Δύο αιώνες, και κάτι, πριν

Την 1^η Ιανουαρίου 2021, η Αϊτή γιόρτασε τα 217α γενέθλιά της, καθότι την πρώτη ημέρα του σωτήριου έτους 1804 γινόταν η δεύτερη χώρα του δυτικού ημισφαιρίου (μετά τις Ηνωμένες Πολιτείες) η οποία διακήρυττε την ανεξαρτησία της, αλλά και η πρώτη -και μοναδική ως τώρα- χώρα του πλανήτη που το πετύχαινε έπειτα από νικηφόρα επανάσταση δούλων. Τρία χρόνια πρωτύτερα, το 1801, οι Αϊτινοί δέχονταν επίθεση από τις υπερ-εξοπλισμένες στρατιές του Ναπολέοντα, τις οποίες και τελικά κατατρόπωναν. Όχι, ο Ναπολέων δεν έχασε μόνο στη μάχη του Βατερλώ. Την 1η Ιανουαρίου του 1804 ολόκληρο το νησί ανακηρύχτηκε ανεξάρτητο με την ινδιάνικη ονομασία «Αϊτή» (το 95% των κατοίκων του νησιού είναι Αφρικανοί, απόγονοι σκλάβων που μεταφέρθηκαν εκεί από τη Μαύρη ήπειρο).

Η Αϊτή δεν πρώτευσε μόνο σε αυτό. Υπήρξε η πρώτη χώρα που αναγνώρισε την Ελληνική Επανάσταση, και το δικαίωμα του ελληνικού λαού στην αυτοδιάθεση ενάντια στην τυραννία. Ο τότε Πρόεδρος του «Χαϊτίου», Ζαν Πιερ Μπουαγέ, απαντώντας σε επιστολή-κάλεσμα σε συμπαράσταση που του είχε στείλει ομάδα επιφανών Ελλήνων της «Επιτροπής των Παρισίων» (μεταξύ των οποίων οι Α. Κοραής, Κ. Πολυχρονιάδης, Α. Βογορίδης και Κ. Κλωνάρης) σημείωνε στις αρχές του 1922 (μετάφραση από τον Φιλικό και αγωνιστή του ’21, Ι. Φιλήμονα. Η έντονη γραφή, δική μας):

«Εις τα Παρίσια

Πριν ή δεχθώμεν την επιστολή υμών, σημειουμένην εκ Παρισίων τη 20η παρελθόντος Αυγούστου, έφθασεν ενταύθα η είδησις της επαναστάσεως των συμπολιτών υμών κατά του δεσποτισμού, του επί τρεις περίπου διαρκέσαντος εκατονταετηρίδας. Μετά μεγάλου ενθουσιασμού εμάθομεν ότι η Ελλάς αναγκασθείσα τέλος πάντων εδράξατο των όπλων, ίνα κτήσηται της ελευθερίαν αυτής και την θέσιν, ην μεταξύ των εθνών του κόσμου κατείχε. Μία τόσον ωραία και τόσον νόμιμος υπόθεσις, και προ πάντων αι συνοδεύσασαι ταύτην πρώται επιτυχίαι, ουκ εισίν αδιάφοροι τοις Χαϊτίοις, οίτινες, ως οι Ελληνες επί πολύν καιρόν έκλινον τον αυχένα υπό ζυγόν επονείδιστον και δια των αλύσεων αυτών συνέτριψαν την κεφαλήν της τυραννίας. Ευχηθέντες προς τον ουρανόν, όπως υπερασπισθή τους απογόνους του Λεωνίδου, εσκέφθημεν ίνα συντρέξωμεν τας γενναίας δυνάμεις τούτων, ει μη διά στρατευμάτων και πολεμοφοδίων, τουλάχιστον διά χρημάτων, ως χρησίμων εσομένων δια προμήθειαν όπλων, ων έχετε ανάγκην. Συμβεβηκότα όμως, επιβαλόντα τη πατρίδι ημών μεγάλην ανάγκην επησχόλησαν όλον το χρηματικόν, εξ ου η Διοίκησις ηδύνατο καταβάλει μέρος. Σήμερον έτι η επανάστασις, η κατά το ανατολικόν μέρος της νήσου επικρατούσα, υπάρχει νέον προς την εκτέλεσιν αυτού του σκοπού κώλυμα. Επειδή το μέρος όπερ ηνώθη μετά της Δημοκρατίας, ης προεδρεύω, υπάρχει εν μεγίστη ενδεία και προκαλεί δικαίως μεγάλην του ταμείου ημών την δαπάνην. Εάν δ’ επέλθωσι κατάλληλοι, ως επιθυμούμεν, αι περιστάσεις, τότε βοηθήσωμεν προς τιμήν ημών τοις τέκνοις της Ελλάδος, όσον δυνηθώμεν. Πολίται, διερμηνεύσατε προς τους συμπατριώτας υμών τας θερμοτέρας ευχάς, ας λαός του Χαϊτίου αναπέμπει υπέρ της ελευθερώσεως αυτών. Οι μεταγενέστεροι Ελληνες ελπίζουσιν εν τη αναγεννωμένη ιστορία τούτων άξια της Σαλαμίνος τρόπαια. Είθε παρόμοιοι τοις προγόνοις αυτών αποδεκνυόμενοι και υπό των διαταγών του Μιλτιάδου διευθυνόμενοι, δυνηθώσιν εν τοις πεδίοις του νέου Μαραθώνος τον θρίαμβον της ιεράς υποθέσεως, ην επεχείρησαν υπέρ των δικαιωμάτων αυτών, της θρησκείας και της πατρίδος. Είθε, τέλος, διά των φρονίμων διατάξεων αυτών μνημονευθώσιν εν τη ιστορία οι κληρονόμοι της καρτερίας και των αρετών των προγόνων.

Τη 15η Ιανουαρίου 1822 και 19η της Ανεξαρτησίας

Μπόγερ»

Όμως ο λαός της Αϊτής δεν έμεινε εκεί, παρά τη «μέγιστη ένδεια» την οποία πράγματι αντιμετώπιζε, μαζί με τους Γάλλους αποικιοκράτες, και εξ αιτίας αυτών. Συμβολικά οι Αϊτινοί έστειλαν στους Έλληνες (πολύτιμο για την εποχή φορτίο με) 45 τόνους καφέ προς πώληση, προκειμένου για την αγορά όπλων και πολεμοφοδίων, πραγματική ανάσα, ψυχολογική αλλά και ουσιαστική, για την Ελληνική Επανάσταση.

Και, όχι, δεν σταμάτησαν εκεί. Οι Αϊτινοί, την κρίσιμη ώρα κατά την οποία αγωνίζονταν για την εδραίωση της ανεξαρτησίας της χώρας τους, έστειλαν επιπλέον 100 εθελοντές για να πολεμήσουν στο πλευρό των Ελλήνων, για την «τόσο ωραία και τόσο νόμιμη υπόθεση» της Επανάστασης. Δυστυχώς, οι Αϊτινοί απεβίωσαν κατά τη διάρκεια του δύσκολου ταξιδιού, χωρίς αυτό να μειώνει στο ελάχιστο -κάθε άλλο- την προσφορά του Αϊτινού λαού στον βωμό της Ελληνικής Επανάστασης.

Σήμερα

Ο μεγάλος αγώνας του λαού της Αϊτής δεν έχει φτάσει ακόμη στη δικαίωσή του. Η εκτεταμένη ανεργία, φτώχεια, κοινωνική δυστυχία, νέο-αποικιακή εκμετάλλευση (από τους Αμερικανούς και Ευρωπαίους), η σφραγίδα του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου και της Παγκόσμιας Τράπεζας, δίνουν τη δική τους εξήγηση για τους δείκτες (μη) ευημερίας της χώρας, η οποία είναι ανάμεσα στις πρώτες στον κόσμο σε παιδική θνησιμότητα και προσδόκιμο ζωής.

Τον Φεβρουάριο του 2018 το ΔΝΤ δάνεισε την πολύπαθη χώρα …96 εκατομμύρια δολάρια, κι αυτά με αντάλλαγμα, τη κατάργηση επιδοτήσεων που τελικά αύξησαν την τιμή των καυσίμων έως και 50%, οδηγώντας μοιραία, όπως παραδέχεται το ίδιο το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, «σε εκτεταμένες διαδηλώσεις και στη χειρότερη εμφύλια διαμάχη που έχει βιώσει η χώρα εδώ και χρόνια». Το 2019 3,7 εκατομμύρια Αϊτινοί (από τους συνολικά 11,7 εκατομμύρια πολίτες της χώρας) αντιμετώπιζαν το φάσμα της πείνας, με τον αριθμό να ανεβαίνει στα 4 εκατομμύρια το έτος που μόλις παρήλθε. Οι Αμερικανοί ιθύνοντες, όταν δεν θάβουν την Αϊτή στη φτώχεια, όπως πολύ εύστοχα έκανε η …Δημοκρατική διακυβέρνηση Ομπάμπα (απαγόρευσε την αύξηση του ελάχιστου ωρομισθίου από τα 24 στα 61 σεντς, καταδικάζοντας στην ένδεια την εργαζόμενη μειοψηφία της χώρας), τη θάβουν στην απαξίωση κάτω από τόνους λάσπης και προσβολών, με χαρακτηριστικό παράδειγμα τη δήλωση Τραμπ, ο οποίος είχε ονομάσει, δημοσίως μάλιστα, «απόπατο» (!) την πολύπαθη Αϊτή.

Σε ό,τι μας αφορά, φαίνεται ότι, στα χρόνια της Νέας Δεξιάς, η οποία υποδέχεται με τις αντιαισθητικότερες φιέστες τη συμπλήρωση 200 χρόνων από την έναρξη της Ελληνικής Επανάστασης, η Αϊτή «κείται μακράν». Η ελληνική κυβέρνηση προτίμησε να καλέσει τους (εκ συστάσεως του ελληνικού κράτους) κηδεμόνες της, και όχι τους ιστορικούς φίλους της Ελλάδας. Δεν το έκανε, μαθαίνουμε στον αστικός τύπο, επειδή ο νυν πρόεδρος της Αϊτής, Ζοβενέλ Μοΐζ «φλερτάρει» απροκάλυπτα με την επιβολή δικτατορίας στη χώρα του. Έτσι, ξεμείναμε με τους βρετανούς βασιλείς (στις φλέβες των οποίων ρέει ελληνικό αίμα!) της άλλοτε μεγαλύτερης αποικιοκρατικής δύναμης, καθώς με τους συγγενείς μας Κυπρίους, από τους οποίους, τουλάχιστον, πάντοτε έχουμε να περιμένουμε έναν καλό λόγο (ή βαθμολογία αν πρόκειται για τη Eurovision).

Ο ανυπότακτος, υπερήφανος, αγωνιζόμενος λαός της Αϊτής, που άλλοτε έστελνε τόνους καφέ σε ενίσχυση του ελληνικού Αγώνα, δεν έχει να περιμένει σήμερα ούτε …φλιτζάνι καφέ από την κυβέρνηση του Μητσοτάκη και των λοιπών γαλάζιων ψευτοπατριωτών. Έχει όμως το δικαίωμα να προσβλέπει στην αλληλεγγύη του ελληνικού λαού, όχι ως «επιστροφή» στην έμπρακτη στήριξη που η νησιωτική χώρα πρόσφερε στη βασανισμένη Ελλάδα πριν 200 χρόνια, αλλά ως γνήσια στάση διεθνισμού, ως αγωνιστικό μήνυμα συμπαράστασης από την πλευρά της Ελλάδας με αποδέκτες πολλούς περισσότερους από την ίδια την Αϊτή.

Δ.Κ.