Κάθε Σάββατο, για επτά συνεχόμενους μήνες, οι δρόμοι των ισραηλινών πόλεων γεμίζουν από διαδηλωτές που φέρουν την εθνική σημαία καθώς πραγματοποιούν διαδηλώσεις ενάντια σε ένα αμφιλεγόμενο νομοσχέδιο δικαστικής αναθεώρησης της ακροδεξιάς κυβέρνησης του πρωθυπουργού Μπενιαμίν Νετανιάχου.

Στις 22 Ιουλίου, για 29η συνεχή εβδομάδα, εκατοντάδες χιλιάδες Ισραηλινοί βγήκαν ξανά στους δρόμους στο Τελ Αβίβ, τη Δυτική Ιερουσαλήμ, την Μπερσεβά, την Ερζλίγια και την Κφαρ Σάμπα, σε μια τελευταία επίδειξη δύναμης ενάντια στις επίμαχες αλλαγές.

Το ισραηλινό κοινοβούλιο, ή η Κνεσέτ, πρόκειται να ξεκινήσει την ψηφοφορία για το νομοσχέδιο την Κυριακή και τη Δευτέρα.

Οι διαδηλωτές λένε ότι το νομοσχέδιο -με το οποίο η κυβέρνηση σχεδιάζει να περιορίσει τις εξουσίες του Ανωτάτου Δικαστηρίου- αποτελεί απειλή για τη δημοκρατία του Ισραήλ.

Ο Μοχάμεντ Τζαμτζούμ από το Al Jazeera στο Τελ Αβίβ, είπε ότι οι περισσότεροι από τους διαδηλωτές πιστεύουν ότι το νομοσχέδιο θα περάσει από τη δεύτερη και την τρίτη ανάγνωση πριν γίνει νόμος.

«Είναι πολύ απογοητευμένοι γι’ αυτό και ωστόσο εξακολουθούν να έχουν κάποια επιφυλακτική αισιοδοξία ότι μπορεί να ασκηθεί αρκετή πίεση στον πρωθυπουργό τις επόμενες δύο ημέρες, ώστε ίσως να αντιστρέψει την πορεία του», είπε.

«Οι επικριτές συνεχίζουν να λένε ότι αν περάσει οποιοδήποτε μέρος αυτού του πακέτου δικαστικής αναθεώρησης, θα είναι ένα σοβαρό πλήγμα για τη δημοκρατία στο Ισραήλ».

Τι συμβαίνει;

Οι προτάσεις περιλαμβάνουν ένα νομοσχέδιο που επιτρέπει στην απλή πλειοψηφία στο κοινοβούλιο να ανατρέπει αποφάσεις του Ανώτατου Δικαστηρίου, ενώ ένα άλλο θα δίνει στο κοινοβούλιο τον τελευταίο λόγο στην επιλογή των δικαστών.

Τη Δευτέρα, το κοινοβούλιο θα ψηφίσει ένα πρόσθετο βασικό νομοσχέδιο που θα εμποδίζει το Ανώτατο Δικαστήριο να απορρίψει κυβερνητικές αποφάσεις με βάση την «έλλειψη λογικής».

Η κυβέρνηση λέει ότι τα νομοσχέδια είναι απαραίτητα για τη μείωση των εξουσιών των μη εκλεγμένων δικαστών, αλλά οι επικριτές λένε ότι οι αλλαγές είναι μια αρπαγή εξουσίας που θα ωθήσει το Ισραήλ προς την απολυταρχία.

Οι διαδηλωτές λένε ότι ο Νετανιάχου –ο οποίος δικάζεται για κατηγορίες διαφθοράς– και οι σύμμαχοί του θέλουν να διορίσουν φίλους του σε κυβερνητικές θέσεις, να εμβαθύνουν τον έλεγχο του Ισραήλ στην κατεχόμενη Δυτική Όχθη και να εφαρμόσουν αμφιλεγόμενες εξαιρέσεις για τους υπερορθόδοξους άνδρες.

Κατηγορούν επίσης τον Νετανιάχου ότι προσπαθεί να χρησιμοποιήσει τις μεταρρυθμίσεις για να ακυρώσει πιθανές αποφάσεις εναντίον του. Ο Ισραηλινός ηγέτης έχει απορρίψει την κατηγορία.

Γιατί οι αλλαγές θεωρούνται ανησυχητικές;

Οι δημοκρατικές δομές του Ισραήλ είναι ήδη αδύναμες, δεδομένου ότι δεν υπάρχει σύνταγμα, η κυβέρνηση κατέχει την πλειοψηφία στη μονομελή Κνεσέτ και το γραφείο του προέδρου είναι σε μεγάλο βαθμό τελετουργικό.

Το Ανώτατο Δικαστήριο, επομένως, θεωρείται ως το όργανο που προστατεύει τα πολιτικά δικαιώματα και το κράτος δικαίου. Το δικαστικό σώμα διαδραματίζει σημαντικό ρόλο στον έλεγχο της εκτελεστικής εξουσίας στη χώρα.

Ένα αποδυναμωμένο δικαστικό σύστημα, λένε οι επικριτές, θα έβλεπε μεγαλύτερη άσκηση εξουσίας από την κυβέρνηση, έναν ανδροκρατούμενο συνασπισμό του οποίου τα μέλη έχουν υποστηρίξει την πλήρη προσάρτηση της κατεχόμενης Δυτικής Όχθης καθώς και πολιτικές κατά των LGBTQ ατόμων, των Παλαιστινίων πολιτών του Ισραήλ και των γυναικών.

Ήταν αποτελεσματικές οι διαμαρτυρίες;

Η θρησκευτική-εθνικιστική κυβέρνηση του Νετανιάχου ξεκίνησε την αναθεώρηση τον Ιανουάριο, λίγο μετά την ορκωμοσία της.

Ωστόσο, θορυβημένοι από τους δυτικούς συμμάχους του Ισραήλ, την πτώση του σέκελ και τις εβδομαδιαίες διαδηλώσεις που έχουν δει χιλιάδες να παρελαύνουν, ανάγκασαν τον Νετανιάχου να αναστείλει την αναμόρφωση στα τέλη Μαρτίου για να επιτρέψει μεσολάβηση με τα κόμματα της αντιπολίτευσης.

Οι συνομιλίες υποχώρησαν τον περασμένο μήνα και ο Ισραηλινός ηγέτης επανέφερε τη νομοθεσία, καταργώντας ορισμένες αλλαγές αλλά προχωρώντας με άλλες.

Οι διαδηλωτές λένε ότι ο Νετανιάχου προχωρά στην αναθεώρηση με πιο αργό και πιο μετρημένο τρόπο για να καθησυχάσει όσους αντιτίθενται.

«Η κυβέρνηση έγινε πιο έξυπνη», είπε ο Τζος Ντριλ, εκπρόσωπος του κινήματος διαμαρτυρίας. «Είδαν τις συνέπειες της προσπάθειας να περάσουν την γενική αναθεώρηση και αποφάσισαν να το κάνουν κομμάτι-κομμάτι».

Τι έπεται;

Ο Yoav Gallant, υπουργός Άμυνας της χώρας, δήλωσε ότι έχει ανησυχήσει από τον αυξανόμενο αριθμό ατόμων που αρνούνται να υπηρετήσουν στο στρατό εάν ολοκληρωθεί η αναθεώρηση και προσπαθεί να πιέσει για καθυστέρηση στην ψηφοφορία της Δευτέρας, ανέφεραν ισραηλινά μέσα ενημέρωσης.

Εάν το νομοσχέδιο εγκριθεί, επιπλέον 10.000 έφεδροι θα μπορούσαν να ανακοινώσουν ότι ενδέχεται να μην εμφανιστούν για υπηρεσία, σύμφωνα με αναφορές.

Το νομοσχέδιο της Δευτέρας, εάν ψηφιστεί, θα σηματοδοτήσει το πρώτο σημαντικό μέρος της νομοθεσίας που θα γίνει νόμος.

Ωστόσο, εάν το Ανώτατο Δικαστήριο την καταρρίψει, ο συνασπισμός του Νετανιάχου θα πρέπει να αποφασίσει εάν θα αποδεχθεί την απόφαση, με πιθανή συνταγματική κρίση, λένε οι αναλυτές.

Εν τω μεταξύ, οι διαμαρτυρίες πιθανότατα θα συνεχίσουν να αυξάνονται σε ένταση καθώς όλες οι οργανώσεις της ισραηλινής κοινωνίας, συμπεριλαμβανομένων των εφέδρων του στρατού, των γιατρών και των διευθυντών μεγάλων ισραηλινών τραπεζών, έχουν προειδοποιήσει ενάντια στις αλλαγές τις τελευταίες ημέρες.

Πηγή: aljazeera