Οι Χαλκιάδες στο πανηγύρι της Παναγιάς των ξενιτεμένων, στην Πυρσόγιαννη της Κόνιτσας

Αυθεντικό ηπειρώτικο πανηγύρι

Παίρνοντας τον παλιό χωματόδρομο προς το χωριό Αμάραντος (Ίσβορος) Κόνιτσας, μέσα σε δάσος από βελανιδιές, κουτσουπιές, πεύκα, κρανιές και χρυσοξυλιές (κότινος), συναντάμε την Παναγία της Πυρσόγιαννης. Τελευταία ονομάστηκε Παναγία των Ξενιτεμένων.

Κάθε 15 Αυγούστου στα σιάδια-αλώνια της Παναγίας εορτάζεται το πανηγύρι του χωριού με αυθεντική παραδοσιακή μουσική, πίτες και ψητά πάνω στα στρωσίδια που στρώνουν οι χωριανοί κατάχαμα, όπως παλιά.

Οι οργανοπαίχτες μετά τη λειτουργία και τον αγιασμό αρχίζουν με νουμπέτι, μοιρολόι-κάλεσμα των ξενιτεμένων και όσων έχουν φύγει για πάντα. Μετά πηγαίνουν από παρέα σε παρέα,  στο μέρος που έχει στρώσει η κάθε συντροφιά και παίζουν τις παραγγελιές. Το άκουσμα της ξακουστής “πυρσογιαννίτικης γκάιντας”, “το καραπατάκι”, “ο παπα -Γιώργης”, “το ξενιτεμένο μου πουλί” ηχούν στο χώρο και γλυκαίνουν την ψυχή. Ακολουθεί ο χορός μπροστά από το ναό ως το απόγευμα.

Το βράδυ το γλέντι συνεχίζεται στην πλατεία του χωριού, ήρεμο και γλυκό, χωρίς ηχεία. Το παρήγορο είναι πως η νεολαία απολαμβάνει τη μουσική και τους χορούς του τόπου της και συμμετέχει ενεργά σε όλα τα δρώμενα του χωριού.