Το πιο γνωστό Ηπειρώτικο μοιρολόι.
Ο θρύλος λέει πως η Μαργιόλα (Μαρία) ήταν αληθινό πρόσωπο και έζησε περί τα 1819 στο χωριό Βελτσίστα (σημερινή Κληματιά) Ζίτσας Ιωαννίνων. Ο θάνατός της συγκλόνισε τον ξενιτεμένο σύζυγό της, ο οποίος ήταν στο δρόμο της επιστροφής και δεν την πρόλαβε ζωντανή. Κάλεσε, έτσι, τους οργανοπαίχτες του χωριού με πρώτο τον Λάλο Φάκο (προσωπικό βιολιστή και τραγουδιστή του Αλή Πασά) και τους παράγγειλε να φτιάξουν ένα τραγούδι για την Μαργιόλα του και να του αλαφρώσουν με αυτό την καρδιά από τον πόνο. Πρόσταξε να το τραγουδήσουν πάνω στο μνήμα.
Καθημερινά επί έναν χρόνο, ο άντρας πήγαινε και της τραγουδούσε πάνω από το μνήμα.
– Σήκω, Μαργιόλα (ρούσα) από τη γη
κι από το μαύρο χώμα,
Μαργιό- Μαργιόλα μου.
-Με τι ποδάρια (η μαύρη) να σ’κωθώ
και χέρια ν’ ακουμπήσω, ψυχή,
καρδούλα μου.
– Κάνε τα νύχια σου τσαπιά,
τις απαλάμες φ’κυάρι,
Μαργιό- Μαργιόλα μου.
Ρίξε το χώμα από μεριά
την πλάκα ’πο την άλλη,
ψυχή, καρδούλα μου.
Σήκω να δεις τον Τσίτο*** σου
από ’ρχεται απ’ τα ξένα,
Μαργιό- Μαργιόλα μου,
σήκω να δεις τον άντρα σου,
τρεις μούλες φορτωμένες.
– Δεν έχω μάτια (η μαύρη) να τον δω
και να τον συναντήσω,
ψυχή, καρδούλα μου,
δεν έχω μάτια να τον δω,
στόμα να τον φιλήσω.
– Σήκω, Μαργιόλα (ρούσα) από τη γη
κι από το μαύρο χώμα,
Μαργιό -Μαργιόλα μου,
σήκω να δεις τον άντρα σου
και το παλληκαράκια.
– Δεν έχω πόδια (η μαύρη) να σ’κωθώ,
χεράκια ν’ ακουμπήσω
ψυχή, καρδούλα μου.
Πάρε Βασίλη, το παιδί
και γύρνα κει στα ξένα, στα έρημα,
τα ξάλειμμα, δεν τα ’χω μαθημένα,
ψυχή, καρδούλα μου.
Από την εκπομπή της ΕΡΤ-1 «Μουσικό Οδοιπορικό στην Ήπειρο με τη Δόμνα Σαμίου».
Τραγουδά ο αείμνηστος Κωνσταντίνος Χαλιγιάννης από τον Παρακάλαμο Ιωαννίνων. Το 1976 ήταν 72 ετών.
e-prologos.gr