Εξ’ αποστάσεως τα πάντα. Ανέπαφα. Ηλεκτρονικά. Νέες συνήθειες εμφανίζονται, προτείνονται. Αναγκαίες ή αναγκαστικές σε καιρό κορονοϊού. Γιατί να τον ακουμπήσεις τον άλλον; Μπορεί να κολλήσεις κάτι ή μπορεί να του κολλήσεις. Ανέπαφος χαιρετισμός. Σπάνιος κι αυτός καθώς η απομόνωση κι ο εγκλεισμός κυριαρχεί. Εξ’ αποστάσεως …
Θλίβομαι στη σκέψη της «εργασίας» εξ’ αποστάσεως. Τη βλέπω, την ακούω να εφαρμόζεται. Έτσι μου λένε, πως εφαρμόζεται. Μη ρωτάτε πώς, δεν το γνωρίζω. Έχουμε αρχίσει όλοι και νιώθουμε κάπως, πώς να το περιγράψω, σαν golden boys , σαν μεγαλοστελέχη πολυεθνικών κολοσσών , με τις τηλεδιασκέψεις να φιλοδοξούν να μπουν για τα καλά στην καθημερινότητά μας, και στην εργασία μας. Και δώστου οι πλατφόρμες, και να τα skype, ορίστε και οι κάμερες, οι συνομιλίες και τα τοιαύτα.
Συμπαθάτε με και μη με κατηγορείτε. Δεν είμαι αναχρονιστικός, ούτε λειτουργικά αναλφάβητος σε μια τεχνολογική εποχή. Δεν πάω με τον αραμπά όταν οι άλλοι διαθέτουν «μαγική» τεχνολογία και κινούνται με ταχύτητα φωτός! Όχι, δεν είναι αυτό. Μου αρέσει όμως να κοιτάζω τα πράγματα από κάθε τους πλευρά. Να τα παρατηρώ. Να γνωρίζω κάθε τους πτυχή, με συλλογισμό, με σκέψη, όσο μπορώ κι όσο αυτό είναι δυνατό σε καταστάσεις που έχουν , εν πολλοίς, χαώδη χαρακτηριστικά.
Σκέψεις με κυριεύουν με την εξ’ αποστάσεως εκπαίδευση. Δε θέλησα εγώ το κλείσιμο των σχολείων που έβαλε τους μαθητές και την εκπαίδευσή στο γύψο, αλλά οι καταστάσεις. Όσο κι αν πολλοί επιμένουν- πρώτιστα το υπουργείο Παιδείας για τους δικούς του προφανείς λόγους- πως πρόκειται για απλή διαδικασία, πως, έστω και την τελευταία στιγμή, έχουν
ληφθεί όλα τα μέτρα που θα κάνουν την επιχείρηση «εξΑΕ» χιλιάδων μαθητών δυνατή και αποτελεσματική, εγώ συνοφρυώνομαι και κατεβάζω το κεφάλι, σαν τον «Σκεπτόμενο» του Ωγκύστ Ροντέν. Το κατεβάζω γιατί σκέφτομαι πως μία τέτοια δήλωση-όλες αυτές οι άνωθεν δηλώσεις- στέκουν μονάχα στο τεχνολογικό και τεχνικό κομμάτι της υπόθεσης, εξαφανίζοντας όλα τα υπόλοιπα, άλλες σημαντικές πτυχές της υπόθεσης εκπαίδευση. Τις καταδικάζουν σε αφάνεια, κι αν αυτές οι πτυχές είχαν στόμα τότε αυτό θα ήταν φιμωμένο.
Όμως, ακόμη κι αυτή τη μοναδική, που αναδεικνύεται με θόρυβο στις μέρες μας, να πιάσει κανείς- την τεχνολογική και τεχνική- και πάλι δεν μπορεί να είναι σίγουρος για τις αντοχές της. Πολλές οι ελλείψεις, οι αμαρτίες του παρελθόντος που τη βαραίνουν και θολώνουν το τοπίο. Πολλές κι αυτές που προδιαγράφονται και θα θολώσουν το μέλλον, ακόμη περισσότερο.
Σκέφτομαι εντέλει ξανά και ξανά πως η εκπαίδευση, η μόρφωση, η γνώση δεν είναι διαδικασίες ατομικές, ατομικής ευθύνης. Το αντίθετο στις σύγχρονες κοινωνίες είναι υπόθεση βαθιά κοινωνική η εξυπηρέτησή τους. Κανείς δεν μπορεί να τις κλείσει σε όρια στενά, ατομικά, πόσω μάλλον εικονικά, χωρίς να τους αφαιρέσει περιεχόμενο και ουσία, πεμπτουσία. Κι αυτό ισχύει, πέρα από όποιους κυριαρχικούς, πολιτικάντικους πανηγυρισμούς, και σε περιόδους κρίσης και πανδημίας.
Αν δε βουΐζουν τα αυτιά απ’ το πολύβουο και πολύχρωμο μελίσσι της τάξης, αν δε θολώνουν τα μάτια σου , αν δεν πλαντάζουν μυαλό και ψυχή από τον ωραίο θόρυβο του, αν δεν ακούγονται γνώριμοι ήχοι, το χτύπημα του μολυβιού στα θρανία, το σούρσιμο των παιδιών, αεικίνητα, στις καρέκλες, αν δε θεριεύουν ομιλίες, διαβάσματα, απαντήσεις αλλά και μαλώματα και διαφωνίες και ξεσπάσματα, αν δεν τραντάζουν τους τέσσερις τοίχους γέλια και τραγούδια, αν τέλος δεν φτερουγίζουν χαρούμενες φωνές απ’ τα παράθυρα για να ανταμώσουν πουλιά, σύννεφα και γαλάζιο ουρανό…αν όλα αυτά δε σμίγουν, εκπαίδευση, μόρφωση , παιδεία χωλαίνουν. Αν δεν ανασάνουμε όλοι μαζί, δάσκαλοι μαθητές, τη μυρωδιά της τάξης, για τι εκπαίδευση μιλάμε; Κι αυτό ισχύει είτε σε καιρούς νηνεμίας είτε σε καιρούς τρικυμιών.
Γιάννης Μελιόπουλος , δάσκαλος, μέλος του Εκπαιδευτικού Ομίλου Ημαθίας
e-prologos.gr