Τέτοιες μέρες, στις 30/05/1977, πεθαίνει ο κομμουνιστής λογοτέχνης, θεατρικός συγγραφέας και μεταφραστής, εμπνευστής και ψυχή του «θεάτρου του βουνού» Βασίλης Ρώτας.

Η Θέμις Αμάλλου στο άρθρο της «Για το θέατρο του βουνού» σημειώνει για το Βασίλη Ρώτα:

« … ο Βασίλης Ρώτας, από τους στυλοβάτες της πνευματικής δραστηριότητας στους κόλπους του ΕΑΜ και της ΕΠΟΝ, ο μπαρμπα-Βασίλης, όπως τον αποκαλούσαν οι αντάρτες. (…)

Σαν πρώτη αφετηρία αυτής της προσπάθειας, σημειώνεται το Θεατρικό Σπουδαστήριο που ιδρύει ο Βασίλης Ρώτας στα 1942 σε συμφωνία με το ΕΑΜ, και το οποίο περνάει στην αντιστασιακή ιστορία σαν επονίτικο καταφύγιο. Το θέατρο του Ρώτα λειτουργεί σαν ιδιαίτερη εστία προβληματισμού και ζύμωσης, όπου οι Επονίτες αποκτούν θεατρική παιδεία ενώ συμμετέχουν σε σωρό εκδηλώσεις, με παραστάσεις σε θέατρα, σε δρόμους και πλατείες, με κείμενα που ξεσηκώνουν το λαό, ενώ οι εισπράξεις ενισχύουν το ταμείο της Αντίστασης. Το καλοκαίρι του ‘44, καθ’ υπόδειξη της ΠΕΕΑ ο Ρώτας ιδρύει τον ‘Θεατρικό όμιλο της ΕΠΟΝ Θεσσαλίας’, ως ανταπόκριση στην ανάγκη και το επίμονο αίτημα των ανταρτών για ζωντανή τέχνη και θέατρο».

Επιλέξαμε να θυμηθούμε μαζί σας ένα τραγούδι του Μίκη Θεοδωράκη από το έργο «Ένας όμηρος» σε ποίηση Brendan Behan (Μπρένταν Μπίαν) και απόδοση στα ελληνικά από το Βασίλη Ρώτα: «Άνοιξε λίγο το παράθυρο». Απολαύστε το.

Στίχοι:

Άνοιξε σιγά την πόρτα
Κλείσ’ τη για να μην τραβάει
όλη τη ζωή μου χύνω δάκρυα, δάκρυα
το στόμα μου δεν ξέρει να γελάει

Άνοιξε λίγο το παράθυρο
Κι ασ’ το φυρό* για το Χριστό,
Έμπα και κάτσε κι ύστερα
θα σου το πω το μυστικό

Μόν’ μια φορά σαν έπεσε η εικόνα
κι άφησε τη γριά τη βάβω μου ξερή
κει που `λεγε παλιό ιρλανδέζικο τραγούδι
πως πούλησαν προδότες τον οδηγητή

Άνοιξε λίγο το παράθυρο
κι άσ’ το φυρό για το Χριστό
Έμπα και κάτσε κι ύστερα
θα σου το πω το μυστικό

Από τους μπάσταρδους τους ξένους
κρύψε, καλή μου, το χάλι σου
εμείς λιοντάρι και λυκόρνιο
και ρόδο στο κεφάλι σου

Άνοιξε λίγο το παράθυρο
κι άσ’ το φυρό για το Χριστό
Έμπα και κάτσε κι ύστερα
θα σου το πω το μυστικό

*φυρός = μισάνοιχτος