τον ατομικό τους φάκελο. Είπαμε καθαρά ότι ο ΑΣΕΠ δεν μπορεί παρά να οδηγήσει σε κατηγοριοποίηση και κατακερματισμό των εκπαιδευτικών με απώτερο στόχο την καλύτερη διαχείριση της ανεργίας και των εκπαιδευτικών κενών, από ένα σύστημα που μόνο αυτά μπορεί να υποσχεθεί και τελικά να φέρει στο προσκήνιο τις ελαστικές και κακοπληρωμένες εργασιακές σχέσεις. Υπερασπιστήκαμε την επετηρίδα ως ένα σύστημα διορισμών που, χωρίς βέβαια να λύνει από μόνο του το πρόβλημα, μπορούσε να δημιουργήσει προϋποθέσεις ενιαίας αντιπαράθεσης του κλάδου και των αδιόριστων εκπαιδευτικών για το ζήτημα των διορισμών και της εργασίας. Ως ένα σύστημα διορισμών που (ως προϊόν παλαιότερων και καλύτερων συσχετισμών) «αποδέχονταν» ότι όλοι έχουν δικαίωμα στη δουλειά και που αναδεικνύοντας την αντίθεση ανάμεσα στην αδιοριστία και τα κενά άνοιγε το δρόμο σε συλλογικές διεκδικήσεις.

Όταν οι υποκριτές του ΣΥΡΙΖΑ κουνούν το δάχτυλο στους εκπαιδευτικούς

Έχοντας υιοθετήσει και δώσει συνέχεια στην πολιτική της αδιοριστίας και του κατακερματισμού του κλάδου, η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ, μπαίνοντας στην τελική ευθεία (για δεύτερη φορά) των προεκλογικών υποσχέσεων για διορισμούς, δεν διστάζει να δείξει το πιο φαιδρό της πρόσωπο. Τα στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ μπροστά στην αγωνία και τις κινητοποιήσεις του σ.κ. για διορισμούς απευθύνονται στους εκπαιδευτικούς με έπαρση και τους λένε. «Σταματήστε να διεκδικείτε διορισμούς. Διορισμοί θα γίνουν. Εσείς μόνο πείτε μας-συμφωνήστε ποιοι να διοριστούν». Αυτοί (και οι προηγούμενοι) που με την πολιτική τους οδήγησαν τους αδιόριστους εκπαιδευτικούς σ’ αυτή την κατάσταση, τώρα τους εγκαλούν και σχεδόν τους ειρωνεύονται, που «δεν μπορούν να συμφωνήσουν σε μια πρόταση διορισμών».

Πρόκειται για την πάγια τακτική των δυνάμεων και των διαχειριστών του συστήματος. Με δεδομένο ότι η ανεργία είναι σύμφυτο φαινόμενο με τον καπιταλισμό που ποτέ δεν απαλλάχτηκε ούτε θα απαλλαχτεί από αυτό, οι θιασώτες του συστήματος επιχειρούν να στρέψουν τη συζήτηση από το αίτημα «όλοι έχουν δικαίωμα στη δουλειά» στο ερώτημα «ποιος έχει δικαίωμα στη δουλειά». Γι’ αυτό και όλη αυτή η αγωνιώδης προσπάθεια για την κατηγοριοποίηση των εκπαιδευτικών. Γιατί πάνω σ’ αυτό το υπόβαθρο εδραιώνεται πολύ πιο εύκολα το ερώτημα – ποιος από εσάς τους «διαφορετικούς» θα δουλέψει. Εμείς θα επιμείνουμε να λέμε ότι οι εργαζόμενοι πρέπει να μείνουν μακριά από αυτό το ερώτημα- παγίδα, που το μόνο αποτέλεσμα που μπορεί να έχει είναι ο παραπέρα κατακερματισμός τους και τελικά η απεμπόληση του δικαιώματος στη μόνιμη εργασία. Υπερασπιζόμαστε το δικαίωμα όλων των συναδέλφων στη δουλειά και γι’ αυτόν το λόγο υιοθετούμε κάθε θέση και αίτημα που οδηγεί και υπερασπίζεται τη συλλογική διεκδίκηση και δημιουργεί καλύτερες προϋποθέσεις γι’ αυτήν. Απέναντι στη λογική του προσοντολογίου και της κατηγοριοποίησης που εγκαινίασε ο ΑΣΕΠ, να αντιτάξουμε το αίτημα για μονιμοποίηση όλων των συμβασιούχων. Κόντρα στις αυταπάτες των δικαστικών αποφάσεων, να φέρουμε στο προσκήνιο τους αναγκαίους αγώνες για μαζικούς διορισμούς.

Πετράκης Βασίλης,

Μέλος του Εκπαιδευτικού Ομίλου – Αντιτετράδια της Εκπαίδευσης