Πρόωρες εκλογές έγιναν στην Πορτογαλία στις 30 Γενάρη, μετά την καταψήφιση του κρατικού προϋπολογισμού του 2022 στο πορτογαλικό κοινοβούλιο τον περασμένο Οκτώβρη από το ΚΚ Πορτογαλίας και το «Αριστερό Μπλοκ», που στήριζαν την κυβέρνηση μειοψηφίας του σοσιαλιστικού κόμματος υπό τον Αντ. Κόστα.

Σύμφωνα με τα αποτελέσματα, το Σοσιαλιστικό Κόμμα (PS) του πρωθυπουργού Αντ. Κόστα εξασφάλισε απόλυτη πλειοψηφία στο νέο Κοινοβούλιο, εξασφαλίζοντας το 41,7% των ψήφων από 36,3% το 2019. Αναλυτικότερα, το PS καταλαμβάνει 117 έδρες από 108 το 2019 σε σύνολο 230, κατακτώντας για δεύτερη φορά στην ιστορία του και πρώτη φορά μετά το 2005 την απόλυτη πλειοψηφία στη Βουλή.
Βασικός αντίπαλος των σοσιαλιστών ήταν το «κεντροδεξιό» Σοσιαλδημοκρατικό Κόμμα (PSD). Ο επικεφαλής του κόμματος, Ρ. Ρίο, είχε προτείνει προεκλογικά να δοθεί ανοχή στο Σοσιαλιστικό Κόμμα να κυβερνήσει για «τουλάχιστον δύο χρόνια» εάν κερδίσει τις εκλογές χωρίς πλειοψηφία, για να προχωρήσουν στην Πορτογαλία αναγκαίες μεταρρυθμίσεις, ζητώντας παράλληλα να κάνει το ίδιο και το Σοσιαλιστικό Κόμμα σε περίπτωση που κερδίσει το PSD. Αυτό φανερώνει και τα όρια των διαφορών στην πολιτική αυτών των δύο κομμάτων. Το PSD, παρά τις δημοσκοπήσεις που το ήθελαν να κονταροχτυπιέται με το PS για την πρώτη θέση, τελικά έμεινε στο 27,8% και στις 71 έδρες, έναντι 27,9% και 79 εδρών στις εκλογές του 2019.

Στη διάρκεια αυτής της προεκλογικής εκστρατείας φάνηκε ότι μάλλον το PS δεν θα έπαιρνε ούτε και τώρα την αυτοδυναμία, ή τουλάχιστον αυτό έδειχναν οι δημοσκοπήσεις. Ως αποτέλεσμα άφηνε ανοιχτό το ενδεχόμενο για συνεργασίες και προς τα δεξιά και προς τα αριστερά, είτε την επανάληψη της συνεργασίας με την Αριστερά, είτε μια συμφωνία με τη κεντροδεξιά για να κυβερνήσει όποιο κόμμα είχε περισσότερες ψήφους, είτε μια κυβέρνηση μεγάλου συνασπισμού, στα πρότυπα της κυβέρνησης του Μάριο Σοάρες το 1983.
Την ίδια ώρα, καταρρίπτοντας για άλλη μια φορά και από ακόμα μια πλευρά τους μύθους για τα «οφέλη» των «προοδευτικών κυβερνήσεων», ο συνασπισμός του Πορτογαλικού ΚΚ με τους Πράσινους (PCP-PEV), καθώς και το «Αριστερό Μπλοκ» (BE), κόμματα που στήριζαν τις αντιλαϊκές κυβερνήσεις μειοψηφίας των σοσιαλιστών από το 2015 έως τον Οκτώβρη του 2021 οπότε καταψήφισαν τον κρατικό προϋπολογισμό, εξέλιξη που προκάλεσε τις πρόωρες εκλογές, κατέγραψαν σημαντικές απώλειες σε ποσοστά, ψήφους και έδρες. Το «Αριστερό Μπλοκ», από την τρίτη θέση έπεσε στην πέμπτη, με 4,5% από 9,5% το 2019 και εκλέγοντας 5 βουλευτές από 19. Στην έκτη θέση ακολουθεί η CDU, η συμμαχία του Πορτογαλικού ΚΚ – Οικολόγων Πρασίνων, πέφτοντας στο 4,4% από 6,3% το 2019 και εκλέγοντας 6 βουλευτές από 12. Να σημειωθεί μάλιστα ότι μετά τη στήριξη της κυβέρνησης Κόστα το 2015, η εκλογική συμμαχία του Πορτογαλικού ΚΚ είχε καταγράψει σημαντικές απώλειες και στις εκλογές του 2019, πέφτοντας τότε στο 6,3% και τους 12 βουλευτές, από 8,3% και 17 βουλευτές που είχε στις εκλογές του 2015.

Εκτός από την πτώση των «αριστερών» συνεργατών της κυβέρνησης, ένα αξιοσημείωτο γεγονός είναι η άνοδος της ακροδεξιάς. Το κόμμα της άκρας δεξιάς Chega («Αρκετά»), μετατράπηκε στην τρίτη πολιτική δύναμη στη χώρα, αφού συγκέντρωσε το 7,15% των ψήφων και θα καταλάβει 12 έδρες, ενώ δεν διέθετε παρά μόλις μία. Ως το 2019, η Πορτογαλία αποτελούσε εξαίρεση στην Ευρώπη, καθώς από το τέλος της δικτατορίας το 1974 μέχρι τότε η χώρα δεν είχε εκλέξει κανένα μέλος της άκρας δεξιάς στη Βουλή. Με ρατσιστικές, σεξιστικές και ισλαμόφοβες θέσεις σε συνδυασμό με αιτήματα για μείωση της φορολογίας, κατάφερε να πάρει ένα σημαντικό ποσοστό. Ωστόσο, το ποσοστό αυτό ήταν χαμηλότερο από το 12% που πέτυχε ο ηγέτης του κόμματος Αντρέ Βεντούρα στις προεδρικές εκλογές του 2021.

Ενδιαφέροντα συμπεράσματα βγαίνουν και από τον ρόλο αριστερού «δεκανικιού» που έπαιξαν τα ρεβιζιονιστικά – ρεφορμιστικά κόμματα της εκφυλισμένης αριστεράς. Αφού στήριξαν τον ντα Κόστα μέχρι την ύστατη στιγμή, και αφού προηγούμενα είχαν βάλει πλάτη για να περάσουν όλα τα αντεργατικά, αντιλαϊκά του μέτρα, στο τέλος ο ντα Κόστα τους αφαίμαξε και τους λεηλάτησε ρίχνοντάς τους στα χαμηλότερα εκλογικά ποσοστά.

Χαρακτηριστικό του μεγέθους του ρεβιζιονιστικού εκφυλισμού, είναι το γεγονός ότι μετά και από αυτό το εκλογικό αποτέλεσμα, το Πορτογαλικό ΚΚ εξακολουθεί να αφήνει ανοιχτό τον δρόμο για συνεργασία με τους σοσιαλιστές και για στήριξη της νέας κυβέρνησης, συνεχίζοντας να καλλιεργεί αυταπάτες ότι αυτή μπορεί να δώσει φιλολαϊκές λύσεις. Σε δήλωσή του, ο ΓΓ της ΚΕ του Πορτογαλικού ΚΚ, Ζερόνιμο Ντε Σόουζα, αναφέρει χαρακτηριστικά ότι το ερώτημα που τίθεται τώρα είναι «αν υπάρχει προοπτική μιας πολιτικής που μπορεί να αντιμετωπίσει τα προβλήματα και να δώσει λύσεις προς το συμφέρον των εργαζομένων και του λαού, ή αν, αντίθετα, θα επικρατήσει η πρόθεση της συνέχισης της αναβολής αυτής της απάντησης, που ευνοεί τα συμφέροντα του μεγάλου κεφαλαίου. Το PS έχει στα χέρια του την επιλογή είτε να καταλήξει σε συμφωνίες με το Σοσιαλδημοκρατικό Κόμμα, είτε να συγκλίνει με την αριστερά, με το CDU, για να απαντήσει στα προβλήματα της χώρας».

πηγή: Λαϊκός Δρόμος