Του Γιώργου Κ. Καββαδία

          Για μια ακόμα φορά κ. Νίκη Κεραμέως επιχειρείτε να κοροϊδέψετε τους εκπαιδευτικούς, τους μαθητές και τον λαό χαρακτηρίζοντας την αξιολόγηση «αυτονόητο εργαλείο για τη βελτίωση του εκπαιδευτικού έργου, προς όφελος των παιδιών μας, όπως συμβαίνει σε όλες σχεδόν τις χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης» ;

Η αξιολόγηση μηχανισμός ιδεολογικής χειραγώγησης και κατεδάφισης σχολείων

Κοροϊδεύετε, ενώ γνωρίζετε πολύ καλά ότι η αξιολόγηση, όχι μόνο δεν είναι «αθώα» και «αυτονόητο εργαλείο για τη βελτίωση» της εκπαίδευσης, αλλά όπου και αν εφαρμόστηκε και παρά την επένδυση με χίλιες δυο «αθώες» έννοιες συνδέθηκε με ένα ασφυκτικό σύστημα αξιολόγησης που αποτελεί κεντρικό μηχανισμό ανατροπής εργασιακών σχέσεων, ιδεολογικής χειραγώγησης και κατηγοριοποίησης σχολείων εκπαιδευτικών και μαθητών, εργαλείο βαθμολογικής- μισθολογικής καθήλωσης και απολύσεων.

Γνωρίζετε, αλλά επιμένετε στις ιδεοληψίες σας ότι η αξιολόγηση μετατράπηκε σε εφιάλτη και κατεδαφίζει σχολεία. Δεν είναι προσωπική μας άποψη. Η Νταϊάν Ράβιτς, διακεκριμένη Αμερικανίδα καθηγήτρια με ειδίκευση στην εκπαιδευτική πολιτική, εξηγεί γιατί, μετά την εμπειρία της ως υφυπουργός Παιδείας επί Τζορτζ Μπους πατρός, έπαψε να υπερασπίζεται την αξιολόγηση: «Σήμερα δεν πιστεύω πια πως η αξιολόγηση ή η επιλογή σχολείου μπορούν να βελτιώσουν την ποιότητα της εκπαίδευσης, όπως είχαμε ελπίσει. … Με άλλα λόγια, η αξιολόγηση μετατράπηκε σε εφιάλτη για τα αμερικανικά σχολεία…. Η τρέχουσα έμφαση στην αξιολόγηση έχει δημιουργήσει στα σχολεία μια τιμωρητική ατμόσφαιρα. … Η εκπαιδευτική πολιτική που ακολουθούμε αναστατώνει τις κοινότητες, κατεδαφίζει σχολεία, εξαπατά τους μαθητές..»

Κοροϊδεύετε κ. Ν. Κεραμέως, όταν χαρακτηρίζετε την αξιολόγηση «αυτονόητο εργαλείο για τη βελτίωση» της εκπαίδευσης. Γιατί η διεθνής εμπειρία έχει αποδείξει ότι η εφαρμογή της αξιολόγησης οδήγησε παντού σε κατηγοριοποίηση και κλείσιμο σχολείων, στη λειτουργία των σχολικών μονάδων με όρους ανταγωνισμού και επιχειρηματικότητας. Κατέστρεψε το δημόσιο σχολείο και τα μορφωτικά και εργασιακά δικαιώματα, άνοιξε τον δρόμο για την είσοδο γονέων και δήμων σε αυτό, με ρόλο επόπτη του εκπαιδευτικού έργου. Η λεγόμενη αυτονομία της σχολικής μονάδας, η διαφοροποίηση στο ίδιο το περιεχόμενο του σχολείου, η μετατροπή των σχολείων σε οικονομικές μονάδες που θα προσπαθούν να εξασφαλίσουν το «ψωμί» τους μόνες τους (προφανώς από τους γονείς ή από κάποιους χορηγούς), η λεγόμενη «ελεύθερη επιλογή» του διδακτικού προσωπικού (που σημαίνει εδραίωση μηχανισμών ρουσφετιού), μαζί με την ενίσχυση του ρόλου της γονεϊκής επιλογής, της δυνατότητας δηλαδή των γονιών να επιλέξουν σχολείο, αποτελούν τη «χημεία» της αποδόμησης του δημόσιου χαρακτήρα του εκπαιδευτικού συστήματος. Αποτέλεσμα της αξιολόγησης των σχολείων με βάση τις επιδόσεις των μαθητών, είναι και η διαφοροποίηση των προγραμμάτων τους. Χαρακτηριστικό το παράδειγμα της Μ. Βρετανίας, όπου τα «καλά» σχολεία, διαφοροποιούνται από το αναλυτικό πρόγραμμα που ισχύει σε εθνική κλίμακα (national curriculum), ώστε να επιλέγουν οι μαθητές να κάνουν τις επιλογές μαθημάτων. Στις ΗΠΑ κυριαρχεί η λογική της περικοπής «δευτερευόντων μαθημάτων», όπως θεωρούν την αισθητική και τη φυσική αγωγή, προκειμένου να βρεθεί χρόνος για τη βελτίωση των επιδόσεων των μαθητών στα «προτυποποιημένα» τεστ γλωσσικών μαθημάτων. Σε όλες τις χώρες, η αξιολόγηση συνδέεται με τη δημιουργία σχολείων πολλών ταχυτήτων, όπου τελικά είναι η ταξική προέλευση και οι οικονομικές δυνατότητες των μαθητών καθορίζουν τις επιδόσεις και τη σχολική τους πορεία.

Για ποια ποιότητα;

Δουλικά κ. Νίκη Κεραμέως επιχειρείτε να εφαρμόσετε αποτυχημένες συνταγές που αμφισβητούνται ακόμα και στις ανεπτυγμένες καπιταλιστικές χώρες. Πρόσφατα, μέσω των wikileaks, όπου διέρρευσαν έγγραφα της Αμερικάνικης Πρεσβείας, ήρθαν στην επιφάνεια πληροφορίες για τους σχεδιασμούς των ΗΠΑ σε ότι αφορά το ελληνικό εκπαιδευτικό σύστημα.  Όχι μόνος εσείς, αλλά και όλοι οι υπουργοί παιδείας από τη δεκαετία του 1990 πίσω από τις αγιογραφικές διακηρύξεις των αντιεκπαιδευτικών σας νόμων κρύβεται η επιδίωξη για την «αναδιάρθρωση της εκπαίδευσης σύμφωνα με τις συνταγές της ΕΕ του ΟΟΣΑ και του ΔΝΤ.

Για σας κ. Νίκη Κεραμέως και τις κυβερνήσεις σας «βελτίωση της εκπαίδευσης» σημαίνει να υποταγή της εκπαίδευσης στους νόμους της αγοράς ώστε να διαμορφώνει εργαζόμενους απόλυτα εξειδικευμένους σε συγκεκριμένα αντικείμενα, χωρίς ευρύτητα γνώσεων, ευέλικτους εργασιακά και αναλώσιμους, χωρίς δικαιώματα και χωρίς ταξική συνείδηση. Αυτούς τους στόχους  καλείται να υπηρετήσει ένα φτηνό σχολείο, ένα σύστημα που  εξαναγκάζει ένα μεγάλο ποσοστό μαθητών να στραφεί από τη γενική εκπαίδευση στην τεχνολογική για αυτό και περιορίζετε το ποσοστό εισαγωγής στα ΑΕΙ της χώρας και ενισχύετε την ιδιωτική εκπαίδευση για λίγους κι εκλεκτούς.

Για αυτό η νέα δευτεροβάθμια εκπαίδευση σύμφωνα με τον νόμο σας 4692/2020 συνιστά ένα αριστοκρατικό σύστημα, όπου θα κυριαρχεί η ταξική επιλογή, οι πολλαπλοί μηχανισμοί μορφωτικού αποκλεισμού των παιδιών των ασθενέστερων τάξεων και στρωμάτων και των απομακρυσμένων περιοχών της χώρας και η ταξική διαφοροποίηση των σχολείων με βάση τους νόμους της αγοράς. Στόχος ένα σχολείο που θα παράγει εργατικό δυναμικό φτηνό, χωρίς δικαιώματα, αλλά καταρτισμένο με εκείνες τις χρηστικές δεξιότητες που απαιτεί η αγορά και το κεφάλαιο.

Για μας τους μαχόμενους εκπαιδευτικούς, κ. Νίκη Κεραμέως, η ποιότητα  δεν είναι η μετρήσιμη αποδοτικότητα που σχετίζεται με τις προτεραιότητες των «αγορών». Για αυτό απορρίπτουμε το «νέο» σχολείο των δεξιοτήτων, της κατακερματισμένης γνώσης, της αγοράς, της εγκατάλειψης και της υποταγής, το φτηνό ευέλικτο και πειθαρχημένο σχολείο. Για μας η ποιότητα συμβαδίζει με την ενίσχυση και όχι την αποδόμηση της δημόσιας παιδείας με την υλοποίηση των δίκαιων αιτημάτων της εκπαιδευτικής για την αύξηση των δαπανών για την παιδεία, για μαζικούς μόνιμους διορισμούς και όλα όσα συμβάλλουν στην κατεύθυνση άρσης των ταξικών φραγμών υλοποιώντας το όραμά μας  για ένα άλλο σχολείο. Πραγματικά δημόσιο και δωρεάν που να αγκαλιάζει όλα τα παιδιά χωρίς αποκλεισμούς και διακρίσεις, όπου πρωταρχική σημασία έχει ο πνευματικός εξοπλισμός των μαθητών, η καλλιέργεια «ελεύθερων και δημοκρατικών πολιτών», έτσι ώστε να μπορούν να αντιμετωπίσουν κριτικά την κοινωνία με την ενεργή συμμετοχή τους και παρέμβαση σε όλα τα επίπεδα της κοινωνικής δραστηριότητας.

*Ο Γιώργος Κ. Καββαδίας είναι φιλόλογος, μέλος της ΣΕ του περιοδικού «Αντιτετράδια της Εκπαίδευσης» και του «Εκπαιδευτικού Ομίλου»