Η πρώτη γυναίκα κοσμοναύτης στην Ιστορία που ταξίδεψε στο διάστημα

ή η ιστορία μιας σοβιετικής σταχτοπούτας

Παιδικό όνειρο της Βαλεντίνα ήταν να γίνει οδηγός τρένου.

Πίστευε σαν παιδί πως το να γνωρίζει ο οδηγός καινούριους τόπους και ανθρώπους με τα δρομολόγιά του τον καθιστούν τον πιο ευτυχισμένο άνθρωπο του κόσμου.

Παιδί αγροτικής οικογένειας, έχασε τον πατέρα της στο σοβιετικοφιλανδικό πόλεμο το 1939. Από νεαρή ηλικία εργάστηκε σε εργοστάσιο ελαστικών και στη συνέχεια σε υφαντουργείο, ενώ παράλληλα φοιτούσε ως τεχνικός ύφανσης βαμβακιού σε εσπερινή σχολή. Έλαβε το δίπλωμά της το 1960, ενώ ήδη από το 1957 είχε γίνει μέλος της Κομσομόλ. Απέκτησε εκπαίδευση αλεξιπτωτιστή σε τοπική αερολέσχη και το 1961, παρότι δεν ήταν πιλότος, επιλέχτηκε από τον Σεργκέι Κορολιόφ, τον επικεφαλής του διαστημικού προγράμματος της Σοβιετικής Ένωσης, μεταξύ εκατοντάδων υποψηφίων, ως μία από τις πέντε πρώτες γυναίκες για να πιλοτάρει το διαστημικό σκάφος «Βοστόκ 6». Σκοπός τής αποστολής ήταν να μελετηθεί η λειτουργία του γυναικείου σώματος στο διάστημα.

Και έτσι, το παιδικό όνειρο της Βαλεντίνα έγινε πραγματικότητα. Όχι μόνο οδήγησε μηχανή τρένου, μα την πιο δυνατή και γρήγορη μηχανή ενός διαστημοπλοίου. Όχι μόνο γνώρισε καινούριους τόπους, μα έφτασε τόσο ψηλά που άλλο πιο πέρα δεν έχει. Η Βαλεντίνα στις 16 Ιουνίου του 1963

εκπλήρωσε το παιδικό της όνειρο και με το παραπάνω. Με το «Βοστόκ 6» πραγματοποίησε 48 περιφορές γύρω από τη Γη και μετά από 2 ημέρες, 22 ώρες και 50 λεπτά στο διάστημα, προσγειώθηκε με επιτυχία στις 19 Ιουνίου του 1963.

Κι αν η αποστολή της Βαλεντίνα στο διάστημα σήμερα φαντάζει δεδομένη, σίγουρα δεν είναι δεδομένη η εκπλήρωση των παιδικών ονείρων όλων των παιδιών, κυρίως όσων προέρχονται από εργατική ή αγροτική οικογένεια. Διότι στη σημερινή κοινωνία δεν προτάσσεται η λύση των κοινωνικών αναγκών, μα το κέρδος, το άμεσο οικονομικό κέρδος έναντι οποιουδήποτε ανθρώπινου κόστους. Η σημερινή κοινωνία μαθαίνει τα παιδιά όχι πώς να συνεργάζονται και να μοχθούν για να εκπληρώσουν κοινούς στόχους, αλλά πώς να κυνηγούν τα ατομικά όνειρά τους, καταπατώντας άλλους ανθρώπους, κάνοντας την εκμετάλλευση και το ατομικό όφελος θεό τους.

Η ιστορία της Βαλεντίνα φωτίζει ακόμη και σήμερα τα επιτεύγματα της σοσιαλιστικής κοινωνίας. Φωτίζει την ισότιμη θέση της γυναίκας, τα δικαιώματα των παιδιών στη μόρφωση και στην πρόοδο, ανεξάρτητα από ποια κοινωνική τάξη ή στρώμα αυτά προέρχονται. Γιατί στη Σοβιετική Ένωση τα παιδιά μπορούσαν να πραγματοποιούν τα όνειρά τους. Να χαίρονται οι γονείς την απρόσκοπτη και διαρκή πρόοδό τους, με τη συνεχή υποστήριξη του σοσιαλιστικού κράτους. Γιατί η κατεύθυνση στις σοσιαλιστικές κοινωνίες ήταν η απελευθέρωση των κοινωνικών παραγωγικών δυνάμεων, για την καλυτέρευση των συνθηκών ζωής, με απώτερο στόχο την κατάργηση της εκμετάλλευσης ανθρώπου από άνθρωπο.

Στη Βαλεντίνα Τερεσκόβα

Έι ουρανέ βγάλε
το καπέλο σου*
περνάει η Βαλεντίνα
κοίταξε προσεκτικά
πως της φιλούν το χέρι
οι μικροσκοπικοί σου ήλιοι
πως περιμένουνε μ’ υπομονή
ο ένας πίσω από τον άλλο
την ώρα π’ αγκαλιάζει
το λευκό της στήθος
η μεγάλη άρκτος

έι σύννεφο χαιρέτα το αστέρι
στη διαμαντένια κάσκα της
σήμερα το κόκκινο
έσμιξε με τις καρδιές μας

κι εσύ σελήνη τη δύναμη δώσε
να δροσερέψει ο βρόντος τ’ ουρανού
το γαλάζιο δεν είναι πια σκληρό
ζυμώθηκε στα βλέμματα των άστρων
στη μουσική όλων των κοριτσιών

* Κατά την απογείωση, η Βαλεντίνα είπε: «Έι, Ουρανέ, βγάλε το καπέλο σου!», ένα στίχο από το ποίημα του Μαγιακόφσκι «Σύννεφο με παντελόνια».

Νίκος Γαλάνης

πηγή: Αντιτετράδια, τ. 123