Η εποχή μας είναι σκοτεινή. Στις γειτονιές του κόσμου σεργιανάει ο ζόφος. Βαθύ σκοτάδι του Άδη, φόβος και τρόμος. Κι είναι πολύς ο κόσμος που τώρα αντικρίζει, έκπληκτος, τη θεοσκότεινη, βαμμένη με τα πιο σκούρα χρώματα, πραγματικότητα του κόσμου μας.

Η ρωσική εισβολή, ο πόλεμος στη γειτονική Ουκρανία μοιάζει με καταλύτη. Είναι καταλύτης, γεγονός παγκοσμίων διαστάσεων. Οξύνει στο έπακρο αντιθέσεις και ανταγωνισμούς μεταξύ ιμπεριαλιστικών δυνάμεων. Τροφοδοτεί αλυσιδωτές διαδικασίες , προκαλεί αναστάτωση σε όλο τον πλανήτη. Πόλεμος στην καρδιά της Ευρώπης. Και για να λέμε τα πράγματα με τ’ όνομά τους, δίχως να στρουθοκαμηλίζουμε ή να αποκρύπτουμε κάτι, μια δράκα ιμπεριαλιστών, μια χούφτα μεγάλων δυνάμεων της γης, χύνουν άφθονο το αίμα των λαών ξαναμοιράζοντας τη γη.

Ναι! Μια χούφτα ιμπεριαλιστών! Παρά τις ακάματες προσπάθειες «γνωστών αγνώστων» να σβήσουν την αλήθεια από τη σκέψη των λαών, παρά τις ανυπέρβλητες «επιστημονικές» θεωρίες και θεωρήσεις της πραγματικότητας και του κόσμου μας που έκαναν ό,τι είναι δυνατόν για να τον θέσουν στο χρονοντούλαπο της λήθης, ο Ιμπεριαλισμός είναι πεισματάρης, πάντοτε υπαρκτός και αιμοδιψής. Ο Ιμπεριαλισμός είναι καταλύτης. Καταλύτης συνειδήσεων. Αφυπνίζει και ξυπνάει, με το αίμα που χύνει, από το λήθαργο στον οποίο επιχείρησαν να ρίξουν τη συντριπτική πλειοψηφία των κατοίκων τούτου του πλανήτη οι ποικιλόχρωμοι εμπνευστές και υποστηρικτές του «τέλους της  Ιστορίας».

Τα γεγονότα συνταράσσουν. Πρώτα και κύρια , εμάς. Τους δασκάλους. Έπειτα μαθητές και μαθήτριες κάθε ηλικίας. Τα γεγονότα προβληματίζουν. Αποκαλύπτουν. Κι η αποκάλυψη της πραγματικότητας σε όλη της την έκταση , ανησυχεί.

Ύψιστο καθήκον και υποχρέωσή μας να μιλήσουμε μεταξύ μας για τον πόλεμο. Ύψιστο καθήκον και υποχρέωση να μιλήσουμε στους μαθητές και τις μαθήτριές μας. Αν θέλουμε να λεγόμαστε Δάσκαλοι όμως, πρέπει να μιλήσουμε αληθινά. Φαίνεται πως την πιθανότητα να φτάσει η αλήθεια στα αυτιά και στο μυαλό το δικό μας και των μαθητών μας, κάποιοι τη φοβούνται, την απεύχονται. Κήνσορες της εξουσίας, απολογητές της, πράττουν ό,τι είναι δυνατόν για να μη συμβεί αυτό.

Ήδη από τις πρώτες ημέρες της ρωσικής εισβολής το Ινστιτούτο Εκπαιδευτικής Πολιτικής λαμβάνει θέση! Ιδού! «Ο πόλεμος επέστρεψε στην Ευρώπη με την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία. Ο πόλεμος συνιστά μια κατά μέτωπο επίθεση στις αξίες μας, τις ελπίδες μας και τα όνειρά μας για τη ζωή. Οι πληροφορίες που λαμβάνουμε τις τελευταίες ημέρες είναι πρωτόγνωρες και σκληρές για όλους μας.»

Σωστή η διαπίστωση για την επιστροφή του πολέμου, και μάλιστα στην Ευρώπη, με την επισήμανση πως αυτός περνοδιάβαινε ασταμάτητος τα προηγούμενα χρόνια στη γειτονιά μας, χύνοντας άφθονο αίμα, σπέρνοντας την περιοχή θύματα, πρόσφυγες εκατομμυρίων. Πίσω από τη γενικότητα του λόγου, περί κατά μέτωπο επίθεσης στις αξίες, κρύβεται η αλήθεια πως ο κόσμος μας είναι μοιρασμένος στα δύο. Δεν είναι άραγε αλήθεια πως υπάρχουν κάποιοι πάνω σε αυτόν εδώ τον πλανήτη που εξαπολύουν ιμπεριαλιστικούς , κατακτητικούς, πολέμους μοιράζοντας απλόχερα το θάνατο στους λαούς, απολαμβάνοντας, ως άλλοι Πέρσες βασιλείς θρονιασμένοι στο Αιγάλεω, τις επιτυχίες τους; Πλήρης απόκρυψη της πραγματικότητας από επίσημα χείλη! Αν θέλεις να λέγεσαι Δάσκαλος…πρέπει να πεις την αλήθεια!

«Τα παιδιά είναι εκτεθειμένα σε εικόνες, σχεδόν σε πραγματικό χρόνο, χωρίς κανένα φίλτρο στα συμβάντα του πολέμου και – ιδιαίτερα τα μικρότερα σε ηλικία – δεν αντιλαμβάνονται τον πόλεμο όπως οι μεγάλοι. Συχνά συσχετίζουν με τον εαυτό τους και την οικογένειά τους ό,τι βλέπουν και ακούν, με αποτέλεσμα να ανησυχούν για τη δική τους ασφάλεια, να νιώθουν άγχος και φόβο.»

Είναι κι αυτή η διαπίστωση ,της έκθεσης στα συμβάντα του πολέμου, σωστή. Με την επισήμανση πως ο πόλεμος δεν είναι «εικόνες» αλλά τραγική πραγματικότητα! Με την επισήμανση πως συνομήλικα παιδιά, ναι μικρής, πολύ μικρής ηλικίας, δεν είναι απλά εκτεθειμένα στις εικόνες αλλά στις σφαίρες και τις βόμβες που οι ιμπεριαλιστές εξαπολύουν! Με την επισήμανση πως εκατομμύρια συνομήλικα παιδιά έχουν χάσει τη ζωή τους, έχουν ακρωτηριαστεί, έχουν πιει νερό απ’ τα χαλάσματα και τα ερείπια των σπιτιών τους, έχουν ακολουθήσει τον πικρό δρόμο της προσφυγιάς, έχουν θαλασσοδαρθεί και πνιγεί, έχουν χάσει γονείς, αδελφούς κι αδελφές, έχουν απωλέσει την παιδικότητα! Κι όλα αυτά αγαπητοί μας Κήνσορες από τα όπλα που οι ιμπεριαλιστές εκτοξεύουν, προφανώς όχι εικονικά, μα πραγματικά! Αν θέλεις να λέγεσαι Δάσκαλος…πρέπει να πεις την αλήθεια!

«Εμείς, ως εκπαιδευτικοί, μπορούμε να υποστηρίξουμε, από τον δικό μας ρόλο, τους μαθητές και τις μαθήτριές μας, αξιοποιώντας εκπαιδευτικό υλικό και διδακτικές πρακτικές, με στόχο να τους βοηθήσουμε να εκφράσουν τους προβληματισμούς τους για το θέμα του πολέμου.»

Σωστό και επαυξάνουμε, κι η παραπάνω υπογράμμιση είναι  των συντακτών. Με την επισήμανση πως ο ρόλος μας είναι «με τη σωστή πλευρά της ιστορίας και της πραγματικότητας». Με την πλήρη αλήθεια. Και όχι μόνο για να εκφράσουν οι μαθητές έναν απλό, γενικόλογο, προβληματισμό για το «θέμα του πολέμου» αλλά να κατανοήσουν , να αντιληφθούν τους αίτιους και τις αιτίες. Οτιδήποτε άλλο απέχει από τον πραγματικό, τον ουσιαστικό μας ρόλο…αν θέλουμε να λεγόμαστε Δάσκαλοι!

«Μπορούμε να δώσουμε αφορμές για προβληματισμό σε σχέση με τις αρνητικές συνέπειες που επιφέρει ο πόλεμος στους ανθρώπους, την οικονομία, την πρόοδο και τον πολιτισμό (απώλεια ανθρώπινων ζωών, καταστροφή πόλεων, υποδομών, μνημείων πολιτιστικής κληρονομιάς κ.λπ.)».

Δεκτή η διαπίστωση. Με την επισήμανση, αν ίσως έχει διαφύγει της προσοχής σας, πως ο πόλεμος, οι «αρνητικές»(sic!) συνέπειες, όπως τις λέτε, που επιφέρει, δεν είναι φυσικό φαινόμενο που ενσκήπτει στους ανθρώπους! Απέχουμε πολύ, ως κοινωνία, από την αντίληψη του πολέμου ως θεότητας, που μπαίνει στη θέση των ενόχων που τον εξαπολύουν. Αν θέλουμε να λεγόμαστε Δάσκαλοι δεν πρέπει να ντύσουμε μυθολογικά το πρόβλημα και την τραγικότητά του! Πρέπει να το αποκαλύψουμε σε κάθε του λεπτομέρεια, σε όλο του το μεγαλείο!

«Θεσμοί όπως οι Διεθνείς Οργανισμοί και ο ΟΗΕ, η Ευρωπαϊκή Ένωση, οι κανόνες διεθνούς δικαίου και αξίες όπως τα ανθρώπινα δικαιώματα, η ελευθερία και η εθνική ανεξαρτησία μπορούν να εισαχθούν στη συζήτηση, ιδιαίτερα με τους μεγαλύτερους μαθητές και τις μαθήτριές μας.»

Αν θέλουμε να λεγόμαστε Δάσκαλοι πρέπει να πούμε την αλήθεια. Την αλήθεια για αυτό που τα επίσημα χείλη εξωραΐζουν, κρύβουν, ξορκίζουν. Την πραγματικότητα που εξυφαίνεται και οικοδομείται γύρω μας. Το ρόλο των… «άκακων» Διεθνών Οργανισμών. Που ενώ συνδέονται με αναφορές για ανθρώπινα δικαιώματα, ελευθερία και εθνική ανεξαρτησία είναι αυτοί που τα καταπατούν παράφορα. Είναι αυτοί, και άλλοι-Η.Π.Α. & ΝΑΤΟ- που οι Κήνσορες δεν τολμούν να κατονομάσουν, που φροντίζουν για την κατάργησή τους. Είναι αυτοί που χτυπούν με κάθε ευκαιρία τα δικαιώματα των λαών, την ελευθερία τους, κρεμούν θηλειά στο λαιμό των τους, σφάζουν και κατακρεουργούν!

Αν θέλουμε να λεγόμαστε Δάσκαλοι…πρέπει να πούμε την αλήθεια! Πρέπει πολύ περισσότερο να αγωνιστούμε για αυτήν, να αγωνιστούμε ενάντια στους πραγματικούς ενόχους! Γιατί μόνο έτσι θα φέρουμε την ειρήνη ένα βήμα πιο κοντά!

Μελιόπουλος Γιάννης, δάσκαλος