Ο τυχοδιωκτισμός της ελληνικής ολιγαρχίας προανάκρουσμα της Μικρασιατικής Καταστροφής

Η νίκη της Οκτωβριανής Επανάστασης το 1917 έσπειρε τον τρόμο στα μεγάλα ιμπεριαλιστικά κράτη και η νεαρή Σοβιετική Ένωση από τις πρώτες κιόλας μέρες της ύπαρξής της υποβλήθηκε σε πολύ σοβαρές δοκιμασίες. Έτσι το 1919 οι ιμπεριαλιστές της Αγγλίας, της Γαλλίας, των Ηνωμένων Πολιτειών, της Ιαπωνίας και άλλων χωρών εκστρατεύουν ενάντια στη Σοβιετική Ένωση για να τσακίσουν το πρώτο σοσιαλιστικό κράτος στον κόσμο, το κράτος των εργατών και των αγροτών. Από την πρώτη στιγμή θα οργανώσουν τον αποκλεισμό της Σοβιετικής Ένωσης από στεριά και θάλασσα σε συνεργασία με την εσωτερική αντεπανάσταση τους καπιταλιστές, τους τσιφλικάδες και τους διάφορους τσαρικούς στρατηγούς.

Ο υπουργός στρατιωτικών της Αγγλίας, ο μετέπειτα πρωθυπουργός Γουίνστον Τσώρτσιλ, ο πιο φανατικός εχθρός της νεαρής Σοβιετικής Ένωσης, θα κηρύξει την εκστρατεία. 14 χώρες θα συμμετάσχουν σε αυτήν, ανάμεσα σε αυτές και η Ελλάδα. Το 1918 οι Ιάπωνες αποβιβάζονται στην Άπω Ανατολή, οι Άγγλοι ιμπεριαλιστές επεμβαίνουν σε περιοχές της μέσης Ασίας και οι Αμερικανοί στη Σιβηρία. Η επέμβαση των ιμπεριαλιστών θα ενισχυθεί την περίοδο 1919-1920, αφού θα έχει λήξει ο πρώτος Παγκόσμιος Πόλεμος και θα έχουν απεμπλακεί δυνάμεις από τα μέτωπα του πολέμου για να χτυπήσουν τη Σοβιετική Ένωση.

Τρεις μεγάλες εκστρατείες θα οργανωθούν ενάντια στη Σοβιετική Ένωση. Η πρώτη τον Αύγουστο του 1919 και η οποία θα ανοίξει τρία μέτωπα. Το μέτωπο στη Σιβηρία. Εδώ οι ιμπεριαλιστές στηρίζουν και ενισχύουν τον ναύαρχο του τσαρικού ναυτικού, Αλεξάντερ Κολτσάκ, που θα καταφέρει να φτάσει με τα στρατεύματά του σχεδόν μέχρι τον Βόλγα. Το δεύτερο μέτωπο με τον στρατηγό Αντόν Ντενίκιν και το τρίτο με τον στρατηγό Νικολάι Γιουντένιτς στα βορειοδυτικά το οποίο θα φτάσει σχεδόν ως την Πετρούπολη. Ο Κόκκινος Στρατός θα συντρίψει τελικά τον Κολτσάκ στα τέλη του 1919. Ο Κολτσάκ θα συλληφθεί και θα τουφεκιστεί στο Ιρκούτσκ στις 7 Φεβρουαρίου 1920.

Η δεύτερη εκστρατεία το φθινόπωρο του 1919 με τον στρατηγό Ντενίκιν επιχειρεί να καταλάβει τη Μόσχα. Όμως τελικά και ο Ντενίκιν θα τσακιστεί από τον Κόκκινο Στρατό. Στις αρχές του 1920 ο Κόκκινος Στρατός έχει απελευθερώσει όλη την Ουκρανία και το Βόρειο Καύκασο από τους λευκοφρουρούς και την ξένη επέμβαση. Η τρίτη εκστρατεία θα γίνει με Πολωνικά στρατεύματα και με στρατεύματα ενός άλλου τσαρικού στρατηγού, του Πιότρ Βράγκελ, που είχε οχυρωθεί στην Κριμαία. Η Σοβιετική Ένωση θα κλείσει συνθήκη ειρήνης με την Πολωνία, τον Οκτώβριο του 1920. Τον επόμενο μήνα ο Κόκκινος Στρατός θα συντρίψει τους λευκοφρουρούς του Βράγκελ και η Κριμαία απελευθερώνεται. Στις 14 Νοεμβρίου 1920 ο Βράγκελ εκκενώνει την Κριμαία και θα φύγει για το εξωτερικό.

Στην Άπω Ανατολή η γιαπωνέζικη επέμβαση θα τσακιστεί τελικά το 1922. Το νεαρό σοβιετικό κράτος είχε βρεθεί σε έναν πολύ σοβαρό κίνδυνο από την επέμβαση των ξένων ιμπεριαλιστών και την ντόπια αντεπανάσταση. Μάλιστα σε κάποια στιγμή τα τρία τέταρτα της χώρας βρίσκονταν στα χέρια των επιδρομέων. Παρόλα αυτά η νεαρή Σοβιετική Ένωση θα καταφέρει να βγει νικήτρια. «Μόλις η παγκόσμια αστική τάξη», έλεγε ο Λένιν, «σηκώσει το χέρι εναντίον μας, της το αρπάζουν οι ίδιοι οι εργάτες».

Kι αν οι ιμπεριαλιστές της Aντάντ με την επεμβατική πολιτική τους θέλησαν να στηρίξουν τη ρωσική αντεπανάσταση των λευκοφρουρών, των τσιφλικάδων και των μεγαλοαστών, η δική μας χώρα συμμετείχε σ’ αυτή την ιμπεριαλιστική επέμβαση ανοίγοντας το δρόμο στην μικρασιατική εκστρατεία. Συγκεκριμένα:

Στην εκστρατεία της Ουκρανίας θα συμμετάσχει και η κυβέρνηση Βενιζέλου. Ο Βενιζέλος πρόθυμα δήλωσε στη γαλλική κυβέρνηση ότι θα στείλει και αυτός ένα σώμα στρατού στην Ουκρανία και πολεμικό στόλο στην Οδησσό. H γαλλική κυβέρνηση δέχτηκε την προσφορά του Bενιζέλου και του υποσχέθηκε σαν αντάλλαγμα να στηρίξει τις αξιώσεις της Ελλάδας στη Θράκη και τη Σμύρνη καλύπτοντας ουσιαστικά τη βενιζελική πολιτική της Μεγάλης Ιδέας.

Ένα χρόνο μετά την απόφαση της σοβιετικής εξουσίας να χαρίσει τα χρέη της Ελλάδας στην προηγούμενη τσαρική Ρωσία, οι πρώτοι ‘Ελληνες στρατιώτες (34ο Σύνταγμα Πεζικού) επιβιβάσθηκαν στα πλοία στις 2 Ιανουαρίου 1919 για τα παράλια της νότιας Ρωσίας, αποβιβάστηκαν στην Οδησσό και τέθηκαν υπό γαλλική διοίκηση.

Η πρώτη αποστολή του ελληνικού εκστρατευτικού σώματος θα αποβιβαστεί στην Οδησσό στις 7 Ιανουαρίου 1919. Οι ανώτεροι αξιωματικοί είχαν διαλεχτεί ένας ένας, αφοσιωμένοι βενιζελικοί αξιωματικοί, όπως ο Αλέξανδρος Οθωναίος, ο Γεώργιος Κονδύλης, ο Νικόλαος Πλαστήρας -επί πρωθυπουργίας του εκτελείται ο Νίκος Μπελογιάννης-, ο Στυλιανός Γονατάς -ένας από τους εμπνευστές των Ταγμάτων Ασφαλείας στη Γερμανική Κατοχή. Επικεφαλής του εκστρατευτικού σώματος ορίζεται ο υποστράτηγος Κωνσταντίνος Νίδερ, διοικητής του Α΄ Σώματος Στρατού, μέχρι τον Μάιο του 1919 που θα αντικατασταθεί από τον υποστράτηγο Ιάκωβο Νεγρεπόντη.

Το ελληνογαλλικό σώμα των 70.000 ανδρών που από αυτούς οι 23.351 ήταν Έλληνες, αποβιβάστηκε και κατέλαβε την Οδησσό, τη Χερσώνα, το Νικολάγιεφ, τη Σεβαστούπολη τη Συμφερούπολη. Ο ελληνικός στρατός θα δράσει σαν στρατός κατοχής. Μάλιστα στις 7 Απριλίου 1919 ο ελληνικός στρατός κατοχής στη Σεβαστούπολη θα πυροβολήσει μία μεγάλη διαδήλωση των κατοίκων της Σεβαστούπολης όπου συμμετείχαν και εξεγερμένοι Γάλλοι ναύτες που απαιτούσαν -κρατώντας στα χέρια τους κόκκινες σημαίες- να φύγουν τα ξένα στρατεύματα. Το εκστρατευτικό σώμα θα διαταχθεί να προχωρήσει στο εσωτερικό. Όμως ο Κόκκινος Στρατός με επικεφαλής τον Γρηγόριεφ τους ανάγκασε να υποχωρήσουν στη Βεσσαραβία. Οι κάτοικοι της περιοχής στήριξαν τους μπολσεβίκους και δεν αναγνώρισαν κανένα δικαίωμα σε Γάλλους και Έλληνες να επεμβαίνουν στα εσωτερικά τους. Παράλληλα πολλοί Γάλλοι στρατιώτες αποδοκίμαζαν την επέμβαση και υποστήριζαν τους μπολσεβίκους, με αποτέλεσμα, τρία γαλλικά πολεμικά του στόλου να στασιάσουν. Κάτω από το βάρος αυτών των γεγονότων, θα διαμορφωθεί το ηθικό των στρατιωτών και θα διαμορφωθεί ως ηθικό ήττας.

Οι μπολσεβίκοι κάλεσαν τους Έλληνες φαντάρους να μπουν στα πλοία και να φύγουν γιατί δεν υπήρχαν διαφορές μεταξύ της Ελλάδας και της Ρωσίας. Aξίζει να παραθέσουμε λίγες γραμμές από σχετική προκήρυξη του σοβιετικού στρατού προς το ελληνικό εκστρατευτικό σώμα «Δεν γνωρίζομεν να εγένετο καμιά εχθρική πράξη εκ μέρους του ρωσικού λαού εναντίον της χώρας σας. Γνωρίζομεν ότι η Eλλάς υπήρξεν κοιτίς της Δημοκρατίας… Λυπούμεθα λοιπόν διότι σας βλέπομεν παρά το πλευρό των Γάλλων κεφαλαιοκρατών… διότι έρχεσθε στην χώρα μας ως σύμμαχος του τσαρισμού…».

Ο υποστράτηγος Νίδερ θα απαντήσει αρνητικά και τότε θα αρχίσει η επίθεση του Κόκκινου Στρατού. Το ελληνικό σώμα μόλις που γλίτωσε την αιχμαλωσία και γύρισε στην Οδησσό ηττημένο και τσακισμένο. Αν το ελληνογαλλικό σώμα δεν προστατεύονταν από τα κανόνια του γαλλικού στόλου, θα είχαν αιχμαλωτιστεί όλοι από τον Κόκκινο Στρατό. Τελικά στις 28 Απριλίου 1919 το ελληνογαλλικό σώμα μπήκε στα πλοία εκκενώνοντας την Κριμαία με κατεύθυνση την Κωνστάνζα της Ρουμανίας.

«Η πόλις της Οδησσού είχε πλέον τελείως εκκενωθή υπό των συμμαχικών στρατευμάτων και καταληφθή από της προηγουμένης εσπέρας υπό των Σοβιέτ της πόλεως, άτινα είχον υψώσει την ερυθράν σημαίαν, εγκατέστησαν αμέσως διαφόρους φρουράς, εκήρυξαν τον στρατιωτικόν νόμον και εξέδωκαν προκηρύξεις δημοσιευθείσας εις εφημερίδας των…».
Με αυτά τα λόγια ο υποστράτηγος Κωνσταντίνος Νίδερ περιγράφει τις τελευταίες στιγμές της εκστρατείας στην Ουκρανία το 1919 της οποίας ηγήθηκε.

Η ελληνική εκστρατεία στην Ουκρανία είχε οικτρό τέλος. Κράτησε μόνο δυο μήνες και αν δεν υπήρχε ο γαλλικός στόλος όλοι οι Γάλλοι και Έλληνες στρατιώτες θα αιχμαλωτίζονταν.

Η μεγάλη πλειοψηφία του ελληνικού λαού είχε καταδικάσει εξαρχής την επέμβαση και πρώτα απ’ όλα οι κομμουνιστές. Εκατοντάδες ήταν οι νεκροί και τραυματίες Έλληνες φαντάροι που πλήρωσαν με τη ζωή τους τα σχέδια των αγγλογάλλων ιμπεριαλιστών. Ο Κόκκινος Στρατός βγήκε νικητής γιατί πρώτα από όλα υπερασπίζονταν την πατρίδα του, την πρώτη σοσιαλιστική πατρίδα και ήταν ένας στρατός γνήσια λαϊκός με αστείρευτη δύναμη, επαναστατική πειθαρχία και οργάνωση, στον αγώνα του ενάντια στους ξένους εισβολείς.

πηγή: Λαϊκός Δρόμος