[Με αφορμή την ανάμνηση της μάχης της Γουαδαλαχάρα (8-23 Μαρτίου 1937), 60 περίπου χλμ. βορειοανατολικά της Μαδρίτης, όπου οι φασίστες του Μουσολίνι συντρίφτηκαν από τις Διεθνείς Ταξιαρχίες (μεταξύ των οποίων πολλοί Ιταλοί Γαριβαλδινοί) και τα σοβιετικά τεθωρακισμένα, ανακόπτοντας την πορεία των Ιταλών φασιστών προς τη Μαδρίτη].
ΕΞΗΓΩ ΜΕΡΙΚΑ ΠΡΑΓΜΑΤΑ [απόσπασμα]
Θα ρωτήσετε: Και πού ‘ναι οι πασχαλιές;
Κι η μεταφυσική σκεπασμένη με παπαρούνες;
Κι η βροχή που συχνά χτυπούσε
τις λέξεις της γεμίζοντάς τες
με τρύπες και πουλιά;
Θα σας μιλήσω για όλα όσα μου συμβαίνουν.
Ζούσα σ’ ένα προάστιο
της Μαδρίτης, με καμπάνες,
με ρολόγια, με δέντρα.
Από κει φαινόταν
η στεγνή όψη της Καστίλλης
σαν δερμάτινος ωκεανός.
Το σπίτι μου ονομάζονταν
σπίτι των λουλουδιών, γιατί παντού
σκάζαν γεράνια: ήταν
ένα όμορφο σπίτι
με σκύλους και μικρά παιδιά.
Ραούλ, θυμάσαι;
Θυμάσαι Ραφαέλ;
Φεδερίκο, θυμάσαι
κάτω απ’ το χώμα,
θυμάσαι το σπίτι μου με τα μπαλκόνια
όπου το φως του Ιουνίου έπνιγε στο στόμα τα λουλούδια;
Αδελφέ, αδελφέ!
Όλα ήταν ηχηρές φωνές, αλάτι εμπορίου,
σωροί από σπαρταριστό ψωμί,
λαϊκές αγορές του προάστιου μου Αργουέλες με το άγαλμά του
σαν ωχρό μελανοδοχείο ανάμεσα σε γάδους:
το λάδι ζύγωνε τα κουτάλια,
μια βαθιά οχλαγωγή
χεριών και ποδιών πλημμύριζε τους δρόμους,
μέτρα, λίτρα, διαπεραστική
ουσία της ζωής,
στοιβαγμένα ψάρια,
συνάρθρωση από στέγες με ήλιο παγερό
που μέσα του το βέλος αποκάμει,
λεπτό φίλντισι από πατάτες που παραληρεί,
ντομάτες που επαναλαμβάνονται ως τη θάλασσα.
Κι ένα πρωί όλα γίναν παρανάλωμα της φωτιάς
κι ένα πρωί πυρές
ανάβλυσαν από τη γη
καταβροχθίζοντας ζωές,
κι από τότε φωτιά,
μπαρούτι από τότε,
κι από τότε αίμα.
Συμμορίτες μ’ αεροπλάνα κι αραπάδες,
συμμορίτες με δαχτυλίδια και δούκισσες,
συμμορίτες με μαύρους καλόγερους που ευλογούσαν
ήρθαν απ’ τον ουρανό για να σκοτώσουν τα παιδιά,
και σ’ όλους τους δρόμους το αίμα των παιδιών
κυλούσε απλά, καθώς το αίμα των παιδιών.
Τσακάλια που το τσακάλι θα τ’ απόφευγε,
πέτρες που θα τις έφτυνε το ξερό γαϊδουράγκαθο,
οχιές που οι οχιές θα τις καταφρονούσαν.
Πριν από σας είδα να υψώνεται
της Ισπανίας το αίμα
για να σας πνίξει σ’ ένα μόνο κύμα
από περηφάνια και μαχαίρια.
ΠΑΜΠΛΟ ΝΕΡΟΥΔΑ [μετάφραση: Κλείτος Κύρου]
e-prologos.gr
