Του Γιώργου Κ. Καββαδία*

Οι μόνιμοι διορισμοί είναι το πεδίο άσκησης του πολιτικού ψεύδους και της αγυρτείας όλων των Υπουργών Παιδείας της μνημονιακής εποχής με τους υπουργούς παιδείας της αριστεροδεξιάς συγκυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ – ΑΝΕΛ να έχουν τα πρωτεία. Προσπαθούσαν με τις απατηλές υποσχέσεις να κερδίσουν χρόνο και να χορτάσουν με ελπίδες το ρημαγμένο εκπαιδευτικό σώμα, ενώ ταυτόχρονα με «κοπτοραπτική» μείωναν τις ανάγκες σε εκπαιδευτικό προσωπικό συρρικνώνοντας τις δομές της δημόσιας εκπαίδευσης, όπως καταργήσεις σχολείων, τμημάτων και επιδεινώνοντας δραματικά τις συνθήκες της εκπαιδευτικής διαδικασίας θυμίζοντας τις δεκαετίες του 1960 και 1970 Ήταν μια επικοινωνιακή πολιτική, ένας χειρισμός την ίδια ώρα που έμπαιναν σε λειτουργία αλλεπάλληλοι «κόφτες» στις θέσεις εκπαιδευτικών με αποτέλεσμα τους μηδενικούς διορισμούς μονίμων εκπαιδευτικών. τις συγχωνεύσεις-καταργήσεις τμημάτων σε ΕΠΑΛ και ΓΕΛ, την αύξηση του αριθμού των μαθητών ανά τμήμα (25άρια-28άρια), τις αλλαγές στα ωρολόγια προγράμματα και στα ολοήμερα κλπ. Την ίδια ακριβώς πολιτική υπηρετεί και η περίφημη πρόταση για το «Νέο Σχολείο». Λιγότερο σχολείο – φτωχότερο σχολείο, για λιγότερους μαθητές και με λιγότερους εκπαιδευτικούς.

Τα ψεύτικα τα λόγια τα μεγάλα

Από το 2014 έως το 2018 είναι πάμπολλες οι υποσχέσεις για 20 έως 25 χιλιάδες διορισμούς μόνιμων εκπαιδευτικών. Ένα γαϊτανάκι υποσχετικών, που αρχίζει επί υπουργίας Ανδρέα Λοβέρδου και συνεχίζει μέχρι σήμερα, που αφορά τις εξαγγελίες για διορισμούς μόνιμων εκπαιδευτικών που όμως έμειναν στα χαρτιά. Το Καλοκαίρι του 2014 ο τότε Υπουργός Παιδείας κ. Α. Λοβέρδος μιλάει για πρώτη φορά για διαγωνισμό ΑΣΕΠ πρόσληψης μόνιμων εκπαιδευτικών. Τον ακολουθούν ο πρώην Υπουργός Παιδείας κ. Α. Μπαλτάς όσο και ο πρώην αναπληρωτής Υπουργός Τάσος Κουράκης που εξήγγειλαν 20-25.000 μόνιμους διορισμούς εκπαιδευτικών σε βάθος τριετίας αρχής γενομένης από το 2015/16.

Υπουργός Παιδείας Νίκος Φίλης: 20.000 διορισμοί και αύξηση δαπανών!

«Η αντιμετώπιση των αναγκών σε προσωπικό, προϋποθέτει ότι από το 2016 θα επανέλθουν σταδιακά οι μόνιμοι διορισμοί σε όλες τις βαθμίδες. Το Υπουργείο έχει εκπονήσει μελέτη για το διορισμό 20.000 εκπαιδευτικών την επόμενη τριετία, αναλόγως της εξέλιξης των δημοσίων οικονομικών. Η κίνηση αυτή ανταποκρίνεται στην ανάγκη υποστήριξης της αξιοπιστίας της δημόσιας εκπαίδευσης, αλλά συνιστά και έμπρακτο δείγμα μιας στρατηγικής για την αντιμετώπιση της ανεργίας των νέων και την ανάσχεση της αιμορραγίας με τους νέους επιστήμονες (drainbrain). …

Η στελέχωση της εκπαίδευσης προϋποθέτει σταδιακή αύξηση των δημοσίων κονδυλίων, που την τελευταία πενταετία έχουν μειωθεί κατά 35%. Η αύξηση θα έχει ως στόχο τη μεσοπρόθεσμη σύγκλιση των δημοσίων δαπανών, με το μέσο όρο της Ε.Ε.» (Ν. Φίλης, Υπουργός Παιδείας, Γενάρης 2016)

Τον Ιούνιο του 2016 ο υπουργός Παιδείας, Ν. Φίλης δηλώνει ότι οι μόνιμοι διορισμοί δεν προφταίνουν να γίνουν μέσα στο 2016 «γιατί καθυστέρησε η αξιολόγηση της ελληνικής οικονομίας από τους θεσμούς». Στην ίδια αυτή δήλωσή του υπόσχεται ότι «από το 2017 θα υπάρξουν προσλήψεις μόνιμων εκπαιδευτικών».

Ο Κ. Γαβρόγλου: Διορισμοί μόνιμων εκπαιδευτικών – Τέλος στο καθεστώς των αναπληρωτών!

«Οι διορισμοί μόνιμων εκπαιδευτικών σηματοδοτούν την αρχή μιας νέας πορείας, δύσκολης αλλά και ελπιδοφόρας. Οι διορισμοί δηλώνουν την αρχή του τέλους ενός απαράδεκτου καθεστώτος στην πρωτοβάθμια και δευτεροβάθμια εκπαίδευση που ολοένα και περισσότερο βασίζεται σε αναπληρωτές καθηγητές, των οποίων την προσφορά θα πρέπει να αναγνωρίσουμε με τον πιο γενναιόδωρο τρόπο» (2- 1- 2017)

Την Τετάρτη (4/1) σε συνέντευξη του στην ΕΡΑ της Τρίπολης ο υπουργός Επικρατείας Χριστόφορος Βερναρδάκης δήλωσε σχετικά με τις προσλήψεις εκπαιδευτικών στην πρωτοβάθμια και δευτεροβάθμια εκπαίδευση: «Την ερχόμενη εβδομάδα θα βγει προκήρυξη για μόνιμους διορισμούς εκπαιδευτικών».

Κ. Γαβρόγλου: 15.000 διορισμοί σε βάθος τριετίας από τις επόμενες κυβερνήσεις!

Στη συνάντηση που είχε ο Υπουργός Παιδείας με την ΔΟΕ και την ΟΛΜΕ, στις 25 – 9 – 2018 εξήγγειλε επίσημα στις ομοσπονδίες, πως το Υπουργείο Παιδείας προχωράει σε 15.000 διορισμούς την επόμενη τριετία.

«Τέλος στα 11 «πέτρινα χρόνια» της αδιοριστίας στη δημόσια εκπαίδευση δίνει η ανακοίνωση από τον Υπουργό Παιδείας, Έρευνας και Θρησκευμάτων, Κώστα Γαβρόγλου, του αριθμού διορισμών μόνιμων εκπαιδευτικών στην Πρωτοβάθμια και Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση.» σημειώνει το Υπουργείο Παιδείας σε ανακοίνωσή του.

Ειδικότερα και σύμφωνα με τον προγραμματισμό, θα γίνουν μόνιμοι διορισμοί:

4.500 εκπαιδευτικών στην Ειδική Εκπαίδευση, την επόμενη σχολική χρονιά 2019 – 2020, όπως έχει ήδη ανακοινωθεί από τον Πρωθυπουργό,
5.250 εκπαιδευτικών, τη σχολική χρονιά 2020 – 2021,
5.250 εκπαιδευτικών, τη σχολική χρονιά 2021 – 2022

Πρόκειται για εξαγγελίες μόνιμων διορισμών για…μετά τη λήξη της θητείας της Κυβέρνησης το…2020/21και… το 2021/22! Την ίδια στιγμή ο υπουργός Παιδείας αρνήθηκε να δεσμευθεί σε συγκεκριμένα μέτρα που θα δείχνουν ότι και αυτή η εξαγγελλία δε θα έχει την τύχη των 20.000 – 25.000 διορισμών που εξήγγειλαν οι προκάτοχοί του της ίδιας κυβέρνησης, Μπαλτάς, Κουράκης, Φίλης. Δε δεσμεύτηκε οι διορισμοί αυτοί να περιληφθούν σε νόμο ή να εξαγγελθούν σε μια προκήρυξη ώστε να δεσμεύουν όλες τις επόμενες κυβερνήσεις –μιας και είναι προεκλογική περίοδος-, ούτε στην απαίτηση οι δαπάνες για τους διορισμούς του 2019-2020 να περιληφθούν στον προϋπολογισμό του 2019.

Μηδενικοί διορισμοί και διάλυση του δημόσιου δωρεάν σχολείου

Το δημόσιο σχολεία ασφυκτιά στη μέγγενη των μνημονιακών πολιτικών που υλοποιεί η συγκυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ – ΑΝΕΛ υποτασσόμενη στα κελεύσματα ΟΟΣΑ και ΕΕ. Χωρίς εκπαιδευτικούς τα δημόσια σχολεία μετατρέπονται σε παιδοφυλακτήρια. Διανύουμε τον ένατο χρόνο από την επιβολή των μνημονίων και το σπιράλ του θανάτου του δημόσιου σχολείου γίνεται όλο και πιο ασφυκτικό: συγχωνεύσεις, πολυπληθή τμήματα, εκπαιδευτικό προσωπικό μετακινούμενο σε πολλά σχολεία, συνεχείς αλλαγές σε ταξικότερη κατεύθυνση στο περιεχόμενο σπουδών κλπ.

Τα τελευταία χρόνια ψηφίστηκαν αντιεκπαιδευτικά μέτρα και ρυθμίσεις που διαλύουν δομές του δημόσιου σχολείου και επιδεινώνουν τις συνθήκες εργασίας των εκπαιδευτικών και μόρφωσης των μαθητών:

•συγχωνεύσεις και το κλείσιμο σχολείων (πάνω από 2.000 σχολεία εξαφανίστηκαν από τον χάρτη την περίοδο 2010-2014)

•αύξηση του αριθμού των μαθητών ανά τμήμα (27-30)

• αύξηση του ωραρίου των καθηγητών

• κατάργηση ειδικοτήτων και τομέων με ταυτόχρονη συρρίκνωση των ολιγομελών τμημάτων στην Επαγγελματική Εκπαίδευση

• αυστηροποίηση των προϋποθέσεων για τη δημιουργία τμημάτων ειδικοτήτων και ομάδων προσανατολισμού στα γενικά Λύκεια

•θεσμοθέτηση Γ΄ ανάθεσης μαθημάτων σε αρκετές ειδικότητες

•παρεμβάσεις σε Νηπιαγωγεία (διπλασιασμός των μαθητών ανά τμήμα) και στα Δημοτικά σχολεία (μείωση ωρών)

Όλες οι παρεμβάσεις που έγιναν την περίοδο 2011-2018, σύμφωνα με τους τότε υπουργούς Παιδείας, έγιναν «για παιδαγωγικούς και εκπαιδευτικούς λόγους» και είχαν στόχο την «ποιοτικότερη εκπαίδευση».
Είναι φανερό ότι οι αλλαγές στη σχολική εκπαίδευση από το 2011 και μετά βασικό στόχο είχαν και έχουν τις περικοπές προσωπικού.

Εντατικοποίηση – ελαστικές σχέσεις εργασίας – εργασιακή ομηρία – γερασμένοι εκπαιδευτικοί

Η πολιτική των μηδενικών διορισμών συνδέεται άρρηκτα με την εντατικοποίηση και απαξίωση των συνθηκών εργασίας των εκπαιδευτικών. Υπολογίζεται ότι περίπου 1 στους 3 εκπαιδευτικούς αναγκάζεται να μετακινείται σε περισσότερα από ένα σχολεία σε συνθήκες ελαστικής εργασίας, ειδικότερα με αναπληρωτές σε ομηρία, με αυξημένο ωράριο εργασίας από το 2012 με σοβαρές επιπτώσεις στην εκπαιδευτική διαδικασία και τη μόρφωση των μαθητών.

Το πιο μεγάλο θύμα των μνημονιακών περικοπών είναι ο κόσμος της ελαστικής εργασίας, οι αναπληρωτές κι οι αναπληρώτριες, ο κόσμος της αδιοριστίας, οι χιλιάδες εκπαιδευτικοί που δεν βρίσκουν δουλειά, λόγω των περικοπών ή και απολύονται ευρισκόμενοι στους δρόμους της ανεργίας. Όμως η αδιοριστία και η ελαστική απασχόληση δεν αφορά μόνο τους αναπληρωτές συναδέλφους, γιατί η συνέχιση της αδιοριστίας και των ελαστικών μορφών εργασίας οδηγεί με μαθηματική ακρίβεια στην υπονόμευση των εργασιακών δικαιωμάτων και των μόνιμων εκπαιδευτικών.

Διαβάστε το παρακάτω απόσπασμα: «Εργασιακή ανασφάλεια, ανασφάλεια σε σχέση με την απόληψη των αποδοχών, συνεχής ταλαιπωρία με την ανορθολογική αλλαγή σχολικού περιβάλλοντος υπονομεύουν την προσφορά τους και την προσωπική και επαγγελματική τους ζωή! – Κάθε είδους «παράγοντες» έχουν στο χέρι τους την εργασιακή τύχη των νέων εκπαιδευτικών! Βασική συνιστώσα επιτυχίας ενός εκπαιδευτικού συστήματος είναι οι εκπαιδευτικοί. Σε ένα δημόσιο εκπαιδευτικό σύστημα είναι απαράδεκτη η χρόνια απασχόληση μεγάλου μέρους του προσωπικού με ελαστικές εργασιακές σχέσεις, όπως η αναπλήρωση και η ωρομίσθια απασχόληση.»

Το παραπάνω απόσπασμα περιγράφει εύστοχα την εργασιακή ομηρία των εκπαιδευτικών που εργάζονται ως αναπληρωτές ή ωρομίσθιοι. Υπογράφεται από την … αλήστου μνήμης υπουργό παιδείας Α. Διαμαντοπούλου και άλλους 16 βουλευτές σε επερώτηση λίγους μήνες πριν αναλάβει το υπουργείο Παιδείας (26 – 2- 2008).

Κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ – ΑΝΕΛ, ΕΕ, ΟΟΣΑ, ΣΕΒ συμφωνούν με μοχλό την περίφημη «αυτονομία της σχολικής μονάδας» και τη λεγόμενη «αποκέντρωση» να εισέλθουμε σε μια νέα περίοδο εργασιακού μεσαίωνα με ακόμα πιο βάρβαρες μορφές ελαστικής απασχόλησης (πεντάμηνα, κοινωφελή εργασία, voucher κλπ) αντί της μέχρι τώρα σχεδόν «μόνιμης» επανάληψης των συμβάσεων αναπληρωτών και της σχετικής κατοχύρωσης της ελαστικής έστω εργασίας (στην καλύτερή της εκδοχή – του αναπληρωτή), με βάση την προϋπηρεσία. Σε μία περίοδο που η ελαστική εργασία στην εκπαίδευση έχει αυξηθεί ραγδαία από 8% το 2011-2012 στο 15% σήμερα όπως κυνικά ομολογούν τα δικά τους στελέχη. Μόνο φέτος οι προσλήψεις των αναπληρωτών πλησιάζουν μέχρι στιγμής στους 20.000 με προοπτική να ξεπεράσουν τις 28000. Χρόνια τώρα όλες οι κυβερνήσεις επιμένουν να χρησιμοποιούν αναπληρωτές και ωρομισθίους όχι μόνο για να καλύψουν έκτακτες ανάγκες, αλλά και για την κάλυψη οργανικών και λειτουργικών κενών.

Σε όλη την μνημονακή περίοδο των μηδενικών διορισμων έχουν συνταξιοδοτηθεί πάνω από 20.000 καθηγητές ενώ με τις παρεμβάσεις του Υπουργείου Παιδείας την περίοδο 2011 – 2017 χάθηκαν από το εκπαιδευτικό τοπίο τουλάχιστον 10.000 επιπλέον οργανικές θέσεις! Στα Νηπιαγωγεία και τα Δημοτικά σχολεία της χώρας συνταξιοδοτήθηκαν τα τελευταία 8 χρόνια 12.895 εκπαιδευτικοί. Συνολικά περισσότεροι από 35.000 εκπαιδευτικοί στην πρωτοβάθμια και δευτεροβάθμια εκπαίδευση έχουν συνταξιοδοτηθεί.

Το 2018 στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση οι μόνιμοι εκπαιδευτικοί ανέρχονται σε 66.538 Το σχολικό έτος 2008-2009 ο αριθμός των υπηρετούντων ήταν 103.247 εκπαιδευτικοί. Έχουμε συνεπώς μια μείωση των εκπαιδευτικών από το 2008 κατά 36.709 που αντιστοιχεί σε ποσοστό μείωσης 35,8%!

Συνολικά στη δημόσια εκπαίδευση το σχολικό έτος 2008/9 είχαμε 185.917 εκπαιδευτικούς και το σχολικό έτος 2016 – 17 έχουμε 142.088. Έχουμε συνεπώς μια συνολική μείωση των εκπαιδευτικών από το 2008 κατά 43.829 που αντιστοιχεί σε ποσοστό μείωσης 23,6%!

Με γερασμένο εκπαιδευτικό προσωπικό δουλεύει η ατμομηχανή της δημόσιας εκπαίδευσης . Ιδιαίτερα οι καθηγητές που υπηρετούν στα λύκεια και γυμνάσια της χώρας, έχουν μέσο όρο ηλικίας τα 48,8 χρόνια , ενώ οι μαθηματικοί σπάνε κάθε ρεκόρ με μέσο όρο ηλικίας τα 52 χρόνια !. Τα στοιχεία αυτά επιβεβαιώνονται και από την τελευταία έκθεση του ΟΟΣΑ – «Education at glance 2015»- η οποία περιγράφει την ελληνική εκπαίδευση ως μια από τις πιο γερασμένες, με δεδομένο ότι συγκαταλέγεται στις χώρες με τους μεγαλύτερους σε ηλικία καθηγητές στα Γυμνάσια και τα Λύκεια. Στην έκθεση αυτή που δημοσιοποιήθηκε πριν από δυο μήνες αναφέρεται ότι το 40% των εκπαιδευτικών που διδάσκουν στα δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης στη χώρα μας είναι “γερασμένοι” , ξεπερνώντας κατά πολύ τον μέσο όρο του 30% στις χώρες του ΟΟΣΑ.

Μόνιμοι μαζικοί διορισμοί!

Το πρόβλημα της ανεργίας των εκπαιδευτικών και των σχολείων που υπολειτουργούν, των αιθουσών που παραμένουν άδειες περιμένοντας χιλιάδες νηπιαγωγούς, δασκάλους, καθηγητές δε λύνεται με ένα νέο σύστημα διορισμών, αλλά με μαζικούς διορισμούς και την κατάργηση του θεσμού του ωρομισθίου και των ελαστικών μορφών εργασίας.

Όρος για την υπεράσπιση του δημόσιου και δωρεάν χαρακτήρα της εκπαίδευσης ο ενιαίος και παρατεταμένος αγώνας, όχι μόνο των εκπαιδευτικών, αλλά της ευρύτερα της εκπαιδευτικής κοινότητας και των εργαζομένων στην κατεύθυνση της σύμπτυξης ενός παλλαϊκού μετώπου αντίστασης στις πολιτικές κυβέρνησης – ΕΕ – ΔΝΤ. Με αιχμή τα αιτήματα για σταθερή και μόνιμη δουλειά για όλους και μόνιμους μαζικούς διορισμούς και κάλυψη των εκρηκτικών αναγκών σε υποδομές και εκπαιδευτικούς.

* Ο Γιώργος Κ. Καββαδίας είναι φιλόλογος, μέλος της ΣΕ του περιοδικού «Αντιτετράδια της Εκπαίδευσης» του Εκπαιδευτικού Ομίλου και εκπρόσωπος στο ΔΣ της ΕΛΜΕ Πειραιά της Ενότητας Αντίστασης Ανατροπής