Η βαρβαρότητα του Ντέιρ Γιασίν ώθησε χιλιάδες Παλαιστίνιους να τραπούν σε φυγή, λίγες εβδομάδες πριν δημιουργηθεί το Ισραήλ.

Πριν από εβδομήντα πέντε χρόνια, οι σιωνιστικές πολιτοφυλακές προέλασαν μέσα από παλαιστινιακά χωριά, σφαγιάζοντας τους χωρικούς και εκδιώκοντας όσους έμειναν ζωντανοί, για να ανοίξουν το δρόμο για τη δημιουργία του κράτους του Ισραήλ.

Υπολογίζεται ότι 15.000 Παλαιστίνιοι σκοτώθηκαν και περίπου 750.000 εγκατέλειψαν τα σπίτια τους για να ζήσουν ως πρόσφυγες σε άλλα μέρη της Παλαιστίνης ή γειτονικές χώρες, ένα γεγονός γνωστό από τους Παλαιστίνιους ως Nakba – «η καταστροφή».

Φέτος, τα Ηνωμένα Έθνη θα φιλοξενήσουν την πρώτη εκδήλωση υψηλού επιπέδου για τη μνημόνευση αυτού του αναγκαστικού εκτοπισμού που είχε ως αποτέλεσμα την ίδρυση του κράτους του Ισραήλ στις 15 Μαΐου 1948.

Αλλά οι Παλαιστίνιοι δεν έπαψαν ποτέ να μνημονεύουν την απώλεια κάθε χωριού που κάποτε ήταν μέρος της πατρίδας τους.

Ανάμεσά τους ήταν το Ντέιρ Γιασίν, ένα χωριό σκαρφαλωμένο σε έναν λόφο δυτικά της Ιερουσαλήμ, το οποίο έχει γίνει εμβληματικό για τα δεινά που θα προκαλούσε το Ισραήλ στους Παλαιστίνιους.

Τι είναι η σφαγή του Ντέιρ Γιασίν;

Στις 9 Απριλίου 1948, λίγες εβδομάδες πριν από τη δημιουργία του κράτους του Ισραήλ, μέλη των σιωνιστικών πολιτοφυλακών Irgun και Stern Gang επιτέθηκαν στο χωριό Deir Yassin, σκοτώνοντας τουλάχιστον 107 Παλαιστίνιους.

Πολλοί από τους ανθρώπους που σφαγιάστηκαν – από εκείνους που ήταν δεμένοι στα δέντρα και κάηκαν μέχρι θανάτου μέχρι εκείνους που είχαν παραταχθεί σε έναν τοίχο και πυροβολήθηκαν με πολυβόλα – ήταν γυναίκες, παιδιά και ηλικιωμένοι.

Καθώς διαδόθηκαν τα νέα για τις φρικαλεότητες, χιλιάδες άνθρωποι εγκατέλειψαν τα χωριά τους φοβισμένοι. Τελικά, περίπου 700.000 Παλαιστίνιοι θα έφευγαν ή θα εκτοπίζονταν βίαια στην αρχή της δημιουργίας του Ισραήλ, καθιστώντας τη σφαγή μια αποφασιστική στιγμή στην παλαιστινιακή ιστορία.

Τι συνέβη στο Ντέιρ Γιασίν;

Ήταν απόγευμα Παρασκευής όταν η πολιτοφυλακή χτύπησε το Ντέιρ Γιασίν, όπου ζούσαν περίπου 700 Παλαιστίνιοι. Οι περισσότεροι ήταν εργάτες λατομείων και λιθοξόοι.

Σύμφωνα με την ισραηλινή αφήγηση, η επιχείρηση Nachshon είχε στόχο να ανοίξει τον αποκλεισμένο δρόμο προς την Ιερουσαλήμ και οι μαχητές αντιμετώπισαν σκληρή αντίσταση από τους χωρικούς που τους ανάγκασε να προχωρήσουν αργά από σπίτι σε σπίτι.

Ωστόσο, οι Παλαιστίνιοι και ορισμένοι Ισραηλινοί ιστορικοί λένε ότι οι χωρικοί είχαν υπογράψει συμφωνία μη επίθεσης με τη Χαγκανά, τον προϊσραηλινό σιωνιστικό στρατό. Ωστόσο, δολοφονήθηκαν εν ψυχρώ και θάφτηκαν σε ομαδικούς τάφους.

Σύμφωνα με μια έκθεση του 1948 που κατατέθηκε από τη βρετανική αντιπροσωπεία στα Ηνωμένα Έθνη, η δολοφονία «περίπου 250 Αράβων, ανδρών, γυναικών και παιδιών, έλαβε χώρα σε συνθήκες μεγάλης αγριότητας».

«Γυναίκες και παιδιά ξεγυμνώθηκαν, μπήκαν στη σειρά, φωτογραφήθηκαν και στη συνέχεια σφαγιάστηκαν με αυτόματα και οι επιζώντες μίλησαν για ακόμη πιο απίστευτες κτηνωδίες», ανέφερε η έκθεση. «Αυτοί που πιάστηκαν αιχμάλωτοι αντιμετωπίστηκαν με εξευτελιστική βαρβαρότητα».

Ο Ισραηλινός ιστορικός Μπένι Μόρις είπε ότι οι πολιτοφυλακές «λεηλάτησαν αδίστακτα, έκλεψαν χρήματα και κοσμήματα από τους επιζώντες και έκαψαν τα πτώματα. Συνέβη ακόμη και ο τεμαχισμός και ο βιασμός».

Ο αριθμός των νεκρών αμφισβητείται, αλλά κυμαίνεται από 100 έως 250. Ένας εκπρόσωπος του Ερυθρού Σταυρού που μπήκε στο Deir Yassin στις 11 Απριλίου ανέφερε ότι είδε τα πτώματα περίπου 150 ανθρώπων να σωρεύονται τυχαία σε μια σπηλιά, ενώ περίπου 50 συγκεντρώθηκαν σε ξεχωριστή τοποθεσία.

Ο εξέχων Εβραίος διανοούμενος Μάρτιν Μπούμπερ έγραψε εκείνη την εποχή ότι τέτοια γεγονότα ήταν «διαβόητα».

«Στο Ντέιρ Γιασίν εκατοντάδες αθώοι άνδρες, γυναίκες και παιδιά σφαγιάστηκαν», είπε. «Ας παραμείνει το χωριό ακατοίκητο προς το παρόν και ας είναι η ερήμωσή του ένα τρομερό και τραγικό σύμβολο πολέμου και μια προειδοποίηση για τον λαό μας ότι καμία πρακτική στρατιωτική ανάγκη δεν μπορεί ποτέ να δικαιολογήσει τέτοιες πράξεις δολοφονίας».

Γιατί έχει σημασία μέχρι σήμερα;

Ο Μόρις σημείωσε ότι «ο Ντέιρ Γιασίν είχε μια βαθιά δημογραφική και πολιτική επίδραση: Ακολούθησε μαζική φυγή Αράβων από τις περιοχές τους».

Η είδηση της σφαγής σκόρπισε πανικό στους Παλαιστινίους, με αποτέλεσμα εκατοντάδες χιλιάδες να τραπούν σε φυγή.

Τέσσερα κοντινά χωριά ακολούθησαν: Qalunya, Saris, Beit Surik και Biddu.

Το Deir Yassin δεν ήταν “λάθος”, σύμφωνα με τον Ισραηλινό ιστορικό Ilan Pappé.

«Η ερήμωση της Παλαιστίνης δεν ήταν ένα επακόλουθο πολεμικό γεγονός, αλλά μια προσεκτικά σχεδιασμένη στρατηγική, αλλιώς γνωστή ως Plan Dalet, η οποία εγκρίθηκε από τον [ισραηλινό ηγέτη David] Ben-Gurion τον Μάρτιο του 1948», έγραψε ο Pappé. «Η επιχείρηση Nachshon ήταν στην πραγματικότητα το πρώτο βήμα στο σχέδιο».

Η σφαγή εξαπέλυσε έναν κύκλο βίας και αντιβίας που ήταν το πρότυπο από τότε. Οι εβραϊκές δυνάμεις θεωρούν οποιοδήποτε παλαιστινιακό χωριό ως εχθρική στρατιωτική βάση, κάτι που άνοιξε το δρόμο για τη θολή διάκριση μεταξύ σφαγής αμάχων και δολοφονίας μαχητών, σύμφωνα με τον ιστορικό.

Τί λέει για το όραμα του Ισραήλ σήμερα;

Το Ντέιρ Γιασίν έχει γίνει ένα ισχυρό σύμβολο της παλαιστινιακής καταστροφής, καθώς και ένα ιστορικό γεγονός που πρέπει να αντιμετωπίσει το Ισραήλ όταν επαναλαμβάνει την εθνική του αφήγηση.

Σύμφωνα με τον Pappé, δεδομένου ότι η «τρομοκρατία» είναι ένας τρόπος συμπεριφοράς που οι Ισραηλινοί αποδίδουν αποκλειστικά στο κίνημα της Παλαιστινιακής αντίστασης, «δεν θα μπορούσε να είναι μέρος μιας ανάλυσης ή περιγραφής κεφαλαίων για το παρελθόν του Ισραήλ».

«Μία διέξοδος ήταν να αναγνωριστεί μια συγκεκριμένη πολιτική ομάδα, κατά προτίμηση εξτρεμιστική, με τα ίδια χαρακτηριστικά του εχθρού, αθωώνοντας έτσι την κύρια εθνική συμπεριφορά», έγραψε.

Οι ισραηλινοί ιστορικοί και η ισραηλινή κοινωνία μπόρεσαν να παραδεχθούν τη σφαγή στο Ντέιρ Γιασίν αποδίδοντάς τη στη δεξιά ομάδα Irgun, αλλά συγκάλυψαν ή αρνήθηκαν άλλες σφαγές –κυρίως αυτή στην Ταντούρα το 1948– που διεξήχθη από τη Χαγκανά, την κύρια εβραϊκή πολιτοφυλακή από την οποία εξελίχθηκε ο σημερινός ισραηλινός στρατός.

Παρά τη μετατόπιση της ευθύνης, κορυφαίες οργανώσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων όπως η Human Rights Watch (HRW) και η Διεθνής Αμνηστία έχουν χαρακτηρίσει το ίδιο το Ισραήλ κράτος απαρτχάιντ.

«Καταλήξαμε σε αυτήν την απόφαση με βάση την τεκμηρίωσή μας για μια κυρίαρχη κυβερνητική πολιτική για τη διατήρηση της κυριαρχίας των Εβραίων Ισραηλινών επί των Παλαιστινίων», δήλωσε η HRW το 2021.

«Καθώς αυξάνεται η αναγνώριση ότι αυτά τα εγκλήματα διαπράττονται, η αποτυχία να αναγνωρίσεις αυτή την πραγματικότητα απαιτεί να βάζεις το κεφάλι σου όλο και πιο βαθιά στην άμμο», πρόσθεσε. «Σήμερα, το απαρτχάιντ δεν είναι ένα υποθετικό ή μελλοντικό σενάριο».

πηγή: aljazeera.com

επιμέλεια: Γεωργία Μυλωνάκη