Πρόσβαση και δυνατότητα αξιοποίησης στατιστικών στοιχείων από τα προσωπικά δεδομένα εκατοντάδων χιλιάδων μαθητών και εκπαιδευτικών φαίνεται πως έχει τελικά η εταιρεία της τηλεκπαίδευσης Cisco, με βάση τις συμβάσεις που δημοσιοποίησε σιωπηρά το υπουργείο Παιδείας!

Η εταιρεία -εφόσον πρώτα αφαιρέσει το όνομα του υποκειμένου- διατηρεί το δικαίωμα να επεξεργάζεται τα στατιστικά δεδομένα, περίπου όπως κάνει η google στο τομέα των μηχανών αναζήτησης, με αποτέλεσμα η δωρεάν παραχώρηση της πλατφόρμας της στα ελληνικά -και όχι μόνο- σχολεία να αποδειχθεί μακροπρόθεσμα “κοίτασμα χρυσού” για την εταιρεία, που εξάγει στατιστικά δεδομένα από όλες τις εκπαιδευτικές κοινότητες.

Το alfavita.gr  εντόπισε με μια αρχική ανάγνωση παραγράφους που δίνουν τη δυνατότητα στην εταιρεία να επεξεργάζεται στατιστικά δεδομένα για δικούς της επιχειρηματικούς σκοπούς, χωρίς υποχρέωση αποζημίωσης.

Προυπόθεση γιαυτό, είναι ότι πρέπει προηγουμένως να φροντίσει να τα “αποπροσωποποιήσει” ώστε να μην προκύπτει ταυτοποίηση φυσικού προσώπου, όπως φαίνεται στο παραπάνω απόσπασμα.

Οπως χαρακτηριστικά παρατήρησε εκπαιδευτικός, “η cisco φιλοδοξεί να γίνει “google” των εκπαιδευτικών συστημάτων όλου του κόσμου, εξάγωντας στατιστικά δεδομένα από όλες τις εκπαιδευτικές κοινότητες (και πουλώντας τα μετά πανάκριβα). Και κάποιοι από αφέλεια ή με το αζημίωτο, παίζουν το παιχνίδι της”…

Αυτό προκύπτει από μια αρχική ανάγνωση των συμβάσεων της Cisco με το Υπουργείο Παιδείας, μετά από την αιφνιδιαστική κίνηση της κ.Νίκης Κεραμέως που, ενόψει της συζήτησης επερώτησης που έπρεπε να απαντήσει στη Βουλή για την τηλεκπαίδευση, δημοσιοποίησε σιωπηρά στην ιστοσελίδα του Υπουργείου Παιδείας το Σάββατο 20 Μαρτίου, τις συμβάσεις με τη Cisco που για μήνες ολόκληρους της ζητούσε η αξιωματική αντιπολίτευση αλλά εκείνη δεν δημοσιοποιούσε, καλώντας τους ενδιαφερόμενους να…πανε στο γραφείο της να τις δουν αν ήθελαν…

“Εν προκειμένω μπορεί η Cisco να εκμεταλλευτεί αυτού του είδους τα δεδομένα για να “στοχεύσει” με πολύ μεγαλύτερη ακρίβεια στις διαφημιστικές της καμπάνιες και επίσης να μεταπωλήσει τα δεδομένα σε διαφημιστικές εταιρίες οι οποίες μ’ ένα κλικ θα έχουν στη διάθεσή τους τη συμπεριφορά στο διαδίκτυο σχεδόν 1,5 εκατομμυρίων υποκειμένων.

Το στενά οικονομικό κέρδος για τη Cisco μπορεί να είναι τεράστιο. Για κάθε φυσικό πρόσωπο μπορεί να εισπράττει ακόμα και 5 ευρώ για τα απλά δεδομένα, πόσω μάλλον για δεδομένα που “αποκαλύπτουν” τις συμπεριφορές και τις προτιμήσεις των υποκειμένων (1,5 εκατομμύριο, επαναλαμβάνουμε) στο διαδίκτυο. Τι μουσική ακούν, ποια προϊόντα αγοράζουν οn line, ποια είναι η αγαπημένη τους ομάδα, ποιο είναι το οικονομικο τους status βάσει των προτιμήσεών τους και πάει λέγοντας. Η “ανωνυμοποίηση” των δεδομένων πολλές φορές δεν είναι ουσιαστική, με αποτέλεσμα ακόμη και τα “ανωνυμοποιημένα” δεδομένα να μπορούν να οδηγήσουν πάλι σε ταυτοποίηση.

Είναι, έτσι και αλλιώς απολύτως τεκμηριωμένο ότι τα δεδομένα έχουν συγκεκριμένη αξία στην αγορά ανάλογα με το είδος τους. Το παράδειγμα που παραθέτουν σε άρθρό τους οι New York Times θεωρείται αρκούντως χαρακτηριστικό. Για το έτος 2018 τα δεδομένα του μέσου Αμερικανού τιμολογήθηκαν στα 20 δολάρια ανά μήνα για τις εταιρίες δεδομένων και τους data brokers”

Μετά από τη δημοσιοποίησή του κειμένου των 172 σελίδων (που έγινε Σάββατο ώστε να μην προλάβει κανείς να τις αναλύσει και να έχει έτσι η κ. υπουργός αβαντάζ στη Βουλή) προκύπτουν πολλά ερωτήματα, τα οποία καλό θα ήταν να απαντήσει η υπουργός παιδείας.

Να σημειώσουμε εδώ ότι από τον περασμένο Μάιο, γινόταν λόγος για την έκθεση αντικτύπου την οποία δεν είχε φροντίσει να κάνει το υπουργείο, με αποτέλεσμα τον Σεπτέμβριο του 2020, να εκδοθεί η Γνωμοδότηση 4/2020 (7.9.2020), της Αρχής Προστασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα (ΑΠΔΠΧ) που έκρινε ότι η παροχή σύγχρονης εξ αποστάσεως εκπαίδευσης δεν αντίκειται στη νοµοθεσία για την προστασία των δεδοµένων προσωπικού χαρακτήρα, εφόσον ο σκοπός που εξυπηρετείται µε τη συγκεκριµένη επεξεργασία είναι νόµιµος και εφόσον δεν καταγράφονται προσωπικά δεδοµένα εικόνας και ήχου από τις τηλεδιασκέψεις, και δεν επιβάλλεται η υποχρέωση τηλεδιδασκαλίας πριν τη σχετική απόφαση του Υπουργού. Ωστόσο ανέφερε ρητά ότι αποκλείστηκαν από τη διαδικασία οι εμπλεκόμενοι φορείς και οι κατάλληλοι εμπειρογνώμονες, ενώ οι έκτακτες συνθήκες της πανδημίας δεν καθιστούν επαρκή αιτιολόγηση για την παράκαµψη της διαδικασίας λήψης γνώµης των υποκειµένων των δεδοµένων. Σημειώνει επίσης ότι παρά την αναγκαιότητα λήψης μέτρων που θα αφορούσαν τον μετριασμό του κινδύνου, το υπουργείο δεν προχώρησε σε καμία διαβούλευση με την Αρχή Προστασίας Προσωπικών Δεδομένων, όπως απαιτείται σε αυτές τις περιπτώσεις.

Αντεπίθεση Κεραμέως στο ΣΥΡΙΖΑ

Η κα Κεραμέως ανέφερε χαρακτηριστικά: «Το ΣΥΖΕΥΞΙΣ ΙΙ το οποίο εξασφαλίζει άδειες τηλεδιασκέψεων για το Δημόσιο που περιλαμβάνει και προϊόντα CISCO, και το οποίο αξιοποιούμε σήμερα, ξέρετε από ποιον και πότε υπεγράφη; Από την κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ τρεις ημέρες πριν τις εκλογές! Άρα ως αντιπολίτευση πολεμάτε λυσσαλέα την τηλεκπαίδευση και τη CISCO, ως κυβέρνηση αγοράζατε άδειες τηλεδιασκέψεων και προϊόντα τηλεδιασκέψεων CISCO!».