Γράφει ο Θεόδωρος Χόβολος

Ο Πολιτισμός δεν είναι ένα οποιαδήποτε προϊόν

Αυλαία σηκώνει σε λίγες μέρες το 1ο Φεστιβάλ Παραμυθιάς. Μια πρωτοποριακή δράση της νέας Δημοτικής Αρχής, σαφώς διαφοροποιημένη και πιο λαμπερή από τις κλασικές καλοκαιρινές πολιτιστικές εκδηλώσεις που οργανώνουν συνήθως οι Δημοτικές Αρχές και βασίζονταν κατά κύριο ρόλο στην ελεύθερη είσοδο και μερικώς σε πληρωμή με εισιτήριο.

Μέσα σ΄ αυτή τη δράση σπουδαία σημασία έχει η κατοχύρωση και η αναβάθμιση του χώρου των Κατασκηνώσεων σαν σημαντικού καλλιτεχνικού χώρου, όπως τον είχε σηματοδοτήσει από το 1999 η ιστορική θεατρική ομάδα της πόλης, η ΘΕΑΤΟ και τον είχε αναδείξει σαν θαυμαστό υπαίθριο θέατρο, παρά τα ελάχιστα μέσα που διαθέτει. Ένα φτωχό θεατράκι που φιλοξένησε πολλές παραστάσεις, μεταξύ αυτών και μεγάλων θιάσων, μένοντας στην θύμηση όσων πέρασαν από τη σκηνή του. Παρ’ όλα αυτά όχι μόνο δεν έτυχε καμιάς φροντίδας και καμιάς βελτίωσης εδώ και εικοσιπέντε χρόνια αλλά αντίθετα έχει υποβαθμιστεί και είναι μια ευκαιρία για βελτίωσή του.

Ανοίγοντας το έντυπο πρόγραμμα του φεστιβάλ δεν μπορεί κανείς να μην προσέξει ότι η φράση «Ελεύθερη είσοδος» δεν υπάρχει πουθενά, εκτός από μια performance από την Θερινή Ακαδημία Θεάτρου, που πληρώνεται από τους συμμετέχοντες στις εργασίες της. Όλες οι παραστάσεις έχουν ένα αντίτιμο μεταξύ 10 και 17 ευρώ, έτσι ώστε ένα φιλότεχνο ζευγάρι να χρειάζεται πάνω από 200 € για να τις παρακολουθήσει ή μια τετραμελής οικογένεια να θέλει το ίδιο ποσό για τις μισές από αυτές. Ακόμη και οι ντόπιοι ερασιτέχνες ηθοποιοί που θα ήθελαν να συμμετέχουν στην Ακαδημία Θεάτρου και να ωφεληθούν πολλαπλά με την επαφή τους με δασκάλους του Αθηναϊκού κέντρου, πρέπει να καταβάλουν το αντίτιμο των 300 €, παρά το ότι δεν επιβαρύνουν με έξοδα διαμονής και σίτισης.

Έτσι λοιπόν η «πολυδιάστατη πολιτική» που επικαλείται ο κ. Δήμαρχος, προσκρούει στη μονολιθικότητα της καθολικής πληρωμής έως και 17 €. «Το τσάμπα πέθανε», μας ξαναλέει με έναν όμορφο τρόπο και η νέα Δημοτική αρχή, υπακούοντας σε μια αγοραία αντίληψη της πολιτιστικής δράσης. Στην εποχή που η «Αγορά» κανονίζει τα πάντα, από την Υγεία μέχρι την Παιδεία, είναι αναπόφευκτο και για τον πολιτισμό να μετατρέπεται όλο και περισσότερο σε εμπορεύσιμο προϊόν. Ο Πολιτισμός όμως δεν είναι ένα οποιαδήποτε προϊόν. Είναι ο πλέον υψηλός δρόμος μετάδοσης μηνυμάτων και συναισθημάτων. Ο εξευτελισμός του στη λογική καταναλωτικού αγαθού, τον καθιστά αδύναμο να θέσει σε εγρήγορση την κριτική ικανότητα του πολίτη η οποία τελικά αποτελεί και τον τελικό στόχο.

Λίγες μέρες πριν στη πλατεία της Νέας Σελεύκειας, στις απαράδεκτες συνθήκες της πλατείας, από την ερασιτεχνική θεατρική ομάδα του Συλλόγου παρουσιάστηκε το έργο του Ντάριο Φό «Δεν πληρώνω. Δεν πληρώνω», όπου πάνω από πεντακόσια άτομα γέλασαν με την καρδιά τους χωρίς να πληρώσουν… εισιτήριο. Λίγο πριν γέμισε δυο φορές το κλειστό θέατρο της Παραμυθιάς όπου η ερασιτεχνική ομάδα ΜΑΤΤ παρουσίαζε μια άλλη εξαιρετική θεατρική παράσταση με συμβολικό εισιτήριο. Η ΘΕΑΤΟ στην Παραμυθιά και η ΘΕ.Ο.ΦΙΛ στο Φιλιάτι ανεβάζουν σπουδαία θεατρικά έργα που τα παρουσιάζουν με ένα υποτυπώδες εισιτήριο για να μπορούν να τις παρακολουθεί όλος ο κόσμος.

Αυτές είναι πράξεις αντίστασης μέσα από τα σπλάχνα της τοπικής κοινωνίας που φέρνουν τον Πολιτισμό στην πραγματική του διάσταση. Είναι δράσεις που πηγάζουν από την αδήριτη ανάγκη πολιτιστικής έκφρασης πέρα και πάνω από οποιαδήποτε αγοραία αντίληψη που απευθύνεται χωρίς καμία προϋπόθεση σε όλο τον κόσμο του τόπου. Αυτόν τον κόσμο δεν τον βλέπει το Φεστιβάλ Παραμυθιάς, όπως και δεν βλέπει τον κόσμο που θα χρειαστεί το 1/4 του μισθού (αν τον έχει !) για να το παρακολουθήσει.