Του Νίκου Μάστορα

Η αξιολόγηση “από το παράθυρο”, βλέπουν πολλοί εκπαιδευτικοί ότι έρχεται με τις αποφάσεις της υπουργού Παιδείας για τη δημιουργία νέων Πρότυπων και Πειραματικών σχολείων και με τις πιέσεις για εσωτερικούς κανονισμούς στα σχολεία.

Το επόμενο “μπρα ντε φερ” μεταξύ υπουργείου και εκπαιδευτικών σωματείων φαίνεται πως αφορά αυτά τα ζητήματα  -πέρα από το μεγάλο θέμα της εξέλιξης της σχολικής χρονιάς λόγω του κορονοϊού και των εξετάσεων και το θέμα με τη δωρεάν σύμβαση των 2 εκατ ευρώ με τη Cisco – καθώς μετά από τις δύο πικρές ήττες της κ. Νίκης Κεραμέως στο θέμα της τεράστιας αποχής από την ηλεκτρονική ψηφοφορία για τα Υπηρεσιακά Συμβούλια και την σχεδόν καθολική συμμετοχή των εκπαιδευτικών στην αποχή-απεργία από την αξιολόγηση, η υπουργός Παιδείας φαίνεται να χρησιμοποιεί νέες οδούς για την επίτευξη των στόχων της.

Οι “καμπάνες”  έχουν ήδη ηχήσει: Στην Ηλεία λχ, ο τοπικός Διευθυντής Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης πρότεινε χτες την δημιουργία δύο Πειραματικών Σχολείων στον Πύργο, παρότι μέχρι και την παρέλευση της σχετικής προθεσμίας καμία σχολική μονάδα της περιοχής δεν υπέβαλε πρόταση για μετασχηματισμό της σε πρότυπο ή πειραματικό σχολείο. Εντύπωση προκαλεί ότι ενώ ο Διευθυντής λέει ότι “μέχρι και την παρέλευση της σχετικής προθεσμίας καμία  σχολική μονάδα  δεν υπέβαλε πρόταση για μετασχηματισμό της σε πρότυπο ή πειραματικό σχολείο. Επίσης δεν ήρθε σε γνώση μας  καμία ανακοίνωση της τοπικής ΕΛΜΕ που να δηλώνει ότι  διαφωνεί με τον μετασχηματισμό σχολείων σε πειραματικά. Ταυτόχρονα το ΥΠΑΙΘ ζήτησε από τους  Διευθυντές  Εκπαίδευσης να υποβάλλουν οι ίδιοι προτάσεις σύμφωνα με τη σχετική εγκύκλιο για την μετατροπή σχολείων σε πρότυπα ή πειραματικά. Την επόμενη μέρα κάλεσα τους καθ’ ύλην αρμόδιους των σχολείων στο γραφείο της ΔΔΕ και τους εξήγησα τι ακριβώς σκέφτομαι να κάνω. Κάλεσα επίσης και τον πρόεδρο της τοπικής ΕΛΜΕ και τον ενημέρωσα αναλυτικά για το τι πρόκειται να προτείνω”, το alfavita.gr έχει δημοσιεύσει ήδη από το πρωί ανακοίνωση της ΕΛΜΕ Ηλείας  που καταγγέλλει τον Διευθυντή:

“Σαν έτοιμος από καιρό, σα θαρραλέος, ο προσωρινός ΔΔΕ Ηλείας βιάστηκε να υποβάλει τα σέβη του στις προθέσεις της Υπουργού και κατέθεσε αίτημα για το χαρακτηρισμό δύο σχολικών μονάδων του Πύργου ως Πρότυπων ή Πειραματικών ή όποιο από τα δύο αποφασίσει το Υπουργείο κατόπιν της εγκυκλίου με αρ. πρωτ. 23716/Δ6/1-3-2021.  Μέσα σε ελάχιστους μήνες ο κύριος Φωτεινόπουλος ξέχασε τη βασική του ιδιότητα ως εκπαιδευτικός της τάξης και της κιμωλίας και μετατράπηκε σε πειθήνιο εκτελεστικό όργανο των επιταγών της νέο-φιλελευθεροποίησης της Δημόσιας Εκπαίδευσης”, ανακοίνωσε η ΕΛΜΕ.

“Κανένα άγχος και ανασφάλεια”

Δείτε όμως τι λέει ο Διευθυντής κ.Γ.Φωτεινόπουλος σχετικά με τους εκπαιδευτικούς: “Οσοι επιθυμούν να παραμείνουν,με αίτησή τους, τοποθετούνται με διετή θητεία στο ΠΕΙΣ με απόφαση του Προϊσταμένου της Γενικής Διεύθυνσης Εκπαιδευτικού Προσωπικού Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης του Υπουργείου Παιδείας και Θρησκευμάτων. Οι ανωτέρω εκπαιδευτικοί θα αξιολογηθούν στη διάρκεια του τελευταίου έτους της διετούς θητείας τους για την ανανέωση της θητείας τους για τα επόμενα τέσσερα έτη, με βάση:

– το εκπαιδευτικό και διδακτικό τους έργο,

– την εν γένει παρουσία και προσφορά τους στο σχολείο,

– την επιστημονική-παιδαγωγική τους συγκρότηση και κατάρτιση,

– το επιστημονικό-συγγραφικό τους έργο,

– την υπηρεσιακή τους κατάσταση,

– τη διδακτική τους εμπειρία και

– το καθοδηγητικό τους έργο.

Οι εκπαιδευτικοί, μετά την αξιολόγησή τους, αν δεν παραμείνουν στα ΠΕΙΣ, τοποθετούνται σε κενές οργανικές θέσεις σχολείων της ίδιας ομάδας και, όπου αυτό δεν είναι δυνατόν, σε κενές θέσεις όμορης ομάδας σχολείων της ίδιας περιοχής μετάθεσης κατ’ απόλυτη προτεραιότητα συγκρινόμενοι με τους υπεράριθμους, ανεξάρτητα από το εάν επιλέξουν να παραμείνουν με διετή θητεία στο σχολείο, που χαρακτηρίζεται ως Πρότυπο ή Πειραματικό ή όχι.

Δεν υπάρχει κανένας περιορισμός στον αριθμό των ανανεώσεων των θητειών. Σε καμία περίπτωση οι καθηγητές των σχολείων δεν πρέπει να έχουν κανένα άγχος και ανασφάλεια. Είναι απόλυτα εξασφαλισμένη η θέση τους στην εκπαίδευση.

Επειδή δεν πρέπει για άλλη μια φορά να βλέπουμε το τρένο της ανάπτυξης και της εξέλιξης να περνάει από μπροστά μας και εμείς να καθόμαστε στα παγκάκια του βολέματος και της αδιαφορίας και να το βλέπουμε να απομακρύνεται, μετά από πολλή σκέψη και αξιολόγηση πρότεινα στο ΥΠΑΙΘ τη δημιουργία δύο πειραματικών σχολείων στον Πύργο Ηλείας, στο 1ο Γυμνάσιο και στο 4ο ΓΕΛ γιατί θεωρώ ότι πληρούν τις προϋποθέσεις. Πιστεύω ότι η κοινωνία θα αγκαλιάσει αυτή την πρόταση, οι συνάδελφοι καθηγητές στη συντριπτική τους πλειοψηφία θα τη στηρίξουν και οι μαθητές μας θα εισπράξουν τα θετικά αποτελέσματα”

Δεν ξέρουμε ακόμα αν οι καθηγητές “θα στηρίξουν την πρόταση στη συντριπτική τους πλειοψηφία”, πάντως μέχρι στιγμής δεν βλέπουμε πολλές ανακοινώσεις στήριξης. Αντιθέτως, η μια μετά την άλλη εκπαιδευτικές Ομοσπονδίες, ΕΛΜΕ και Σύλλογοι δασκάλων εκφράζουν αντιρρήσεις στα δύο αυτά θέματα, αναφέροντας ότι αντιτίθενται στη δημιουργία μιας ελίτ Πρότυπων και Πειραματικών σχολείων που θα διοικούνται από μια διορισμένη από το Υπουργείο Διοικούσα Επιτροπή (Δ.Ε.Π.Π.Σ.) που θα αποφασίζει για όλα τα ζητήματα (τρόπο επιλογής των μαθητών, διευθυντών, εκπαιδευτικών, ωρολόγιο πρόγραμμα, διδακτέα ύλη, τρόπο και μεθόδους διδασκαλίας) ακόμα και για τη χρηματοδότηση των σχολείων με «προσέλκυση δωρεών, χορηγών και κάθε είδους παροχών» με τη συμμετοχή του δήμου, του συλλόγου γονέων, συλλόγων αποφοίτων (βλέπε Αρσάκειο κτλ), αλλά και εξωσχολικών «προσωπικοτήτων» μέσω του Συμβουλίου στήριξης του σχολείου. Άλλες ανακοινώσεις εξηγούν ότι οι εκπαιδευτικοί δεν είναι εναντίον των εσωτερικών κανονισμών με γνώμονα τη διασφάλιση του απαραίτητου, παιδαγωγικού κλίματος και τη δημοκρατική λειτουργία του σχολείου, αλλά αντιτίθενται στη συγκεκριμένη απόπειρα να συνταχθούν κανονισμοί αφήνοντας “απέξω” τους συλλόγους διδασκόντων.

Και παρεμβάσεις”

Έχουμε ακόμα καταγγελία του ΣΕΠΕ Χανίων για «Παρεμβάσεις και απειλές από τoν βουλευτή της ΝΔ Βασίλη Διγαλάκη και τη Γενική Γραμματέα του Υπουργείου Παιδείας Αναστασία Γκίκα» σε εκπαιδευτικούς σχολείων και στη διοίκησή τους για την υποβολή δηλώσεων μετατροπής των σχολείων σε Πρότυπα ή Πειραματικά. Μάλιστα, ανακοινώνει ότι προχωρά σε κινητοποίηση από κοινού με την ΕΛΜΕ Χανίων στη Διεύθυνση Εκπαίδευσης Χανίων τη Δευτέρα 29 Μάρτη στις 11:30 π.μ., έχοντας λάβει όλα τα αναγκαία μέτρα προστασίας.

Τα 6 αγκάθια στα νέα Πρότυπα-Πειραματικά

Ο ΣΕΠΕ Κερατσινίου – Περάματος «Νίκος Πλουμίδης» κωδικοποίησε σε 6 σημεία τις αρνητικές επιπτώσεις για μαθητές και  εκπαιδευτικούς που θα αποφασίσουν ένταξη των σχολείων τους στα πρότυπα και πειραματικά σχολεία:

1. Όλοι οι εκπαιδευτικοί της σχολικής μονάδας ΧΑΝΟΥΝ την ΟΡΓΑΝΙΚΗ τους θέση (άρθρο 19 παρ. 15 του Ν.4692/2021).«Οι εκπαιδευτικοί που είναι τοποθετημένοι οριστικά σε σχολείο που χαρακτηρίζεται ως Π.Σ. ή ΠΕΙ.Σ. παύουν να είναι οριστικά τοποθετημένοι σε αυτό. Οι εκπαιδευτικοί του προηγούμενου εδαφίου μπορούν να παραμείνουν στο σχολείο που χαρακτηρίστηκε ως Π.Σ. ή ΠΕΙ.Σ. με διετή θητεία, προκειμένου να επιμορφωθούν και προσαρμοστούν στις νέες απαιτήσεις, κατόπιν αίτησής τους. Οι εκπαιδευτικοί αξιολογούνται στο τελευταίο έτος της θητείας τους για την εκπαιδευτική, διδακτική και υπηρεσιακή τους επάρκεια, σύμφωνα με τις παρ. 1 και 3 του άρθρου 20. Αξιολογούνται, επίσης για την επιστημονική-παιδαγωγική τους συγκρότηση και κατάρτιση, το επιστημονικό-συγγραφικό τους έργο και την υπηρεσιακή κατάσταση, διδακτική εμπειρία και καθοδηγητικό έργο…»
2. Αποδέχονται την ατομική αξιολόγησή τους και την επιχειρούμενη εσωτερική και εξωτερική αξιολόγηση της σχολικής μονάδας.
3. Μετατρέπεται ο ρόλος του συντονιστή εκπαιδευτικού έργου σε αξιολογητή αφού αυτός είναι που θα διενεργεί την ατομική αξιολόγηση των εκπαιδευτικών (άρθρο 20 παρ. 3β του Ν. 4692/2020).
4. Τα εργασιακά δικαιώματα ακόμα και το διδακτικό ωράριο των εκπαιδευτικών τίθεται υπό αμφισβήτηση αφού το ΥΠΑΙΘ μπορεί να το τροποποιεί κατά το δοκούν (παράγραφο 23 του Άρθρου 19).
5. Η επιλογή των μαθητών δε θα γίνεται σύμφωνα με τη διεύθυνση κατοικίας αλλά με κλήρωση.
6. Τέλος, για τα σχολεία αυτά θεσμοθετείται η προσέλκυση χορηγών (άρθρο 23), η συμμετοχή του δήμου, του συλλόγου γονέων, συλλόγων αποφοίτων, αλλά και εξωσχολικών «προσωπικοτήτων» μέσω του Συμβούλιου στήριξης του σχολείου (Άρθρο 22).

Οπως τονίζει εξάλλου η Ε’ ΕΛΜΕ Θεσσαλονίκης, στα σχολεία αυτά θα υπάρχει μια διαρκής αξιολόγηση των πάντων: “Εκτός από την εσωτερική και εξωτερική αξιολόγηση της σχολικής μονάδας και του εκπαιδευτικού έργου, προβλέπεται και η ατομική αξιολόγηση των εκπαιδευτικών. Οι εκπαιδευτικοί στα Πρ. – Πειρ. Σχ. θα τοποθετούνται όχι με οργανική θέση αλλά επί θητεία. Θα επιλέγονται από τη Δ.Ε.Π.Π.Σ. Κατόπιν υνέντευξης, θα αξιολογούνται ανά διετία και θα επανακρίνονται κάθε τέσσερα χρόνια! Στα σχολεία που θα γίνουν Πρ. – Πειρ. Σχ. χάνονται οι οργανικές θέσεις, ενώ τα εργασιακά δικαιώματα ακόμα και το διδακτικό ωράριο των εκπαιδευτικών τίθεται υπό αμφισβήτηση αφού το ΥΠΠΑΙΘ μπορεί να το τροποποιεί κατά το δοκούν.

Σχολεία πολλών ταχυτήτων

Για την ΟΛΜΕ εξάλλου, τα Πειραματικά σχολεία θα πρέπει να είναι συνδεδεμένα με τα Πανεπιστημιακά ιδρύματα ώστε να εφαρμόζουν τα προτεινόμενα καινοτόμα προγράμματα σε προσδιορισμένο χρονικό πλαίσιο σε τυχαίο και αντιπροσωπευτικό δείγμα μαθητών. Τυχαίο πρέπει να είναι και το δείγμα των διδασκόντων/ουσών σε αυτά. Επίσης, επιβάλλεται η περιοδική μετατροπή σχολείων της Δημόσιας εκπαίδευσης σε Πειραματικά. Με αυτή τη διαδικασία μπορούμε να εξάγουμε ασφαλή επιστημονικά συμπεράσματα τα οποία θα συμβάλουν στην ποιοτική αναβάθμιση της παρεχόμενης γνώσης σε όλη τη Δημόσια εκπαίδευση. Ωστόσο, στον ν.4692/20 καμία από τις παραπάνω προϋποθέσεις δεν τηρείται.

Όσον αφορά στα πρότυπα σχολεία, η ΟΛΜΕ διαφωνεί κάθετα με τα σχολεία «ελίτ» για λίγους άριστους μαθητές, καθώς μόνιμο αίτημα της εκπαιδευτικής κοινότητας είναι τα δημόσια ποιοτικά σχολεία για όλους τους μαθητές και όλες τις μαθήτριες. “Η ίδρυση προτύπων σχολείων αποτελεί μία εκ των προτέρων κατηγοριοποίηση των σχολικών μονάδων, ενάντια στην οποία το εκπαιδευτικό κίνημα έχει δώσει μεγάλους αγώνες με πιο πρόσφατη την μαζική συμμετοχή στην απεργία αποχή της ΟΛΜΕ από τις διαδικασίες αξιολόγησης των σχολείων που προβλέπονται στο ν. 4692/20. Η προσπάθεια γενίκευσης των Πρότυπων και Πειραματικών Σχολείων δεν είναι ξεκομμένη από την υπόλοιπη αντιεκπαιδευτική πολιτική. Συνδέεται άμεσα με την προσπάθεια να ενισχυθεί η διαφοροποίηση, η πολυκατηγοριοποίηση, η δημιουργία σχολείων πολλών ταχυτήτων”

Ο εσωτερικός κανονισμός

Τον εσωτερικό κανονισμό λειτουργίας πάλι,  δεν τον λες ακριβώς “εσωτερικό”, καθώς συντάσσεται με εισήγηση του Διευθυντή του σχολείου, με συμμετοχή των μελών του Συλλόγου Διδασκόντων, τη συμμετοχή του Δ.Σ. του συλλόγου γονέων, εκπροσώπου του δήμου και του προεδρείου 15μελούς μαθητικού συμβουλίου, αλλά εγκρίνεται από τον Συντονιστή Εκπ/κού Έργου (εξωτερικός αξιολογητής της σχολικής μονάδας) και τον Δ/ντή Δ.Ε. Σχετίζεται άμεσα δείκτες της αξιολόγησης (θεματικοί άξονες 1, 9 και 10). Στον θεματικό άξονα 9 (Ηγεσία – Οργάνωση και διοίκηση της σχολικής μονάδας), της Υπουργικής Απόφασης για Εσωτερική και Εξωτερική Αξιολόγηση, αξιολογείται ο δείκτης: Διασφάλιση της εφαρμογής του σχολικού κανονισμού. Ακόμα και η δημοσίευση του «εσωτερικού κανονισμού» οδηγεί στη σύγκριση, τον ανταγωνισμό και την κατηγοριοποίηση αφού το ίδιο το περιεχόμενό του άπτεται βασικών πλευρών λειτουργίας του σχολείου.

Δεν είναι τυχαίο ότι και η ΔΟΕ αναφέρει για τον εσωτερικο κανονισμό ότι η ανάγνωση της Υ.Α. σε συνδυασμό με τον Ν.4692 και τα σχέδια Ενδεικτικού Εσωτερικού Κανονισμού Λειτουργίας για το Νηπιαγωγείο και το Δημοτικό Σχολείο που συντάχθηκαν από το Ι.Ε.Π. φανερώνει πως, για μια ακόμη φορά, η πολιτική ηγεσία του Υ.ΠΑΙ.Θ. αντιμετωπίζει ένα εξαιρετικά σοβαρό ζήτημα με προχειρότητα και προφανείς σκοπιμότητες, επιχειρώντας να δώσει συγκεκριμένη κατεύθυνση, περιεχόμενο και νοηματοδότηση. Ουσιαστικά επιχειρεί να προωθήσει «Εσωτερικό Κανονισμό» αλλά με «Εξωτερικά πεδία» και Εξωτερική Έγκριση. Καθόλου τυχαίο δεν μπορεί να θεωρηθεί το γεγονός ότι αμέσως μετά την έκδοση της Υ.Α. ξεκίνησε η άσκηση πιέσεων προς τους εκπαιδευτικούς από Περιφερειακούς Διευθυντές, Διευθυντές Εκπαίδευσης και Συντονιστές Εκπαιδευτικού Έργου με κύκλο τηλεδιασκέψεων στην κατεύθυνση της άμεσης σύνταξης Εσωτερικών Κανονισμών αν και η ίδια η Υ.Α. δεν θέτει αποκλειστικές προθεσμίες. Εντάσσει, μάλιστα, την τήρησή του, ως ένα από τους δεκάδες δείκτες, στην εσωτερική και εξωτερική αξιολόγηση σχολικών μονάδων στον θεματικό άξονα 9.

Εξάλλου την ευθύνη της σύνταξής του δεν την έχει ο Σύλλογος Διδασκόντων, αλλά θα γίνεται με την συμμετοχή του Συντονιστή Εκπαιδευτικού Έργου, του εκπροσώπου του οικείου Δήμου και των γονιών. Το αν θα γίνεται αποδεκτός θα αποφασίζεται από τον Διευθυντή/τη Διευθύντρια Εκπαίδευσης αλλά και τον Συντονιστή/τη Συντονίστρια Εκπαιδευτικού Έργου. Δηλαδή ο «εξωτερικός αξιολογητής» των σχολείων θα διαμορφώνει και θα αποφασίζει και τον δήθεν «εσωτερικό κανονισμό» Γι αυτό οι εκπαιδευτικοί πολλών ΣΕΠΕ και ΕΛΜΕ καλούν τους Συλλόγους Διδασκόντων να μην κάνουν χρήση των πρότυπων κανονισμών του ΙΕΠ, κάτι που ούτως ή άλλως, υποστηρίζουν, δεν είναι υποχρεωτικό