Τη νύχτα της 8ης προς 9η του Μάρτη 1907 δολοφονήθηκε στο χωριό Πυργετός της Ραψάνης ο Μαρίνος Αντύπας, πρωτοπόρος Ελληνας σοσιαλιστής και ένθερμος κήρυκας της κατάργησης των τσιφλικιών και της απόδοσης της γης στους ακτήμονες αγρότες.

Η δολοφονία του οργανώθηκε, όπως αποδείχτηκε, από τους μεγαλοτσιφλικάδες της Θεσσαλίας, που έβλεπαν τον Αντύπα να «οργώνει» τον κάμπο και να μεταφέρει το εξεγερτικό του μήνυμα στους κολίγους. Εκτελεστικό όργανο των τσιφλικάδων ήταν ο Ιωάννης Κυριακός, έμπιστος επιστάτης του μεγαλοτσιφλικά Αριστείδη Μεταξά, ο οποίος πυροβόλησε πισώπλατα με δίκαννο όπλο τον Αντύπα. Τα τελευταία λόγια του Αντύπα, που ξεψύχησε στην αγκαλιά του εξαδέλφου του Παναγιώτη Σκιαδαρέση, ήταν: «Ισότης, Αδελφότης, Ελευθερία», το σύνθημα της Γαλλικής Επανάστασης.

Ο Μαρίνος Αντύπας γεννήθηκε το 1872 στο χωριό Φερεντινάτα της Κεφαλονιάς. Εκεί τέλειωσε το σχολείο και στη συνέχεια πήγε στην Αθήνα, για να σπουδάσει στη Νομική Σχολή. Κατά τη διάρκεια των σπουδών τους ήρθε σε επαφή με τους κύκλους των πρώτων σοσιαλιστών και εντάχτηκε στον Κεντρικό Σοσιαλιστικό Ομιλο του Σταύρου Καλλέργη.

Ο ίδιος, σε ένα γράμμα του, προσδιορίζει με μεγαλύτερη ακρίβεια την ιδεολογική και πολιτική ταυτότητα στο θολό τότε τοπίο των σοσιαλιστικών θεωριών. Απορρίπτει, λοιπόν, τον αναρχισμό, όπως και το «χριστιανικό σοσιαλισμό» και δηλώνει την πίστη του στον επιστημονικό σοσιαλισμό. Συμμετείχε σε όλες τις κινητοποιήσεις και τα συλλαλητήρια της εποχής για τα δικαιώματα της εργατικής τάξης και των αγροτών, ενώ πήγε εθελοντής στην Κρήτη, όταν ξέσπασε στο νησί η επανάσταση. Μετά τις διώξεις που υπέστη εγκατέλειψε την Ελλάδα, πήγε στη Ρουμανία και επέστρεψε στη Θεσσαλία, όπου εγκαταστάθηκε στο κτήμα του θείου του Γ. Σκιαδαρέση. Αυτό ήταν το ορμητήριό του, απ’ όπου ξεκινούσε για να διασχίσει ολόκληρο το θεσσαλικό κάμπο με τα φλογερά του κηρύγματα.

Στο τελευταίο από τα μηνύματά του, στις 27 του Φλεβάρη 1907, έλεγε:

«Συμφώνως προς τας ανωτέρω σκέψεις είμαι επαναστάτης, υποσκάπτων το άγριον καθεστώς μεθ’ όλων μου των δυνάμεων…Φρονώ ότι το δίκαιον είναι εκεί όπου το συμφέρον των πολλών και όχι των ολίγων, επομένως μεταχειρίζομαι τας δυνάμεις μου υπέρ της εξαφανίσεως του τσιφλικιού και της πλήρους ανεξαρτησίας του καλλιεργητού»…

Ακούστε το Βασίλη Παπακωσταντίνου στον “Αντύπα” σε μουσική Θωμά Μπακαλάκου, από το δίσκο “Τα αγροτικά” (1975):

Ο Αντύπας
Βασίλης Παπακωνσταντίνου
“Τα αγροτικά” @ 1975
Μουσική: Θωμάς Μπακαλάκος – Στίχοι: Διονύσης Τζεφρώνης

Στίχοι

Να θυμηθούμε χωριανοί απόψε τον Αντύπα,
το φάγανε σαν το σκυλί, οι παλιοτσιφλικάδες,
το φάγανε σαν το σκυλί, οι τύραννοι φονιάδες.

Κλαίγανε οι κολλήγοι, το φονικό τους τάραξε,
πέρασαν τόσα χρόνια και μόνο ο αφέντης άλλαξε.
Καβάλα στ’ άλογά σας,
πάρτε τη γη δικιά σας.

Να θυμηθούμε χωριανοί του Κιλελέρ το αίμα,
το χύσανε σαν το κρασί, οι παλιοτσιφλικάδες,
το χύσανε σαν το κρασί, οι τύραννοι φονιάδες.

Κλαίγανε οι κολλήγοι, το φονικό τους τάραξε,
πέρασαν τόσα χρόνια και μόνο ο αφέντης άλλαξε.
Καβάλα στ’ άλογά σας,
πάρτε τη γη δικιά σας.