Με την απερίσκεπτη “προληπτική” επίθεση από αέρος στο Μπάλακοτ του Πακιστάν, ο πρωθυπουργός Ναρέντρα Μόντι χωρίς να το θέλει πήρε πίσω αυτό που οι προηγούμενες ινδικές κυβερνήσεις, σχεδόν ως εκ θαύματος, επί δεκαετίες πετύχαιναν να κάνουν. Από το 1947 κι έκτοτε, η εκάστοτε ινδική κυβέρνηση ανατρίχιαζε και μόνο στην προτροπή προς αυτή να επιλυθεί η
Αρουντάτι Ρόι
σύγκρουση στο Κασμίρ με διεθνή διαμεσολάβηση, καθώς επέμενε ότι επρόκειτο περί ενός “εσωτερικού ζητήματος”. Με το να προκαλέσει το Πακιστάν να ανταπαντήσει, και καθιστώντας με αυτό τον τρόπο την Ινδία και το Πακιστάν τις μόνες πυρηνικές δυνάμεις στην ιστορία που να έχουν βομβαρδίσει η μία την άλλη, ο Μόντι διεθνοποίησε τη διένεξη στο Κασμίρ. Απέδειξε στον κόσμο ότι το Κασμίρ είναι δυνάμει το πιο επικίνδυνο μέρος στον κόσμο, το σημείο ανάφλεξης ενός πυρηνικού πολέμου. Κάθε άτομο, χώρα και οργανισμός που αγωνιά για την πιθανότητα πρόκλησης ενός πυρηνικού πολέμου έχει το δικαίωμα να παρεμβαίνει και να κάνει ό,τι μπορεί για να τον αποτρέψει.
Στις 14 Φλεβάρη 2019, ένα κομβόι 2.500 αντρών παραστρατιωτικών μονάδων δέχτηκε την επίθεση στο Πουλουάμα του Κασμίρ από τον Άντιλ Άχμαντ Νταρ, έναν 20χρονο βομβιστή αυτοκτονίας από το Κασμίρ ο οποίος, όπως δηλώθηκε, ανήκε στο Στρατό του Μωάμεθ που έχει έδρα το Κασμίρ. Η επίθεση που σκότωσε τουλάχιστον 40 άντρες ήταν ένα ακόμα αποτρόπαιο κεφάλαιο στην εκτυλισσόμενη τραγωδία του Κασμίρ. Από το 1990, πάνω από 70.000 άνθρωποι έχουν σκοτωθεί στη σύγκρουση αυτή, χιλιάδες έχουν “εξαφανιστεί”, δεκάδες χιλιάδες έχουν βασανιστεί και εκατοντάδες νέων έχουν ακρωτηριαστεί και τυφλωθεί από σκάγια. Ο αριθμός των νεκρών κατά τους τελευταίους 12 μήνες είναι ο υψηλότερος από το 2009. Το πρακτορείο Ασοσιέιτεντ Πρες αναφέρει ότι περίπου 570 έχουν χάσει τη ζωή τους, 260 εκ των οποίων ένοπλοι, 160 άμαχοι και 150 από το προσωπικό των ινδικών ενόπλων δυνάμεων που πέθαναν την ώρα του καθήκοντος.
Ανάλογα με τους φακούς με τους οποίους βλέπει κανείς τη σύγκρουση, οι ηγέτες των ανταρτών αποκαλούνται “τρομοκράτες”, “ένοπλοι”, “αγωνιστές της ελευθερίας” ή “μαχητές του ιερού αγώνα” (μουτζάχιντ). Οι περισσότεροι από το Κασμίρ τούς αποκαλούν μουτζάχιντ και όταν σκοτώνονται, εκατοντάδες χιλιάδες ανθρώπων – είτε συμφωνούν είτε όχι με τις μεθόδους τους – παρευρίσκονται στις κηδείες τους, για να πενθήσουν για αυτούς και να τους αποχαιρετίσουν. Μάλιστα, οι περισσότεροι από τους άμαχους που σκοτώθηκαν την περσινή χρονιά, είναι αυτοί που βάζουν τα κορμιά τους μπροστά για να επιτρέψουν στους στριμωγμένους από στρατιώτες μαχητές να ξεφύγουν.
Χάρτης του Κασμίρ
Σε αυτό το χρονικά παρατεταμένο, αιματηρό έπος, η επίθεση στο Πουλουάμα είναι η πιο φονική, η πιο φρικτή επίθεση από όλες. Υπάρχουν εκατοντάδες, αν όχι χιλιάδες νέων στην Κοιλάδα του Κασμίρ σαν τον Άντιλ Άχμαντ Νταρ οι οποίοι έχουν γεννηθεί κατά τη διάρκεια του πολέμου, έχουν βιώσει τόση φρίκη που έχουν πάθει ανοσία στο φόβο και επιθυμούν να θυσιάσουν τη ζωή τους για την ελευθερία. Οποιαδήποτε μέρα θα μπορούσε να υπάρξει κι άλλη επίθεση, λιγότερο ή περισσότερο αιματηρή από αυτή στο Πουλουάμα. Προτίθεται μήπως η κυβέρνηση της Ινδίας να επιτρέψει οι ενέργειες αυτών των νέων ανθρώπων να καθορίσουν τη μοίρα αυτής της χώρας και ολόκληρης της υποηπείρου; Αντιδρώντας με αυτόν τον κενό, θεατρικό τρόπο με τον οποίο έδρασε, είναι αυτό ακριβώς που έκανε ο Ναρέντρα Μόντι. Στην πραγματικότητα, τους ανέθεσε την αρμοδιότητα να καθορίσουν το μέλλον μας. Ο νεαρός βομβιστής στο Πουλουάμα δεν θα μπορούσε να έχει ζητήσει κάτι περισσότερο.
Οι Ινδοί που εκτιμούν το δικό τους αγώνα για ανεξαρτησία από τη βρετανική κυριαρχία και πρακτικά λατρεύουν εκείνους που τον καθοδήγησαν, παραδόξως, ως επί το πλείστον στέκονται σαστισμένα απέναντι στους κατοίκους του Κασμίρ που αγωνίζονται για το ίδιο πράγμα. Ο ένοπλος αγώνας στο Κασμίρ ενάντια σε ό,τι οι άνθρωποι εκτιμούν ως “ινδική εξουσία” υπάρχει εδώ και σχεδόν 30 χρόνια. Το ότι το Πακιστάν (κάποτε επίσημα και τώρα κυρίως μέσω μη κυβερνητικών παραγόντων) υποστήριξε αυτό τον αγώνα με όπλα, άντρες και τεχνικά δεν αποτελεί μυστικό. Ούτε αποτελεί μυστικό το ότι κανένας ένοπλος δεν μπορεί να δράσει σε μια πολεμική ζώνη όπως είναι το Κασμίρ αν δεν είχε την ανοιχτή υποστήριξη των ντόπιων. Ποιος λογικός άνθρωπος θα μπορούσε να φανταστεί ότι αυτός ο διαβολικά σύνθετος, διαβολικά σκληρός πόλεμος θα μπορούσε να σταματήσει ή έστω να μειωθεί κάπως η έντασή του με ένα και μοναδικό, βιαστικά εκτελεσμένο, θεατρικό “χειρουργικό πλήγμα”, το οποίο τελικά αποδεικνύεται ότι δεν ήταν και τόσο χειρουργικό; Ένα παρόμοιο “χτύπημα” που έλαβε χώρα μετά την επίθεση το 2016 σε ένα στρατόπεδο του ινδικού στρατού στο Ούρι πέτυχε σχεδόν μόνο να εμπνεύσει μια ταινία περιπέτειας στο Μπόλιγουντ. Τα πλήγματα στο Μπάλακοτ, με τη σειρά τους, φαίνεται ότι εμπνεύστηκε από αυτή την ταινία. Και τώρα τα ΜΜΕ αναφέρουν ότι οι παραγωγοί του Μπόλιγουντ ήδη σπεύδουν να κατοχυρώσουν την ονομασία “Μπάλακοτ” ως τον τίτλο μιας επόμενης ταινίας τους. Συμπερασματικά, πρέπει να ειπωθεί ότι αυτό το παράλογο βαλς φαίνεται και μυρίζει περισσότερο “προεκλογικό” από ό,τι “προληπτικό”.
Από κηδεία μαχητή του Κασμίρ (φωτό Tauseef Mustafa/AFP/Getty)
Για τον πρωθυπουργό αυτής της χώρας, το να πιέζει την περίφημη Πολεμική Αεροπορία της να προβαίνει σε επικίνδυνες θεατρικές ενέργειες είναι βαθιά υποτιμητικό. Και τι ειρωνεία αποτελεί το ότι, ενώ αυτή η ανεύθυνη πυρηνική ριψοκίνδυνη διπλωματία εκτυλίσσεται στην υποήπειρό μας, οι παντοδύναμες Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής βρίσκονται σε συνομιλίες με τις δυνάμεις των Ταλιμπάν που δεν κατάφεραν να νικήσουν ή να εκτοπίσουν ακόμα και μετά από 17 χρόνια ανοιχτού πολέμου.
Αυτή η κλιμακούμενη σύγκρουση στην υποήπειρο είναι ασφαλώς όσο θανατηφόρα φαίνεται. Είναι όμως τόσο ξεκάθαρη;
Το Κασμίρ είναι η πιο στρατιωτικοποιημένη ζώνη στον κόσμο, με περίπου μισό εκατομμύριο ινδούς στρατιώτες τοποθετημένους εκεί. Πέραν του Γραφείου Πληροφοριών (σ.parapoda: η “παραδοσιακή” υπηρεσία πληροφοριών ενός κράτους), της Πτέρυγας Έρευνας & Ανάλυσης (σ.parapoda: αρμόδια για θέματα διεθνούς κατασκοπίας) και της Εθνικής Υπηρεσίας Πληροφοριών (σ.parapoda: αρμόδια για την “τρομοκρατία”), οι ένστολες δυνάμεις – Στρατός, Παραμεθόριες Δυνάμεις Ασφαλείας, Κεντρική Εφεδρική Αστυνομική Δύναμη (και φυσικά η Αστυνομία του Τζάμου και Κασμίρ), συλλέγουν κάθε μια από μόνη της τις δικές της πληροφορίες. Οι άνθρωποι ζουν υπό την τρομοκρατία των πληροφοριοδοτών, των διπλών και τριπλών κατασκόπων που θα μπορούσαν να είναι οποιοσδήποτε, από τον παλιό συμμαθητή ως τον συγγενή. Υπό αυτές τις συνθήκες, μια επίθεση της κλίμακας αυτής που έλαβε χώρα στο Πουλουάμα είναι κάτι παραπάνω από απλώς σοκαριστική. Όπως κάποια σχολίασε με μεστό τρόπο στο Τουίτερ (αναφερόμενη στην αυξανόμενα λαϊκή ινδουιστική πρακτική αυτόκλητων τιμωρών στην Ινδία, εντοπισμού και λιντσαρίσματος Μουσουλμάνων με την κατηγορία της δολοφονίας αγελάδων), πώς είναι δυνατό το Ινδικό Λαϊκό Κόμμα (BJP) “να μπορεί να εντοπίζει 3 κιλά βοδινού κρέατος, αλλά να μην μπορεί να εντοπίσει 350 κιλά κυκλωνίτη(RDX)”;
Ποιος να ξέρει άραγε;
Μετά την επίθεση, η κυβέρνηση του Τζάμου και Κασμίρ τη χαρακτήρισε αποτέλεσμα “αποτυχίας των υπηρεσιών πληροφοριών”. Λίγες τολμηρές ειδησεογραφικές ιστοσελίδες ανέφεραν το γεγονός ότι η αστυνομία του Τζάμου και Κασμίρ είχε πράγματι σημάνει έκτακτο συναγερμό για μια πιθανή επίθεση. Κανένας στα ΜΜΕ δεν φαίνεται να αναρωτιέται ιδιαίτερα γιατί αγνοήθηκε η προειδοποίηση και σε ποιον κρίκο έσπασε η αλυσίδα της διοίκησης.
Η επίθεση στο Πουλουάμα, με την τραγικότητά της, αποτέλεσε την τέλεια πολιτική ευκαιρία για τον Ναρέντρα Μόντι για να κάνει ό,τι κάνει με τον καλύτερο τρόπο – να τραβήξει την προσοχή. Πολλοί από εμάς που είχαμε μήνες πριν προβλέψει ότι ένα BJP που έχανε τον πολιτικό βηματισμό του θα επικαλούταν μια πύρινη μπάλα από τον ουρανό ακριβώς πριν από τις εκλογές, παρακολουθούσαμε έντρομοι την πρόβλεψή μας να επαληθεύεται. Και παρακολουθήσαμε το κυβερνητικό κόμμα επιδέξια να παρουσιάζει την τραγωδία στο Πουλουάμα προς μικροκομματικό όφελος.
Την επαύριο της επίθεσης στο Πουλουάμα, καθώς ο εξοργισμένος όχλος επιτίθονταν σε ανθρώπους από το Κασμίρ που εργάζονταν και σπούδαζαν στην κυρίως Ινδία, ο Μόντι τηρούσε απόλυτη σιωπή και αντέδρασε μόνο όταν το Ανώτατο Δικαστήριο δήλωσε ότι αποτελεί υποχρέωση της κυβέρνησης να τους προστατεύει. Όμως μετά τα πλήγματα από αέρος, έσπευσε να εμφανιστεί στην τηλεόραση για να τις πιστωθεί, παρουσιαζόμενος σε ολόκληρο τον κόσμο ωσάν ο ίδιος να είχε πιλοτάρει τα αεροπλάνα που έριξαν τις βόμβες. Αμέσως τα σχεδόν 400 επί 24ώρου βάσεως ειδησεογραφικά τηλεοπτικά δίκτυα της Ινδίας, τα περισσότερα εκ των οποίων αμετανόητα φανατικά, μεγέθυναν αυτή την παράσταση με τις δικές τους “πινελιές”. Χρησιμοποιώντας παλιά βίντεο και κατασκευασμένες ειδήσεις, οι φωνασκούντες παρουσιαστές τους, υποδυόμενοι τους κομάντο της πρώτης γραμμής, ενορχήστρωσαν ένα όργιο φρενήρους και αλαζονικού εθνικισμού, καθώς ισχυρίζονταν ότι τα αεροπορικά πλήγματα είχαν καταστρέψει το “εργοστάσιο τρομοκρατίας” του Στρατού του Μωάμεθ και είχαν σκοτώσει πάνω από 300 “τρομοκράτες”. Το επόμενο πρωί, ακόμα και οι πιο ψύχραιμες πανεθνικής εμβέλειας εφημερίδες ακολούθησαν με γελοία, ντροπιαστικά πρωτοσέλιδα. Η Ίντιαν Εξπρές έγραφε “Η Ινδία χτυπά την τρομοκρατία βαθιά μέσα στο Πακιστάν”. Στο μεταξύ, το Ρόιτερς, το οποίο απέστειλε δημοσιογράφο στο Πακιστάν, στο μέρος όπου οι βόμβες είχαν πραγματικά πέσει, ανέφερε ζημιές μόνο σε δέντρα και βράχους και τραυματισμό ενός χωρικού. Το Ασοσιέιτεντ Πρες ανέφερε κάτι παρόμοιο. Οι Νιού Γιόρκ Τάιμς έγραψαν “Αναλυτές και διπλωμάτες στο Νέο Δελχί δήλωσαν ότι τα ινδικά πλήγματα από αέρος δεν ήταν σαφή, καθώς οποιαδήποτε τρομοκρατική ομάδα που δρα κατά μήκος των συνόρων θα μπορούσε να είχε απομακρυνθεί τις τελευταίες μέρες, αφότου ο πρωθυπουργός Ναρέντρα Μόντι υποσχέθηκε αντίποινα για την επίθεση στο Κασμίρ”.
Τα κύρια ινδικά ΜΜΕ δεν μετέδωσαν το ρεπορτάζ του Ρόιτερς. Επομένως, για το μεγαλύτερο μέρος των ψηφοφόρων της Ινδίας που δεν διαβάζουν Νιού Γιόρκ Τάιμς, ο πρωθυπουργός τους – με το περίφημο 56 ιντσών στήθος του – εξάλειψε διά παντός την τρομοκρατία.
Προς στιγμήν, τουλάχιστον, φάνηκε ότι ο Μόντι είχε πλήρως ξεγελάσει τους πολιτικούς του αντιπάλους, οι οποίοι είχαν περιοριστεί στο να τουιτάρουν υπέρ των γενναίων πιλότων της Ινδίας. Στο μεταξύ, αυτός και οι άνθρωποί του ψηφοθηρούσαν. Οι αμφισβητίες και οι διαφωνούντες τρομοκρατούνταν από τα ινδουιστικά εθνικιστικά τρολ, που τους κατηγορούσαν ως αντεθνικώς δρώντες, ή είχαν απλώς παραλύσει από το φόβο του έτοιμου για να προβεί σε λιντσάρισμα όχλου που φαίνεται ότι καραδοκεί σε κάθε γωνιά στη βόρεια Ινδία.
Όμως τα πράγματα μπορούν να αλλάζουν σε μια μέρα. Η λάμψη της ψεύτικης νίκης χάθηκε γρήγορα, καθώς το Πακιστάν ανταπέδωσε, καταρρίπτοντας ένα πολεμικό αεροπλάνο και αιχμαλωτίζοντας έναν πιλότο της Ινδικής Πολεμικής Αεροπορίας – τον αντισμήναρχο Αμπινάνταν Βάρταμαν. Άλλη μια φορά, οι κυμαινόμενες εκλογικές προοπτικές του BJP άρχισαν να φαίνονται ξεκάθαρα λιγότερο ανθηρές.
Αφήνοντας κατά μέρος τα προεκλογικά παιχνίδια και το ζήτημα του ποιος θα κερδίσει τις επόμενες εκλογές, οι κινήσεις του Μόντι είναι ασυγχώρητες. Έθεσε σε κίνδυνο τις ζωές ενός και πλέον δισεκατομμυρίου ανθρώπων και έφερε τον πόλεμο του Κασμίρ στο κατώφλι του σπιτιού των απλών Ινδών. Η τηλεοπτική τρέλα, η οποία ενδοφλεβίως χορηγείται στο λαό πρωί, μεσημέρι και βράδι, ζητά από τους ανθρώπους να αφήσουν στην άκρη τα δεινά τους, την ανεργία τους, την πείνα τους, το κλείσιμο των μικρών επιχειρήσεών τους, την επικείμενη απειλή έξωσης από τα σπίτια τους, την απαίτησή τους για διερεύνηση των μυστηριωδών θανάτων δικαστών, καθώς και αυτού που μοιάζει να είναι η μεγαλύτερη και πιο διεφθαρμένη υπόθεση εξοπλιστικών προγραμμάτων στην ιστορία της Ινδίας, τις αγωνίες τους ότι αν είναι μουσουλμάνοι, νταλίτ ή χριστιανοί, είναι δυνατό να αποτελέσουν αντικείμενο επίθεσης ή και να δολοφονηθούν, και να ψηφίσουν, στο όνομα της εθνικής υπερηφάνειας, υπέρ των ανθρώπων που τους έχουν φέρει σε αυτή την καταστροφή.
Η κυβέρνηση τραυμάτισε την ψυχή της Ινδίας τόσο βαθιά. Θα μας πάρει χρόνια για να επουλωθεί το τραύμα. Και μόνο για να αρχίσει η επούλωση, θα πρέπει να ψηφίσουμε για να απομακρυνθούν αυτοί οι επικίνδυνοι, πεινασμένοι για θέαμα τσαρλατάνοι από την εξουσία.
Δεν μπορούμε να επωμιζόμαστε έναν πρωθυπουργό που, από καπρίτσιο έσπασε τη ραχοκοκαλιά της οικονομίας μιας χώρας ενός δισεκατομμυρίου ανθρώπων με το να δηλώσει μέσα σε μια νύχτα, χωρίς να συμβουλευτεί κανέναν, ότι το 80% του εθνικού νομίσματος παύει να αποτελεί νόμιμο συναλλακτικό μέσο. Ποιος θα μπορούσε να το κάνει αυτό ποτέ; Δεν μπορούμε να έχουμε έναν πρωθυπουργό μιας πυρηνικής δύναμης αυτόν που συνεχίζει να συμμετέχει στα γυρίσματα μιας ταινίας για τον εαυτό του σε ένα Εθνικό Δρυμό, τη στιγμή που μια τεράστια κρίση πλήττει τη χώρα και έπειτα ελαφρά τη καρδία να διακηρύττει ότι άφησε την απόφαση για την επόμενη κίνηση στο “Σένα” – το Στρατό. Ποιος δημοκρατικά εκλεγμένος ηγέτης θα μπορούσε ποτέ να κάνει κάτι τέτοιο;
Ο Μόντι πρέπει να φύγει. Η καυγαδίζουσα, διασπασμένη, ασταθής κυβέρνηση συνασπισμού που μπορεί να έρθει στη θέση της δεν είναι πρόβλημα. Αυτό είναι η ουσία της δημοκρατίας εξάλλου. Μπορεί να είναι εξαιρετικά πιο έξυπνη και εξαιρετικά λιγότερο απερίσκεπτη.
Απομένει το ζήτημα του αιχμάλωτου αντισμήναρχου. Όποια άποψη και να’χει κανείς για αυτόν, και ανεξαρτήτως του ρόλου του Πακιστάν στη σύγκρουση στο Κασμίρ, ο Ιμράν Χαν, ο πρωθυπουργός του Πακιστάν έδρασε αξιοπρεπώς και ορθά κατά τη διάρκεια αυτής της κρίσης. Η ινδική κυβέρνηση είχε δίκιο να απαιτήσει στο Βάρταμαν να δοθούν όλα τα δικαιώματα που προβλέπει η Σύμβαση της Γενεύης σε έναν αιχμάλωτο πολέμου. Είχε δίκιο να ζητήσει η Διεθνής Επιτροπή του Ερυθρού Σταυρού (ΔΕΕΣ) να έχει πρόσβαση σε αυτόν ενώ βρισκόταν φυλακισμένος. Σήμερα, ο πρωθυπουργός Ιμράν Χαν ανακοίνωσε ότι, ως μια κίνηση καλής θέλησης, ο αντισμήναρχος θα απελευθερωθεί.
Άραγε η Ινδία μπορεί να επιδείξει την ίδια αβρότητα στους πολιτικούς αντιπάλους της στο Κασμίρ και την υπόλοιπη χώρα: προστασία των δικαιωμάτων τους υπό τη Σύμβαση της Γενεύης και πρόσβαση στο ΔΕΕΣ;
Ο πόλεμος, στη μέση του οποίου βρισκόμαστε, δεν είναι πόλεμος ανάμεσα στην Ινδία και το Πακιστάν. Είναι πόλεμος που διεξάγεται στο Κασμίρ, ο οποίος έχει εξελιχθεί σε μια απαρχή ενός ακόμα πολέμου ανάμεσα στην Ινδία και το Πακιστάν. Το Κασμίρ αποτελεί το πραγματικό θέατρο μιας ανείπωτης βίας και ηθικής διάβρωσης που μπορεί να μας ωθήσει στη βία και τον πυρηνικό πόλεμο οποιαδήποτε στιγμή. Για την αποτροπή μιας τέτοιας εξέλιξης, η σύγκρουση στο Κασμίρ πρέπει να αποτελέσει αντικείμενο ενασχόλησης και να επιλυθεί. Αυτό μπορεί να γίνει μόνο αν δοθεί στους ανθρώπους του Κασμίρ μια ευκαιρία ελεύθερα και άφοβα να πουν στον κόσμο για ποιο λόγο παλεύουν και τι πραγματικά επιθυμούν.
Αγαπητέ Κόσμε, βρες κάποιον τρόπο.
Μετάφραση από τα αγγλικά. Πηγή: https://www.huffingtonpost.in/entry/our-captured-wounded-hearts-arundhati-roy-on-balakot-kashmir-and-india_in_5c78a574e4b0de0c3fbf6b50
e-prologos.gr
