Βουλευτικές εκλογές διεξήχθησαν την Παρασκευή στο Ιράν, οι οποίες θεωρούνται τεστ για τη δημοτικότητα του κατεστημένου των ιερωμένων σε μια περίοδο που αυξάνονται οι διαφωνίες εξαιτίας μιας σειράς πολιτικών, κοινωνικών και οικονομικών κρίσεων. Τα συνολικά αποτελέσματα αναμένονται την Κυριακή ή τη Δευτέρα.

Περίπου 59.000 εκλογικά κέντρα άνοιξαν το πρωί της Παρασκευής στο Ιράν για τις βουλευτικές εκλογές, βασικό διακύβευμα των οποίων είναι το ποσοστό συμμετοχής, καθώς οι συντηρητικοί που βρίσκονται στην εξουσία θεωρείται βέβαιο ότι θα διατηρήσουν μεγάλη πλειοψηφία όπως και στο τωρινό κοινοβούλιο όπου διαθέτουν περισσότερες από 230 από τις 290 έδρες.

Εκτός από τα μέλη του κοινοβουλίου, οι 61 εκατομμύρια ψηφοφόροι καλούνται να ανανεώσουν την Συνέλευση των Ειδικών, ένα σώμα 88 ιερωμένων που είναι αρμόδιοι να διορίζουν και να αποπέμπουν τον ανώτατο ηγέτη του Ιράν.

Το υπουργείο Εσωτερικών ανακοίνωσε πως 15.200 υποψήφιοι διεκδικούν τις 290 έδρες του κοινοβουλίου. Το Συμβούλιο των Φρουρών ενέκρινε το 75% των υποψηφιοτήτων που είχαν αρχικά υποβληθεί.

Ο ανώτατος ηγέτης του Ιράν, ο αγιατολάχ Αλί Χαμενεΐ, σε σύντομη δήλωσή του κάλεσε τους Ιρανούς «να ψηφίσουν το συντομότερο δυνατό», αφού την Τετάρτη, τελευταία ημέρα της προεκλογικής εκστρατείας, απηύθυνε έκκληση για «ισχυρές και δυναμικές εκλογές», διότι «είναι σημαντικό να δείξουμε στον κόσμο ότι το έθνος κινητοποιήθηκε».

Τελευταία δημοσκόπηση που δημοσιεύθηκε από την κρατική τηλεόραση έδειξε ότι το 41% των ερωτηθέντων θα πήγαιναν «αναμφίβολα» να ψηφίσουν.

Στις προηγούμενες βουλευτικές εκλογές μόνο το 42,57% των ψηφοφόρων πήγαν να ψηφίσουν, το χαμηλότερο ποσοστό από την ίδρυση της Ισλαμικής Δημοκρατίας το 1979.

Η συμμετοχή στις εκλογές είναι ακόμη πιο κρίσιμης σημασίας καθώς το καθεστώς την παρουσιάζει ως απόδειξη της νομιμοποίησής του, εν μέσω ισχυρών γεωπολιτικών εντάσεων.

«Οι εχθροί του Ιράν θέλουν να δουν αν ο λαός είναι παρών», διότι σε διαφορετική περίπτωση, «θα απειλήσουν την ασφάλειά μας με τον έναν ή τον άλλο τρόπο», προειδοποίησε ο Χαμενεΐ απευθυνόμενος στους νέους Ιρανούς που ψηφίζουν για πρώτη φορά.

Σύμφωνα με τον ίδιο, «οι ΗΠΑ, η πλειονότητα των ευρωπαϊκών χωρών, οι κακόβουλοι σιωνιστές, οι καπιταλιστές και οι μεγάλες επιχειρήσεις» φοβούνται «την ισχύ του ιρανικού λαού».

Οι Φρουροί της Επανάστασης – το επίλεκτο στρατιωτικό σώμα του Ιράν– επίσης εκτίμησαν ότι μια «μεγάλη συμμετοχή» θα επιτρέψει να αποθαρρυνθούν τυχόν «ξένες παρεμβάσεις». Ο διοικητής τους Χοσεΐν Σαλαμί συνέκρινε «κάθε ψήφο» με «έναν πύραυλο που εκτοξεύεται στην καρδιά των εχθρών μας», όπως μετέδωσε το πρακτορείο Tasnim.

Αντιπολιτευόμενες οργανώσεις αναμεταδίδουν ευρέως στο Twitter το hashtag #VOTEnoVote, υποστηρίζοντας πως μια υψηλή συμμετοχή θα νομιμοποιούσε την Ισλαμική Δημοκρατία.

Η ψηφοφορία θα αποτελέσει την πρώτη στάθμιση της κοινής γνώμης αφού οι αντικυβερνητικές διαδηλώσεις του 2022-23 μετατράπηκαν στη χειρότερη πολιτική αναταραχή μετά την Ισλαμική Επανάσταση του 1979.

Τα κεντρώα, μεταρρυθμιστικά ή μετριοπαθή κόμματα έχουν τεθεί στο περιθώριο μετά τις εκλογές του 2020. Το Ιράν «απέχει πολύ από ελεύθερες και ανταγωνιστικές εκλογές», δήλωσε ο Μοχαμάντ Χαταμί, ο μεταρρυθμιστής πρώην πρόεδρος της χώρας από το 1997 ως το 2005.

Οι οικονομικές δυσχέρειες αποτελούν μια πρόκληση. Πολλοί αναλυτές λένε πως εκατομμύρια άνθρωποι έχουν χάσει την ελπίδα ότι οι κυβερνώντες ιερωμένοι μπορούν να αντιμετωπίσουν την οικονομική κρίση που έχει επέλθει λόγω των αμερικανικών κυρώσεων, της κακοδιαχείρισης και της διαφθοράς.

Ενώ οι υποστηρικτές του κατεστημένου είναι πιθανό να ψηφίσουν σκληροπυρηνικούς υποψηφίους, ο θυμός που επικρατεί στην κοινή γνώμη για την επιδείνωση του βιοτικού επιπέδου και τη διαβρωτική διαφθορά μπορεί να κρατήσει πολλούς Ιρανούς στο σπίτι την ημέρα των εκλογών.

Οι τιμές βασικών αγαθών όπως το ψωμί, το κρέας, τα γαλακτοκομικά και το ρύζι έχουν αυξηθεί κάθετα τους περασμένους μήνες. Ο ρυθμός του πληθωρισμού βρίσκεται επισήμως περίπου στο 40%. Αναλυτές ωστόσο τον ανεβάζουν πάνω από 50%.