Εφαρμόζουμε στην πράξη την αξιολόγηση του εκπαιδευτικού έργου των σχολείων, αναφέρει η υφυπουργός Παιδείας κ.  Ζέττα Μακρή σε συνέντευξη που παραχώρησε στο lesvospen.gr παραδεχόμενη εμμέσως την ήττα κυβέρνησης και ΥΠΑΙΘ από την καθολική απεργία – αποχή των εκπαιδευτικώνα από την αξιολόγηση. Μόνο που την υποχώρηση του ΥΠΑΘΙ την αποδίδει στην πανδημία. «Φέτος, λόγω των πρωτόγνωρων συνθηκών της σχολικής χρονιάς, η αξιολόγηση θα υλοποιηθεί προσαρμοσμένη στις συνθήκες αυτές»  

Η αναφορά της υφυπουργού για την αξιολόγηση

«Εφαρμόζουμε στην πράξη το σύστημα «Συλλογικός προγραμματισμός, εσωτερική & εξωτερική αξιολόγηση εκπαιδευτικού έργου σχολικών μονάδων» σε κάθε σχολική μονάδα της χώρας. Η διαδικασία αυτή συμβάλλει στην αναβάθμιση της ποιότητας των τριών βασικών λειτουργιών της σχολικής μονάδας της παιδαγωγικής και μαθησιακής λειτουργίας, της διοικητικής λειτουργίας και της λειτουργίας της ως κοινότητας επαγγελματικής ανάπτυξης των εκπαιδευτικών. Φέτος, λόγω των πρωτόγνωρων συνθηκών της σχολικής χρονιάς, η αξιολόγηση θα υλοποιηθεί προσαρμοσμένη στις συνθήκες αυτές, καθώς η ιδιαιτερότητά τους έχει επίδραση στη λειτουργία της σχολικής μονάδας.

Ο συλλογικός προγραμματισμός και η εσωτερική και εξωτερική αξιολόγηση είναι μια συνεργατική δυναμική κυκλική διαδικασία, η οποία στοχεύει στη βελτίωση της ποιότητας του παρεχόμενου εκπαιδευτικού έργου και στη διάχυση των καλών πρακτικών και δράσεων σε όλη την εκπαιδευτική κοινότητα. Επιπλέον, παρέχει δυνατότητες επαγγελματικής εξέλιξης των εκπαιδευτικών και ουσιαστικής αναγνώρισης του έργου τους.

Τα ψεύτικα τα λόγια τα μεγάλα και η ζοφερή πραγματικότητα

Όποιες διακηρύξεις, όποιων κυβερνήσεων και να διαβάσει κανείς για την αξιολόγηση θα διαπιστώσει ότι προβάλλεται σαν το μαγικό ραβδί «δια πάσαν νόσον» που θεραπεύει με αυτόματο τρόπο όλα τα προβλήματα της εκπαίδευσης. Η αξιολόγηση, όχι μόνο δεν είναι «αθώα», αλλά όπου και αν εφαρμόστηκε και παρά την επένδυση με χίλιες δυο «αθώες» έννοιες συνδέθηκε με ένα ασφυκτικό σύστημα αξιολόγησης που αποτελεί κεντρικό μηχανισμό ανατροπής εργασιακών σχέσεων, ιδεολογικής χειραγώγησης και κατηγοριοποίησης σχολείων εκπαιδευτικών και μαθητών, εργαλείο βαθμολογικής- μισθολογικής καθήλωσης και απολύσεων.

Η Νταϊάν Ράβιτς, διακεκριμένη Αμερικανίδα καθηγήτρια με ειδίκευση στην εκπαιδευτική πολιτική, εξηγεί γιατί, μετά την εμπειρία της ως υφυπουργός Παιδείας επί Τζορτζ Μπους πατρός, έπαψε να υπερασπίζεται την αξιολόγηση: «Σήμερα δεν πιστεύω πια πως η αξιολόγηση ή η επιλογή σχολείου μπορούν να βελτιώσουν την ποιότητα της εκπαίδευσης, όπως είχαμε ελπίσει. … Με άλλα λόγια, η αξιολόγηση μετατράπηκε σε εφιάλτη για τα αμερικανικά σχολεία…. Η τρέχουσα έμφαση στην αξιολόγηση έχει δημιουργήσει στα σχολεία μια τιμωρητική ατμόσφαιρα. … Η εκπαιδευτική πολιτική που ακολουθούμε αναστατώνει τις κοινότητες, κατεδαφίζει σχολεία, εξαπατά τους μαθητές..»

Η διεθνής εμπειρία έχει αποδείξει ότι η εφαρμογή της αξιολόγησης οδήγησε παντού σε κατηγοριοποίηση και κλείσιμο σχολείων, στη λειτουργία των σχολικών μονάδων με όρους ανταγωνισμού και επιχειρηματικότητας. Κατέστρεψε το δημόσιο σχολείο και τα μορφωτικά και εργασιακά δικαιώματα, άνοιξε τον δρόμο για την είσοδο γονέων και δήμων σε αυτό, με ρόλο επόπτη του εκπαιδευτικού έργου. Η λεγόμενη αυτονομία της σχολικής μονάδας, η διαφοροποίηση στο ίδιο το περιεχόμενο του σχολείου, η μετατροπή των σχολείων σε οικονομικές μονάδες που θα προσπαθούν να εξασφαλίσουν το «ψωμί» τους μόνες τους (προφανώς από τους γονείς ή από κάποιους χορηγούς), η λεγόμενη «ελεύθερη επιλογή» του διδακτικού προσωπικού (που σημαίνει εδραίωση μηχανισμών ρουσφετιού), μαζί με την ενίσχυση του ρόλου της γονεϊκής επιλογής, της δυνατότητας δηλαδή των γονιών να επιλέξουν σχολείο, αποτελούν τη «χημεία» της αποδόμησης του δημόσιου χαρακτήρα του εκπαιδευτικού συστήματος. Αποτέλεσμα της αξιολόγησης των σχολείων με βάση τις επιδόσεις των μαθητών, είναι και η διαφοροποίηση των προγραμμάτων τους. Χαρακτηριστικό το παράδειγμα της Μ. Βρετανίας, όπου τα «καλά» σχολεία, διαφοροποιούνται από το αναλυτικό πρόγραμμα που ισχύει σε εθνική κλίμακα (national curriculum), ώστε να επιλέγουν οι μαθητές να κάνουν τις επιλογές μαθημάτων. Στις ΗΠΑ κυριαρχεί η λογική της περικοπής «δευτερευόντων μαθημάτων», όπως θεωρούν την αισθητική και τη φυσική αγωγή, προκειμένου να βρεθεί χρόνος για τη βελτίωση των επιδόσεων των μαθητών στα «προτυποποιημένα» τεστ γλωσσικών μαθημάτων. Σε όλες τις χώρες, η αξιολόγηση συνδέεται με τη δημιουργία σχολείων πολλών ταχυτήτων, όπου τελικά είναι η ταξική προέλευση και οι οικονομικές δυνατότητες των μαθητών καθορίζουν τις επιδόσεις και τη σχολική τους πορεία.

Για ποια ποιότητα;

Δουλικά κ. Ζέττα Μακρή επιχειρείτε να εφαρμόσετε αποτυχημένες συνταγές που αμφισβητούνται ακόμα και στις ανεπτυγμένες καπιταλιστικές χώρες. Πρόσφατα, μέσω των wikileaks, όπου διέρρευσαν έγγραφα της Αμερικάνικης Πρεσβείας, ήρθαν στην επιφάνεια πληροφορίες για τους σχεδιασμούς των ΗΠΑ σε ότι αφορά το ελληνικό εκπαιδευτικό σύστημα.  Όχι μόνος εσείς, αλλά και όλοι οι υπουργοί παιδείας από τη δεκαετία του 1990 πίσω από τις αγιογραφικές διακηρύξεις των αντιεκπαιδευτικών σας νόμων κρύβεται η επιδίωξη για την «αναδιάρθρωση της εκπαίδευσης σύμφωνα με τις συνταγές της ΕΕ του ΟΟΣΑ και του ΔΝΤ.

Για σας κ.  Ζέττα Μακρή και τις κυβερνήσεις σας «βελτίωση της εκπαίδευσης» σημαίνει να υποταγή της εκπαίδευσης στους νόμους της αγοράς ώστε να διαμορφώνει εργαζόμενους απόλυτα εξειδικευμένους σε συγκεκριμένα αντικείμενα, χωρίς ευρύτητα γνώσεων, ευέλικτους εργασιακά και αναλώσιμους, χωρίς δικαιώματα και χωρίς ταξική συνείδηση. Αυτούς τους στόχους  καλείται να υπηρετήσει ένα φτηνό σχολείο, ένα σύστημα που  εξαναγκάζει ένα μεγάλο ποσοστό μαθητών να στραφεί από τη γενική εκπαίδευση στην τεχνολογική για αυτό και περιορίζετε το ποσοστό εισαγωγής στα ΑΕΙ της χώρας και ενισχύετε την ιδιωτική εκπαίδευση για λίγους κι εκλεκτούς.

Για αυτό η νέα δευτεροβάθμια εκπαίδευση σύμφωνα με τον νόμο σας 4692/2020 συνιστά ένα αριστοκρατικό σύστημα, όπου θα κυριαρχεί η ταξική επιλογή, οι πολλαπλοί μηχανισμοί μορφωτικού αποκλεισμού των παιδιών των ασθενέστερων τάξεων και στρωμάτων και των απομακρυσμένων περιοχών της χώρας και η ταξική διαφοροποίηση των σχολείων με βάση τους νόμους της αγοράς. Στόχος ένα σχολείο που θα παράγει εργατικό δυναμικό φτηνό, χωρίς δικαιώματα, αλλά καταρτισμένο με εκείνες τις χρηστικές δεξιότητες που απαιτεί η αγορά και το κεφάλαιο.

Για μας τους μαχόμενους εκπαιδευτικούς, η ποιότητα  δεν είναι η μετρήσιμη αποδοτικότητα που σχετίζεται με τις προτεραιότητες των «αγορών». Για αυτό απορρίπτουμε το «νέο» σχολείο των δεξιοτήτων, της κατακερματισμένης γνώσης, της αγοράς, της εγκατάλειψης και της υποταγής, το φτηνό ευέλικτο και πειθαρχημένο σχολείο. Για μας η ποιότητα συμβαδίζει με την ενίσχυση και όχι την αποδόμηση της δημόσιας παιδείας με την υλοποίηση των δίκαιων αιτημάτων της εκπαιδευτικής για την αύξηση των δαπανών για την παιδεία, για μαζικούς μόνιμους διορισμούς και όλα όσα συμβάλλουν στην κατεύθυνση άρσης των ταξικών φραγμών υλοποιώντας το όραμά μας  για ένα άλλο σχολείο. Πραγματικά δημόσιο και δωρεάν που να αγκαλιάζει όλα τα παιδιά χωρίς αποκλεισμούς και διακρίσεις, όπου πρωταρχική σημασία έχει ο πνευματικός εξοπλισμός των μαθητών, η καλλιέργεια «ελεύθερων και δημοκρατικών πολιτών», έτσι ώστε να μπορούν να αντιμετωπίσουν κριτικά την κοινωνία με την ενεργή συμμετοχή τους και παρέμβαση σε όλα τα επίπεδα της κοινωνικής δραστηριότητας.

Γιώργος Κ. Καββαδίας  dreapani.gr – (argyrades.gr)