Ελληνικοί Σιδηρόδρομοι: Μια ιστορία απαξίωσης στη μέγγενη των οικονομικών συμφερόντων

Η απαξίωση του σιδηροδρόμου δεν είναι καθόλου φρέσκο φρούτο, σχεδιάστηκε απαξιωμένα στο νεαρό ελληνικό κράτος από την εποχή που τα σύνορά του έφταναν περίπου μέχρι το σημείο του σημερινού τραγικού δυστυχήματος. Για τους γνωρίζοντες τα των ελληνικών τρένων η ύπαρξη τόσων διαφορετικών μετατροχίων στο ελληνικό δίκτυο, ήταν απλά και μόνο μία ένδειξη του μεγάλου ανταγωνισμού μεταξύ των μεγάλων δυνάμεων της εποχής του μοιράσματος μιας παρθένας αγοράς που έψαχνε τρόπους εκσυγχρονισμού και εκβιομηχάνισης της οικονομίας της. Σε μία ελληνική παραδοξότητα, το τρένο ξεκίνησε να βοηθήσει στην άνθηση της ελληνικής οικονομίας, για να γίνει η υπογράμμιση των παθογενειών της σε μια μορφή ιδιότυπης αποικιοποίησης.      

Η ενοποίηση των ελληνικών σιδηροδρόμων με τη μορφή των ΣΕΚ, και του ΟΣΕ αργότερα, συνέχισαν την αγαστή συνεργασία κράτους και οικονομικών συμφερόντων στην απαξίωση. Μεταπολεμικά η ανάπτυξη των οδικών μεταφορών σχετίστηκε άμεσα με τα κονδύλια της ανασυγκρότησης. Αυτοκινητοβιομηχανίες, εργολαβικές εταιρείες, εταιρείες πετρελαιοειδών, ακόμα και ελαστικών αυτοκινήτων ήταν αυτές που συνέβαλαν στην περαιτέρω υποβάθμιση του ελληνικού δικτύου που αντί να αναπτυχθεί στις εσχατιές της ελληνικής επικράτειας, άρχισε να συρρικνώνεται. 

Τα τρένα ήταν μια δεξαμενή διορισμών και ένα μέσο μετακίνησης μόνο για όσους η φωνή τους δεν μπορεί να ακουστεί αν ταλαιπωρηθούν από μία πολύωρη καθυστέρηση. Οι φτωχοί και οι φαντάροι που παίρνουν τη γραμμή με τερματικό σταθμό το Ορμένιο δεν ακούγονται. 

Ακόμα και η ιστορία του εκσυγχρονισμού και της ιδιωτικοποίησης έγινε με τον ίδιο στρεβλό τρόπο, μόνο που όταν στο παιχνίδι μπαίνει η οικονομική εξυγίανση με οικονομικά κριτήρια, το τρένο δεν γίνεται μόνο αργό, αλλά και επικίνδυνο.

 Η αντιμετώπιση του τρένου ως ενός βαριδιού που έπρεπε πάση θυσία να αποκοπεί από τη χώρα, ήταν και η μεγαλύτερη ομολογία ενοχής για την κακοδιαχείριση τόσων ετών. Ο ΟΣΕ  ξεπουλήθηκε σαν να πετάχτηκε η τρίχα από το ζυμάρι, σαν ένα ντροπιαστικό μνημείο του ελληνικού κράτους, για να συνεχίσει να είναι ένα πρόβλημα.  Δυστυχώς στο σύντομο χρονικό της ιδιωτικοποιημένης ΤΡΑΙΝΟΣΕ είχαμε εκτροχιασμούς, μια ηχηρή παραίτηση ενός υπεύθυνου συντήρησης δικτύου, καταγγελίες για ακατάλληλες αμαξοστοιχίες που αγοράστηκαν από τα αζήτητα και γενικά μια έλλειψη ενός γενικότερου σχεδιασμού για το τι σιδηρόδρομο θέλουμε, ένα ακόμα χαμένο τρένο στην υπόθεση.

Άφησαν τον σιδηρόδρομο στην τύχη του χάριν διαπλεκόμενων ιδιωτικών συμφερόντων! Για να μην μειωθούν οι εισπράξεις των εταιρειών στα διόδια  των μεγαλοεργολάβων, των καρτέλ καυσίμων και για να αυξηθεί η κίνηση σε άλλους παρόχους μεταφορικού έργου και τράβα κορδέλα.

Οι σιδηροδρομικές συγκοινωνίες στην Ελλάδα ήταν ανέκαθεν ο «φτωχός συγγενής» των εσωτερικών μεταφορών. Η απόσταση όμως μέχρι του να έχουμε ένα δίκτυο επικίνδυνο, είναι τεραστία.

Πριν από ενάμιση αιώνα ο σιδηρόδρομος υπήρξε για την Ευρώπη η «ατμομηχανή» (κυριολεκτικώς και μεταφορικώς) της Βιομηχανικής Επανάστασης. Στην Ελλάδα όμως δολοφονεί.