Ας πάμε λίγο στην σχετικά πρόσφατη ιστορία της, 18 χρόνια πίσω.

ΧΑΔΑ (Χώρος Ανεξέλεγκτης Διαχείρισης Απορριμμάτων) Καταφυγίου: Το χωριό αυτό δεχόταν τα σκουπίδια του Δήμου Αγίου Κηρύκου για δεκαετίες. Δεκαετίες καίγονταν τα σκουπίδια εκεί. Οι διοξίνες δηλητηρίαζαν τους κατοίκους και το περιβάλλον, όπως γινόταν σε όλες τις περιοχές που είχαν ΧΑΔΑ.

Όταν κατάλαβαν, όταν έμαθαν οι κάτοικοι τι καρκίνο καταπίνουν κάθε μέρα, κινητοποιήθηκαν με αίτημα προς τη δημοτική αρχή να σταματήσει η καύση των απορριμμάτων. Οι δημοτικές αρχές είναι αυτονόητο ότι γνώριζαν ή όφειλαν να γνωρίζουν τους κινδύνους που προκαλεί η καύση απορριμμάτων, παρ’ όλα αυτά δεν έπαιρναν κανένα μέτρο. Τον Γενάρη του 2008 οι κάτοικοι μέσα από μαζικές γενικές συνελεύσεις, μαζί με τα γύρω χωριά αλλά και πολλούς κατοίκους από άλλα χωριά, αποφάσισαν την κατάληψη της χωματερής. Μια πρωτοφανής κινητοποίηση που στη διάρκειά της κυκλοφόρησαν επιστημονικές μελέτες για τις επιπτώσεις από τις διοξίνες που παράγονται από την καύση απορριμάτων. Απευθύνθηκαν, πέρα από τον Δήμο, σε όλες τις αρμόδιες αρχές. Η καύση απορριμάτων είχε προ πολλού απαγορευτεί με χρηματική ρήτρα, αλλά ποιαν εξουσία ενδιαφέρει η ρήτρα αφού έτσι κι αλλιώς και για όποιο θέμα οι πολίτες την πληρώνουν, γι’ αυτό και η μόνη και σταθερή απάντηση του Δήμου ήταν: «Δεν θα σταματήσει η καύση γιατί θα φρακάρει η χωματερή». Γέμισε η περιοχή σκουπίδια. Ο αγώνας συνεχιζόταν όλο και πιο μαζικός, με συνεχείς συνελεύσεις των κατοίκων. Η προσπάθεια της δημοτικής αρχής να ρίξει τις ευθύνες για το χάος που δημιουργήθηκε με τα σκουπίδια στους δρόμους (κοινωνικός αυτοματισμός) έπεσε στο κενό. Αναγκάστηκε να δεσμευτεί ότι θα σταματήσει την καύση, θα συμπιέζει και θα επιχωματώνει τα σκουπίδια. Και αυτό όμως το αθέτησε. Μετά από 17 μήνες η καύση των συσσωρευμένων σκουπιδιών ήταν η εκδίκηση προς τους «κατοίκους των ορεινών οικισμών», όπως τους αποκαλούσε η δημοτική αρχή που έδιναν έναν αγώνα για την προστασία της υγείας τους. Η οργή των κατοίκων δυνάμωσε τον αγώνα τους και ανάγκασε αρμόδιους και αναρμόδιους από την Περιφέρεια και την Νομαρχία να φτάσουν στο νησί. Φωτιά δεν ξαναμπήκε και ο ΧΑΔΑ, «από τους πιο επικίνδυνους της χώρας», όπως τον χαρακτήρισε ο αρμόδιος από την Περιφέρεια έκλεισε. Τα απορρίμματα μεταφέρονται μέχρι σήμερα στους άλλους δύο ΧΑΔΑ, του Ευδήλου και των Ραχών.

Την ίδια περίοδο η δημοτική αρχή του Δήμου Ευδήλου (Λ.Σ.), αγόρασε οικόπεδο για επέκταση του ΧΑΔΑ της περιοχής.

Την ίδια περίοδο γίνονταν μελέτες για τη δημιουργία ΧΥΤΑ ή ΧΥΤΥ που στοίχησαν κάποιες εκατοντάδες χιλιάδες ευρώ. Πέρασαν χρόνια, οι Καριώτες ακόμα περιμένουν τον…ΧΥΤΥ.

Την ίδια περίοδο ο εξοπλισμός της ανακύκλωσης σκούριαζε αχρησιμοποίητος σε κάποιες αλάνες και ο δήμαρχος Αγίου χλεύαζε το σύλλογο Φάρου που είχε αρχίσει ανακύκλωση πλαστικού και αλουμινίου με δικούς του κάδους. Τέτοια αντιμετώπιση!

Αντί, τότε που εκατοντάδες κόσμος ήταν στο πόδι, να στηρίξουν και οι τρεις Δήμοι της Ικαρίας (Λ.Σ.) τους αγώνες των κατοίκων και να απαιτήσουν από την κεντρική διοίκηση (Νομαρχία, Περιφέρεια, Υπουργείο) την επίσπευση των έργων για ΧΥΤΥ (Χώρος Υγειονομικής Ταφής Υπολειμμάτων), λειτούργησαν ως εξουσία υλοποιώντας την κεντρική πολιτική που καθόλου δεν την ενδιαφέρει ούτε η υγεία των κατοίκων ούτε του περιβάλλοντος και βέβαια τρίβανε τα χέρια τους οι κυβερνώντες που η τοπική εξουσία, η δημοτική, η νομαρχιακή και η περιφερειακή αντιμετώπιζαν με τον ίδιο τρόπο τους αγώνες των κατοίκων για την προστασία της υγείας τους και του περιβάλλοντος: Αδιαφορώντας, λοιδορώντας, συκοφαντώντας.

Σήμερα, μετά από σχεδόν μια εικοσαετία, με ευθύνη όλων των δημοτικών αρχών, η κατάσταση με τη διαχείριση των απορριμάτων στο νησί δεν έχει να επιδείξει καμία πρόοδο. Οι δύο ΧΑΔΑ είναι υπερκορεσμένοι με όλες τις συνέπειες για το ανθρώπινο και φυσικό περιβάλλον. Ο ΧΥΤΥ που θα ήταν η «τελική λύση», παρότι το έργο είναι ώριμο, όπως δήλωσε η δημοτική αρχή στο ΔΣ στις 26 Μάρτη, είναι άγνωστο για το αν και πότε θα κατασκευαστεί και θα λειτουργήσει. Βέβαια πέρα από τους ΧΑΔΑ θα δει κανείς σε όλη την Ικαρία «χωματερές» αυτοκινήτων και ηλεκτρικών συσκευών κάθε είδους.

Στη συνεδρίαση του ΔΣ στις 26 Μάρτη, η δημοτική αρχή ζητάει χρηματοδότηση για τη λειτουργία Σταθμού Μεταφόρτωσης Απορριμάτων (ΣΜΑ), σε χώρο ανάμεσα Πλωμάρι Μηλιωπό. Όμως εκτός του ότι δεν έχει γίνει καμία ενημέρωση ούτε καν στους κατοίκους των δύο χωριών, η χωροθέτηση δεν έχει περάσει ούτε από το ΔΣ του Δήμου.

Αν παρακολουθήσει κανείς αυτή τη συνεδρίαση του ΔΣ, θα μετρήσει κάμποσα εκατομμύρια πολύ πάνω από 8 για να λειτουργήσει μόνο ο ΣΜΑ. Το χρονοδιάγραμμα για αυτά τα προσωρινά έργα άγνωστο. Με βάση την ενημέρωση, για να φτάσουμε στη λειτουργία του ΧΥΤΥ θα χρειαστούν 13 και κάτι εκατομμύρια. Ποιος ο λόγος να ξεκινήσουν αγώνες για να χρηματοδοτηθούν έργα για να γίνει ο ΣΜΑ και η μεταφορά απορριμμάτων στη Χίο κι όχι αγώνες για να γίνει ο ΧΥΤΥ;

Οι αγώνες της δημοτικής αρχής μέχρι τώρα για το θέμα εξαντλήθηκαν στις επικοινωνίες με το υπουργείο και σε προτάσεις που μάλλον οδηγούν στο να μη λειτουργήσει ποτέ ΧΥΤΥ. Βέβαια, παρακολουθώντας το ΔΣ φαίνεται ότι το αίτημα για τη χρηματοδότηση ΣΜΑ είναι στον αέρα αφού, εκτός των αντιρρήσεων που έχουν εκδηλωθεί, εκκρεμεί ακόμα και η χωροθέτηση για το έργο.

Στη συζήτηση που έγινε για το θέμα των ΧΑΔΑ της Ικαρίας, στη συνεδρίαση του Περιφερειακού Συμβουλίου, ήταν ενδεικτική η στάση του συμβούλου της Λ.Σ. Πρώτα έπλεξε το εγκώμιο του γραμματέα του υπουργείου, Γραφάκου, για τη στάση του πάνω στο θέμα. Στη συνέχεια έξαλλος απαντούσε σε άλλη σύμβουλο, επικαλούμενος ως άλλος Μητσοτάκης τα ποσοστά του σε ψήφους, προσπαθώντας με πολύ θυμό, χτυπώντας και το χέρι στο τραπέζι, να καλύψει μάλλον το γεγονός ότι η διαχείριση των απορριμάτων στην Ικαρία είναι σε άθλια κατάσταση, εδώ και δεκαετίες.

Η πρακτική της δημοτικής αρχής, μέχρι τώρα αλλά και των προηγούμενων, πάνω στο θέμα, για να σταθούμε μόνο σ’ αυτό, όχι μόνο δεν έχει φέρει αποτέλεσμα αλλά το πρόβλημα έχει φτάσει σε αδιέξοδο.

Η κυβέρνηση με μια αδίστακτη, κυνική, αντιλαϊκή πολιτική, έχει ψηφίσει νόμο, τα σκουπίδια να μεταφέρονται από νησί σε νησί, όπως οι γιατροί από νοσοκομείο σε νοσοκομείο, όπως οι εκπαιδευτικοί από σχολείο σε σχολείο. Αυτόν τον νόμο επικαλείται η δημοτική αρχή, αυτόν θέλει να εφαρμόσει και ζητάει να χρηματοδοτηθεί όλη η υποδομή για τη μεταφορά των απορριμμάτων στη Χίο!! Αξίζει να σημειωθεί ότι η Λ.Σ. της Χίου αντιδρά.

Η συγκέντρωση στην οποία καλούσε ο δήμος στις 28 Μάρτη το απόγευμα, για το θέμα των απορριμμάτων, με βασικό αίτημα προς το υπουργείο τη χρηματοδότηση για ΣΜΑ χωρίς να υπάρχει χωροθέτηση για το έργο, είχε μάλλον στόχο να εφησυχάσει τον κόσμο πως προχωράει για λύση το σοβαρό πρόβλημα των ΧΑΔΑ στο νησί.