«ΟΥΡΑΝΟΣ» το ΑΡΙΣΤΟΥΡΓΗΜΑ του ΤΑΚΗ ΚΑΝΕΛΛΟΠΟΥΛΟΥ

από 14/9 σε ΕΠΑΝΕΚΔΟΣΗ ΑΠΟΚΛΕΙΣΤΙΚΑ στο STUDIO new star art cinema.

Το αριστούργημα του Τάκη Κανελλόπουλου, που βασίστηκε σε διηγήσεις ανθρώπων που έζησαν τον πόλεμο του ’40

Οι κριτικοί και οι θεωρητικοί του κινηματογράφου τοποθετούν τον Ουρανό ανάμεσα στις καλύτερες αντιπολεμικές ταινίες σε παγκόσμιο επίπεδο.

Η μοναδική αισθητική των ασπρόμαυρων κάδρων, ο μινιμαλισμός των εικόνων και η αφοπλιστική ειλικρίνεια των χαρακτήρων, έκαναν την  ταινία ένα μοναδικό αριστούργημα.

Η εφημερίδα «Observer» τοποθετεί την ταινία ανάμεσα στις 10 καλύτερες του 1963.
Ο Federico Fellini που βλέπει την ταινία, δηλώνει πως είναι εξαιρετική.
Βραβείο Φωτογραφίας στο Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης 1962.

Κρατικό Βραβείο Σκηνοθεσίας και Παραγωγής (1964).

Αργυρό Βραβείο στο Φεστιβάλ Νάπολης 1963.

Συμμετοχή στα φεστιβάλ Καννών (1963) και εκτός συναγωνισμού Βερολίνου (1963)

Βραβείο φωτογραφίας στο φεστιβάλ Θεσσαλονίκης. Βραβείο ΠΕΚΚ φωτογραφίας.

«Ο κινηματογράφος για μένα είναι δύο πράγματα: ή ένα πρόβλημα που βάζει ο σκηνοθέτης να λύσουν οι θεατές, όπως ο «Πολίτης Κέιν», ή ένα ταξίδι που σε παίρνει μαζί του, όπως τα «Χιόνια στο Κιλιμάντζαρο». Εγώ ήμουν πάντα υπέρ του ταξιδιού.» Τάκης Κανελλόπουλος

ΟΥΡΑΝΟΣ

Σκηνοθεσία-μοντάζ: Τάκης Κανελλόπουλος

Σενάριο: Τάκης Κανελλόπουλος, Γιώργος Κιτσόπουλος

Διεύθυνση φωτογραφίας: Γρηγόρης Δανάλης, Τζοβάνι Βαριάνο

Μουσική: Αργύρης Κουνάδης

Κιθάρα: Δημήτρης Φάμπας

Παίζουν: Τάκης Εμμανουήλ, Φαίδων Γεωργίτσης (στον πρώτο κύριο ρόλο του), Νίκη Τριανταφυλλίδη, Αιμιλία Πίττα (σε πρώτη εμφάνιση), Ελένη Ζαφειρίου, Λάζος Τερζάς, Κώστας Καραγιώργης, Νίκος Τσαχιρίδης, Λαμπρινή Δημητριάδου, Χριστόφορος Μάλαμας, Σταύρος Τορνές.

Διάρκεια: 73΄

Έτος: 1962

ΣΥΝΟΨΗ

Στη μακε­δο­νι­κή επαρ­χία, συγκε­κρι­μέ­να στη Δυτι­κή Μακε­δο­νία, δύο ζευ­γά­ρια (Νίκη Τρια­ντα­φυλ­λί­δη-Τάκης Εμμα­νου­ήλ και Φαί­δων Γεωρ­γί­τσης-Αιμι­λία Πίτ­τα), χωρί­ζουν με την έναρ­ξη του πολέ­μου. Δύο άντρες πάνε στο μέτω­πο της Αλβα­νί­ας και πολε­μούν πλάι-πλάι με τον δάσκα­λο, ο οποί­ος θα σκο­τω­θεί πρώ­τος. Στη συνέ­χεια, θα πέσουν και οι ίδιοι ενώ το μέτω­πο θα καταρ­ρεύ­σει. Το πέν­θος και η απο­γο­ή­τευ­ση θα σκε­πά­σουν τα πάντα την ώρα που οι γερ­μα­νι­κές δυνά­μεις κατευ­θύ­νο­νται στην πρω­τεύ­ου­σα. Μετά την κατά­κτη­ση της χώρας από τα ναζι­στι­κά στρα­τεύ­μα­τα την άνοι­ξη του 1941, οι στρα­τιώ­τες επι­στρέ­φουν από το μέτω­πο στα σπί­τια τους με τα πόδια. Βρί­σκουν κατα­φύ­γιο σε εκκλη­σί­ες και γνω­ρί­ζο­νται με τους ντόπιους.

Το σενάριο βασίζεται σε αφηγήσεις ανθρώπων που έζησαν τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο. Το πρώτο μέρος της ταινίας γυρίστηκε στον Πελεκάνο Κοζάνης και το δεύτερο μέρος στη Οξυά Καστοριάς, στην Πολυκέρασο Καστοριάς και στην ευρύτερη περιοχή του Βιτσίου. Η ταινία ξεκίνησε την πορεία της στο Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης (1962) ενώ προβλήθηκε στο διαγωνιστικό τμήμα του Φεστιβάλ των Κανών (Μάιος 1963). Ο σκηνοθέτης την είδε να φτάνει στα φεστιβάλ της Νέας Υόρκης και του Βερολίνου (εκτός συναγωνισμού). Με 29.993 εισιτήρια, ήρθε στην 22η θέση ανάμεσα σε 82 ελληνικές ταινίες της σεζόν.

Ο Κανελλόπουλος βλέπει τον ελληνοϊταλικό πόλεμο μέσα από τα τραγικά επεισόδια ανθρώπων που χάθηκαν σε αντίστιξη με την προηγούμενη ειρηνική ζωή τους.

Η ταινία συμμετείχε στο Φεστιβάλ Κινηματογράφου των Καννών, το 1963, όπου υπήρξε υποψήφια για τον Χρυσό Φοίνικα, λαμβάνοντας εγκωμιαστικά σχόλια από τους ξένους κριτικούς

ΑΠΟΣΠΑΣΜΑ ΑΠΟ ΤΗΝ ΤΕΛΕΥΤΑΙΑ ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΤΟΥ ΤΑΚΗ ΚΑΝΕΛΛΟΠΟΥΛΟΥ

ΠΗΓΗ: https://www.lifo.gr/culture/cinema/h-teleytaia-synenteyxi-toy-taki-kanellopoyloy-ston-hristo-paridi

— Μιλάτε με έναν ρομαντισμό ξένο για την εποχή μας.

Οι άνθρωποι σήμερα είναι πιο ωμοί και υπολογιστές.

Στη Θεσσαλονίκη υπήρχαν κάποτε σπουδαίοι άνθρωποι που δεν υπάρχουν πια, και δεν εννοώ μόνο καλλιτέχνες. Άνθρωποι αριστοκράτες, άρχοντες ‒ δεν μιλάω ταξικά, για το κέντρο της πόλης και τους πλούσιους. Μιλώ για την Πάνω Πόλη, την Καλαμαριά, το Ντεπό, για τον Βαρδάρη. Παντού υπήρχε μια αλήθεια, ένας σεβασμός, μια ευγένεια που δεν υπάρχει πια. Μπορούσες να στηριχτείς σ’ έναν φίλο, να έχεις ουσιαστικές ανθρώπινες σχέσεις.

— Μιλήστε μου για την καριέρα σας.

Πολύ νέος ήθελα να γίνω δημοσιογράφος, αλλά ένας δημοσιογράφος σε φωτιές και πολέμους, όχι κλεισμένος σ’ ένα γραφείο. Δούλεψα στον «Ελληνικό Βορρά» έναν χρόνο, αλλά εφόσον δεν μου δόθηκε η ευκαιρία για τέτοιες αποστολές, αποφάσισα να γίνω σκηνοθέτης κινηματογράφου. Σπούδασα στην Αθήνα για έναν χρόνο, στη Σχολή Σταυράκου, αλλά έφυγα αμέσως στο Μόναχο, όπου έμεινα επίσης έναν χρόνο, παρακολουθώντας γυρίσματα στα στούντιο Bavaria. Η δεύτερη ευτυχισμένη περίοδος της ζωής μου είναι αυτή του Μονάχου. Γυρίζοντας στην Ελλάδα, δούλεψα ως ραδιοσκηνοθέτης, μεταφράζοντας αμερικανικό θέατρο, μέχρι που βρήκα παραγωγό για τον «Μακεδονικό Γάμο».

— Είχατε παρακολουθήσει και τα γυρίσματα της «Στέλλας» του Κακογιάννη.,

Ναι, είχα την τύχη να είμαι εκεί, στη δημιουργία αυτού του αριστουργήματος. Ο Μιχάλης Κακογιάννης, όπως και ο Νίκος Κούνδουρος, υπήρξαν δύο μεγάλα ταλέντα του ελληνικού κινηματογράφου από καταβολής του. Ο Κούνδουρος, ένας σκληρός ποιητής, ο Κακογιάννης, λυρικός και φιλόσοφος. Μετά από αυτούς υπάρχουν τα εξαιρετικά ταλέντα του Βασίλη Γεωργιάδη, του Γιώργου Τζαβέλλα και του Γρηγόρη Γρηγορίου. Ο Αγγελόπουλος είναι ένα φαινόμενο. Άλλοι είναι παθιασμένοι μαζί του και άλλοι τον θεωρούν τίποτα. Εμένα δεν με εντυπωσιάζουν οι διεθνείς κριτικές και τα βραβεία που πήρε, αλλά έχω να πω ότι ο «Θίασος» είναι μια μεγάλη ιστορική αλήθεια και γι’ αυτό τον συγχαίρω. […]

Κείμενο του Ηλία Πετρόπουλου, δημοσιευμένο στο περιοδικό Διάλογος το 1963, με αφορμή την ταινία του Τάκη Κανελλόπουλου «Ουρανός».

ΠΗΓΗ: http://www.cinephilia.gr/index.php/tainies/hellas/4964-ouranos-takis-kanelopoylos

ΤΟ ΣΚΗΝΙΚΟ
 Ο Τάκης Κανελόπουλος δεν δραματοποιεί με τα αποτελέσματα των γεγονότων αλλά με τα ίδια τα γεγονότα. Τα συμβάντα του Ουρανού μίας αυστηρής εποχής. Νοούνται τα επακολουθήσαντα. Το σκηνικό του Ουρανού αποτελεί την παλινδρόμηση: Ήπειρος – Αλβανία – Ήπειρος. Ο χώρος και το έτος γνωστά τοις πάσι. Η ιστορία του σύντομου πολέμου ( με το σχετικό μέγεθος) επίσης.
 Ο Τάκης Κανελόπουλος δεν είναι επικαρπωτής του ονομαζομένου έπους της Αλβανίας, γιατί ο Ουρανός κατέστη αντίτιμο. Ούτε ωφέλιμος, ούτε εξαιρετικά φρικτός, η άδικος ήταν ο πόλεμος του 1940-41, ούτε ο Ουρανός είναι τοιχογραφία του. Το άτομο και η ομάδα εν πολέμω συνθέτουν καταρράχτη. Η Κατοχή με την πείνα και την Αντίσταση, οι συντάξεις και τα αμαξάκια των αναπήρων, κάλυψαν το αίσχος και το έπος του πολέμου της Αλβανίας. Ο Ουρανός ταινία χωρίς αποχετευτικό σύστημα, δεν ζητάει την εγκρισή μας, προσβάλλει τα παραδεκτά, μειώνει ( ενίοτε μουντζώνει) τους γνήσιους μικροαστούς, δεν ομιλεί ευμενώς περί της υποχρεωτικής εισφοράς αίματος, αφήνει ακάλυπτους τον σκηνοθέτη και τον σεναριογράφο στην απορία, οργή, αδιαφορία των ημιμαθών η ψευτοευαίσθητων.

ΤΑΚΗΣ ΚΑΝΕΛΛΟΠΟΥΛΟΣ
 Όλοι νόμιζαν τον Ουρανό ξίφος, μα ο Τάκης Κανελόπουλος έγραψε μίαν ερωτική επιστολή για όλα όσα τελείωσαν χωρίς ελπίδα πια. Ο Τάκης Κανελόπουλος είναι πληγωμένος όσο κι’ ο Μανώλης Αναγνωστάκης, ο ποιητής των πληγωμένων. Λιγώτερο απογοητευμένος η δυσοίωνος απ’ αυτόν και περισσότερο εμπαθής. Ο Τάκης Κανελόπουλος πλησιάζει αυτούς που αγαπάει (με δύσκολη αλλά όχι ερμητική διάθεση) σαν ένας άνθρωπος που γλύτωσε από το λιμό. Κοιτάει κατάματα, επισκέπτεται τους φίλους του, ξέρει πολλούς που σώθηκαν, γνωρίζει πως τα πάντα βασανίζουν στη ζωή, θυμάται άριστα για λογαριασμό των άλλων. Όμως το παρελθόν δεν αγοράζεται, δεν μπορεί πιά να αγοραστεί.
 Ο Τάκης Κανελόπουλος δεν έχει προσωπικά αισθήματα, έρπει υπό καταιγισμόν προσωπικών αναμνήσεων συγκρατημένος από ένα σενάριο σχάρα με σβησμένους διαλόγους μείζονος σημασίας. Ο Τάκης Κανελόπουλος είναι ο αγαπημένος φίλος που ξέρει το μαράζι του χωριού, που μιλάει δίχως ασάφειες για ατιμώρητα σφάλματα. Ο σπαρτιάτης Τάκης Κανελόπουλος μας βλέπει στα χέρια, στα μάτια, σ’ ολόκληρο το πρόσωπο και μας αρπάζει την ψυχή. Άραγε ένοιωσε πόσο τον αγαπούν;

Η Ροζίτα Σώκου γράφει την αλήθεια για τον Τάκη Κανελλόπουλο

ΠΗΓΗ: https://flix.gr/articles/archives-sokou-kanellopoulos.html

Ζούσα στην Ιταλία όταν έγινε η μεγάλη αποκάλυψη. Στο Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης, όπου μία ήταν η σίγουρη υποψηφιότητα, το ντοκιμαντέρ για την Έκθεση του Ρούσσου Κούνδουρου, χρηματοδοτημένο από τη ΔΕΘ και με μουσική Γιάννη Ξενάκη, ξαφνικά, εκεί στο τέλος, έπεσε σαν βόμβα το 12λεπτο ντοκιμαντέρ του Τάκη Κανελλόπουλου «Έθιμα Γάμου» στη Δυτική Μακεδονία. Ντοκιμαντέρ τουλάχιστον χαρακτηρίστηκε. Στην πραγματικότητα, ήταν ένα μικρό ποίημα, απλό, λιγόλογο, μαυρόασπρο γαι μαγευτικό’ χωρίς εκείνους τους λυρισμούς και τα ρομαντικά στοιχεία που συνδέονται στο μυαλό του Έλληνα με τη λέξη «ποίηση». Ήταν αυθεντική ποίηση. Η ποίηση του Αισχύλου.[..]

Κάθε μέρα, στα γραφεία της «Ανζερβός», με τη συμπαράσταση πάντα της Βασιλείας Δρακάκη που είχε αναλάβει την παραγωγή της επόμενης ταινίας του, έβλεπε, ξανά και ξανά, ρωσικές ταινίες και, κυρίως, τον Πατέρα του Στρατιώτη.

Η ανησυχία και o εκνευρισμός του οφείλονταν και στο γεγονός ότι η δεύτερη ταινία του μικρού μήκους, η «Θάσος», που τη θεωρούσε άκρως «ερωτική» (υπήρχε, μάλιστα, μια σκηνή για την οποία καμάρωνε πολύ: εκεί όπου η κάμερα πάει μπρος-πίσω με στόχο τον κορμό ενός δέντρου, σαν να κάνει έρωτα σ’ αυτόν, όπως μας εξηγούσε), δεν είχε την επιτυχία του «Μακεδονικού Γάμου», ούτε είχε προκαλέσει ιδιαίτερο ενθουσιασμό στους φίλους του.

Απ’ τα χαράματα, λοιπόν, ως το απόγευμα, έβλεπε τον «Πατέρα του Στρατιώτη» και, με την ιστορία του «Ουρανού» ήδη στο νου του, έλεγε και ξανάλεγε τις σκηνές, παρατηρώντας την εντύπωση που μου έκαναν: «κι η γριά αποστρέφει το βλέμμα, κοιτάζει τον ορίζοντα και λέει: “Πουλί μου… πουλί μου!”»

Βέβαια, δεν έλειψαν και τα παρατράγουδα όταν άρχισε πια το γύρισμα. Οι ηθοποιοί δεν είχαν μάθει να παίζουν χωρίς να ξέρουν το ρόλο από πριν, χωρίς να υπάρχει καν σενάριο να διαβάσουν. Ο Τάκης, όμως, ακολουθούσε έναν εσωτερικό οδηγό του και επιδίωκε, κυρίως, την αγνότητα. Κάπου υπάρχει ένα φιλί στον «Ουρανό». Αμέτρητες φορές γυρίστηκε η σκηνή για να αφαιρεθεί ό,τι σαρκικό θα μπορούσε να καραδοκεί στο άγγιγμα δύο νέων που αγαπιούνται. Για να τελειώσει η ταινία, η Βασιλεία Δρακάκη αναγκάστηκε να βρει χρήματα έναντι ενός ξενοδοχείου που δεν είχε ακόμα δικαίωμα να τ’ αγγιξει, και θυμάμαι πως πήγα μάρτυρας για να βεβαιώσω πως τα χρήματα θα πήγαιναν για άξιο σκοπό.

Κόντευε το μοιραίο Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης, και η Επιτροπή, με επικεφαλής τον Σπύρο Μελά, έβλεπε τις ταινίες. Είδα τον Μελά στην έξοδο του «Ουρανού» και, σίγουρη πως ήταν κι αυτός απόλυτα ικανοποιημένος, τον ρώτησα: «Mα δεν ήταν θαύμα;». […]

ΟΥΡΑΝΟΣ – ΜΙΑ ΑΝΤΙΠΟΛΕΜΙΚΗ ΤΑΙΝΙΑ

ΠΗΓΗ: https://tvxs.gr/politismos/sinema/o-oyranos-mia-elliniki-tainia-stis-megalyteres-antipolemikes-tainies-olon-ton-epoxon/

Όσον αφορά τον «Ουρανό» η υπόθεση διαδραματίζεται σε ένα χωριό της Μακεδονίας,όπου η Ανθούλα αγαπά τον Γιάγκο και η Σοφία τον Στράτο . Η κήρυξη του πολέμου τους χωρίζει, καθώς οι δυο νέοι, μαζί με τον δάσκαλο, φεύγουν για το μέτωπο. Μέσα από αυτήν την πολύ απλή υπόθεση, η ταινία καταφέρνει να μας μεταφέρει στα δεινά του πολέμου, κάνοντας μία σύγκριση παρελθόντος και μέλλοντος, ενώ μέσα από μία δόση ωμού ρεαλισμού δημιουργεί ένα αντιπολεμικό κλίμα, χωρίς υπερβολές.

Αποφεύγει πλήρως τους πατριωτισμούς και τους φαφλατισμούς και μιλάει για τους «γνωστούς άγνωστους» , όπως λέει η αφιέρωση στο τέλος της ταινίας, όπου πήγαν στον πόλεμο και έζησαν την φρίκη του, με αποτέλεσμα να αλλάξουν για πάντα οι ζωές τους. Στην ταινία αυτή δεν υπάρχουν ήρωες, αλλά μόνο χαμένοι.

Ο Κανελλόπουλος επιλέγει έναν αργό ρυθμό στην αφήγηση και μέσα από μία σκηνοθετική ματιά που πρωταγωνιστεί το φυσικό τοπίο δημιουργεί σκηνές που αποτυπώνονται στον νου του θεατή. Χαρακτηριστικό είναι ότι η ταινία είχε βραβευτεί για την φωτογραφία της στο Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης.

Σε μία τρομακτική και φρικιαστική συνθήκη όπως είναι ο πόλεμος είναι επιφανειακό να βλέπουμε μόνο πατριωτισμούς και μεγαλοστομίες από ήρωες. Σε μία συνθήκη, όπως ο πόλεμος, θα έπρεπε να βλέπουμε μέσα από απλές και λιτές ιστορίες, πως αλλάζει την ζωή του ανθρώπου, τόσο την στιγμή που την βιώνει, αλλά και μετά το τέλος της, αφήνοντας κατάλοιπα να το συνοδεύουν για πάντα.

ΟΥΡΑΝΟΣ

TRAILER NEW STAR

FLICKR ΜΕ ΑΦΙΣΕΣ/ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ/BANNER