Η έκθεση «Η βιβλιοθήκη της Κατοχής και της Αντίστασης στο Ιστορικό Αρχείο της Εθνικής Τράπεζας», στο ισόγειο του Μεγάρου Διομήδους, είναι μία πρώτη γεύση από τη μεγάλη συλλογή του Γιώργου Διαμαντόπουλου, αντιστασιακoύ και μανιώδη συλλέκτη των πρωτότυπων εκδόσεων της μακράς δεκαετίας του 1940.

Η έκθεση ανοίγει με εικαστικές μαρτυρίες της εποχής, ξεκινώντας από τα περίφημα ασπρόμαυρα σχέδια της κατοχικής Αθήνας και του αντάρτικου στα βουνά, όπως τα αποτύπωσε στο «Λεύκωμα του Αγώνα» ο εικονογράφος της Αντίστασης, Δημήτρης Μεγαλίδης, (εκδ. 1945). Στην ίδια ενότητα η εικονογράφηση της Ελένης Περάκη-Θεοχάρη από τα νοσοκομεία και τα συσσίτια της Αθήνας, τα θύματα του μεγάλου λιμού το 1941.

Στην πολύτιμη «Βιβλιοθήκη της Κατοχής και της Αντίστασης» εκτίθενται, επίσης, οι πρώτες εκδόσεις της δεκαετίας του 1940, που αντανακλούν τα πυκνά και επίμαχα γεγονότα. Κείμενα πλουραλιστικά και καταγεγραμμένα από τους ίδιους τους πρωταγωνιστές, ανάλογα με τον ρόλο και την πολιτική ταυτότητα τους: Δημήτρης Γληνός, Θ. Δ. Τσάτσος, Αλέξανδρος Σβώλος, Δημήτρης Ζέβγος, Ε. Τσουδερός, Παναγιώτης Κανελλόπουλος. Οι μαρτυρίες τους αντιστοιχούν σε κρίσιμα επεισόδια της ιστορίας, όπως η διαφυγή του βασιλιά Γεωργίου Β’ και της εξόριστης κυβέρνησης στο Κάιρο τον Μάιο του 1941, η ίδρυση του ΕΑΜ, η ίδρυση του ΕΔΕΣ, η ίδρυση της Πολιτικής Επιτροπής Εθνικής Απελευθέρωσης το 1944.

Οι θυσίες της Ελλάδας αποτυπώνονται, ακόμη, στο μνημειώδες έργο του αρχιτέκτονα Κωνσταντίνου Δοξιάδη, ο οποίος ως υφυπουργός Ανοικοδόμησης ανέλαβε το έργο (της ανοικοδόμησης) το 1945. Στο λεύκωμα, το οποίο εκτίθεται, «Αι θυσίαι της Ελλάδος στον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο», βρίσκονται τα στοιχεία για τις καταστροφές που υπέστη η χώρα, χωρίς να πάρει τις ανάλογες αποζημιώσεις.

Τέλος, ο επισκέπτης της έκθεσης μπορεί να δει τις πρώτες εκδόσεις λογοτεχνίας-ποίησης, δραματουργίας όπου οι Έλληνες συγγραφείς αποτύπωσαν την ιστορία της περιόδου 1941-1944. Από τον ανθυπολοχαγό Οδ. Ελύτη, τον στοχαστικό Γ. Σεφέρη ως τους υμνητές του αγώνα, Νικηφόρο Βρεττάκο και Γιάννη Ρίτσο, από τον πρωτεργάτη της αντιπολεμικής λογοτεχνίας -ήδη από το ’22- Ηλία Βενέζη, μέχρι την αντιστασιακή Μέλπω Αξιώτη, τον Δημήτρη Χατζή κ.ά.

Επίσης, στην έκθεση παρουσιάζονται φωτογραφικά τεκμήρια και τυπογραφικό πιεστήριο αντιστασιακών οργανώσεων, που υπόκεινται στο Ιστορικό Αρχείο της Εθνικής Τράπεζας.

Η έκθεση θα διαρκέσει έως τις 12 Οκτωβρίου.