Το κολαστήριο της Ακροναυπλίας 

Το Φλεβάρη του 1937, η δικτατορία Μεταξά, θέλοντας να απομονώσει τους χιλιάδες εξόριστους κρατουμένους από τα ηγετικά στελέχη του ΚΚΕ, μετατρέπει  το ενετικό φρούριο της Ακροναυπλίας σε χώρο φυλάκισης συγκεντρώνοντας εκεί τους αγωνιστές ηγέτες.

Το Μάη – Ιούνη και Ιούλη 1937 άρχισαν να μεταφέρονται με καραβιές από τα νησιά εξορίας της Ανάφης, Φολεγάνδρου, Αη-Στράτη οι «πιο επικίνδυνοι» εξόριστοι αγωνιστές στην Ακροναυπλία: Εργάτες, αγρότες, υπάλληλοι, διανοούμενοι. Ανάμεσά τους και μέλη της Κεντρικής Επιτροπής του ΚΚΕ, γραμματείς και μέλη περιφερειακών, αχτιδικών κ.λπ. Οργανώσεών του, βoυλευτές του Παλλαϊκού Μετώπου, εργατικά και συνδικαλιστικά στελέχη, στελέχη του Αγροτικού Κόμματος Ελλάδας και άλλων δημοκρατικών οργανώσεων, στελέχη της Κομμουνιστικής Νεολαίας (ΟΚΝΕ) κ.λπ., κ.λπ. Στην Ακροναυπλία βρέθηκαν και οι Μπελογιάννης,  Σουκατζίδης,  Γληνός, Ζεύγος και εκατοντάδες ακόμη κομμουνιστές.

Η Ακροναυπλία κατείχε εξέχουσα θέση στη συλλογική μνήμη της Αριστεράς και για έναν άλλο λόγο: τη μοίρα των πολιτικών κρατουμένων της συγκεκριμένης φυλακής κατά τη διάρκεια της Κατοχής.

Μετά την υποδούλωση της χώρας μας από τις δυνάμεις του άξονα,  οι μεταξικές αρχές, όχι μόνο αρνούνται να αφήσουν ελεύθερους αλλά παραδίδουν (με πρωτόκολλο!!) τους κρατούμενους κομμουνιστές στις δυνάμεις κατοχής, οι οποίες θα τους χρησιμοποιήσουν σαν ομήρους και θα τους εκτελέσουν σαν αντίποινα για τη δράση του ΕΛΑΣ. Ορισμένοι  θα καταφέρουν να δραπετεύσουν και να ενταχθούν στην ΕΑΜική Αντίσταση, άλλοι  θα πεθάνουν από πείνα και φυματίωση ενώ οι περισσότεροι  θα εκτελεστούν από τις δυνάμεις Κατοχής.

Οι κρατούμενοι της Ακροναυπλίας μετά το 1942 διαμοιράστηκαν σε διαφορετικές φυλακές και στρατόπεδα. Πάρα πολλοί χρησιμοποιήθηκαν από τις δυνάμεις κατοχής ως όμηροι και εκτελέστηκαν σε αντίποινα για ενέργειες των ανταρτών. Η πιο γνωστή τέτοια περίπτωση είναι η εκτέλεση 200 κρατουμένων (από τους οποίους 160 ήταν Ακροναυπλιώτες) την Πρωτομαγιά του 1944 από τους Γερμανούς.

Συνολικά 399 πρώην Ακροναυπλιώτες εκτελέστηκαν από τους Γερμανούς και τους Ιταλούς στη διάρκεια της Κατοχής.