Τις τελευταίες εβδομάδες το Facebook με βομβάρδιζε καθημερινά με δεκάδες “προτεινόμενες” ειδήσεις για περιστατικά θρομβώσεων που παρατηρήθηκαν ύστερα από εμβολιασμό.
Καθώς ασχολούμαι συχνά με θέματα που αφορούν τον κορονοϊό, θεωρούσα καταρχάς φυσιολογικό ότι ο αλγόριθμος του Facebook μού έστελνε σχετικές ειδήσεις. Γιατί όμως σχεδόν όλες οι πληροφορίες που λάμβανα αφορούσαν τις απειρολάχιστες παρενέργειες του εμβολίου και όχι, παραδείγματος χάριν, τους εκατοντάδες ανεμβολίαστους συμπολίτες μας που πεθαίνουν από την πανδημία; Γιατί δεν μου πρότειναν, ας πούμε, την είδηση του αντιεμβολιαστή γιατρού από την Κύπρο που πέθανε προ ημερών από κορονοϊό;
Με μια πιο προσεκτική ματιά διαπίστωσα ότι η συντριπτική πλειονότητα των προτεινόμενων ειδήσεων αφορούσε ένα και μοναδικό θύμα – μια 44χρονη από τη Θεσσαλονίκη. Σε διάστημα μερικών εβδομάδων έλαβα δεκάδες διαφορετικά θέματα για την κατάσταση της υγείας της, τις αντιδράσεις του συζύγου της και των παιδιών της, τα σχόλια φίλων κ.ο.κ. Αν δεν αποφάσιζα να ασχοληθώ με το θέμα, και απλώς προσπερνούσα αδιάφορα τις ειδήσεις που έφταναν στο timeline μου, θα είχα μείνει με την εντύπωση ότι διάβασα τίτλους για δεκάδες ανθρώπους που πέθαναν ύστερα από τον εμβολιασμό τους (το ίδιο συμβαίνει προφανώς και με πολλούς «φίλους» αντιεμβολιαστές, οι οποίοι μου στέλνουν διαρκώς την ίδια είδηση από διαφορετικά ΜΜΕ, πιστεύοντας ότι αφορά διαφορετικά περιστατικά).
Αν και αρκετές από τις ειδήσεις που μου έστελνε το Facebook ήταν «κίτρινες» και εκμεταλλεύονταν με χυδαίο τρόπο τις αντιδράσεις των συγγενών του θύματος, καμία δεν μπορεί να χαρακτηριστεί fake news. Αθροιστικά όμως θα μπορούσαν να διαστρεβλώσουν την αντίληψή μου για την πραγματικότητα, με τρόπο που δεν θα μπορούσαν να ονειρευτούν ούτε οι πιο φανατικοί συνωμοσιολόγοι.
Ο τρόμος στα νυχτερινά δελτία
Η κατάσταση είναι ακόμη χειρότερη στα παραδοσιακά μέσα ενημέρωσης, τα οποία έλαβαν εκατομμύρια ευρώ από την κυβέρνηση για να ενημερώσουν αντικειμενικά τους πολίτες και να αποκλείσουν τις κραυγές παραπληροφόρησης των επικίνδυνων αντιεμβολιαστών. Τα περισσότερα αφιέρωσαν υπερβολικό χρόνο στο (αληθινό, πέραν πάσης αμφιβολίας) δράμα μιας μόνο οικογένειας, αφήνοντας στο περιθώριο τις εξίσου τραγικές ιστορίες εκατοντάδων οικογενειών που χάνουν καθημερινά κάποιο μέλος τους, το οποίο δεν θέλησε ή δεν πρόλαβε να εμβολιαστεί.
Πρέπει κάποια στιγμή να το πούμε καθαρά: Τα κυρίαρχα ΜΜΕ στην Ελλάδα, με το να υπερπροβάλλουν τα ελάχιστα περιστατικά σοβαρών παρενεργειών από τα εμβόλια (τα οποία μετριούνται στα δάχτυλα του ενός χεριού) έπαιξαν πρωταρχικό ρόλο στη δημιουργία ενός καθεστώτος φόβου στον πληθυσμό.
Το φαινόμενο αυτό δεν οφείλεται προφανώς στην κακή πρόθεση των ιδιοκτητών ή των διευθυντών αυτών των μέσων. Η παραπληροφόρηση δεν έχει πολιτικά κίνητρα, αλλά αμιγώς οικονομικά. Ο φόβος πουλάει και τα ελληνικά ΜΜΕ τον πλασάρουν χωρίς δεύτερη σκέψη για να αυξήσουν την τηλεθέασή τους, σε μια περίοδο που το μερίδιο τους στην αγορά απειλείται από νέους μιντιάρχες και από εναλλακτικές πηγές ενημέρωσης.
Η προπαγάνδα και η είδηση σαν εμπόρευμα
Όσοι ενηλικιώθηκαν τις δυο τελευταίες δεκαετίες συνήθισαν σε ένα είδος αντιδημοφιλούς μιντιακής προπαγάνδας, η οποία αναπαρήγαγε τις θέσεις της ΕΕ, της τρόικας και αρκετών ελληνικών και ξένων τραπεζών. Σε αυτή την περίοδο, οι ενημερωτικοί όμιλοι λειτουργούσαν πρωτίστως σαν αναμεταδότες της κυρίαρχης ιδεολογίας, γνωρίζοντας ότι με τη στάση τους δυσαρεστούσαν το ακροατήριό τους και έχαναν σε αναγνωσιμότητα και τηλεθέαση.
Δεν πρέπει όμως ποτέ να ξεχνάμε ότι τα ίδια μέσα ενημέρωσης διατηρούν και την ιδιότητα της επιχείρησης, η οποία εμπορεύεται ένα «προϊόν» που ονομάζεται πληροφορία ή είδηση. Αυτοί οι «ειδησέμποροι», όπως διαπιστώσαμε από τη δεκαετία του ‘90, δεν έχουν κανένα ηθικό ενδοιασμό προκειμένου να πουλήσουν την πραμάτεια.
Έκρηξη σε κτίριο στη Γάζα από αεροπορική επιδρομή του Ισραήλ στις 4 Μαΐου 2019 – Sputnik Ελλάδα, 1920, 13.05.2021
Η κατάσταση δεν είναι πολύ διαφορετική στις μεγάλες πλατφόρμες του διαδικτύου. Πρόσφατη έκθεση του Κέντρου για την Αντιμετώπιση του Ψηφιακού Μίσους (CCDH) αναφέρει ότι οι αντιεμβολιαστές απευθύνονται παγκοσμίως σε ένα ακροατήριο 62 εκατομμυρίων χρηστών του ίντερνετ, οι οποίοι μπορούν να αποφέρουν σε πλατφόρμες όπως το Facebook περίπου 1,1 δισεκατομμύριο δολάρια από διαφημίσεις κάθε χρόνο.
Σύμφωνα με την έκθεση, η βιομηχανία των αρνητών θησαυρίζει σε βάρος ανυποψίαστων πολιτών με δυο τρόπους:
Καταρχάς οι διασημότεροι αντιεμβολιαστές (12 από τους οποίους παράγουν περίπου το 65% των ψευδών πληροφοριών που διακινούνται στο ίντερνετ) κερδοφορούν σε μια αγορά 36 εκατομμύριων δολαρίων, τα οποία προέρχονται από χορηγίες, πωλήσεις προϊόντων κτλ. Είναι χαρακτηριστικό ότι ένας από τους διασημότερους αρνητές, ο Robert F. Kennedy Jr. (ο οποίος έχει δεκάδες φανατικούς ακόλουθους και στην Ελλάδα) κερδίζει κάθε χρόνο 255.000 δολάρια ως πρόεδρος του διαβόητου ιδρύματος Children’s Health Defense, το οποίο καλεί τους γονείς να μην εμβολιάζουν τα παιδιά τους.
Σε δεύτερο επίπεδο, οι μεγαλύτερες πλατφόρμες, που λειτουργούν σαν αναμεταδότες των μηνυμάτων τους, μοιράζονται την πίτα των διαφημίσεων, που, όπως είπαμε, αγγίζει δυνητικά το 1,1 δισεκατομμύριο δολάρια. Όπως ανέφερε στις αρχές της χρονιάς η εφημερίδα “Guardian”, το Facebook συνέχιζε να κερδοσκοπεί πουλώντας διαφημίσεις και προσφέροντας διάφορες υπηρεσίες σε τουλάχιστον 430 σελίδες αντιεμβολιαστών (με συνολικό ακροατήριο 45 εκατομμυρίων χρηστών) παρά το γεγονός ότι το ίδιο είχε επισημάνει ότι αρκετές απ’ αυτές τις σελίδες προωθούσαν επικίνδυνα fake news σχετικά με τα εμβόλια.
Από νομικής απόψεως, ίσως δεν υπάρχει τίποτα μεμπτό στον ρόλο που παίζει το Facebook και άλλες πλατφόρμες σε αυτή την υπόθεση. Συνήθως μάλιστα τα ίδια μέσα προωθούν στους χρήστες τους χρήσιμες πληροφορίες από έγκυρες πηγές όπως ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας. Έχοντας προγραμματίσει όμως τους αλγορίθμους τους με βασικό γνώμονα το κέρδος, μετατρέπονται σε κυρίαρχο κομιστή μηνυμάτων που θέτουν σε κίνδυνο τη δημόσια υγεία.
Ας αναλογιστούν λοιπόν, όσοι ελέγχουν τις πλατφόρμες και τα κυρίαρχα μέσα ενημέρωσης ότι αντί να κουνάνε το δάχτυλο στους πολίτες, θα πρέπει να αναλάβουν τις ευθύνες τους για το γεγονός ότι εξαιτίας τους αρκετές ανεπτυγμένες χώρες δεν θα επιτύχουν τον στόχο της ανοσίας. Πρόκειται κυριολεκτικά για ένα έγκλημα κατά της ανθρωπότητας.
Του Άρη Χατζηστεφάνου – sputniknews.gr
e-prologos.gr
