Ας ξεκινήσουμε από τη γενεσιουργό αιτία…

Η κατάρρευση των σάπιων ρεβιζιονιστικών καθεστώτων της Ανατ. Ευρώπης, έδωσε νέα τροπή στην αντιδραστική επίθεση της Δύσης. Αμέσως ιστορικοί, δημοσιολόγοι, φιλόσοφοι, αναλυτές, παρουσιαστές, ανέλαβαν το ξεθεμελίωμα και την πλαστογράφηση της Ιστορίας για λογαριασμό των δυτικών, καταδικάζοντας και σπιλώνοντας ολόκληρη την εποποιία της Οκτωβριανής Επανάστασης, συμβάλλοντας καθοριστικά στη φθορά των συνειδήσεων, αλλοιώνοντας την επαναστατική πορεία Κομμουνιστικών Κομμάτων, δημιουργώντας αμφιβολίες σε αριστερές οργανώσεις, διαλύοντας άλλες, ανατρέποντας τις προοδευτικές φωνές, σπρώχνοντας τις λαϊκές δημοκρατικές δυνάμεις προς τη σοσιαλδημοκρατία ή την κεντροδεξιά. Χωρίς αμφιβολία, ο ρεβιζιονισμός επιχείρησε να λερώσει με την αστική βρομιά τη διαμορφούμενη σοβιετική κοινωνία. Μέσα σ’ αυτές τις συγκυρίες, αναπτύχθηκε ένας κόσμος προερχόμενος από το αριστερό και κομμουνιστικό κίνημα που παραδέρνει ανάμεσα στο ρεβιζιονισμό, τον αντισταλινισμό, το ρεφορμισμό, την αναρχία και τον τροτσκισμό, απότοκα του κακόφημου 20^ου Συνεδρίου του ΚΚΣΕ (Φλεβάρης 1956) και της παταγώδους κατάρρευσης της ΕΣΣΔ στη δεκαετία του ’90. Κι ακόμα χειρότερη συνέπεια αυτού του συντριπτικού χτυπήματος το ότι -με τα χρόνια- η ίδια η εργατική τάξη, χωρίς τον επαναστατικό φορέα της, αποσυμπλέχθηκε από την ιδεολογία της, τα ταξικά της συμφέροντα και τους προφανείς στόχους της. Αντιμέτωπες με το ρεβιζιονισμό, το ρεφορμισμό, την πολυδιάσπαση της Αριστεράς, τις μικροαστικές αντιλήψεις, σήμερα οι δυνάμεις της εργασίας βρίσκονται σε σύγχυση και υποχώρηση. Ιδιαίτερα την τελευταία δεκαετία, της οικονομικής και -σήμερα- της υγειονομικής κρίσης, όπου με ραγδαίους ρυθμούς η κοινωνική πυραμίδα μεταβάλλεται με τη συνεχή φτωχοποίηση των ενδιάμεσων στρωμάτων, όπου οι αντικειμενικές συνθήκες δίνουν τη δυνατότητα ριζοσπαστικοποίησης των μαζών και το ίδιο το σύστημα αναδεικνύει τις αδυναμίες του, παρ’ όλα αυτά το εργατολαϊκό κίνημα -χωρίς τον επαναστατικό υποκειμενικό παράγοντα- εξακολουθεί να στέκεται αμήχανο και με συρρικνωμένη την επιρροή του!

Για πάνω από μισό αιώνα, ο ιμπεριαλισμός επέβαλλε την οικονομική, πολιτική, στρατιωτική, πολιτιστική του κυριαρχία. Σήμερα, η τεχνολογία στα χέρια του συστήματος προσπαθεί να καταπνίξει κάθε αντιτιθέμενη άποψη. Με την ψηφιακή τεχνολογία, τα μέσα μαζικής επικοινωνίας, τους Η/Υ και τα κινητά τηλέφωνα, οι λαοί ενημερώνονται, ελέγχονται, πληροφορούνται και ουσιαστικά χειραγωγούνται, περιχαρακωμένοι σε ένα αντικοινωνικό «εγώ». Τα εργατολαϊκά στρώματα και η νεολαία -σε ζητήματα πολιτικής, οικονομίας, πολιτισμού- ασφυκτιούν μέσα στο αντιδραστικό πλαίσιο των κανόνων και της βρόμικης ηθικής που καθορίζει η κυρίαρχη τάξη και το κράτος της. Ακόμα και αντίθετες σοβαρές παρατιθέμενες απόψεις -χάριν δήθεν της «ελευθερίας του λόγου»- ελέγχονται απόλυτα, ή απαξιώνονται και γελοιοποιούνται με κάποια εικόνα ή ακόμα με κάποιο αποπροσανατολιστικό σχόλιο. Η «επιστήμη» της δημοσιογραφίας στα χέρια της αστικής δημοκρατίας…

***

Φυσικά, αυτά καθαυτά τα μέσα μαζικής επικοινωνίας ή η ψηφιακή τεχνολογία και το διαδίκτυο δεν είναι καταδικαστέα. Όμως ο απόλυτος έλεγχός τους από τα μονοπώλια της ψηφιακής τεχνολογίας και τα αστικά κράτη τούς παρέχει την αποκλειστικότητα της «γνώσης» και της πληροφορίας, τους δίνει τη δυνατότητα αποπροσανατολισμού της κοινωνίας από τα σοβαρά προβλήματα, της χειραγώγησης των ακροατών και τηλεθεατών με πολλούς τρόπους, καταλαγιάζοντας την οργή και αγανάκτηση, αμβλύνοντας τις όποιες αρνητικές εντυπώσεις, εξισορροπώντας τις καταστάσεις. Αρκεί να πούμε πως ο μέσος πολίτης κάθεται κ.μ.ο τέσσερις ώρες και 26 λεπτά στην τηλεόραση, σύμφωνα με τα αναλυτικά στοιχεία που έδωσε στη δημοσιότητα η AGB Nielsen Media Research! Αν κάποια Αριστερή Οργάνωση ενημερώνει τα μέλη της για την πολιτική της γραμμή κάθε 15-20 ημέρες, η τηλεόραση το κάνει αυτό 3-4 φορές τη μέρα στα ελεγχόμενα δελτία ειδήσεων, ενσπείροντας το σπόρο της αμφιβολίας και της αμφισβήτησης σε κάθε κομματική θεώρηση! Πόσω δε μάλλον στον ανοργάνωτο, χαλιναγωγούμενο ακροατή. Τόσο ο ΣΥΡΙΖΑ όσο και η ΝΔ -με πρόσχημα την κατάργηση του κρατικού μονοπωλίου στα ΜΜΕ- έδωσαν τη δυνατότητα σε ιδιωτικά τηλεοπτικά κανάλια και ραδιοφωνικούς σταθμούς, χάριν της ακροαματικότητας-τηλεθέασης, όχι μόνο να υποβαθμίσουν την ήδη χαμηλή ποιότητα, αλλά και να καταπατήσουν κάθε έννοια αξιοπρέπειας και ηθικής του ίδιου του αστικού συστήματος, επιβάλλοντας τις πιο ευτελείς, σκοταδιστικές, χυδαίες, μεταφυσικές, αντιδραστικές αντιλήψεις. Ο εκχυδαϊσμός διαχέεται παντού, περονιάζοντας και αλλοιώνοντας τις βασικές αξίες του κόσμου της εργασίας, την ταξική συνείδηση, την αγωνιστικότητα, την τάση για διεκδίκηση, την ευσυνειδησία, την τιμιότητα, την αλληλεγγύη, την εργατικότητα. Το κόσμημα της προλεταριακής ηθικής δέχεται συντριπτικά χτυπήματα από τη φθοροποιό επίδραση του αστικού μοντέλου ζωής. Οι σάπιες αστικές ιδέες του άκοπου και γρήγορου κέρδους, του καταναλωτισμού, του ατομικισμού, της μικροαπάτης, της ψευτιάς, του εγωκεντρισμού και του αριβισμού μπήκαν με ραγδαίους ρυθμούς μέσα στην κοινωνία με την επίδραση των ΜΜΕ, προσπαθώντας να επιβάλουν το νέο μοντέλο του απολιτικού, δήθεν απελευθερωμένου από προκαταλήψεις, απασχολήσιμου, «ελεύθερου» πολίτη, μέσα από την πιο μαύρη πλευρά του συστήματος. Σε παρασύρουν να αγωνιστείς μέσα στα βάθη του σκοτεινού κόσμου τους για να σου στερήσουν το πλεονέκτημα του φωτός…

Είναι προφανές ότι ιμπεριαλισμός και κυβερνήσεις πιέζουν ασφυκτικά τα εργατολαϊκά στρώματα όχι μόνο για μία «άνευ όρων» συνθηκολόγηση, αλλά και για την απόλυτη παράδοση. Κι αυτό γιατί οι θέσεις εργασίας τους στον ιδιωτικό τομέα, προϋποθέτουν τη συνειδητή ή ασυνείδητη αποδοχή και την ταύτιση με το κατεστημένο, την αντίσταση σε όποια κοινωνική αλλαγή. Κάθε ιδέα ή δράση που υπερβαίνει το σύστημα απωθείται, σαρκάζεται, λοιδορείται, απορρίπτεται, εξοβελίζεται, τιμωρείται από το σύστημα και καθημερινά από τους τηλεοπτικούς ή ραδιοφωνικούς «δημοσιογράφους»-κριτές, μέσα από τους διάφορους μηχανισμούς ελέγχου και χειραγώγησης της σκέψης και των πράξεων. Σχολές «δημοσιογραφίας»…

***

Η τρομοκράτηση και το σεξιστικό περιεχόμενο είναι τα πιο συνηθισμένα μέσα χειραγώγησης ενός κοινού το οποίο έχουν βομβαρδίσει με τα σκουπίδια των βοθροκάναλων, το έχουν διαποτίσει με την υποκουλτούρα, το έχουν εθίσει στα στερεότυπα της ελαφρότητας, το έχουν παραδώσει στη συνωμοσιολογία, το έχουν εστιάσει στην ασημαντότητα της λεπτομέρειας, το έχουν διασύρει μέσα στους λαβύρινθους του πολιτικού αμοραλισμού. Με δύο λόγια, ο μέσος πολίτης αισθάνεται το φόβο της απόρριψης από τους άλλους, όταν εκφράζει προοδευτικές απόψεις, προτιμώντας να κουρνιάζει μέσα στο «εγώ» του και πάνω στην ιδεολογικοπολιτική χωματερή του αστικού τρόπου ζωής. Αυτό το τρομοκρατημένο και παραδομένο στην επίδραση του σεξουαλικού ενστίκτου κοινό γίνεται ο αποδέκτης των έντεχνα διαμορφωμένων -στα όρια της υπερβολής- πολιτικών ή κοινωνικών προβλημάτων. Είναι χαρακτηριστική η περίπτωση της πανδημίας όπου -εδώ και ένα χρόνο- η κυβερνητική πολιτική χρησιμοποιεί κατά κόρον την «ατομική ευθύνη» και την τρομοκρατία σαν μέσο επιβολής αντισυνταγματικών νόμων και μέτρων που αγγίζουν τα όρια της δικτατορίας, χωρίς στην πραγματικότητα να έχει κάνει την παραμικρή βελτίωση στο διαλυμένο σύστημα Υγείας!

Από την άλλη πλευρά, εδώ και ένα μήνα, η χώρα μας στροβιλίζεται στο ρυθμό των παντοειδών «αποκαλύψεων» που ανάγονται σε βιασμούς, σεξουαλικές επιθέσεις, κακοποιήσεις, χειροδικίες, ψυχολογικές πιέσεις, ακόμα και παιδεραστία κατ’ εξακολούθηση, όπως στην περίπτωση Δ. Λιγνάδη! Πρόκειται για την κορυφή του παγόβουνου ενός συστήματος που είναι σύμφυτο με τη διαφθορά και τη διαπλοκή, η οποία διαχέεται σε άτομα με οποιαδήποτε εξουσία. Ακόμα και στον λεγόμενο προοδευτικό χώρο, η εξουσία παρέχει δικαιώματα εκμετάλλευσης, εξαιτίας του φιλελευθερισμού που έχει εισχωρήσει σε κάθε πτυχή των ανθρώπινων δραστηριοτήτων. Η λαγνεία του κοινού αποθεώνεται, μέσα από τη χυδαία δημοσιογραφία της κλειδαρότρυπας. Κορυφαίοι «δημοσιογράφοι» κάνουν ότι αναλαμβάνουν στα σοβαρά το ρόλο της Νέμεσης, προκειμένου να εξασφαλίσουν κάποια ποσοστά ακρόασης ή τηλεθέασης, μέσα από τα κανάλια των υπονόμων που αναβλύζουν βρομιά, χυδαιότητα, εξευτελισμό. Ιδιαίτερα στο θέατρο -το οποίο από οποιαδήποτε άλλη μορφή τέχνης- όχι μόνο αντανακλά τις σχέσεις που αφορούν την κοινωνία και τον πολιτισμό της κάθε χώρας, αλλά και τις διαμορφώνει. Και οι νέοι ηθοποιοί πλάθονται στα χέρια των δασκάλων, εκθέτοντας τον εαυτό τους στην εξουσία τους. Πέρα από την ψυχαγωγική, πολιτική, αισθητική, παιδαγωγική λειτουργία του θεάτρου, η ψυχολογική λειτουργία δίνει τη δυνατότητα στο δάσκαλο να διεισδύσει στα άδυτα του ψυχισμού των εκκολαπτόμενων ηθοποιών, τις κρυφές επιθυμίες, τα απωθημένα όνειρα, τις φοβίες, με λίγα λόγια, τις οριακές καταστάσεις τους. Η ψυχανάλυση είναι η κατεξοχήν θεωρία της δραματουργίας. Τι γίνεται όμως όταν ένας διεστραμμένος «δάσκαλος» κακοποιεί κάτω από την εξουσία του και ακόμα ασελγεί στη γυμνή ψυχή και κορμί του μαθητή;

Και δυστυχώς η περίπτωση Λιγνάδη δεν είναι μοναδική στα χρονικά του θεάτρου. Δεν πρόκειται για κάτι καινούργιο. Τα φαινόμενα σεξουαλικής παρενόχλησης, βιασμών, παιδεραστίας είναι τόσο παλιά, που αν ανατρέξει κανείς πολύ πιο πίσω θα συναντήσει ανάλογες περιπτώσεις. Άλλες κατέληξαν σε δίκες και τιμωρίες των ενόχων, άλλες συμβιβάστηκαν, άλλες εκφυλίστηκαν με τα χρόνια. Και το σύστημα συνέχισε τη φθοροποιό πορεία του, χωρίς προφανώς να μπορεί να τεθεί ποτέ ζήτημα ουσιαστικής κάθαρσης, από ένα κράτος γεννημένο μέσα στη βρομιά και από μία Δικαιοσύνη βουτηγμένη στη διαπλοκή. Άλλωστε ολόκληρος ένας λαός μπορεί να θεωρηθεί βιασμένος από τους βιαστές της αστικής εξουσίας.

***

Όπως συνάγεται απ’ όλα τα προηγούμενα, το ζήτημα είναι βαθιά πολιτικό. Άλλωστε ο απευθείας διορισμός του Λιγνάδη στη θέση του καλλιτεχνικού διευθυντή του Εθνικού Θεάτρου από την ίδια την υπουργό Πολιτισμού και Αθλητισμού, Λ. Μενδώνη, η καλή σχέση του πρωθυπουργού με τους Ν. Γεωργιάδη (πρώην βουλευτή της ΝΔ που καταδικάστηκε το Φλεβάρη 2019 σε 28 μήνες με αναστολή για ασέλγεια εις βάρος Μολδαβών ανηλίκων) και Δ. Λιγνάδη, η απεριόριστη στήριξή του στην υπουργό Πολιτισμού για την υπόθεση παιδεραστίας του τελευταίου, δίνουν το μέτρο της πολιτικής σύνδεσης με τα τεκταινόμενα. Η ίδια η Μενδώνη σε συνέντευξή της έκανε λόγο για «επικίνδυνο άνθρωπο», για «ατυχή επικοινωνιακό χειρισμό», για «εξαπάτηση» από τον τέως διευθυντή του Εθνικού, αρνούμενη να παραιτηθεί, ουσιαστικά συγκαλύπτοντας έτσι το απεχθές σκάνδαλο. Όμως, την πολιτική ευθύνη όχι μόνο σε αυτές τις περιπτώσεις, αλλά και για τους εκατοντάδες αντεργατικούς-αντισυνταγματικούς νόμους έχει ο ίδιος ο πρωθυπουργός, ο οποίος στο όνομα του αστικού κράτους και των προνομίων της μεγαλοαστικής τάξης, στηρίζει απόλυτα τη Νομοθετική, Δικαστική και Εκτελεστική εξουσία. Η αναπληρώτρια κυβερνητική εκπρόσωπος, Α. Πελώνη, προσπαθώντας να εκτονώσει και να αμβλύνει την κρισιμότητα της κατάστασης, έκανε λόγο για το ισχύον «κράτος Δικαίου» (sic), για την αναγκαιότητα ενός «Κώδικα Δεοντολογίας», για την «…ελληνική κοινωνία αρχών και αξιών, που απορρίπτει κάθε μορφή βίας και κακοποίησης απ’ όποιον κι αν προέρχεται» (την ίδια στιγμή τα ΜΑΤ εισβάλανε στο Αριστοτέλειο, χτυπώντας βάναυσα και συλλαμβάνοντας φοιτητές) και πως την Πέμπτη 25/02 θα γίνει συζήτηση στη Βουλή «για όλα τα θέματα της επικαιρότητας με προεξέχον την ποιότητα του δημοσίου διαλόγου(;), γιατί ένα πρόβλημα κοινωνικό κινδυνεύει να χάσει την ουσία του, να οδηγήσει σε πλαστούς διχασμούς και να εκτροχιάσει τον δημόσιο διάλογο».

Η αντιδραστική κυβέρνηση Μητσοτάκη, επιχειρεί με επιθετικό τρόπο να δώσει την εντύπωση της απόλυτης κυριαρχίας πάνω στα ιδεολογικά, πολιτικά, οικονομικά, κοινωνικά και υγειονομικά δρώμενα, ενώ είναι πλέον εμφανές ότι δοκιμάζεται μέσα στα αδιέξοδα ενός βρόμικου συστήματος που αντιμάχεται κάθε μορφή εργατοσυνδικαλιστικού αγώνα για δημοκρατικά δικαιώματα και ελευθερίες, για εργατικές διεκδικήσεις, για δωρεάν δημόσια Υγεία, Παιδεία και Πρόνοια. Κι όλ’ αυτά έχοντας στο πλευρό του συμπαραστάτη και συνένοχο τον ΣΥΡΙΖΑ που έστρωσε το δρόμο για όλες τις σημερινές αντιλαϊκές μεθοδεύσεις, μετατρέποντας κακουργήματα σε πλημμελήματα, διαμορφώνοντας το σημερινό πλαίσιο ατιμωρησίας. Πρόκειται για μία συζήτηση-κοκορομαχία, που σε καμία περίπτωση δεν θα θίγει το καπιταλιστικό υπόστρωμα πάνω στο οποίο αναπτύσσεται όλη αυτή η βρομιά.

Εξάλλου, στους επικίνδυνους κυβερνητικούς ακροβατισμούς έχουν συστρατευτεί τα τηλεοπτικά κανάλια, οι ραδιοφωνικοί σταθμοί, οι περισσότερες εφημερίδες, πότε εστιάζοντας στην πανδημία, πότε στη θεομηνία της «Μήδειας», πότε στις πιπεράτες σεξουαλικές περιγραφές και «αποκαλύψεις», πότε στις τουρκικές προκλήσεις, πότε στις αστυνομικές «απωθήσεις» των «λίγων φωνακλάδων», αποπροσανατολίζοντας πάντα με συνεχείς συκοφαντικές αναφορές ενάντια στη νεολαία και τους εργαζόμενους, προβάλλοντας την αντιδραστική ιδεολογία και παράλληλα τον εκχυδαϊσμό σε κάθε αριστερή και προοδευτική φωνή. Καμία αναφορά για το διαλυμένο ΕΣΥ, καμία κουβέντα για την πρόληψη των θεομηνιών, καμία λέξη για τη σαπίλα, τη διαπλοκή, τη διαφθορά του συστήματος που προσπαθούν να τη διαχέουν -η τέχνη της δημοσιογραφίας- μέσα στο λαό, απομονώνοντας τα περιστατικά σε κάποιους «επικίνδυνους ανθρώπους», σε «σκοτεινά τέρατα» και σε πιασάρικες αντιγραφές των ξένων «metoo»!

25-2-2021

Ιωσήφ Σταυρίδης, μέλος της ΚΕ του Μ-Λ ΚΚΕ