του Ανδρέα Κοσιάρη

Εκατοντάδες Αμερικανοί στρατιώτες βρέθηκαν στα νότια σύνορα της χώρας με το Μεξικό για να συμμετάσχουν σε αντιμεταναστευτικές επιχειρήσεις ενόψει της λήξης της πολιτικής του Τίτλου 42, που υιοθετήθηκε επί Τραμπ και συνεχίστηκε επί Μπάιντεν. Ο Τίτλος 42 ουσιαστικά ακύρωνε το δικαίωμα κατάθεσης αίτησης ασύλου με πρόσχημα την πανδημική έκτακτη κατάσταση. Με τη λήξη της έκτακτης κατάστασης η κυβέρνηση Μπάιντεν επιστρέφει στην προϋπάρχουσα πολιτική, προσθέτοντας όμως λεπτομέρειες που θα έχουν το ίδιο αποτέλεσμα — την αδυναμία κατάθεσης αίτησης ασύλου.

Τουλάχιστον 550 στρατιώτες βρέθηκαν την Τρίτη στα νότια σύνορα των ΗΠΑ με το Μεξικό, σε αυτό που πηγές του υπουργείου Άμυνας των ΗΠΑ αποκάλεσαν «το πρώτο γκρουπ στρατιωτικής υποστήριξης», ενώ συνολικά προς υποστήριξη των συνοριακών αρχών χρησιμοποιηθούν τουλάχιστον 1.500 ενεργοί στρατιώτες.

Οι «ενισχύσεις» αυτές θα χρησιμοποιηθούν στην καταστολή, σύλληψη και παρεμπόδιση αιτούντων άσυλο, που αναμένεται να προσπαθήσουν τις επόμενες ώρες να διασχίσουν τα σύνορα έπειτα από τη λήξη της πολιτικής του Τίτλου 42, που είχε υιοθετήσει η κυβέρνηση Τραμπ και είχε συνεχιστεί επί κυβέρνησης Μπάιντεν.

Ο Τίτλος 42 υιοθετήθηκε με πρόσχημα την προστασία από την πανδημία και επέτρεπε στις συνοριακές αρχές να εφαρμόζουν «συνοπτικές απελάσεις» (“summary expulsions”), νομιμοποιώντας τη στέρηση του δικαιώματος για κατάθεση αίτησης ασύλου και επισημοποιώντας τις επαναπροωθήσεις. Το πόσο προσχηματική ήταν η δικαιολόγηση του «κινδύνου για τη δημόσια υγεία», γίνεται εμφανές από το ότι μόνο το 2020 περισσότερα από 100 εκατ. άνθρωποι πέρασαν από τις πύλες εισόδου των ΗΠΑ, με ελάχιστους υγειονομικούς ελέγχους.

Το αποτέλεσμά του Τίτλου 42 ήταν η «συνοπτική απέλαση» περισσότερων από 2,5 εκατ. ανθρώπων σε τρία χρόνια, σύμφωνα με τις καταγραφές της Υπηρεσίας Προστασίας Τελωνείων και Συνόρων. Σημαντικά, όμως, ο Τίτλος 42 επέτρεπε την «απέλαση» χωρίς καταγραφή συμβάντος, κάτι που σημαίνει πως ο αριθμός αυτός είναι σίγουρα μεγαλύτερος.

Η πολιτική αυτή έληξε ένα λεπτό πριν από τα μεσάνυχτα της Πέμπτης προς Παρασκευή και πλέον πρόκειται να εφαρμόζεται το πρότερο καθεστώς της πολιτικής του Τίτλου 8.

Από τη «συνοπτική απέλαση» στην «ταχεία απομάκρυνση»

Ο Τίτλος 8, που είναι το καθεστώς το οποίο ίσχυε και πριν την πανδημική απόφαση Τραμπ, δεν είναι επουδενί ένα δίκαιο σύστημα. Είναι φαινομενικά εν μέρει ευνοϊκότερο προς τους αιτούντες άσυλο — επιτρέπει κι αυτό σχετικά γρήγορες απελάσεις, με τη διαδικασία όμως της «ταχείας απομάκρυνσης» (“expedited removal”), που απαιτεί τη δημιουργία έγγραφων καταχωρήσεων από τις συνοριακές αρχές και μια προκαταρκτική εξέταση για το αν στοιχειοθετείται δικαίωμα κατάθεσης αίτησης ασύλου.

Επί της ουσίας, όμως, ειδικά αυτή η «προκαταρκτική εξέταση» είναι μία παγίδα για τους αιτούντες άσυλο, καθώς οι συνοριακές αρχές έχουν τη δυνατότητα να βρουν προφάσεις για να αρνηθούν το δικαίωμα. Με αποκορύφωμα έναν νέο κανονισμό, που ανακοίνωσε ο υπουργός Εθνικής Ασφάλειας (Homeland Security), Αλεχάντρο Μαγιόρκας, μία ημέρα πριν από τη λήξη του Τίτλου 42. Με αυτόν τον κανονισμό, αποκλείεται αυτόματα από το δικαίωμα κατάθεσης αίτησης ασύλου οποιοσδήποτε άνθρωπος χρησιμοποιήσει «μη νόμιμη οδό» για την είσοδό του στη χώρα.

Δεδομένης της ουσιαστικής ανυπαρξίας αυτών των «νόμιμων οδών», το αποτέλεσμα είναι πως και πάλι στερείται το δικαίωμα κατάθεσης αίτησης ασύλου από όσους συλλαμβάνονται από τις συνοριακές αρχές. Το υπουργείο Εθνικής Ασφάλειας ανακοίνωσε πως στο μέλλον θα δημιουργήσει Περιφερειακά Κέντρα Επεξεργασίας σε χώρες προέλευσης των αιτούντων άσυλο (οι μόνες συγκεκριμένες που αναφέρθηκαν ήταν η Κολομβία και η Γουατεμάλα), τα οποία βέβαια δεν πρόκειται να λύσουν κανένα πρόβλημα. Εάν κάποιος έχει φόβο για τη ζωή του στη χώρα του, είναι μάλλον απίθανο να καταθέσει μια αίτηση στο «οικείο γραφείο» και να περιμένει μήνες για να εξεταστεί ενώ συνεχίζει να κινδυνεύει.

Επίσης, το γεγονός ότι με τον Τίτλο 8 τα περιστατικά «ταχείας απομάκρυνσης» καταγράφονται, δημιουργεί έναν επιπλέον κίνδυνο καθώς οι «απομακρυνόμενοι» έχουν ποινή 5ετής απαγόρευσης εισόδου στις ΗΠΑ κατ’ ελάχιστο και ποινικές κυρώσεις εάν ξαναπροσπαθήσουν.

Βία και «απομακρύνσεις»

Ήδη από τον Δεκέμβρη του 2018, οι ΗΠΑ χρησιμοποιούν κέντρα κράτησης στο Μεξικό όπου στέλνουν όσους καταθέτουν αιτήσεις ασύλου, πλην των ασυνόδευτων παιδιών και όσων οι αμερικανικές αρχές κρίνουν πως «κινδυνεύουν από διώξεις και βασανιστήρια στο Μεξικό», μέσω μιας πολιτικής που ονομάστηκε «Πρωτόκολλα Προστασίας Μεταναστών» (“Migrant Protection Protocols” – MPP).

Φυσικά, οι κρίσεις αυτές είναι συχνά υποκειμενικές και το συνολικό αποτέλεσμα είναι η κράτηση αιτούντων άσυλο σε εξευτελιστικές συνθήκες, που οδηγούν σε τραγωδίες όπως ο πρόσφατος θάνατος τουλάχιστον 40 ανθρώπων από πυρκαγιά σε κέντρο κράτησης στη μεξικανική πόλη Σιουδάδ Χουάρεζ. Η οργάνωση Human Rights First έχει καταγράψει από τον Φεβρουάριο του 2019 έως τον Δεκέμβριο του 2020 1.314 περιστατικά βιασμών, βασανιστηρίων, απαγωγών, δολοφονιών και άλλων βίαιων επιθέσεων κατά όσων επιστρέφονται στο Μεξικό μέσω των MPP.

Όσοι επιλέγουν να περάσουν από τις «μη νόμιμες οδούς» συχνά είναι αντιμέτωποι με βία και κακομεταχείριση από τις αμερικανικές συνοριακές αρχές. Χαρακτηριστική η περίπτωση που κατεγράφη από φωτογράφο του Γαλλικού Πρακτορείου Ειδήσεων στις 19 Σεπτεμβρίου 2021, με έφιππους Αμερικανούς συνοριοφύλακες να κυνηγούν με μαστίγια στα χέρια αιτούντες άσυλο από την Αϊτή.

Σήμερα, η επιλογή της χρήσης μελών του αμερικανικού στρατεύματος από την κυβέρνηση Μπάιντεν υποδεικνύει την περαιτέρω σκλήρυνση της αντιμεταναστευτικής της πολιτικής. Επικοινωνιακά ενισχύει την ακροδεξιάς φύσης αφήγηση των προσφύγων και μεταναστών ως «κινδύνου για την εθνική ασφάλεια», αλλά και πρακτικά προσκαλεί νέα περιστατικά βίας και κακομεταχείρισης στα σύνορα.

Η κυβέρνηση των Δημοκρατικών αποδεικνύει στην πράξη πως η απόφαση για την «οχυροποίηση» των χωρών της Δύσης απέναντι στους κατατρεγμένους του πλανήτη (που η ίδια δημιουργεί) είναι κεντρική και ξεπερνά τις όποιες πολιτικές διαφορές των αστικών κομμάτων. Όπως ακριβώς έκανε και στην Ελλάδα η κυβέρνηση Τσίπρα-Καμμένου, και όπως η προεκλογική ρητορική του Σύριζα υπενθυμίζει ότι θα γίνει στο μέλλον.

πηγή: info-war.gr