Σύμφωνα με τα διεθνή πρακτορεία ειδήσεων Bloomberg, Reuters και Financial Times (16.7.2022) η οικονομία της Κίνας πληρώνει βαρύ τίμημα στην πανδημία, καθώς το β΄ τρίμηνο μόλις που διέφυγε τη συρρίκνωση. Το ΑΕΠ της δεύτερης οικονομίας στον κόσμο ή της πρώτης με βάση την ισοτιμία αγοραστικής δύναμης, αυξήθηκε κατά μόλις 0,4%, που σημαίνει ότι μπαίνει σε κίνδυνο ο στόχος που έχει βάλει το Πεκίνο για την ανάπτυξη στο σύνολο του έτους για 7,25%. Πρόκειται για σημαντική επιβράδυνση δεδομένου ότι το α΄ τρίμηνο είχε σημειώσει ανάπτυξη 4,8%, ενώ οι προβλέψεις για το β΄ τρίμηνο μιλούσαν για ανάπτυξη 1,2% παρά τα επανειλημμένα lockdowns. Πολλοί στη Δύση κάνουν λόγο για επερχόμενο «κραχ» και ραγδαία κατακρήμνιση της μεγαλύτερης οικονομίας του κόσμου! Λένε. Και κάπου στο βάθος διακρίνεται να τρίβουν τα χέρια τους…

Η πραγματικότητα βέβαια λέει, με βάση τα στοιχεία του ΔΝΤ, πως το ΑΕΠ της Κίνας την περίοδο της τριετίας της πανδημίας 2020-2022 θα αναπτυχθεί αθροιστικά 16%, ήδη το 2020-21 αναπτύχθηκε 10,4% και υπολογίζεται το 2022 5,6%, ενώ την αντίστοιχη τριετία το ΑΕΠ των ΗΠΑ θα αναπτυχθεί 4% και των άλλων μεγάλων χωρών Ιαπωνίας, Γερμανίας, Μ. Βρετανίας, Γαλλίας θα έχει μηδενικό άθροισμα. Άρα τετραπλάσιο ποσοστό αύξησης του ΑΕΠ της Κίνας από αυτό των ΗΠΑ και δεκαεξαπλάσιο από αυτό των άλλων ιμπεριαλιστικών χωρών στο διάστημα της τριετίας της πανδημίας και του πολέμου. Επομένως με κρίση η χωρίς κρίση, με πανδημία ή χωρίς πανδημία, με πόλεμο ή χωρίς πόλεμο, είναι ανέφικτο στις ιμπεριαλιστικές δυνάμεις της Δύσης να προσεγγίσουν τους ρυθμούς της οικονομικής ανάπτυξης της ιμπεριαλιστικής Κίνας και αυτό είναι που θα καθορίσει μακροπρόθεσμα την έκβαση του μεταξύ τους ανταγωνισμού.

Αλλά ήρθαν και οι προχθεσινές αποκαλύψεις, καθώς το αμερικανικό ΑΕΠ συρρικνώθηκε κατά 0,9% στο β΄ τρίμηνο του 2022, μετά και τη συρρίκνωση κατά 1,6% στο α΄τρίμηνο! Κατά συνέπεια και σύμφωνα με τους «κανόνες» της καπιταλιστικής οικονομίας, οι ΗΠΑ μπαίνουν σε περίοδο ύφεσης, η οποία είναι άγνωστο πόσο θα διαρκέσει ή και επιδεινωθεί. Να σημειώσουμε πως κι εδώ αποδίδεται σαν αιτία ο COVID-19, ενώ φαίνεται πως η παγκόσμια αγορά Ενέργειας έχει παίξει τον βασικό ρόλο της. Η ενεργειακή κρίση και η αναδιάρθρωση των παγκόσμιων αλυσίδων εφοδιασμού είναι αυτές που προκαλούν και τις τεράστιες πληθωριστικές πιέσεις. Εάν η Ρωσία κλείσει εντελώς τις στρόφιγγες του φυσικού αερίου και πετρελαίου, οι τιμές θα αυξάνονταν ακόμη και όταν ο πρόεδρος της Fed διπλασιάσει την αύξηση των επιτοκίων.

Καθώς η κρίση της αμερικάνικης οικονομίας γενικεύεται και αποκτά τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά ενός «κραχ», είναι πλέον πολύ αμφίβολο αν τα γιατροσόφια του προέδρου της Fed, Τζ. Πάουελ θα μπορέσουν να μειώσουν την ένταση της κρίσης και προ πάντων την επέκτασή της στις διεθνείς αγορές. Η  Fed επιμένει πως για να καταπολεμηθεί ο πληθωρισμός που καλπάζει στο 11,2% (η μεγαλύτερη αύξηση εδώ και σαράντα χρόνια), θα πρέπει να αυξηθούν τα επιτόκια, ελπίζοντας σε μία «ήπια προσγείωση», όπως αναφέρει.  Ο Πάουελ θεωρεί ότι η ανεργία των 256.000 είναι χαμηλή και η αγορά εργασίας πολύ ισχυρή, αλλά δυστυχώς τα τελευταία οικονομικά στοιχεία δείχνουν σαφή επιβράδυνσή της. Η αγορά ακινήτων υποχωρεί, η Walmart (η μεγαλύτερη αλυσίδα σούπερ μάρκετ των ΗΠΑ) μειώνει τα κέρδη της, οι αγορές τροφίμων ακριβαίνουν, η μείωση της ζήτησης αυξάνεται, τα μαγαζιά κλείνουν, το εισόδημα των νοικοκυριών συνεχώς μειώνεται.

Την περασμένη βδομάδα πάνω από 1 τρισ. δολάρια (5 φορές το ελληνικό ΑΕΠ!!) χάθηκαν μέσα στη κερδοσκοπική άβυσσο της Γουώλ Στριτ, δημιουργώντας ένα συνολικό ετήσιο έλλειμμα στην αμερικάνικη χρηματιστηριακή κεφαλαιοποίηση της τάξης των 10-12 τρισ. δολαρίων.

Ήδη η βιομηχανία των ΗΠΑ υποχώρησε κατά 1,2% έναντι 0,2% του Νοέμβρη 2021. Εσπευσμένα το ΔΝΤ κάνει λόγο για «ραγδαία επιβράδυνση του ρυθμού ανάπτυξης της αμερικανικής  οικονομίας». Από την άλλη πλευρά ο ΟΟΣΑ επισημαίνει ότι «η ύφεση της αμερικάνικης οικονομίας είναι πιθανόν να είναι περιορισμένης διάρκειας, αλλά οι μακροοικονομικές επιπτώσεις της, που δεν είναι καθόλου αμελητέες, σίγουρα θα επηρεάσουν την ανάπτυξη στα επόμενα χρόνια».

Σε ό,τι αφορά το κοινωνικοταξικό πρόσωπο της οικονομικής ύφεσης που καλούνται να πληρώσουν τα φτωχότερα στρώματα του κινέζικου και αμερικανικού λαού, θα πρέπει να αναφερθούμε στο γεγονός της αλυσιδωτής κρίσης στον κλάδο της κατασκευής και της βαριάς βιομηχανίας, με αποτέλεσμα τις πτωχεύσεις ή χρεοκοπίες των  επιχειρήσεων και τις αθρόες απολύσεις με τα εκατομμύρια των ανέργων και εξαθλιωμένων πολιτών, τη μείωση των φορολογικών εσόδων κ.ο.κ.

Η πτώχευση χιλιάδων επιχειρήσεων οδηγεί στην καταστροφή τις έμψυχες παραγωγικές δυνάμεις, τον κόσμο της εργασίας.  Για παράδειγμα αναφέρουμε ότι την τελευταία μόλις εβδομάδα οι αιτήσεις για χορήγηση επιδομάτων ανεργίας στις ΗΠΑ, έφθασαν τις 250.000!! και ήδη ο αριθμός των ανέργων από την αρχή του χρόνου έφτασε τα 1,8 εκατομμύρια.

***

‘Όμως θα πρέπει να τονίσουμε, ότι μέσα από τη σοβαρή αυτή κρίση και μέσα από τον πόλεμο της Ουκρανίας, που συντηρεί τεχνηέντως ο αμερικάνικος ιμπεριαλισμός, αναδύεται η ξέφρενη πορεία της πολεμικής βιομηχανίας, που τροφοδοτεί και θρέφει τα πολεμικά μεγαθήρια. Η στρατιωτικοποίηση της οικονομίας είναι ο παλιός και ασφαλής σύμμαχος των καπιταλιστικών κρίσεων, ο αρωγός και τροφοδότης του πολέμου.

Η Κίνα, δεύτερη σε αμυντικές δαπάνες χώρα του κόσμου μετά τις ΗΠΑ, ξόδεψε πέρυσι περί τα 293 δισ. δολάρια για το στρατό της, 4,7% περισσότερο σε σχέση με το 2020. Η αύξηση των κινέζικων στρατιωτικών δαπανών έδωσε το «πράσινο φως» στις κυβερνήσεις γειτονικών χωρών να ακολουθήσουν (Ιαπωνία αύξηση κατά 7,3% -ή 7 δισ. δολάρια- στα 54,1 δισ. δολάρια, ενώ η Αυστραλία κατά 4%, στα 31,8 δισ. δολάρια). Η συνεχής παρουσία στρατιωτικών δυνάμεων των ΗΠΑ στις θάλασσες της Νότιας και Ανατολικής Κίνας αποτελεί τον καθοριστικό παράγοντα αύξησης των στρατιωτικών δαπανών. Ιδιαίτερα η  Τριμερής Συμφωνία των  AUCUS μεταξύ Αυστραλίας, Ηνωμένου Βασιλείου και Ηνωμένων Πολιτειών.

Από την άλλη πλευρά, στον νέο Προϋπολογισμό της κυβέρνησης Μπάιντεν που αφορά το οικονομικό έτος 2022, προβλέπονται κονδύλια της τάξης των 740 δισ. δολαρίων! Αν παρατηρήσει κανείς προσεκτικά τις μετοχές του αμερικάνικου Χρηματιστηρίου, θα διαπιστώσει ότι οι μετοχές των πολεμικών βιομηχανιών εκτοξεύτηκαν στα ύψη, παρά την ελεύθερη πτώση του Dow Johnes. Για παράδειγμα αναφέρουμε ότι η General Dynamics είχε άνοδο 9%, Lockheed Martin άνοδο 13%, Northrup Grumman άνοδο 16% Alliant Techsystems άνοδο 19% και η  Raytheon άνοδο 23%!

Απ’ όλα τα παραπάνω αναδεικνύεται η λυσσασμένη προσπάθεια του αμερικάνικου ιμπεριαλισμού όχι μόνο να καταληστεύσει τον πλούτο αδύναμων κρατών, αλλά και να χαλκεύσει ακόμα πιο σφιχτά δεσμά εξάρτησης στους λαούς, συνεχίζοντας πολέμους, προετοιμάζοντας πολέμους, τροφοδοτώντας πολέμους, μεταφέροντας τα δυσθεώρητα ελλείμματα των πολεμικών δαπανών στις πλάτες του αμερικανικού λαού. Μέσα από τα ΜΜΕ γίνεται συνεχώς λόγος για «καλύτερες μέρες» (Ομιλία Μπάιντεν 11.07.2022 για την οπλοκατοχή, που πραγματοποιήθηκε στον κήπο του Λευκού Οίκου). Ψέματα!

Οι «καλύτερες μέρες» δεν υπάρχουν μέσα στο καπιταλιστικό σύστημα όπου ο κάθε πόρος του αναδύει τη βρομιά της σαπίλας, εκτός και αν εννοούν «καλύτερες μέρες» όταν ο αμερικάνικος λαός γεύεται τα αποφάγια από το πλούσιο τραπέζι που είχαν στήσει τα πλανητικά μεγαθήρια. Ωστόσο, ο καταιγισμός των αντιλαϊκών μέτρων οξύνει παραπέρα τις ταξικές αντιθέσεις, ανάμεσα στα εργατολαϊκά στρώματα και τη ντόπια ολιγαρχία από την άλλη, αποδεικνύει την πλήρη ανικανότητα της αστικής τάξης να διαχειριστεί και να διευθύνει τις παραγωγικές δυνάμεις της κοινωνίας, συμβάλλει αποφασιστικά στην όξυνση της ταξικής πάλης ώστε να καταδείξει στο λαό πως ο μοναδικός δρόμος σωτηρίας από την αθλιότητα και την πείνα είναι η ανατροπή της εξουσίας της αστικής τάξης.

Ιωσήφ Σταυρίδης, μέλος της ΚΕ του Μ-Λ ΚΚΕ