της Νίνας Γεωργιάδου

Στη στενή Λωρίδα της Γάζας, όπου το ένα αιματοκύλισμα, από το φονικό χέρι των Σιωναζί,  διαδέχεται το άλλο και χιλιάδες Παλαιστίνιοι πρόσφυγες, ήδη απ’ τον καιρό της Νάκμπα (1948), ζουν στριμωγμένοι σε προσφυγικούς καταυλισμούς, ένας τεράστιος χώρος, σεβαστός απ’ όλους και απαραβίαστος,  αποτελεί το Πολεμικό Κοιμητήριο του 1ου Παγκόσμιου Πολέμου.

Κανένας απ’ τους εκατοντάδες τάφους, δεν «φιλοξενεί» γέροντα νεκρό.

Όσοι κοιμούνται για πάντα, στο νεκροταφείο αυτό, είναι 20 ως 30 ετών, από χώρες μακρινές και κοντινές, Αυστραλία, Βρετανία, Νέα Ζηλανδία, Ινδία, Αίγυπτο, αδιακρίτως καταγωγής, κιμάς στην κρεατομηχανή του πολέμου, θαμμένοι για πάντα και ταξινομημένοι ανάλογα με το θρήσκευμά τους.

Στους τάφους αυτών των νεαρών νεκρών, καμιά μάνα δεν μπόρεσε να αποθέσει λουλούδια και δάκρυα. 

Τη θέση των παγκόσμιων μανάδων,  πήρε  ο Rabie Jaradah, Παλαιστίνιος πρόσφυγας στην ίδια του την πατρίδα, μετά την Νάκμπα του 1948, που ανέλαβε τη φροντίδα του μεγάλου κήπου των άγνωστων νεκρών. 

Ο Rabie Jaradah, ο «επίμονος κηπουρός», άφησε πίσω τους δικούς νεκρούς, το σπίτι του και τον κήπο του σπιτιού του, κατέφυγε στη Γάζα και, από την πρώτη μέρα της προσφυγιάς, άρχισε να φροντίζει τον απέραντο κήπο των νεκρών. 

Τον διαδέχτηκε ο γιος του,  Essam Jaradah και μετά ο εγγονός του, Ibrahim Jaradah.

100 χρόνια τώρα, αυτή η οικογένεια φροντίζει να αναστηλώνει τις επιτάφιες πλάκες που ρίχνουν τα βομβαρδιστικά των σιωναζί και να μη μαραίνονται τα λουλούδια του κήπου των νεκρών, κόντρα στο σιωναζιστικό εμπάργκο του νερού.

Σ’ ένα αφιέρωμα του BBC, ο Ibrahim Jaradah αφηγείται πως χιλιάδες άνθρωποι επισκέπτονται το Μεγάλο Κήπο των Άγνωστων Νεκρών. Ανάμεσά τους, μαθητές, εκπαιδευτικοί, μακρινοί συγγενείς των λίγων επώνυμων νεκρών και νεαρές μανάδες με τα παιδιά τους.

Η Um Iyad, που περπατά συχνά ανάμεσα στους τάφους, μαζί με την κόρη της, λέει, 

« Όποτε είσαι θλιμμένος, το κοράνι συμβουλεύει να επισκέπτεσαι τους τάφους. Ερχόμαστε εδώ και γαληνεύουμε»  

Τώρα, που η Σφαγή της Γάζας μετρά 20.000 νεκρούς, στη συντριπτική τους πλειοψηφία παιδιά, πάνω από 8.000 θαμμένους στα ερείπια και σχεδόν 50.000 βαριά τραυματισμένους, κανείς δεν ξέρει πια αν ζουν ο Essam, ο Ibrahim, η Um κι η κόρη της. 

Η Δύση των δυο Παγκόσμιων αιματοκυλισμάτων, των γενοκτονιών, των σύγχρονων «προληπτικών πολέμων», τώρα, με τα μαντρόσκυλά της στη Μέση Ανατολή, ανέσκαψε και το Μεγαλο Κήπο των Άγνωστων Νεκρών και κάνει ολόκληρη τη Γάζα, τη μεγαλύτερη φυλακή τους κόσμου, ένα απέραντο νεκροταφείο, σπαρμένο από μπάζα και τόνους ερειπίων. 

Σε όλα τα μήκη και πλάτη της γης και του χρόνου, από τον Πρίαμο μέχρι την Αντιγόνη, ο σεβασμός στους νεκρούς ήταν πάντα το μέτρο του πολιτισμού.