Για το καθεστώς της ξένης εξάρτησης που εξουσιάζει την Ελλάδα, ο μύθος της λεγόμενης βαριάς βιομηχανίας του τουρισμού αποτελεί ένα από τα βασικά του κελεύσματα. Ντόπια ολιγαρχία και πολιτικό προσωπικό έχουν αποδεχθεί αυτό το ρόλο για τη χώρα μας στα πλαίσια ενός ιδιότυπου καταμερισμού ρόλων που έχει επιβληθεί  από τις ισχυρές χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Δεκαετίες τώρα, γίνεται διαρκώς λόγος από τα εγχώρια ΜΜΕ για τα συγκριτικά πλεονεκτήματα της χώρας μας στον τομέα αυτόν και για το πώς η (άναρχη και ασταμάτητη) ανάπτυξή του αποτελεί το κλειδί για το μέλλον.

Η γιγάντωση του τομέα του τουρισμού στη χώρα συνέβη παράλληλα με τη γνωστή ιστορία της αποβιομηχάνισης και της συρρίκνωσης της αγροτικής παραγωγής. Μάλιστα αυτή η αλλαγή παρουσιαζόταν ως κάτι θετικό όταν συνέβαινε, ότι τάχα οι Έλληνες θα μεταφερθούν σε πιο καλές και μοντέρνες δουλειές από εκείνες των εργοστασίων και των χωραφιών. Παράλληλα με τον τομέα του τουρισμού υπεραναπτύχθηκε και γενικότερα ο τριτογενής τομέας των υπηρεσιών, όπως λόγου χάρη η εστίαση. Η συνέχεια γνωστή: Θέσεις εργασίας εποχιακές, κακοπληρωμένες, χωρίς ασφάλιση και με ξεχειλωμένα ωράρια, αυτά επεφύλασσε τελικά για τους εργαζόμενους το μεγάλο εγχείρημα της τουριστικής Ελλάδας.

Η ιερή αγελάδα του τουρισμού χρησιμοποιείται και συστηματικά, προκειμένου να συκοφαντηθούν οι οποιεσδήποτε κινητοποιήσεις εργαζομένων ακόμη σε οποιονδήποτε τομέα, μιας και πλέον όλα πρέπει να λειτουργούν προς εξυπηρέτησή του. “Κινδυνεύει ο τουρισμός” αναφωνούν διαρκώς τα παπαγαλάκια των ΜΜΕ όταν θέλουν να χτυπήσουν τις εργατικές και λαϊκές κινητοποιήσεις.

Η αδυναμία αυτού του σχεδίου φάνηκε ολοκάθαρα ασφαλώς όταν ξεκίνησε η κρίση το 2010, με την υπαγωγή της Ελλάδας στο καθεστώς των μνημονίων. Η θωρακισμένη οικονομία για την οποία έκαναν λόγο ΝΔ και ΠΑΣΟΚ τότε, αποδείχθηκε φτερό στους ανέμους της θύελλας της οικονομικής κρίσης. Θα θυμάται κανείς ότι οι μέχρι τότε θιασώτες του μοντέλου αυτού έβγαιναν στα κανάλια και έλεγαν ότι το πρόβλημα είναι “ότι δεν παράγουμε τίποτα” ή “καταναλώνουμε περισσότερα από όσα παράγουμε” ή “οι Έλληνες διάλεξαν την γκλαμουριά από την παραγωγή” και άλλα διάφορα… Βέβαια καθώς υποτίθεται ότι βγαίναμε από την κρίση, το τροπάρι άλλαξε πάλι υπέρ του τουρισμού, με τις γνωστές εξελίξεις, όπως Air BnB κλπ…

Η αναπηρία του μοντέλου αυτού γίνεται και πάλι φανερή στα πλαίσια της υγειονομικής κρίσης του νέου ιού SARS CoV 2, πλατύτερα γνωστού ως “κορωνοϊός”.

Με τα μέτρα καθολικών απαγορεύσεων που επιβάλλονται όχι μόνο στη χώρα μας αλλά και πανευρωπαϊκά και παγκοσμίως, αναμένεται ότι η “βαριά βιομηχανία” μας θα δεχτεί τεράστιο πλήγμα και θα δοκιμαστεί πολύ σκληρά. Φυσικά το μεγαλύτερο πλήγμα θα το δεχτούν οι εργαζόμενοι στον τομέα αυτό, καθώς λόγω και της φύσης των συμβάσεων που υπογράφουν, όποτε υπογράφουν, οι αποδοχές τους κάθε άλλο παρά εξασφαλισμένες είναι. Με όλα τα ξενοδοχεία και τους χώρους εστίασης κλειστά, καταλαβαίνει κανείς ότι χιλιάδες εργαζομένων είναι στην κυριολεξία ξεκρέμαστοι. Και αν τα μέτρα που ανακοινώθηκαν, αφορούν ένα διάστημα μέχρι το τέλος του Μαρτίου, οι εκτιμήσεις είναι ότι η κορύφωση της επιδημίας θα συμβεί στα μέσα του Απριλίου, οπότε αναμένεται και αντίστοιχη επέκταση των απαγορευτικών μέτρων…

Ο Γιώργος Χότζογλου, πρόεδρος της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Εργαζομένων στον Τουρισμό και Επισιτισμό, έκανε λόγο για πτώση του τζίρου κατά 50% ήδη στις σχετικές επιχειρήσεις και ζήτησε την προστασία των εργαζόμενων, υπό τον εύλογο φόβο ότι η εργοδοσία θα προσπαθήσει να μεταφορτώσει το κόστος σε αυτούς. Αν η British Airways προανήγγειλε ήδη χιλιάδες απολύσεις λόγω της κρίσης, δεν έχουμε λόγο να πιστεύουμε ότι εδώ οι επιχειρήσεις θα λειτουργήσουν με άλλο πνεύμα.

Στα πλαίσια όμως αυτής της κατάστασης αναδεικνύεται και ένα άλλο ζήτημα: Αυτό της επάρκειας βασικών καταναλωτικών αγαθών. Η Ελλάδα του τουρισμού και του τριτογενούς τομέα είναι υποχρεωμένη να εισάγει σε μεγάλο βαθμό την πλειονότητα των βασικών αγαθών, προκειμένου να καλύψει τις ανάγκες του εγχώριου πληθυσμού. Βέβαια μέχρι στιγμής οι αρμόδιες αρχές διαρκώς διαβεβαιώνουν για την επάρκεια σε αυτά και ότι δεν υπάρχει ενδεχόμενο σοβαρών ελλείψεων. Βέβαια ο κόσμος δεν τους εμπιστεύτηκε και πολύ, με αποτέλεσμα τις εικόνες που είδαμε στα σούπερ μάρκετ, κρεοπωλεία, αλλά και την εμφάνιση φαινομένων αισχροκέρδειας σε διάφορα ήδη υγιεινής.

Αν τώρα υπάρχει επάρκεια, τί θα μπορούσε να συμβεί αν η επιδημία τραβήξει σε μεγαλύτερο από το αναμενόμενο διάστημα και αυστηροποιηθούν και γενικευτούν περισσότερο τα περιοριστικά μέτρα; Είναι μάλλον κοινός τόπος ότι η εγχώρια παραγωγή δε μπορεί να καλύψει τις ανάγκες του λαού σε μια σειρά αγαθά. Άλλωστε πολλοί γνωστοί “παπαγάλοι” αυτό παραδέχονταν δέκα χρόνια πριν, προκειμένου να αποδεχθούμε τα μνημόνια.

Το καθεστώς της ξένης εξάρτησης, των θαλασσοδανείων και της ρεμούλας έχει καταστήσει τη χώρα μας ξεδοντιασμένη, με μια οικονομία ευάλωτη που παραπαίει στην πρώτη αναποδιά, απέναντι στην οποιαδήποτε κρίση, οικονομική ή υγειονομική, μικρή ή μεγάλη. Κατά καιρούς το πολιτικό  και μιντιακό  προσωπικό, όταν κάνει διάλειμμα από τη λατρεία της ιερής αγελάδας του τουρισμού και του παρασιτισμού, μπορεί να επιδοθεί σε ανέξοδες και βαρύγδουπες λογοκοπίες για την ανάγκη “παραγωγικής ανασυγκρότησης”, “ανάπτυξη” και άλλα διάφορα. Όλα αυτά όμως είναι λόγια του αέρα, και ο ελληνικός λαός οφείλει να καταλάβει ότι το καθεστώς της εξάρτησης δε μπορεί να θωρακίσει και να ισχυροποιήσει τη χώρα ούτε γενικώς, ούτε ειδικά απέναντι σε οποιαδήποτε κρίση. Η υποτέλεια στους ξένους “προστάτες” αλλά και το “άρπα κόλλα” είναι αναπόσπατα στοιχεία της ύπαρξής του. 

16-3-2020

Σπύρος Κατσαφάδος, μέλος του Μ-Λ ΚΚΕ