Έκρυθμη παραμένει η κατάσταση στο Νεπάλ. Η κυβέρνηση του ενωμένου πια ρεβιζιονιστικού κόμματος του “βαρκιζιανού” Πρατσάντα και των ανέκαθεν ρεβιζιονιστών του ΚΚΝ(ΕΜΛ), που θεωρεί πως ολοκληρώθηκε η αστικοδημοκρατική επανάσταση, οπότε βουρ για σοσιαλιστική (μέσω της Βουλής, ωστόσο), εδώ και μήνες προβαίνει σε μαζικές συλλήψεις μελών του κόμματος του Netra Bikram Chand (αξιωματικού του νικητή Λαϊκού Απελευθερωτικού Στρατού, γνωστού με το ψευδώνυμο “Biplav”), του ΚΚΝ. Πριν από λίγες ημέρες, με υπουργό εσωτερικών τον Ram Bahadur Thapa (“Badal”) (ο οποίος διέσπασε το ΚΚΝ-Μαοϊκό, το κόμμα του Κιράν, επέβαλε ενότητα με τον Πρατσάντα και ακολούθως οργανωτική συνένωση με το ρεβιζιονιστικό ΚΚΝ(ΕΜΛ)), το κράτος προέβη στη σύλληψη του άλλοτε υπουργού Khadga Bahadur Bishwakarma (“Prakanda”), για “εγκληματικές δραστηριότητες”, όπως λέει ο νυν υπουργός. Ο Bishwakarma είναι εκπρόσωπος Τύπου του ΚΚΝ και σίγουρα, εγκαταλείποντας τον υπουργικό θώκο για να ξαναπάρει το δύσκολο δρόμο του ένοπλου αγώνα, πρέπει να αποτελεί πρότυπο όχι μόνο για τους ομολόγους του, αλλά για κάθε επαναστάτη που δίνει καθημερινά τη μάχη να μη σαγηνευτεί από τις σειρήνες του συστήματος, ιδίως σε εποχές υποχώρησης και διάλυσης.

О Khadga Bahadur Bishwakarma (“Prakanda”) (αριστερά) κατά την εποχή του ένδοξου και νικηφόρου λαϊκού πολέμου που διεξήγε το ΚΚ Νεπάλ (Μαοϊκό) (1996-2006).

Το πογκρόμ συλλήψεων λαμβάνει χώρα σε μια περίοδο που βρίσκονται σε εξέλιξη διαπραγματεύσεις ανάμεσα στο κόμμα του Κιράν (KK Νεπάλ (Επαναστατικό Μαοϊκό)) και το κόμμα του Τσαντ για την επανένωση όλων όσων μαοϊστών αντιτάχθηκαν στη “Βάρκιζα” του 2012 και επιθυμούν την επανέναρξη του ένοπλου αγώνα. Δεν μπορεί, ωστόσο, να μη ληφθεί υπόψη και το ότι βρισκόμαστε σε μια περίοδο όπου επιχειρείται μια νέα αποικιακή σταθερότητα στη χώρα μετά την “εισβολή” της Κίνας στην πολιτική και οικονομική ζωή της χώρας που κλόνισε την ινδική κυριαρχία. Χαρακτηριστικό ως προς τον αποικιακό χαρακτήρα της επιδιωκόμενης σταθερότητας είναι η συνεννόηση των δύο γιγάντων που περικλείουν τη χώρα ως προς την καταπάτηση εδαφών του Νεπάλ στο τριεθνές Νεπάλ-Ινδίας-Κίνας.

Update 18/08/2018: Ο Bishwakarma αφέθηκε ελεύθερος από το περιφερειακό δικαστήριο Κατμαντού αφού δεν μπορούσε να στοιχειοθετηθεί η κατηγορία περί “εκβιασμού” (για απόσπαση οικονομικών ενισχύσεων του κόμματος), αλλά συνελήφθη αυθημερόν από τη Μητροπολιτική Αστυνομία με την κατηγορία της πυρπόλησης και βανδαλισμού κεραίας κινητής τηλεφωνίας.

Στην παρακάτω συνέντευξη, ο Κιράν τεκμηριώνει την άποψη των Μαοϊστών ότι το Νεπάλ δεν έχει ξεπεράσει τη μισοφεουδαρχική-μισοαποικιακή κατάσταση και αναφέρεται ιδιαίτερα στο πώς προσπαθούν οι Μαοϊστές να ανακτήσουν την εμπιστοσύνη του λαού μετά την προδοσία ηγετικών στελεχών, με δεδομένο μάλιστα το ξαναγράψιμο της πρόσφατης ιστορίας του Νεπάλ, που τείνει να μειώσει το ρόλο που έπαιξε ο λαϊκός πόλεμος στην επίτευξη της τυπικής, έστω, δημοκρατίας.

***

Ποια είναι η εκτίμησή σας για τη σημερινή κατάσταση στο Νεπάλ;

Το Νεπάλ είναι μια μισοφεουδαρχική και μισοαποικιακή χώρα. Χρειάζεται να ολοκληρώσουυμε τη νεοδημοκρατική επανάσταση ώστε να φτάσουμε στο σοσιαλισμό και τον κομμουνισμό. Αυτός είναι ο στόχος μας από τότε που αρχίσαμε το λαϊκό απελευθερωτικό πόλεμο. Δεν έχουμε επιτύχει ακόμα αυτό που θέσαμε ως στόχο. Η σημερινή κατάσταση στο Νεπάλ συνεχίζει να είναι μισοφεουδαρχική, μισοαποικιακή, ή, μπορείτε να το πείτε και «νεοαποικιακή». Ως εκ τούτου, πιστεύουμε ότι ο μόνος τρόπος για να απελευθερώσουμε το λαό του Νεπάλ είναι να ξαναρχίσουμε έναν ένοπλο αγώνα.

Κάποιοι από τους πρώην συντρόφους σας ισχυρίζονται ότι στο Νεπάλ ολοκληρώθηκε η επανάσταση. Φαίνεται ότι διαφωνείτε. Γιατί;

О άλλοτε υπουργός που όμως δεν σαγηνεύτηκε από την υπουργική καρέκλα, δεμένος με χειροπέδες (πηγή)

Κατηγορηματικά διαφωνώ. Γνωρίζω μερικούς που πιστεύουν ότι η αστικοδημοκρατική επανάσταση έχει ολοκληρωθεί στο Νεπάλ. Δεν συμφωνώ. Πιστεύουμε, όπως είπα νωρίτερα, ότι η κατάσταση στο Νεπάλ συνεχίζει να είναι μισοφεουδαρχική και μισοαποικιακή. Ας ορίσουμε πρώτα τι εννοούμε με τον όρο «επανάσταση». Τι είναι μια επανάσταση; Πιστεύουμε ότι μια επανάσταση συμβαίνει όταν η εκμεταλλευόμενη και καταπιεζόμενη τάξη ανατρέπει την ευρισκόμενη στην εξουσία εκμεταλλεύτρια και καταπιέστρια τάξη. Αυτό δεν έχει συμβεί στο Νεπάλ. Η κομπραδόρικη αστική τάξη και οι φεουδαρχικές τάξεις που κυβερνούσαν στο Νεπάλ βρίσκονται ακόμα στην εξουσία. Να γιατί η επανάσταση δεν έχει ακόμα επ’ ουδενί ολοκληρωθεί στο Νεπάλ.

Μπορείτε να αναφέρετε κάποιες από τις αντικειμενικές ενδείξεις που επικαλείστε για να χαρακτηρίζετε τη σημερινή κοινωνικοοικονομική και πολιτική κατάσταση στο Νεπάλ ως μισοφεουδαρχική, μισοαποικιακή και ενίοτε νεοαποικιακή; Μπορείτε να δώσετε συγκεκριμένα παραδείγματα; Ενδιαφέρομαι να καταλάβω αυτό πολλώ δε μάλλον γιατί αρκετοί στην αριστεροί και άλλοι δημοσιολόγοι πιστεύουν ότι η κατάσταση στο Νεπάλ έχει αλλάξει ουσιαστικά με την έλευση της δημοκρατίας, του ομοσπονδιακού συστήματος και της καπιταλιστικής ανάπτυξης.

Κοιτάξτε, σε αντίθεση με την Ινδία, το Νεπάλ δεν αποτελούσε ποτέ άμεσα τμήμα της Βρετανικής Αυτοκρατορίας. Επομένως, τυπικά δεν ήταν «αποικία» καμίας ξένης δύναμης. Όμως αυτό δεν σημαίνει ότι ήταν ανέγγιχτο από την παρατεταμένη εκμετάλλευση από ξένες ιμπεριαλιστικές δυνάμεις. Με τον καιρό, η φύση της καταπίεσης από ξένες δυνάμεις ή από τις νεπαλέζικες φεουδαρχικές τάξης, αναμφίβολα, εξελίχτηκε. Ωστόσο, μέσα από αυτές τις επιφανειακές αλλαγές, η υποταγή του νεπαλέζικου λαού, είτε από αποικιακές δυνάμεις είτε από τις φεουδαρχικές τάξεις, συνεχίζει αδιάκοπα ακόμα και σήμερα.

Για παράδειγμα, θα έχετε ίσως ακούσει για τη Συνθήκη Σουγκάουλι που το Νεπάλ είχε υπογράψει με την Βρετανική Εταιρία Ανατολικών Ινδιών το 1816. Το Νεπάλ, με αυτή τη συμφωνία, παραχωρούσε τμήμα της επικράτειάς του στους Βρετανούς και επέτρεπε επίσης στο βρετανικό στρατό να στρατολογήσει τους Γκούρκας. Τι κέρδισε το Νεπάλ από όλα αυτά; Τίποτε το ουσιαστικό. Αυτό ήταν μια ωμή αποικιακή εκμετάλλευση.

Αργότερα, τη δεκαετία του 1950, το Νεπάλ υπέγραψε Συνθήκη Ειρήνης και Φιλίας με την Ινδία. Με αυτή και με διάφορες άλλες συνθήκες που υπογράφτηκαν μεταξύ Νεπάλ και Ινδίας τα επόμενα χρόνια, μπορείτε να δείτε πώς το ινδικό κράτος εδραίωσε τον ηγεμονικό του έλεγχο επί των φυσικών πόρων της Ινδίας. Μιλάμε για τις άρχουσες τάξεις της Ινδίας. Δεν έχω τίποτα με τον απλό κόσμο της Ινδίας που επίσης αποτελεί αντικείμενο εκμετάλλευσης από τους πολιτικούς ηγέτες της χώρας τους. Όμως αυτό είναι ένα εντελώς διαφορετικό ζήτημα.

Ο σημαντικότερος φυσικός πόρος του Νεπάλ είναι οι υδάτινοι πόροι του. Το Νεπάλ υπέγραψε τη συνθήκη του Κόσι, τη συνθήκη του Γκάντακ, τη συνθήκη του Μαχακάλι που επέτρεπαν στο ινδικό κράτος να ελέγχει τους φυσικούς μας πόρους. Αργότερα, υπήρξε μια συμφωνία για το Άνω Καρνάλι (σ.parapoda: όπου προβλέφτηκε κατασκευή υδροηλεκτρικού έργου) και η Αρούν 3 (σ.parapoda: το μεγαλύτερο υδροηλεκτρικό πρότζεκτ στην ιστορία, παραγωγής 900 ΜW από τον ποταμό Αρούν). Επομένως, το ινδικό κράτος ελέγχει πρακτικά την υδροηλεκτρική παραγωγή μας. Όμως, ο απλός κόσμος στο Νεπάλ δύσκολα το βλέπει αυτό. Είναι επιμελώς κρυφό. Αυτό είναι η νεοαποικιακή εκμετάλλευση του Νεπάλ.

Ο ιστορικός ηγέτης του νεπαλέζικου κομμουνιστικού κινήματος, Μοχάν Μπαϊντία («Κιράν»)

Τώρα, ας δούμε μερικά ακόμα παραδείγματα. Ας πάρουμε τον τομέα του εμπορίου και των μεταφορών. Το Νεπάλ είναι μια ηπειρωτική χώρα. Για το εμπόριο, οι ζωτικοί δρόμοι μεταφοράς περνούν μέσα από την Ινδία. Πρόσφατα υπογράφτηκε μια συνθήκη για το ζήτημα αυτό με την Κίνα, όμως ακόμα δεν έχει εφαρμοστεί. Έτσι η Ινδία μονομερώς ελέγχει το εμπόριο του Νεπάλ και δεν παρέχει κανένα αντιστάθμισμα για τις μεταφορικές υπηρεσίες. Περαιτέρω, το εμπορικό έλλειμμα ανάμεσα σε Νεπάλ και Ινδία είναι ανυπολόγιστο. Επί του παρόντος, το εμπορικό έλλειμμα είναι γύρω στα 800 δις νεπαλέζικες ρουπίες (περίπου 70 δις $). Για τον περιορισμό του εμπορικού ελλείμματος, πρέπει να έχουμε εξαγωγικά προσανατολισμένες βιομηχανίες. Ωστόσο, η εγχώρια παραγωγή εξαγωγικών αγαθών είναι ισχνή, ενώ οι εισαγωγές πολύ υψηλές. Η νεπαλέζικη κυβέρνηση δεν κάνει τίποτα για τη διόρθωση αυτού του εμπορικού ελλείμματος με την Ινδία. Δεν παρέχει καμία επιδότηση ή κονδύλι κινήτρων στους αγρότες ή τα εργοστάσια για την αύξηση της εγχώριας παραγωγής. Θα εκπλαγείτε αν μάθετε ότι στις ορεινές περιοχές του Νεπάλ οι εύφορες καλλιεργήσιμες εκτάσεις παραμένουν ακαλλιέργητες. Το κράτος δεν παρέχει στη νεολαία μας καμία βοήθεια ή ενθάρρυνση για να καλλιεργήσει αυτές τις εκτάσεις. Η νεολαία έτσι αναγκάζεται να μεταναστεύσει σε άλλες χώρες, όπως τη Μαλαισία, ή τον Κόλπο ή ακόμα και την Ινδία, για να ζήσει. Δεν υπάρχει καμία δυνατότητα για την αξιοποίηση των πλούσιων ανθρώπινων και φυσικών πόρων στο Νεπάλ. Να τι αποκαλώ νεοαποικιακή εκμετάλλευση του Νεπάλ.

Οι άρχουσες τάξεις του Νεπάλ είναι οι κομπραδόροι καπιταλιστές, που δεν διορθώνουν την κατάσταση. Απλώς προσπαθούν να κατευνάσουν το Νέο Δελχί ώστε να παραμένουν στην εξουσία. Το ινδικό κράτος διευθύνει ακόμα και τα απλούστερα πράγματα στο Νεπάλ, ακόμα και τους διορισμούς στο γραφειοκρατικό μηχανισμό. Παρεισφρύει, μάλιστα, και στη νεπαλέζικη επικράτια. Υπάρχουν πάνω από 60 σημεία κατά μήκος των νεπαλοϊνδικών συνόρων όπου έχουν εξαφανιστεί οι πυραμίδες που οριοθετούν τα σύνορα. Για παράδειγμα, η Ινδία έχει παρεισφρύσει στο νεπαλέζικο έδαφος στο τριεθνές πέρασμα Λίπουλεχ, στην περιφέρεια Ντάρτσουλα στο άπω δυτικό Νεπάλ. Το 2015, Κίνα και Ινδία διμερώς συμφώνησαν να ιδρύσουν ένα εμπορικό σημείο στο Λίπουλεκ, αγνοώντας πλήρως τη νεπαλέζικη ύπαρξη. Το κόμμα μας διαμαρτυρήθηκε, όμως οι άρχουσες ελίτ ούτε που αντιτάχτηκαν σε αυτό, καθώς στέκονται γονυπετείς στο ινδικό κράτος. Να πώς λειτουργεί η νεοαποικιοκρατία.

Αναφέρατε ότι ο παρατεταμένος ένοπλος αγώνας – άλλος ένας λαϊκός πόλεμος – είναι ο μόνος τρόπος για την επίτευξη του στόχου της νεοδημοκρατικής επανάστασης στο Νεπάλ. Έχω μιλήσει με άλλους στο Νεπάλ, οι οποίοι ωστόσο διαφωνούν. Θα μπορούσατε, παρακαλώ, να αναπτύξετε το σκεπτικό σας γιατί ο ένοπλος αγώνας είναι ο μόνος δρόμος;

Ανέφερα προηγουμένως ότι το να έχει λάβει χώρα μια επανάσταση προϋποθέτει ότι οι καταπιεζόμενοι και εκμεταλλευόμενοι ανατρέπουν τους καταπιεστές τους και κατακτούν την εξουσία. Οι πρώην σύντροφοί μου, όπως οι Πρατσάντα-τζι, Μπαμπουράμ-τζι (Μπαταράι), Γκανσιάμ Μπουσάλ και Ραμ Κάρκι ισχυρίζονται ότι η καπιταλιστική επανάσταση έχει ολοκληρωθεί. Διαφωνώ. Πρώτον, μια επιτυχής καπιταλιστική επανάσταση πρέπει να οδηγεί στην ανάπτυξη του βιομηχανικού καπιταλισμού με έναν εθνικό χαρακτήρα, όμως αυτό δεν υπάρχει πουθενά στο Νεπάλ. Αντίθετα, αυτό που έχουμε εδώ είναι ένας κομπραδόρικος και γραφειοκρατικός καπιταλισμός.

Δεύτερον, η Νεοδημοκρατική Επανάσταση επιτυχώς θα τερματίσει τόσο την εγχώρια φεουδαρχική καταπίεση όσο και την εξωτερική ιμπεριαλιστική επέμβαση. Συνέβη μήπως κάτι τέτοιο; Ασφαλώς όχι. Στο Νεπάλ, η αστική τάξη είναι εξαιρετικά αδύναμη και κομπραδόρικης φύσης, επομένως, οι αγρότες θα ηγηθούν της νεοδημοκρατικής επανάστασης που θα στρέφεται ενάντια στους φεουδάρχες, την κομπραδόρικη αστική τάξη και τις παρεμβαίνουσες ξένες δυνάμεις, και θα τερματίσουν κάθε μορφή καταπίεσης.

Η πτώση της μοναρχίας δεν τερμάτισε αυτόματα τη φεουδαρχία στο Νεπάλ. Στην Κίνα, επίσης, η μοναρχία ανατράπηκε το 1911. ωστόσο, οι κινέζοι κομμουνιστές, όταν οργανώθηκαν ως κόμμα το 1921, έθεσαν στόχο την απελευθέρωση από τη φεουδαρχία και τον ιμπεριαλισμό. Αυτό είναι κάτι το σημαντικό που πρέπει να σημειώσουμε. Πράγματι, η κατάργηση της μοναρχίας κατάφερε ένα ισχυρό πλήγμα στη φεουδαρχία, όμως είναι υποκριτικό να συγχέουμε αυτό με τον τερματισμό της φεουδαρχίας.

Μια πραγματική Νεοδημοκρατική Επανάσταση θα ξεριζώσει τη φεουδαρχία μια για πάντα, θα καταργήσει τις ανισοβαρείς συνθήκες, θα αμφισβητήσει την έμμεση εκμετάλλευση από τις πολυεθνικές επιχειρήσεις και το παγκόσμιο κεφάλαιο και οργανισμούς όπως την Παγκόσμια Τράπεζα, το ΔΝΤ, τον ΠΟΕ. Χρειάζεται να αυξήσουμε την ανάπτυξη της εθνικής αστικής τάξης, να οικονομήσουμε εθνικές βιομηχανίες και να κάνουμε πολλά περισσότερα για να τερματίσουμε την καταπίεση του λαού τόσο από την Ινδία όσο και από τους πολυεθνικούς επιχειρηματικούς ομίλους.

Όμως η κατάργηση της μοναρχίας ήταν μια ιστορική στιγμή στην ιστορία του Νεπάλ. Δεν συμφωνείτε; Μπορεί κάποιος να ισχυριστεί ότι ήταν η τραγική Σφαγή του Παλατιού το 2001, όταν μυστηριωδώς ο πρίγκηπας Ντιπέντρα δολοφόνησε το βασιλιά Μπιρέντρα και ολόκληρη τη βασιλική οικογένεια, το γεγονός που οδήγησε στην κατάρρευση της μοναρχίας. Επιπρόσθετα, είναι γνωστό ότι πριν από το 2001, οι Μαοιστές ήδη προσπαθούσαν να ανιχνεύσουν ευκαιρίες για συμβιβασμούς και συμμαχίες, είτε με τα εφτά κοινοβουλευτικά κόμματα είτε και με τη μοναρχία. Δεδομένων αυτών, πιστεύετε ότι μπορεί να πιστωθεί στους Μαοϊστές η κατάργηση της μοναρχίας;

Υπάρχουν δυο άμεσες αιτίες για την πτώση της μοναρχίας στο Νεπάλ. Πρώτον, στη σφαγή του παλατιού το 2001, ολόκληρη η οικογένεια του βασιλιά Μπιρέντρα Σαχ σφαγιάστηκε. Όταν ο αδερφός του Γκιανέντρα Σαχ, ανέβηκε στο θρόνο, δεν ήταν Μπιρέντρα και ο νεπαλέζικος λαός έχασε την πίστη του στη μοναρχία. Δεδομένου ότι ο νεπαλέζικος λαός θεωρούσε το βασιλιά άμεσο απόγονο του (ινδουιστικού θεού) Βισνού, μια τέτοια απώλεια ήταν αξιοσημείωτη. Δεύτερον, ο Γκιανέντρα Σαχ, όταν ανέβηκε στο θρόνο, απέσπασε την όποια εξουσία είχε το κοινοβούλιο και έγινε απολυταρχικός μονάρχης, κάτι που προκάλεσε την οργή του κόσμου. Ως αποτέλεσμα, τα βασικά κοινοβουλευτικά κόμματα, όπως το Νεπαλέζικο Κογκρέσο, το ΚΚΝ(ΕΜΛ) και άλλα έδωσαν τα χέρια με τους Μαοϊστές ενάντια στο βασιλιά, κάτι που άνοιξε το δρόμο για την κατάργηση της μοναρχίας.

Ωστόσο, το Νεπαλέζικο Κογκρέσο και το ΕΜΛ αρνούνται το ρόλο του λαϊκού πολέμου των Μαοϊστών στη δημιουργία των όρων για την πτώση της μοναρχίας. Αναφέρουν μόνο τις 19 ημέρες του Τζαναάντολαν («Λαϊκού Κινήματος») το 2006, κάτι που είναι μια εντελώς εσφαλμένη ερμηνεία. Πιστεύουμε ότι τόσο η σφαγή στο παλάτι όσο και ο λαϊκός πόλεμος συνέβαλαν στην κατάργηση τελικά της μοναρχίας. Ο ένοπλος αγώνας μας ενάντια στο κράτος ήταν ο κύριος λόγος για τον οποίο ο Γκιανέντρα αποφάσισε να δράσει όπως έδρασε.

Αναφορικά με το ζήτημα για την προσέγγιση από τον Πρατσάντα-τζι και το Μπαμπουράμ-τζι στα εφτά κοινοβουλευτικά κόμματα πριν από τη σφαγή στο παλάτι, ας πω καταρχήν ναι, υπήρχαν δυο γραμμές εντός των Μαοϊστών εκείνη την περίοδο. Τέτοιες εσωτερικές αντιθέσεις και τακτικοί συμβιβασμοί συμβαίνουν – δεν υπάρχει κάτι κακό σε αυτά. Θεωρητικά μιλώντας, για να επιτύχεις το σκοπό της επανάστασης, μπορείς να έρθεις σε τακτική συμμαχία με οποιαδήποτε ομάδα, προκειμένου να ενισχύσεις την πλευρά σου, για όσο παραμένεις προσηλωμένος πραγματικά στην επιτυχία του σκοπού σου.

Μπορεί κανείς πάντα να αναρωτιέται «τι θα γινόταν αν» η σφαγή δεν συνέβαινε, «τι θα γινόταν αν» τα άλλα κόμματα δεν έδιναν τα χέρια με τους Μαοϊστές – όμως όλα αυτά είναι υποθετικές ερωτήσεις χωρίς οριστικές απαντήσεις. Αυτό που πραγματικά συνέβη ήταν ότι ο βασιλιάς κατήργησε τα εφτά κοινοβουλευτικά κόμματα και πήρε την απόλυτη εξουσία στα χέρια του γιατί ένιωθε ότι αυτά τα κόμματα δεν ήταν αποτελεσματικά στην αντιμετώπιση του ένοπλου αγώνα των Μαοϊστών. Ο βασιλιάς είχε διπλό στόχο, να συντρίψει τους Μαοϊστές και ταυτόχρονα να καταργήσει τα δημοκρατικά κόμματα. Αυτό ήταν μια απερίσκεπτη κίνηση από το βασιλιά. Άμεσα εμείς κατανοήσαμε την κατάσταση και επωφεληθήκαμε αυτής, προβαίνοντας σε συμμαχία με τα άλλα κοινοβουλευτικά κόμματα για να στραφούμε ενάντια στο βασιλιά. Η Ινδία επίσης παρενέβη και έπαιξε σημαντικό ρόλο, μεσολαβώντας σε κάποιες από τις συζητήσεις. Μπορέσαμε να έρθουμε σε μια συμφωνία 12 σημείων με τα εφτά κοινοβουλευτικά κόμματα, τα οποία δεσμεύτηκαν να εργαστούν για τη δημοκρατία, την ειρήνη, την ευημερία, την κοινωνική πρόοδο και την κατάργηση της μοναρχίας. Εκείνη την εποχή, δεν βρισκόμουν στο Νεπάλ. Έλιωνα στη φυλακή στην Ινδία όταν όλα αυτά συνέβαιναν.

Αν και η συμφωνία 12 σημείων ήταν κομβική στην ιστορία της νεπαλέζικης πολιτικής σκηνής, ένα πολύ πιο σημαντικό γεγονός κλόνισε το κόμμα μας το 2005. Δημιουργήθηκε ένα ρήγμα στο κόμμα μας κατά τη διάρκεια μιας συνεδρίασης της Κεντρικής Επιτροπής, γνωστής ως συνεδρίασης του Τσουνουάνγκ. Αυτή η συνεδρίαση εγκαινίασε την έναρξη του τέλους του Πρατσάντα. Η ομάδα υπό τον Πρατσάντα εγκατέλειψε το στόχο της Νεοδημοκρατικής Επανάστασης και υιοθέτησε το δημοκρατικό ρεπουμπλικανισμό ως το νέο στόχο της. Προσπάθησε επιμελώς να το παρουσιάσει ως μεταβατικό σύνθημα, ως μια απλή τακτική προσαρμογή. Εμείς δεν συμφωνήσαμε.

Εκ των υστέρων μιλώντας, όταν η ομάδα Πρατσάντα-Μπαμπουράμ έθεσαν τις ιδέες του δημοκρατικού ρεπουμπλικανισμού της Γαλλικής Επανάστασης στη συνεδρίαση στο Τσουνουάνγκ, ήδη είχαμε αρχίσει την κατρακύλα. Αυτό ήταν ένα ανοιχτά καπιταλιστικό σύνθημα και σηματοδοτούσε την απαρχή του τέλους της μαοϊστικής πολιτικής με επικεφαλής αυτούς. Όλα αυτά ήταν αρχικά ιδέες του Μπαμπουράμ-τζι, που ασπάστηκε ο Πρατσάντα. Παρότι θεωρώ και τους δυο υπεύθυνους για αυτή τη συνθηκολόγηση και προδοσία, πιστεύω ότι ήταν ο Μπαμπουράμ-τζι αυτός που έφερε αυτή την ιδέα εντός του κόμματος. Ωστόσο, γνωρίζω ότι αισθάνεται διαφορετικά και ισχυρίζεται ότι αυτός ήταν ο μόνος δρόμος.

Όταν συνάντησα το δρ. Μπαμπουράμ Μπαταράι χτες, αυτός επεσήμανε ότι, δεδομένου ότι η Ινδία, η Κίνα και οι ΗΠΑ ενεργά παρενέβαιναν στο Νεπάλ εκείνη την περίοδο, ήταν απλώς «πραγματιστικό» να προβείτε σε κάποιους τακτικούς συμβιβασμούς. Είπε ότι ήταν αποδεκτό να αποσύρετε μαοϊστικές ταμπέλες και συνθήματα όπως το Λαϊκό Πόλεμο και τη Νεοδημοκρατική Επανάσταση ώστε να διατηρήσετε τα κέρδη του δεκαετούς λαϊκού πολέμου και για να επιτύχετε τους σημαντικούς στόχους της δημοκρατίας, του ομοσπονδιακού συστήματος και της συμπερίληψης των αποκλειόμενων κοινωνικών ομάδων. Τέτοια συνθήματα, ισχυρίστηκε, κατέστησαν ξεπερασμένα στον κόσμο ο οποίος υπάρχει μετά την 11^η Σεπτέμβρη, όπου οι Μαοϊστές θα μπορούσαν να χαρακτηριστούν ως «τρομοκράτες», κάτι που θα απέβαινε σε βάρος του λαού του Νεπάλ. Αν κάποιοι τακτικοί συμβιβασμοί σας βοηθούν να πετύχετε μεγαλύτερους στόχους της επανάστασης, ποιο είναι το κακό με κάποιες τέτοιες προσαρμογές; Γιατί πιστεύετε ότι ο ιδεολογικός σας πουριτανισμός είναι καλύτερος από τον πραγματισμό του;

Καταλαβαίνω την ερώτησή σας. Αυτή η αιτιολόγηση από το Μπαμπουράμ-τζι δεν είναι πειστική. Οι ιδέες του δεν είναι απλώς ζήτημα τακτικού συμβιβασμού. Τότε που τις διατύπωσε δεν ήταν πιθανώς παρά ρεφορμισμός. Όμως, δεδομένων όσων έκανε τα ακόλουθα χρόνια, απέδειξε ότι είχαμε δίκιο. Σωστά είχαμε αντιληφθεί τις δεξιές τάσεις του. Σήμερα, ο «πραγματισμός» του φτάνει στο σημείο την άρνηση ακόμα και των βασικότερων κομμουνιστικών αρχών. Ίδρυσε ένα κόμμα ονόματι «Νάγια Σάκτι» («Νέα Εξουσία»). Ποια είναι η θεωρητική βάση αυτού του κόμματος; Δεν είναι ούτε μαρξισμός ούτε φιλελευθερισμός. Φαίνεται ότι πιστεύει ότι κανένας από αυτούς τους δύο δεν είναι βιώσιμος από μόνος του, και έτσι προβαίνει σε ένα εκλεκίστικο μίγμα και των δύο. Αυτό είναι εντελώς παράλογο. Δεν είναι γελοίο; Όσον αφορά τις τακτικές προσαρμογές ή το να κάνουμε ζιγκ ζάγκ προκειμένου να διατηρήσουμε τα επιτεύγματα της επανάστασης, κάτι τέτοιο είναι μια χαρά. Τέτοιοι συμβιβασμοί μπορεί να γίνονται εντός των ορίων της θεωρίας και για την προώθηση προς την επίτευξη των στρατηγικών σου στόχων. Όμως όταν παραδίδεις τα βασικά θεωρητικά δεδομένα του Μαρξισμού-Λενινισμού-Μαοϊσμού, έχει ολοκληρωθεί η παρέκκλισή σου από το δρόμο της επανάστασης.

Ποια είναι τα σχέδιά σας για την ολοκλήρωση της επανάστασης; Πέραν της Κίνας, η οποία επίσης τελικά παρέκκλινε από το δρόμο του Μαοϊσμού, δεν υπάρχει άλλο μοντέλο επιτυχημένης μαοϊστικής επανάστασης. Έχετε κάποιον οδικό χάρτη για την ολοκλήρωση της Νεοδημοκρατικής Επανάστασης στο Νεπάλ;

Αναγνωρίζουμε ότι το μαοϊστικό κίνημα στο Νεπάλ έχει υποστεί μια σοβαρή υποχώρηση, εξαιτίας κυρίως της παρέκκλισης και της προδοσίας της ανώτατης ηγεσίας μας. Όμως εμείς δεν πιστεύουμε ότι οι Μαοϊστές έχουν χάσει. Ούτε έχουμε χάσει ούτε έχουμε κερδίσει. Ο λαός του Νεπάλ δεν έχει ακόμα γευτεί καμία θετική αλλαγή στην καθημερινή του ζωή και συνεχίζει να βιώνει τις ίδιες καταπιεστικές συνθήκες. Τα δεινά του λαού μας θα αποτελέσουν το έδαφος για να προβούμε σε άλλη μια επανάσταση. Γνωρίζουμε ότι υπάρχουν κάποιες σοβαρές προκλήσεις. Πρώτον και κυριότερο, χρειάζεται να κερδίσουμε την εμπιστοσύνη του λαού από την αρχή. Τόσοι πολλοί ηγετικοί σύντροφοί μας, που κάποτε ήταν τα ηγετικά πρόσωπα του θάρρους και του αγώνα, έχουν αποδεχτεί το αστικό κοινοβουλευτικό σύστημα και τον μη επαναστατικό τρόπο ζωής. Πολλοί από αυτούς έχουν πάρει θέσεις που είναι ξεκάθαρα αντεπαναστατικές. Επιπλέον, πολλοί από αυτούς τους πρώην Μαοϊστές έχουν εγκαταλείψει εντελώς τις κομμουνιστικές αρχές. Έχουν υιοθετήσει τον ταξικό χαρακτήρα των ανταγωνιστών μας – του Νεπαλέζικου Κογκρέσου και του Νεπαλέζικου Στρατού. Ωστόσο, συνεχίζουν να ισχυρίζονται ότι είναι κομμουνιστές. Αυτό προκαλεί σύγχυση στον απλό κόσμο, ο οποίος έχει αρχίσει να εκφράζει αμφιβολίες για τις προθέσεις μας και για την κομμουνιστική ιδεολογία γενικά. Η άμεση πρόκληση που έχουμε μπροστά μας είναι να αποκαλύψουμε ιδεολογικά αυτά τα αντεπαναστατικά στοιχεία και να ανακτήσουμε την εμπιστοσύνη του λαού. Ωστόσο, μετά τις διασπάσεις, η οργάνωσή μας είναι επί του παρόντος εξαιρετικά αδύναμη. Πρέπει να ξαναχτίσουμε το κόμμα μας ώστε να αποκαλύψουμε αυτούς τους ψευτομαοϊστές. Λέγοντας αυτό, πιστεύω ότι οι περισσότεροι θα διαψευστούν, καθώς δεν θα εκπληρώσουν τις υποσχέσεις τους στο λαό. Είναι απλώς θέμα χρόνου. Και καθώς θα αποτυγχάνουν, θα ανοίξουν χώρο για όσους από εμάς, δεν παρέκκλιναν από το δρόμο της επαναστατικής πολιτικής. Ίσως πάρει κάποια χρόνια, επομένως, πρέπει να επιμείνουμε.

Για αυτό το ζήτημα, της επιμονής μετά από μια υποχώρηση, θα ήθελα να σας ρωτήσω για την πορεία της επαναστατικής αριστεράς στην Ινδία. Το ναξαλίτικο κίνημα των δεκαετιών ’60 και ’70, όπως γνωρίζεται, συντρίφτηκε. Μέσα από πολλές διασπάσεις, ωστόσο, επανασυσπειρώθηκαν και επανέκαμψαν τρεις δεκαετίες μετά, για να αμφισβητήσουν ξανά το κράτος. Ο πρώην πρωθυπουργός της Ινδίας τους αποκάλεσε «τη μεγαλύτερη εσωτερική απειλή στην ασφάλεια που η χώρα ποτέ αντιμετώπισε». Στην έρευνα που κάνω, βρήκα ότι τα προγράμματα αγωνιστικής κινητοποίησεις των μαζών, ιδίως από την ομάδα «Λαϊκός Πόλεμος» (σ.parapoda: εννοεί το ΚΚΙ(Μ-Λ)/Λαϊκός Πόλεμος), με την έμφασή τους στη δημιουργία οργανωτικής ηγεσίας και πραγματικών κοινωνικών μετασχηματισμών σε επίπεδο χωριού, συνέβαλαν στις επιτυχίες τους. Συμφωνείτε; Έχετε πάρει μαθήματα από την εμπειρία και την πορεία των ινδών μαοϊστών;

Προωθούμε κι εμείς μαζικά κινήματα στο Νεπάλ. Αν και πιστεύουμε στη στρατηγική σημασία των μαζικών κινημάτων, θεωρούμε ότι θα χρειαστεί να προετοιμαστούμε για ένοπλο αγώνα επίσης, προκειμένου να πετύχουμε. Δεν μπορούμε να κερδίσουμε μόνο με μαζικά κινήματα.

Κατά τη διάρκεια των συναντήσεών μου με στελέχη των Μαοϊστών, άκουσα για τη δημοφιλία των κομματικών κομπανιών ενάντια στο εγχώριο λικέρ (liquor), την οικογενειακή βία στα χωριά. Έχετε αντίστοιχα τέτοια προγράμματα μαζικής κινητοποίησης από το κόμμα σας;

Δεν πιστεύω ότι αυτά ήταν παραδείγματα μαζικών κινημάτων με τη μαοϊκή έννοια. Αν αυτά συνέβησαν αλλού έτσι, ήταν λάθος. Διάκεινται ενάντια στον τρόπο ζωής του λαού, ιδίως τους αυτόχθονες (τζαναγιάτι) που χρησιμοποιούν ανεπιφύλαχτα λικέρ (liquor). Είναι τμήμα της δικής τους κουλτούρας. Τα δικά μας τρέχοντα προγράμματα μαζικής κινητοποίησης επικεντρώνονται σε ζητήματα που άμεσα σχετίζονται με τον ταξικό αγώνα. Κινητοποιούμε το λαό ενάντια στους ντόπιους φεουδάρχες (ζαμιντάρ) και τους τοκογλύφους, σε ζητήματα δικαιωμάτων ιδιοκτησίας γης, για δίκαιες τιμές για την αγροτική παραγωγή, για δίκαιη μοιρασιά της παραγωγής σε άκληρους αγρότες, για δίκαιους μισθούς στους εργάτες γης.

Οι κομμουνιστές συχνά επικρίνονται για την έφεσή τους στις διασπάσεις και το φραξιονισμό. Ακόμα και έναντι της έξωθεν κριτικής, οι κομμουνιστές δεν είναι σε θέση να εργαστούν από κοινού. Καταλαβαίνω την κριτική σας για την πολιτική των Πρατσάντα και Μπαμπουράμ. Όμως υπάρχουν άλλοι, όπως ο Νέτρα Μπίκραμ Τσαντ (Μπίπλαμπ) και ο Γκοπάλ Κιράτι που επίσης διάκεινται υπέρ της συνέχισης του ένοπλου αγώνα. Όμως είναι σε ξεχωριστές οργανώσεις. Γιατί οι ομάδες που επικρίνουν τους κατεστημένους μαοϊστές στο Νεπάλ δεν είναι σε θέση να ενωθούν;

Σας ευχαριστώ για αυτή την πολύ επίκαιρη και εύστοχη ερώτηση. Μπορώ να σας πω ότι αυτό αποτελεί ζήτημα βαθιάς περισυλλογής εντός του κόμματός μας επίσης, και καταβάλλουμε σοβαρές προσπάθειες για να το επιλύσουμε. Αυτή τη στιγμή μπορώ να μοιραστώ μαζί σας μόνο το ότι η ενότητα δεν μπορεί να συμβεί απλώς και μόνο στη βάση της συμφωνίας για την πολιτική γραμμή. Υπάρχουν επιπρόσθετα πρακτικά εμπόδια στην ενότητα, όπως ο εγωκεντρισμός της ηγεσίας, ο πολιτικός καριερισμός και ο αχρείαστος τυχοδιωκτισμός. Όλα αυτά πρέπει να τα μεταχειριστούμε επιδέξια προτού μπορέσουμε να επιτύχουμε ενότητα. Ειλικρινά προσπαθούμε να ενώσουμε όλες τις ομάδες που αναφέρατε και θα συνεχίσουμε τις συνομιλίες μαζί τους.

Όσον αφορά το ζήτημα της ανάκτησης της λαϊκής εμπιστοσύνης, έχω συναντήσει πολλούς πρώην μαχητές και απλούς ανθρώπους στο Νεπάλ που εξέφρασαν ένα βαθύ αίσθημα απογοήτευσης. Νιώθουν ότι οι ηγέτες τους πρόδωσαν αυτούς και την υπόθεση της επανάστασης. Πώς θα πείσετε το λαό του Νεπάλ να ξεσηκωθεί και να κάνει μια εξέγερση ξανά; Μετά την ειρηνευτική διαδικασία, πρώην μαχητές επανεντάχθηκαν στην κοινωνία ή το Νεπαλέζικο Στρατό. Πιστεύετε ότι αυτή η γενιά θα πάρει τα όπλα ξανά ενάντια στο κράτος συνολικά;

Έχετε δίκιο. Γνωρίζω ότι ο λαός του Νεπάλ νιώθει απογοητευμένος με εμάς. Δεν βλέπουν ότι η ομάδα Πρατσάντα δεν νοιάζεται για τα θέματά τους πια. Δεν έχουν πολύ πίστη ούτε σε εμάς, κυρίως εξαιτίας της έλλειψης ενότητάς μας. Όταν ο λαός βλέπει φατριαστική διαπάλη ανάμεσά μας δεν μας εμπιστεύεται. Χρειάζεται να ενωθούμε για να εμπνεύσουμε τη λαϊκή εμπιστοσύνη σε εμάς ως την εναλλακτική πλατφόρμα αντίστασης. Θα συνεχίσουμε να εργαζόμαστε σκληρά προς κάτι τέτοιο.

Όσον αφορά το ζήτημα της επανένταξης των πρώην μαχητών μας, αυτό ήταν τεράστιο λάθος. Εντός του κόμματός μας οι Πρατσάντα-τζι και Μπαμπουράμ-τζι συμφώνησαν εσωτερικά ότι θα αλλάζαμε δομικά το Νεπαλέζικο Στρατό. Όμως αυτό που πραγματικά συνέβη ήταν ότι κάποιοι μαοϊστές στρατιώτες επανεντάχτηκαν στο Νεπαλέζικο Στρατό. Ωστόσο, θα πρέπει να γνωρίζετε ότι μόνο ένα πολύ μικρό τμήμα των μαχητών του ΛΑΣ εντάχτηκε στο Νεπαλέζικο Στρατό. Οι περισσότεροι πρώην μαχητές απλώς αφοπλίστηκαν και έφυγαν από τα στρατόπεδα. Όμως υπάρχουν. Δεν είναι υπό τον έλεγχο της κυβέρνησης, ακόμα και σήμερα. Έχουν διασπαρεί εδώ κι εκεί. Μερικοί είναι στο κόμμα, άλλοι εργάζονται σε κανονικές δουλειές, κάποιοι εγκατέλειψαν τη χώρα. Ο διοικητής του ΛΑΣ είναι σήμερα ο Αντιπρόεδρος. Όμως πολλοί βρίσκονται μαζί μας επίσης. Πολλοί άλλοι απλώς μας παρακολουθούν και τελικά θα επιστρέψουν σε εμάς. Επίσης, θα στρατολογήσουμε νέους μαχητές. Κατά τη διάρκεια του δεκαετούς λαϊκού πολέμου, είχαμε μεγάλη επιτυχία στη στρατολόγηση ανθρώπων στο ΛΑΣ και στο να κερδίσουμε τη λαϊκή υποστήριξη. Έχουμε υπόψη αυτή την εμπειρία. Και θα το ξανακάνουμε.

Η Ρουμέλα Σεν, που πήρε τη συνέντευξη, είναι μεταδιδακτορική ερευνήτρια στο Τμήμα Πολιτικής Επιστήμης στο Πανεπιστήμιο Κολούμπια στη Ν.Υόρκη. Έχει διδακτορικό στο Πανεπιστήμιο Κορνέλ και μελετά αριστερόστροφες εξεγέρσης, επανένταξη και εκδημοκρατισμό. Η συνέντευξη στα αγγλικά υπάρχει εδώ.

Πηγή: parapoda.wordpress.com