Ένα δισεκατομμύριο και επτάμισι εκατομμύρια (1.007.500.000) ευρώ, μοιράστηκαν στον αγροτικό κόσμο στο τέλος του 2018, τα οποία αντιστοιχούσαν στο συνολικό ποσό της Βασικής Ενίσχυσης των Ευρωπαϊκών Επιδοτήσεων για περίπου 590.000 αγρότες. Το 70% δόθηκε  στο τέλος Οκτωβρίου (682 εκατ. €)  και στο τέλος Δεκέμβρη εξοφλήθηκε το υπόλοιπο 30%  ( 325,5 εκατ €), μαζί με τις πληρωμές της Εξισωτικής Αποζημίωσης (225 εκ €) , την Πράσινη Ενίσχυση (525,8 εκ €), την ενίσχυση στους Νέους Γεωργούς (29 εκ €), αλλά και κάποιες άλλες πληρωμές που αφορούν ειδικές κατηγορίες. Με λίγα λόγια για το 2018 εισέρρευσαν στον αγροτικό χώρο περί τα δύο δισεκατομμύρια ευρώ (2 δις €) !

Αυτό είναι για φέτος το ετήσιο κόστος χειραγώγησης της αγροτικής παραγωγής της χώρας, που κατά «παράξενο» τρόπο, παρά  τις ισχυρές επιδοτήσεις, χρόνια τώρα, βαίνει σταθερά μειούμενη προς όφελος εισαγωγών από τις βορειοευρωπαϊκές χώρες. Αυτή είναι η «πίτα» από την οποία   το 61%  των αγροτών εισπράττει μέχρι 2.000 € , ένα άλλο 37,33% μέχρι 20.000 € και το ελάχιστο 6,62%, τη μερίδα του λέοντος, μέχρι 150.000 €.  Αυτή είναι τέλος η πηγή από την οποία ένα δαιδαλώδες δίκτυο από τεχνοκράτες- γραφειοκράτες διεκπεραιωτές κερδοφορεί ασύστολα-μοναδική περίπτωση στην ΕΕ- και ένα πλήθος πολιτικού προσωπικού συντηρεί σημαντική εκλογική πελατεία, ωσάν σε τριτοκοσμικές οικονομίες.

«Καλλιεργώντας» … επιδοτήσεις

Για πολλαπλή φορά ανακυκλώνεται το ίδιο αδιέξοδο ! Η συντριπτική πλειοψηφία των ελληνικών αγροτικών εκμεταλλεύσεων, υπό την αυστηρή καθοδήγηση  του εκάστοτε  Υπουργείου  Γεωργίας και της ΚΑΠ, με άκρως μεθοδικό τρόπο,  «καλλιεργούν»… επιδοτήσεις. Μάλιστα όσο εντείνεται η εκμετάλλευση του αγροτικού μόχθου, όσο λιγοστεύουν τα έσοδα στο μικρομεσαίο αγροτικό νοικοκυριό από την ίδια του την παραγωγή, τόσο γιγαντώνεται η εξάρτηση από τις ευρωπαϊκές πληρωμές αλλά και από το δίκτυο που τις κατανέμει .

Ενώ με το ένα χέρι δίνονται χρήματα εν είδει ενισχύσεων, την ίδια στιγμή αντλείται ένας πολλαπλάσιος πλούτος από μια περίπλοκη και εξειδικευμένη μηχανή εκμετάλλευσης.  Εδώ θα βρούμε τους τρείς μεγάλους παράγοντες. Τη μεγάλη μεταποιητική βιομηχανία του αγροτοδιατροφικού κλάδου, τις μεγάλες εταιρείες αγροτικών εισροών (κατά κόρον εισαγωγικών) και το τραπεζικό κεφάλαιο, που έχει αντικαταστήσει την κρατική ΑΤΕ και απομυζεί το αγροτικό εισόδημα με ποικίλους και εκσυγχρονισμένους τρόπους.

Είναι αλήθεια ότι για μια ολόκληρη ιστορική περίοδο αυτή η ευρωπαϊκή επιδοματική πολιτική, συντηρούσε την κυρίαρχη φιγούρα της ελληνικής αγροτικής παραγωγής, τον μικρομεσαίο αγρότη, όπως φαίνεται και από την παραπάνω κατανομή των επιδοτήσεων. Δυστυχώς είναι επίσης αλήθεια ότι αυτή η ευρωπαϊκή «ενίσχυση» αποτελεί ακόμη και σήμερα  το κύριο και κατά κόρον αποκλειστικό, κίνητρο για την είσοδο νέων ανθρώπων σ΄αυτόν τον κρίσιμο παραγωγικό κλάδο που αφορά την παραγωγή τροφίμων.   Ήρθε όμως η στιγμή που σχεδόν για το σύνολο της εγχώριας αγροτιάς, το όνειρο αρχίζει να μοιάζει με εφιάλτη. Το αγροτικό εισόδημα έχει καταποντιστεί στα  Τάρταρα, το κόστος παραγωγής έχει εκτοξευτεί στα ύψη, η κρατική φορολεηλασία καλά κρατεί.  Αυτή η αγροτική πολιτική που κάθε φορά ονομάζεται «αναπτυξιακή», αποκαλύπτεται σαν μια χρόνια και συστηματική αποδιάρθρωση της εγχώριας αγροτικής παραγωγής, σαν μια μεθοδευμένη επίθεση στην ίδια την δυνατότητα της χώρας να παράγει.

Ακόμη και αν αγνοήσουμε τα επίσημα στατιστικά στοιχεία, ας θυμηθούμε μόνο από τα τελευταία χρόνια την περιπέτεια με το αγελαδινό γάλα και το πόσες μέρες θα θεωρείται φρέσκο , ώστε να γίνει το χατίρι του ΟΟΣΑ και να δοθεί το τελικό χτύπημα στην αγελαδοτροφία της χώρας. Την περιπέτεια των εργοστασίων ζάχαρης που εξαφάνισαν την τευτλοκαλλιέργεια. Τις εμπορικές συμφωνίες της ΕΕ με Καναδά και Ν. Αφρική για το κατά τα άλλα «εθνικό προϊόν», τη Φέτα ΠΟΠ αλλά και την ασύλληπτη νοθεία που γίνεται στην παραγωγή της υπό την ανοχή των ελεγκτικών μηχανισμών. Την ακόμη σχεδόν μηδαμινή μεταποίηση του περίφημου ελληνικού ελαιολάδου. Την αδιαφορία για την σπουδαία πλουτοπαραγωγική πηγή των βοσκοτόπων, οι οποίοι για το ελληνικό κράτος υπάρχουν  και χρησιμεύουν μόνο και μόνο για τις «τεχνικές λύσεις» στην κατανομή των ευρωπαϊκών επιδοτήσεων στους κτηνοτρόφους και για τίποτε, μα τίποτε άλλο !

Αυτές είναι μερικές από τις διάσπαρτες και  πολλαπλές επιβεβαιώσεις στον αγροτικό χώρο, του πάγιου δόγματος της ελληνικής οικονομικής πραγματικότητας, ότι τα συμφέροντα των εισαγωγέων υπερτερούν των συμφερόντων των ντόπιων παραγωγών. Για να χρυσώνεται αυτή η πικρή πραγματικότητα επιστρατεύονται οι επιδοματικές πολιτικές και όχι για μια πραγματικά αναπτυξιακή πορεία της ελληνικής αγροτικής παραγωγής, όπως κατά κόρον λέγεται.

Ο «γόρδιος δεσμός» και ο αγροτικός κόσμος 

Είναι βέβαιο ότι πολύ δύσκολα μπορεί να λυθεί αυτός ο «γόρδιος δεσμός» που καθηλώνει την εγχώρια αγροτική παραγωγή. Ισχυρότατα ξένα και ντόπια κέντρα στηρίζουν αυτό το φαύλο κύκλο επιδότησης-απαξίωσης, προ όφελος μιας στρεβλής, παράλογης και τελικά αδιέξοδης στήριξης του εξωαγροτικού χώρου . Έτσι όμως διαμορφώνονται στην ελληνική αγροτική παραγωγή του 21ου  αιώνα, σύγχρονες, νέου τύπου, δουλοπαροικές σχέσεις παραγωγής, που οδηγούν σε ξεκλήρισμα τη μικρομεσαία αγροτιά , αποσάθρωση της ίδιας εγχώριας αγροτικής παραγωγής, που την αναπληρώνουν οι εισαγωγές και η κατακρήμνιση του κοινωνικού ιστού της ελληνικής υπαίθρου που ερημώνει δραματικά. Μέσα σε αυτή τη διαδικασία δεν θα πρέπει να παραβλέψουμε την ουσιαστική υποβάθμιση της ποιότητας των τροφίμων που στο τέλος-τέλος, δεν θα έχουμε ιδέα από πού και πώς παράγονται.

Για την κυρίαρχη αριθμητικά μικρομεσαία αγροτιά στη χώρα, που αντικρίζει μπροστά της ξεκάθαρα το φάσμα της καταστροφής, υπάρχει μόνο μία και μοναδική λύση. Αδέσμευτη και ακηδεμόνευτη συλλογική δράση ! Τόσο στο επίπεδο της παραγωγής, με ουσιαστική συνεταιριστική δράση  σαν υπερασπιστή του αγροτικού εισοδήματος και της ντόπιας παραγωγής και όχι σαν μηχανισμό περάσματος αντικροτικών/αντιπαραγωγικών μέτρων σαν αυτόν που γνωρίσαμε μέχρι σήμερα, όσο και στο συνδικαλιστικό επίπεδο, για να αναδεικνύονται τα σημερινά αδιέξοδα,  έχοντας σαν παρακαταθήκη τις «ταχυδακτυλουργίες» του παρελθόντος,  που οδήγησαν στα σημερινά αδιέξοδα. Θα ήταν λάθος να υποτιμηθεί το ένα έναντι του άλλου και σίγουρα λανθασμένη μια πορεία που θα πριμοδοτεί μονομερώς το ένα έναντι του άλλου. Όσο δεν ενεργοποιούνται αυτές οι ταυτόσημες διαδικασίες, ένα μεγάλο μέρος της ντόπιας αγροτιάς θα πορεύεται στην «κοιλάδα των δακρύων», η αντίστοιχη  αγροτική παραγωγή θα αποσαθρώνεται και η ποιότητα των τροφίμων στο τραπέζι μας θα ξεπέφτει.

Χόβολος Θεόδωρος,  Κτηνίατρος,

Πρόεδρος ΔΣ Πανελλήνιου Κτηνιατρικού Συλλόγου (Παράρτημα Ηπείρου)