Η Νότια Κορέα αναπτύσσεται θεαματικά, αλλά ο κόσμος ζει άθλια, οι ανισότητες είναι τεράστιες. Κάποιοι πλουτίζουν όλο και περισσότερο, ενώ η πλειονότητα ζει δύσκολα και το 20% περίπου ζει σε συνθήκες εξαθλίωσης.

Η παραγκούπολη, που είναι το σύμβολο της εξαθλίωσης, βρίσκεται στο κέντρο της Σεούλ. Η ιαπωνική εφημερίδα Asahi Shimbun έστειλε τον ανταποκριτή της εκεί, όπου «Είναι σαν να έχει σταματήσει ο χρόνος εδώ».

Οι ανισότητες και η φτώχεια στην κορεατική κοινωνία απεικονίζονται στην ταινία “Parasite” και στη σειρά “Squid Game”. Η ταινία Parasite, έργο του σκηνοθέτη Bong Joon-ho, κέρδισε το Όσκαρ καλύτερης ταινίας το 2020. Όσο για τη σειρά  Squid Game, που δημιουργήθηκε από τον Hwang Dong-hyeok, το  Forbes την θεωρεί ως «την πιο δημοφιλή σειρά στην ιστορία του Netflix».

Αυτά τα δύο έργα αναφέρονται σ’ ένα από τα κύρια θέματα της νοτιοκορεατικής κοινωνίας αλλά και όλων των κοινωνιών του κόσμου: τις κοινωνικές ανισότητες. Παρά τη θεαματική οικονομική ανάπτυξη τις τελευταίες δεκαετίες, το ποσοστό φτώχειας της Νότιας Κορέας ανέρχεται στο 17%. Ακόμη πιο σοβαρό είναι αυτό των ατόμων άνω των 65 ετών, όπου η εξαθλίωση φθάνει στο 43%.

Τα δάνεια και τα χρέη είναι οι νέες αλυσίδες που «φοράνε» στους ανθρώπους. «Ήθελα να γράψω μια ιστορία που θα ήταν η αλληγορία ενός σημείου χωρίς επιστροφή για όσους δανείστηκαν μεγάλα ποσά σε μία καπιταλιστική κοινωνία χωρίς έλεος και η κατάληξη που μπορεί να έχει κάποιος που έχει βουτηχτεί στα χρέη μοιάζει πολύ με τη συμμετοχή στο παιχνίδι. Η ελεύθερη βούληση είναι παραπλανητική, όταν η κατάληξη είναι προδιαγεγραμμένα η καταστροφή.», λέει ο Hwang Dong-hyuk δημιουργός της σειράς Squid Game.

Οι «από κάτω», καταχρεωμένοι, εξαθλιωμένοι και απελπισμένοι, έχουν την ελπίδα να επιβιώσουν μόνο αν εξοντώσουν όλους τους ομοίους τους. Εδώ ισχύει κυριολεκτικά το «ο θάνατός σου η ζωή μου». Στο Squid Game («Παιγνίδι του καλαμαριού») οι «από πάνω» παρουσιάζονται διαστροφικοί, ενώ οι «από κάτω» είναι πλήρως κατευθυνόμενοι, χωρίς καμία απολύτως ελευθερία βούλησης…

Ο καπιταλισμός κατ’ αυτόν τον τρόπο είναι ικανός να πουλήσει ακόμα και την εξαθλίωση στους ίδιους τους εξαθλιωμένους! Πουλάει τη μυρουδιά της μούχλας στο The Dickens Inn του Λονδίνου, της σήψης στο Parasite, τη μπόχα στην Ομόνοια. Ο καπιταλισμός «είναι ικανός να επικρίνει τον εαυτό τoυ για να κατασκευάσει ψυχαγωγία. Αυτή η εμπορική επιτυχία που φέρνει εκατομμύρια στο Netflix και τους μετόχους του περιέχει ένα αντικαπιταλιστικό μήνυμα, καταγγέλλοντας επιδέξια τις εισοδηματικές ανισότητες που υπονομεύουν τη Νότια Κορέα και, στην πραγματικότητα, ολόκληρο τον πλανήτη», γράφει το γαλλικό περιοδικό Marianne. 

Ο άγριος καπιταλισμός, ο ακραίος ανταγωνισμός, η διαστροφή των «από πάνω», όλα είναι «ανθρώπινη φύση», λέει ο δημιουργός του Squid Game. Δεν φταίει, λοιπόν, ο καπιταλισμός, αλλά η ανθρώπινη φύση! Δεν φταίμε εμείς λένε οι “από πάνω”, αλλά ο διπλανός σου, ο όμοιός σου. Ή αυτός ή εσύ. Αυτή είναι η επιλογή σου. Η φυσική επιλογή! Κι όμως δεν είναι θέμα της “φύσης”, αλλά του καπιταλισμού. 

Όπως λέει ακόμη και ο Άνταμ Σμιθ, ο θεωρητικός της ελεύθερης αγοράς: «οι πλούσιοι επιτυγχάνουν καλύτερα όχι γιατί έχουν, γενικώς, περισσότερο ταλέντο από τους άλλους, αλλά γιατί είχαν την τύχη να δεχθούν μία καλύτερη εκπαίδευση και επειδή ο τρόπος της ζωής τους τούς επέτρεπε να έχουν ελεύθερο χρόνο και τη δυνατότητα να καλλιεργηθούν»!

Ιδού λοιπόν που οφείλονται οι ανισότητες. Δεν είναι θέμα της ανθρώπινης φύσης, αλλά των κοινωνικών αδικιών και των ανισοτήτων, που επιβάλλει το οικονομικό σύστημα που λέγεται καπιταλισμός. Οι ταινίες που επικρίνουν τις ανισότητες, αποπροσανατολίζουν, δείχνουν λάθος φταίχτη, δείχνουν τον διπλανό σου και όχι τους “επάνω”…

Γιώργος X. Παπασωτηρίου

πηγή: artinews.gr