Την Τρίτη 11 Σεπτεμβρίου θα σημάνει η έναρξη του σχολικού έτους 2018/19 και όπως και κάθε χρονιά, έτσι και φέτος έχουμε επανάληψη διακηρύξεων για το αυτονόητο: «Τα σχολεία θα ανοίξουν και όλοι οι εκπαιδευτικοί και τα βιβλία θα είναι στη θέση τους».
Μόλις πριν από λίγες μέρες, σε συνέντευξή του με αφορμή την παρουσίαση του νέου Λυκείου και του συστήματος πρόσβασης ο Υπουργός Παιδείας δεν έχασε την ευκαιρία να δηλώσει ότι «Είμαστε πανέτοιμοι, δεν είμαστε μόνο έτοιμοι. Φέτος θελήσαμε με σιωπηλότερο τρόπο να δουλέψουμε πολύ συστηματικά και 11 του μήνα θα καταφέρουμε το άνοιγμα όλων των σχολείων… το μεγάλο μας ερώτημα είναι γιατί εδώ και τόσες δεκαετίες δεν είχαμε αυτή την κανονικότητα».

Η «κανονικότητα», λοιπόν, επανέρχεται, σύμφωνα με τον Υπουργό Παιδείας.
Κι ας έχουν περάσει εννέα ολόκληρα χρόνια χωρίς κανένα μόνιμο διορισμό εκπαιδευτικού!
Και ας παραμένουν τα πληθωρικά τμήματα των πάνω από 25 μαθητές που υπονομεύουν τη μαθησιακή διαδικασία!
Και ας μένουν, χωρίς καμιά υποστήριξη μέσα στις παραφορτωμένες τάξεις, χιλιάδες παιδιά με μαθησιακά προβλήματα και ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες!
Και ας κλείνουν μαζικά τμήματα των ΕΠΑΛ όπου το Υπουργείο Παιδείας θεωρεί ότι οι μαθητές είναι λίγοι!
Και ας αυξάνει η αναλογία των ελαστικά εργαζόμενων εκπαιδευτικών στο σύνολο του πληθυσμού των διδασκόντων!
Και ας κυριαρχούν και στη νέα σχολική χρονιά οι ευφάνταστοι τρόποι «κάλυψης» των κενών στα σχολεία με τη μείωση των διδακτικών ωρών και το «ξεχείλωμα» των αναθέσεων μαθημάτων (ο φιλόλογος διδάσκει θρησκευτικά, ο θεολόγος ιστορία, ο μηχανικός μαθηματικά και ο μαθηματικός φυσική), που βαθαίνουν το κράτος της αμάθειας!
Και ας αυξάνει ο αριθμός των εκπαιδευτικών που αναγκάζονται να διδάσκουν σε 2,3,4 και 5 σχολεία, σαν ένα είδος ιδιότυπου ντελίβερι!
Και ας παραμένουν διαλυμένες και εγκαταλειμμένες όλες σχεδόν οι σχολικές βιβλιοθήκες!
Είναι φανερό: Για την ηγεσία του Υπουργείου Παιδείας, εδώ και πολλά πολλά χρόνια οι ημερομηνίες του σχολικού έτους, έναρξη, λήξη, εξετάσεις κλπ έχουν αποκτήσει μια τυπικότητα. Και σε αυτό, το Υπουργείο Παιδείας μοιάζει σαν μια εταιρεία τραίνων που το μόνο που την ενδιαφέρει, για την έξωθεν καλή μαρτυρία, είναι να έχει ένα καλό διαφημιστικό προσπέκτους με βεβαιότητες και σιγουριές. Αν η πραγματικότητα δεν συμφωνεί, τόσο το χειρότερο για την πραγματικότητα.
Ναι, είναι αλήθεια, το έργο το έχουμε ξαναδεί!

Η ΝΔ ΚΑΙ Ο «ΧΑΒΑΣ ΤΗΣ»
Την ίδια ώρα η ΝΔ είναι σίγουρο ότι θα ξεπεράσει για μια ακόμη φορά τις προτεραιότητες που συνήθως υπάρχουν στην έναρξη της σχολικής χρονιάς! Για παράδειγμα πέρσι, η ανησυχία της Τομεάρχου Παιδείας Νίκης Κεραμέως είναι αν «θα υλοποιηθεί φέτος η αυτοαξιολόγηση των Σχολικών Μονάδων» η οποία, όπως λέει, έχει συμφωνηθεί με τους «Θεσμούς». Στα πλαίσια αυτά υποβάλλει ερώτηση προς τον Υπουργό Παιδείας: «Προτίθεται πράγματι το Υπουργείο να διεξαγάγει την αυτοαξιολόγηση των σχολικών μονάδων κατά το εντός ολίγων ημερών αρχόμενο σχολικό έτος 2017-2018, και αν ναι, ποιο είναι το χρονοδιάγραμμα και ποιο το ακριβές πλαίσιο υλοποίησης;».
Είναι φανερό ότι η μεγάλη τους πρεμούρα είναι η αξιολόγηση. Καθαρόαιμοι τοποτηρητές του νεοφιλελεύθερου ΟΟΣΑ και των θεσμών!

Η ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΩΝ ΥΠΟΣΧΕΣΕΩΝ
Τα παραδείγματα των εξαγγελιών του τύπου «τα σχολεία είναι πανέτοιμα», στην «εκπαιδευτική ιστορία» είναι άφθονα και η εμπειρία μεγάλη καθώς κάθε χρόνο αναπνέουμε τα αποκαΐδια των υποσχετικών.
Για παράδειγμα πριν λίγα χρόνια, τέτοιες μέρες και πάλι, ο Νίκος Φίλης δήλωνε ότι “Μετά από 30 χρόνια ξεκινούν χωρίς κενά, όλοι οι δάσκαλοι και τα βιβλία είναι στις αίθουσες και περιμένουν τα παιδιά». Ποια ήταν τότε η «κανονικότητα»; Λίγους μήνες πριν το Υπουργείο «πέτυχε» με ένα μπαράζ νομοθετικών ρυθμίσεων, εγκυκλίων κλπ, να προχωρήσει στη μείωση/τροποποίηση του ωρολογίου προγράμματος στα γυμνάσια (κόβοντας ώρες από Αρχαία, Γεωγραφία, Βιολογία, Οικιακή Οικονομία κλπ). Αμέσως μετά, ολοκλήρωσε το «έργο» του με την αντιπαιδαγωγική παρέμβαση στους όρους δημιουργίας τμημάτων στο μάθημα της Αγγλικής Γλώσσας, την 3η(!) ανάθεση μαθημάτων και την κατάργηση της 3ωρης μείωσης για τους υπεύθυνους στα εργαστήρια Πληροφορικής -Φυσικών Επιστημών. Συγχωνεύτηκαν εκατοντάδες τμήματα στα ΕΠΑΛ και επιπρόσθετα οδηγήθηκαν σε κλείσιμο εκατοντάδες λεγόμενα «ολιγομελή». Μετά απ΄ όλα αυτά ήρθε και η εγκύκλιος για τα σχολικά προγράμματα (Αγωγής υγείας, πολιτιστικά, περιβαλλοντικής, κ.α.) να βάλει ταφόπλακα στην προσπάθεια για παράλληλες δράσεις στα σχολεία. Και έτσι, με αυτά και τα άλλα, εξασφαλίστηκε η «κανονικότητα».
Στις 11 Αυγούστου του 2015, ο τότε Υπουργός Παιδείας κ. Μπαλτάς δηλώνει σε συνέντευξή του ότι «τα σχολεία θα ανοίξουν κανονικά χωρίς προβλήματα». Ο υπουργός διαβεβαιώνει τους γονείς ότι «από 1η Σεπτεμβρίου όλα θα είναι στη θέση τους». Λίγους μήνες αργότερα, τον Οκτώβριο του 2015 η ηγεσία του Υπουργείου Παιδείας βρήκε και πάλι τον εύκολο τρόπο, αφενός να κρύψει τα κενά εκπαιδευτικών στα σχολεία και αφετέρου να τους οδηγήσει σε αλληλοσπαραγμό: μέσω των νέων… αναθέσεων μαθημάτων προωθεί το μοντέλο του καθηγητή-δασκάλου που «τα κάνει όλα και συμφέρει».
Το τελικό αποτέλεσμα; Εκείνη η σχολική χρονιά ολοκληρώθηκε με 3.500 κενά ενώ οι προσλήψεις αναπληρωτών ξεπέρασαν τις 22.000!
Αντιπρόπερσι (2014), τέτοιον καιρό, ο τότε Υπουργός Παιδείας Ανδρέας Λοβέρδος, απέστειλε σε όλες τις Σχολικές Μονάδες της χώρας το εξής μήνυμα: «Όλα τα σχολεία της χώρας ανοίγουν σήμερα τις πόρτες τους για να καλωσορίσουν τους μαθητές. Όλα τα σχολεία της χώρας έχουν έγκαιρα τα βιβλία. Η εκπαίδευση, η μόρφωση και η παιδεία πρέπει να αποτελούν τα εφόδια όλων των μαθητών».
Χαρακτηριστικό της κενότητας των διακηρύξεων του τότε Υπουργού Παιδείας είναι το γεγονός ότι μέχρι και το τέλος του σχολικού έτους πάνω από 1000 θέσεις εκπαιδευτικών έμειναν ακάλυπτες, παρόλο που ο Ανδρέας Λοβέρδος προκειμένου να αντιστοιχήσει τις δηλώσεις του με την πραγματικότητα εφηύρε νέους αντιεκπαιδευτικούς, όσο και ευφάνταστους, τρόπους «κάλυψης» των κενών στα σχολεία. Από τη μια, δεν δίστασε να αλλάξει τα αναλυτικά και ωρολόγια προγράμματα στα ολοήμερα σχολεία και, από την άλλη, άλλαξε τις αναθέσεις μαθημάτων στους καθηγητές, στην καταφανώς αντιεκπαιδευτική λογική: «δεν με ενδιαφέρει αν μπορείς να διδάξεις το μάθημα, με ενδιαφέρει να μη φαίνονται τα κενά».
Και αυτό ήταν το πρώτο βήμα, καθώς δεν δίστασε να ανακοινώσει ότι προετοιμάζει νέα «κοπτοραπτική» στα προγράμματα σπουδών, «συγχώνευση-κατάργηση ειδικοτήτων» και μετάλλαξη του εκπαιδευτικού σε «τεχνικό» που μπορεί να διδάξει τα πάντα και να μετακινείται παντού. Παράλληλα, σε μια έκρηξη μεγαλοφυών ιδεών προσκάλεσε αδιόριστους για εθελοντική εργασία (κάλυψη των κενών) με αμοιβή …μόρια!
Στις αρχές του Σεπτεμβρίου του 2013 ο τότε Υπουργός Παιδείας, Κωνσταντίνος Αρβανιτόπουλος, δήλωνε: «Σήμερα, σε όλη την Ελλάδα, κάθε μαθητής έχει τα βιβλία του και κάθε τάξη το δάσκαλο και τον καθηγητή της».
Μάλιστα, με την κυνικότητα που τον χαρακτηρίζει, την τελευταία εβδομάδα του Αυγούστου του ίδιου έτους δεν δίστασε να δηλώσει ότι «όλοι οι εκπαιδευτικοί από τον Σεπτέμβριο του 2013 αποκτούν οργανική θέση στο σχολείο χωρίς όρια ωρών και γραφειοκρατικά τερτίπια τοποθέτησης που γεννούν ανασφάλεια και αδιαφάνεια», όταν λίγο πριν είχε θέσει σε διαθεσιμότητα – απόλυση 2.100 εκπαιδευτικούς και είχε καταργήσει 46 τεχνικές ειδικοτήτες.
Και εκείνη τη χρονιά, χιλιάδες ήταν τα ακάλυπτα κενά εκπαιδευτικών και το Υπουργείο Παιδείας προχώρησε σε συγχωνεύσεις τμημάτων, ακόμη και μήνες μετά την έναρξη του σχολικού έτους για να λειτουργήσουν τα σχολεία που δεν είχαν εκπαιδευτικούς. Λίγο πριν, με εργαλείο την αύξηση του ωραρίου των καθηγητών Γυμνασίων και Λυκείων δίνει νέα διάσταση στο σχεδιασμό για μείωση των αναγκών για εκπαιδευτικό προσωπικό.
“Το στοίχημα θα κερδηθεί και η νέα σχολική χρονιά θα ξεκινήσει κανονικά και χωρίς προβλήματα” διατυμπάνιζε, με κάθε ευκαιρία, τέτοιες μέρες, το 2011, τη σχολική χρονιά 2011/12, η τότε Υπουργός Παιδείας Άννα Διαμαντοπούλου. Σε δήλωσή της ανέφερε: «τα σχολεία θα ανοίξουν εφέτος χωρίς κενά… είναι σημαντικό ότι οι εκπαιδευτικοί – δάσκαλοι και καθηγητές – είναι στις τάξεις τους».
«Είναι άθλος» τόνιζε: «Η πολιτική κρίνεται σε συνθήκες μεγάλης κρίσης και οι καπετάνιοι στην φουρτούνα φαίνονται» είπε χαρακτηριστικά η υπουργός Παιδείας η οποία λίγο πριν είχε σβήσει από το χάρτη, δια των συγχωνεύσεων, 1350 περίπου σχολικές μονάδες.
Ήταν η χρονιά που χιλιάδες κενά εκπαιδευτικών υπήρχαν μήνες μετά την έναρξη του σχολικού έτους, ενώ αντί για βιβλία, μοιράστηκαν… φωτοτυπίες. Παράλληλα για να αντιμετωπιστούν τα χιλιάδες κενά που υποτίθεται ότι είχαν καλυφθεί, η Υπουργός Παιδείας δεν δίστασε να μετακινεί καθηγητές σε 4,5 και 6 σχολεία και να συγχωνεύει ακόμη και στα μέσα της σχολικής χρονιάς τμήματα, δημιουργώντας ασφυκτικές καταστάσεις στην εκπαιδευτική διαδικασία.

ΤΟ ΠΑΡΑΜΥΘΙ ΕΧΕΙ ΚΑΙ ΔΡΑΚΟ
Όλες οι παρεμβάσεις που έγιναν την περίοδο 2011 – 2017, σύμφωνα με τους Υπουργούς Παιδείας, έγιναν “για παιδαγωγικούς και εκπαιδευτικούς λόγους” και είχαν στόχο την “ποιοτικότερη εκπαίδευση”. Οι αναβαθμισμένες πολιτικές επικοινωνίας και οι «φαεινές» ιδέες αντιμετώπισης των κενών αποτέλεσαν τα μόνιμα καύσιμα για τις δηλώσεις, κάθε φορά, λίγο πριν από την έναρξη της σχολικής χρονιάς. Και όλα αυτά όταν για 8η συνεχή χρονιά έχουμε μηδενικούς διορισμούς εκπαιδευτικών! Και όλα αυτά όταν μόλις πριν λίγους μήνες το Υπουργείο πανηγύριζε για 20.000 διορισμούς μονίμων εκπαιδευτικών!

Χρήστος Κάτσικας, Χρήστος Σόφης, Φωτεινή Πανοπούλου, μέλη του Εκπαιδευτικού Ομίλου – Αντιτετράδια της Εκπαίδευσης