Οι άνθρωποι λένε ψέματα για πολλούς λόγους – Ένας από αυτούς είναι ότι συνήθως πιάνουν

Η πλειοψηφία των ανθρώπων αδυνατεί να καταλάβει πότε ο άλλος ψεύδεται

Βεβαίως υπάρχουν συγκεκριμένες τεχνικές που μπορεί να βοηθήσουν, σαν αυτές που χρησιμοποιούν όσοι εργάζονται στα σώματα ασφάλειας πχ. Αυτό δεν σημαίνει όμως ότι πρέπει να προμηθευτείς πολύγραφο ή να περάσεις την ειδική  εκπαίδευση του FBI ώστε να καταφέρεις να ξεχωρίσεις έναν που ψεύδεται.

Τα τελευταία χρόνια οι ειδικοί έχουν τονίσει την χρησιμότητα της γνωσιακής προσέγγισης, που προσφέρει τα κατάλληλα εργαλεία στον απλό κόσμο.

Σαν “γνωσιακή προσέγγιση” ονομάζουμε τακτικές στη συνέντευξη που παίρνουμε από ένα άτομο που στόχο έχουν να αναδειχτούν τυχών παραπλανητική συμπεριφορά εκ μέρους του. Η προσέγγιση αυτή στηρίζεται στην παραδοχή ότι το να ψεύδεσαι απαιτεί περισσότερη νοητική προσπάθεια  από το να λες την αλήθεια μια και χρειάζεται συνέχεια να θυμάσαι τα ψέματα που έχεις πει.

Δυο ψυχολόγοι από το Πανεπιστήμιο του Goethenberg στην Σουηδία επανεξέτασαν 23 μελέτες γύρω από αυτό το αντικείμενο οι οποίες αφορούσαν πάνω από 3 χιλιάδες συμμετέχοντες.

Ανακάλυψαν ότι η γνωσιακή προσέγγιση στην αναγνώριση του ψέματος είχε ποσοστά επιτυχίας σε αδαείς παρατηρητές γύρω στο 52% , λίγο καλύτερα δηλαδή από τον παράγοντα τύχη.  Αντίθετα όμως οι ενημερωμένοι παρατηρητές – δηλαδή όσοι ήξεραν σε ποία στοιχεία να επικεντρωθούν – είχαν ποσοστό επιτυχίας γύρω στο 75%.

“Η κεντρική αρχή της γνωστικής προσέγγισης είναι το να κάνεις ερωτήσεις που δυσκολεύουν τον ψεύτη ακόμα περισσότερο. Ακόμα καλύτερα αυτές οι ερωτήσεις θα πρέπει να έχουν μικρές επιπτώσεις στην ικανότητα του ανθρώπου  που λέει την αλήθεια να κάνει δηλώσεις. Υποστηρίζεται ότι αυτή η  αύξηση της δυσκολίας όσο αφορά τους ψεύτες θα κάνει ορατές τις διαφορές στις προφορικές δηλώσεις μεταξύ των ψευτών και αυτών που λένε την αλήθεια, σε σύγκριση πάντα με τις παραδοσιακές μεθόδους συνεντεύξεων”  γράφουν οι ερευνητές στο περιοδικό Aplied Cognitive Psychology.

Οι ερευνητές στην συνέχεια αναφέρουν τρεις τεχνικές που ο καθένας μας μπορεί να χρησιμοποιήσει.

1. Επιβολή γνωστικού φορτίου

Η τεχνική αυτή περιλαμβάνει την εισαγωγή εξωτερικών ερεθισμάτων, που καθιστούν δύσκολο το ψέμα λόγω της αυξημένης νοητικής προσπάθειας.

Μερικά πράγματα που μπορείτε να κάνετε είναι να ζητήσετε από τον συνομιλητή να κάνει τη δήλωσή του με αντίστροφη φορά, ή να σας κοιτά συνεχώς στα μάτια. Ένα άλλο χρήσιμο κόλπο είναι να ζητήσετε από τον συνομιλητή να κάνει μια δευτερεύουσα εργασία που χρειάζεται πνευματική προσπάθεια ενώ κάνει μια δήλωση.

Μια διαδικασία απλή όπως το να πλύνει τα πιάτα ενώ μιλάει μπορεί να αποκαλύψει έναν ψεύτη.

“Αυτοί που λένε την αλήθεια θα μπορέσουν να δώσουν περισσότερες λεπτομέρειες μια και στηρίζονται σε αληθινές αναμνήσεις, ενώ οι ψεύτες θα δυσκολευτούν να κατασκευάσουν αληθοφανή ψέματα” αναφέρουν οι ερευνητές.

2. Ενθαρρύνοντας τον συνομιλητή να πει περισσότερα

Εμπνευσμένοι από τις τεχνικές για την βελτίωση της μνήμης που χρησιμοποιούνται στις περιπτώσεις αυτοπτών μαρτύρων, κάποιες μελέτες συνιστούν, ότι πρέπει να ενθαρρύνουμε τον συνομιλητή να μιλήσει περισσότερο γιατί έτσι ανακαλύπτουμε ευκολότερα ότι πάει να μας παραπλανήσει.

Όσες περισσότερες πληροφορίες δώσει ο ψεύτης τόσο το πιθανότερο να πέσει σε αντιφάσεις.

3. Ρωτώντας απροσδόκητες ερωτήσεις

Όσοι ψεύδονται συνήθως περιμένουν συγκεκριμένες  ερωτήσεις που θα επαληθεύσουν τους ισχυρισμούς τους και έχουν προετοιμαστεί κατάλληλα με τα απαραίτητα ψέματα. Τέτοιου τύπου ψέματα σύμφωνα με έρευνες είναι εξαιρετικά δύσκολο να ξεχωρίσουν από αλήθειες σε σύγκριση με τα ψέματα της στιγμής.

Η ιδέα είναι να αιφνιδιάσετε τον ψεύτη, με το να ρωτάτε αναπάντεχες ερωτήσεις, στις οποίες κάποιος που λέει την αλήθεια δεν θα δυσκολευτεί να απαντήσει αμέσως.

Οι ερευνητές τονίζουν τη σημασία οι παρατηρητές να είναι εκπαιδευμένοι κατάλληλα ώστε να ξεχωρίζουν εύκολα τα σημάδια ψεύδους, χρησιμοποιώντας τις τεχνικές της γνωστικής προσέγγισης. Παρόλα τα ερωτήματα που παραμένουν οι ερευνητές παραμένουν αισιόδοξοι.

πηγή: tvxs με πληροφορίες από zmescience.com