Οι ταραχές που ξέσπασαν τη Δευτέρα στη Νέα Καληδονία, το γαλλικό αρχιπέλαγος στον νότιο Ειρηνικό, συνεχίστηκαν χθες Σάββατο με έναν έκτο θάνατο να καταγράφεται μέσα σε έξι ημέρες, σε μια κατάσταση που «απέχει πολύ από την επιστροφή στην ηρεμία», σύμφωνα με τη δήμαρχο της Νουμέα που μίλησε για «μία πόλη υπό πολιορκία».

Τις ταραχές, τις πιο σοβαρές στη Νέα Καληδονία από τη δεκαετία του 1980, πυροδότησε μια εκλογική μεταρρύθμιση που προκάλεσε την οργή όσων τάσσονται υπέρ της ανεξαρτησίας. Η συνταγματική μεταρρύθμιση την οποία παρουσίασε η κυβέρνηση αποσκοπεί να διευρύνει το εκλογικό σώμα στις περιφερειακές εκλογές, που θεωρούνται κρίσιμες στο αρχιπέλαγος. Εκείνοι που τάσσονται υπέρ της ανεξαρτησίας εκτιμούν πως έτσι κινδυνεύει να μειωθεί το εκλογικό τους βάρος.

Η βία ξέσπασε τη Δευτέρα έπειτα από κινητοποίηση εναντίον της αμφιλεγόμενης εκλογικής μεταρρύθμισης, από εκπροσώπους των αυτοχθόνων Κανάκ και την Πέμπτη κηρύχθηκε κατάσταση έκτακτης ανάγκης. Η κυβέρνηση έστειλε αστυνομικές ενισχύσεις, απαγόρευσε το Tik-Tok και ανέπτυξε στρατιώτες. Την Παρασκευή το βράδυ, έφτασαν 1.000 επιπρόσθετες ενισχύσεις, πέραν των 1.700 που είχαν ήδη αναπτυχθεί.

Συνολικά, από την Κυριακή, 163 άνθρωποι έχουν τεθεί υπό κράτηση, εκ των οποίων 26 έχουν οδηγηθεί ενώπιον της δικαιοσύνης, σύμφωνα με την εισαγγελία. Στο Παρίσι, το υπουργείο Δικαιοσύνης ζήτησε από την εισαγγελία «τη μεγαλύτερη αυστηρότητα για τους δράστες βίαιων ενεργειών», ενώ προβλέπεται η μεταφορά στη μητρόπολη των «εγκληματιών» που συνελήφθησαν «προκειμένου να μην υπάρξουν μολύνσεις (…) των πιο ευαίσθητων πνευμάτων».

Η γαλλική δικαιοσύνη ξεκίνησε έρευνα για τους υποκινητές των ταραχών, θέτοντας κυρίως στο στόχαστρο τη συλλογικότητα CCAT (Cellule de coordination des action de terrain), την πιο ριζοσπαστική πτέρυγα όσων τάσσονται υπέρ της ανεξαρτησίας. Την Πέμπτη, ο Γάλλος υπουργός Εσωτερικών Ζεράλντ Νταρμανέν χαρακτήρισε την CCAT «μαφιόζικη» οργάνωση.

Η CCAT ζήτησε «χρόνο ηρεμίας ώστε να αναχαιτιστεί η κλιμάκωση της βίας». Ένα από τα μέλη της, ο Ροκ Αοκάς, δήλωσε στη δημόσια γαλλική ραδιοφωνία RFI, πως η οργάνωσή του «δεν έχει καλέσει στη βία», αποδίδοντας τις ταραχές σε έναν «περιθωριοποιημένο στην πλειονότητά του πληθυσμό Κανάκ».

Ένας Καλντός -όπως λέγεται μέρος του τοπικού πληθυσμού ευρωπαϊκής καταγωγής- σκοτώθηκε το μεσημέρι του Σαββάτου κι άλλοι δύο άνδρες τραυματίστηκαν στην Καάλα-Γκόμεν (βόρεια) σε ανταλλαγή πυρών σε οδόφραγμα που έστησαν οι διαδηλωτές. Είναι ο πρώτος θάνατος εκτός του πολεοδομικού συγκροτήματος της Νουμέα, της “πρωτεύουσας” της Καληδονίας, όπου επικεντρώνονται μέχρι τώρα οι κυρίως αστικές ταραχές.

Εκτός από τους έξι νεκρούς -δύο χωροφύλακες και τέσσερις άμαχοι εκ των οποίων τρεις Κανάκ (αυτόχθονες μελανησιακής καταγωγής) κι ένας Καλντός- εκατοντάδες είναι οι τραυματίες, σύμφωνα με τις αρχές.

Οι μέρες μοιάζουν με πυρκαγιά, δήλωσε στο δίκτυο BFMTV η δήμαρχος της Νουμέα, Σόνια Λαγκάρντ, του κόμματος “Αναγέννηση” του Γάλλου προέδρου Εμανουέλ Μακρόν. «Αυτή τη στιγμή υπάρχουν οδοφράγματα στην ανατολική Νουμέα που έχουν στήσει οι αυτονομιστές», συνέχισε, λέγοντας πως η κατάσταση δεν βελτιώνεται «παρ΄όλες τις εκκλήσεις για ηρεμία».

Σύμφωνα με τοπικές εκτιμήσεις, το ύψος των ζημιών ανερχόταν την Πέμπτη, στα 200 εκατ. ευρώ. Οι ζημιές περιπλέκουν τον ανεφοδιασμό των καταστημάτων καθώς και τη λειτουργία των δημόσιων υπηρεσιών, κυρίως στον τομέα της υγείας. Η βία κατέστρεψε το 80% με 90% την εμπορικής αλυσίδας διανομής της πόλης, σύμφωνα με το Εμποροβιομηχανικό Επιμελητήριο της Νέας Καληδονίας και οι εμπορικές πτήσεις παραμένουν σε αναστολή.

Στη συνοικία Μαζέντα της Νουμέα, ο δρόμος είναι γεμάτος μπάζα και απανθρακωμένα αυτοκίνητα που αποτυπώνουν τις νυχτερινές ταραχές, μεταδίδει το AFP. Μια πιτσαρία κι ένα γιαπωνέζικο εστιατόριο έγιναν στάχτη, όμως ένα σουπερμάρκετ ακριβώς δίπλα άνοιξε και πάλι μόνο για μερικές ώρες, με εκατοντάδες ανθρώπους να σχηματίζουν ουρά απέξω.

Ο εκπρόσωπος του γαλλικού κράτους στη Νέα Καληδονία, Λουί ντε Φρανκ, δήλωσε την Παρασκευή πως τρεις υποβαθμισμένες συνοικίες της Νουμέα, που κατοικούνται στην πλειονότητά τους από Κανάκ, παραμένουν στα χέρια «ταραξιών». Υποσχέθηκε την κινητοποίηση του κράτους προκειμένου να «οργανώσει την αποστολή ειδών πρώτης ανάγκης», καθώς και μια «αερογέφυρα» ανάμεσα στην ηπειρωτική Γαλλία και το αρχιπέλαγός της, που απέχουν περισσότερα από 16.000 χιλιόμετρα.

Στο πολιτικό μέτωπο, έπειτα από την ακύρωση μιας βιντεοδιάσκεψης με αιρετούς της Νέας Καληδονίας την Πέμπτη, ο Γάλλος πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν ξεκίνησε την Παρασκευή τις συνομιλίες με ορισμένους από αυτούς, όμως η υπηρεσία Τύπου της γαλλικής προεδρίας αρνήθηκε να πει περισσότερα.