Στις 29/05/1945 φτάνει στην Αθήνα, ύστερα από 9 χρόνια κράτησής του σε ελληνικές φυλακές και στο στρατόπεδο συγκέντρωσης του Νταχάου της Γερμανίας, ο ΓΓ της ΚΕ του ΚΚΕ Νίκος Ζαχαριάδης.

Στα πλαίσια αυτά δημοσιεύουμε παρακάτω τις “Θέσεις για την Ιστορία του ΚΚΕ” που γράφτηκε από το Νίκο Ζαχαριάδη το 1939 στις φυλακές της Κέρκυρας

ΘΕΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΟΥ ΚΚΕ

Γράφτηκε από τον Ιούνη του 1939 στις φυλακές της Κέρκυρας.

Δημοσιεύεται σύμφωνα με το κείμενο της μπροσούρας «Θέσεις για την Ιστορία του ΚΚΕ», έκδοση 1946

ΣΗΜΕΙΩΣΗ

Η ιστορία αυτή «σκαρώθηκε» για τα 20χρονα του Κομμουνιστικού Κόμματος της Ελλάδας. Τη μέρα κείνη, στις 22 Νοέμβρη 1938, εδώ στην Κέρκυρα, ένας ήρωας, ο Χρήστος Μαλτέζος, πέθαινε. Και ένας προδότης, ο Μανωλέας, έκανε δήλωση. Συμβολική σύμπτωση. Αναδείχνοντας τέτιους ήρωες, και ξεκαθαρίζοντας τέτιους προδότες, το ΚΚΕ στέρεα, ακλόνητα, αποφασιστικά βαδίζει προς τη νίκη, παρ’ όλες τις δυσκολίες, τις θυσίες και τις προδοσίες. Ο εργαζόμενος λαός βλέπει, πιστεύει και ακολουθεί τους ήρωες και φτύνει τους προδότες. Στην άσβεστη θύμηση των ηρώων μας αυτών και τον ανεξίτηλο στιγματισμό των προδοτών, αφιερώνεται η ιστορία τούτη. Όπως γράφεται η ιστορία αυτή τώρα, στις συνθήκες του Θ(*), υποχρεωτικά θα αποτελεστεί από σύντομες και γενικές θέσεις και διαπιστώσεις, που θα πρέπει να βρουν την ενσωμάτωσή τους μέσα στο ζωντανό και ουσιαστικό ιστορικό υλικό, που διαθέτει ο καθένας.

Ν.Ζ.

(*) Θ είναι το στοιχείο που έχει μια ακτίνα των φυλακών της Κέρκυρας, όπου ήταν παραχωμένοι ζωντανοί οι κομμουνιστές που έστελνε για εξόντωση ο Μανιαδάκης. Εκεί, σ’ ένα από τα κελιά της, έμεινε ο σ. Ν. Ζαχαριάδης τέσσερα χρόνια περίπου(1936-1940).Εκεί, με εντολή της βασιλοφασιστικής κυβέρνησης και του Μανιαδάκη, βασανίστηκε και πέθανε ο σ. Μαλτέζος, Γραμματέας της Ομοσπονδίας Κομμουνιστικών Νεολαιών της Ελλάδας.(σημ. εκδ.)

ΠΡΟΛΟΓΟΣ

Η ιστορία του νεοελληνικού κράτος αποτελεί βασικά μια ατελείωτη σειρά από λαϊκά ξεσπάσματα και ξεσηκώματα, εσωτερικά αλληλοφαγώματα, οικονομικές χρεωκοπίες, στρατιωτικά κινήματα, δυναστικές μεταβολές, πολιτικές δολοφονίες, ξενικές επεμβάσεις, στρατιωτικές αποτυχίες και καταστροφές. Όλα αυτά δίνουν μια αδιάκοπη εσωτερικά ανωμαλία, οικονομική, πολιτική, κοινωνική. Η ανωμαλία αυτή έχει τις ρίζες της στο γεγονός ότι οι κυρίαρχες αστοτσιφλικάδικες τάξεις, δεμένες οικονομικά και πολιτικά με το ξένο κεφάλαιο ( κατά πρώτο λόγο με το εγγλέζικο), επέβαλαν στο τόπο μια μισοαποικιακή εκμετάλλευση και αποστράγγιση, που στραγγάλιζε την ανάπτυξη της χώρας, έπνιγε τις εσωτερικές παραγωγικές δυνατότητες, καταδίκαζε το λαό στην πιο βαριά εξαθλίωση και κακοπέραση.

Πάνω στη βάση αυτή τρεφότανε και φούντωνε η αδιάκοπη εσωτερική ανωμαλία, που χρόνο με το χρόνο αύξαινε. Όσο μεγάλωνε η αστοτσιφλικάδικη εκμετάλλευση και η λαϊκή εξαθλίωση, τόσο πρόβαλλε και πιο επιτακτικά η ανάγκη ( ζωτική και απαραίτητη για την ύπαρξη του λαού και της χώρας) για την υπερνίκησή τους, τόσο δυνάμωνε η εσωτερική ανωμαλία. Η μοναρχοφασιστική δικτατορία της 4ης Αυγούστου, αποτελώντας συνέχεις της αστοτσιφλικάδικης πολιτικής στην πιο αντιδραστική και αντιλαϊκή της μορφή, τη φασιστική, επιβλήθηκε κατά διαταγήν των ντόπιων και ξένων πλουτοκρατών, για να φράξει το λαϊκό μέτωπο – την απαρχή, δηλαδή, μιας λαϊκής αντι-πλουτοκρατικής πολιτικής, που η Ελλάδα βάδιζε στο πρώτο μισό του 1936.

Ποιος είναι ο θεωρητικός μανδύας, που η αστοτσιφλικάδικη αντίδραση φόρεσε στην πολιτική της για να εξαπατήσει και παρασύρει πιο εύκολα τον ελληνικό λαό; Είναι ο μανδύας « της Μεγάλης Ιδέας». Η ιδεολογία αυτή δεν έχει καμιά σχέση με τις γνήσιες λαϊκές νεοελληνικές παραδόσεις του Μωριά και της Ρούμελης, της κλεφτουριάς, της Φιλικής Εταιρίας του 1821.

Τη συναρμολογούσαν οι φαναριώτες, οι κοτζαμπάσηδες και οι αστοί πλουτοκράτες, για να δόσουν «ιστορική βάση» στις μεγαλοελλαδίτικες καταχτητικές βλέψεις κι επιδιώξεις, για να κρύψουν , κάτω απ’ αυτή, την καταλήστευση του λαού και το ξεπούλημα της χώρας, που ολοένα μεγάλωναν. Η ιδεολογία και η πολιτική αυτή κόστισαν στους εργαζόμενους ανυπολόγιστες θυσίες και καταστροφές. Όμως η 4η Αυγούστου , παρ’ όλες τις διακηρύξεις της ότι δημιούργησε «νέο κράτος» και φέρνει «εθνική αναγέννηση», όχι μόνο την αποδέχτηκε, μα και την ολοκλήρωσε «θεωρητικά». Γιατί κι αυτή, εκφράζοντας το συμφέρο των ντόπιων και των ξένων εκμεταλλευτών, που είναι αδιάσπαστα δεμένο με το ξεζούμισμα του λαού και την ολόπλευρη καθυστέρηση του τόπου και το ξεπούλημα στους ξένους, δε μπορούσε και ούτε ήθελε να θίξει το συμφέρο αυτό, παρ’ όλες τις μεγαλόστομες δημαγωγικές διακηρύξεις της, Από την 4η Αυγούστου, όπως κι απ’ όλη την προηγούμενη αστοτσιφλικάδικη πολιτική, λείπει όχι μονάχα η πίστη στην ανεξάντλητη δημιουργική δυνατότητα και ζωτικότητα του λαού, μα και η θέληση για τη δημιουργία μιας πραγματικά ελεύθερης και ανεξάρτητης Ελλάδας, με ολόπλευρη ανάπτυξη των εσωτερικών παραγωγικών δυνάμεων , της λαϊκής ευτυχίας, του λαϊκού πολιτισμού.

Απόδειξη ότι ολοκλήρωσε την εσωτερική λαϊκή υποδούλωση στην πλουτοκρατική ολιγαρχία. Και το γεγονός αυτό έχει άμεση σχέση με το ότι η Τετάρτη Αυγούστου, που διακήρυξε ότι θα φτιάξει τον «τρίτο ελληνικό πολιτισμό», το «φασιστικό», έφερε σε τρία χρόνια τη χώρα μπροστά στον άμεσο κίνδυνο να τσεκουρωθεί, να χάσει την ανεξαρτησία της.

Ο πρώτος πολιτισμός, ο αρχαιοελληνικός, που στηριζόταν στους δουλοχτήτες και στην εκμετάλλευση των δούλων, ακριβώς γι’ αυτό υπόκυψε στην κατάχτηση από τους μακεδόνες και τους ρωμαίους. Ο δεύτερος «ελληνικός» πολιτισμός της βυζαντινής αυτοκρατορίας, του ασιατικού δεσποτισμού, κατάρευσε από εσωτερική πρώτα απ’ όλα αποσύνθεση και σαπίλα, γιατί τρεφόταν από τη δουλεία των λαών. Ο τρίτος πολιτισμός, που «δημιουργεί» η τέταρτη Αυγούστου, έχει για πρωτότυπο και ιδανικό την αρχαία Σπάρτη, που ζούσε από το κρέας και το αίμα των ειλώτων του Ευρώτα και από τις ληστρικές επιδρομές, που αρνήθηκε πάντα κάθε ανώτερη πνευματική και εκπολιτιστική ζωή και που στερνά έγινε και μισθοφόρος των περσών ενάντια στους έλληνες. Η Τετάρτη Αυγούστου καλλιεργεί την ψυχολογία του είλωτα, μετατρέπει τους νεοέλληνες σε είλωτες των πλουτοκρατών. Μα ένα καθεστώς που εφαρμόζει την εσωτερική υποδούλωση , φέρνει έτσι είτε αλλιώς, αργά ή γρήγορα , μα αναπότρεπτα, και στην ξενική υποταγή, στην ξενική κατάχτηση.

Όποιος μαθαίνει να σηκώνει το ένα χέρι, θα σηκώσει αύριο και τα δυο. Αυτό κάνει η Τετάρτη Αυγούστου. Εφαρμόζοντας εσωτερικά το φασισμό και διδάσκοντας τη χιτλερομουσολινολατρεία, δεν έκανε άλλο παρά να ανοίξει το δρόμο στον εξωτερικό φασισμό. Σ’ αυτουνού τ’ αυλάκι έχυνε νερό. Και τα γεγονότα το απόδειξαν με καταπληχτική ωμότητα. Και αυτά τα ίδια γεγονότα διακήρυξαν την ουσιαστική και αναμφισβήτητη ιδεολογική χρεωκοπία της τετάρτης Αυγούστου, δίπλα και στην εσωτερική της αποτυχία. Αφού δείξαν ότι ο φασισμός είναι άμεσος εχθρός, ας εξωτερικά, γιατί απειλεί την ακεραιότητα και ανεξαρτησία, και εσωτερικά, γιατί μας θέλει είλωτες, δηλαδή μας θέλει και μας κάνει ανίκανους να υπερασπίσουμε τη λευτεριά μας εσωτερικά και εξωτερικά.

Και ο λαός θα είχε σαρώσει την πανούκλα της τετάρτης Αυγούστου, αν η απειλή του Μουσολίνι- Χίτλερ δε συγκέντρωνε όλη την προσοχή του. Περνάμε στιγμές δύσκολες. Και τις δυσκολίες αυτές μπορεί να τις αντιμετωπίσει αποτελεσματικά μόνο ένα εθνικό μέτωπο.

Το εθνικό μέτωπο θα συγκεντρώσει όλους που καταλαβαίνουν ότι μόνο μια πραγματική εσωτερική ενότητα θα επιτρέψει την πανελλαδική παλλαϊκή πανστρατιά, που με τη βοήθεια του παγκόσμιου αντιφασισμού, θα χαλάσει τα σχέδια του Μουσολίνι και του Χίτλερ. Μια τέτια εσωτερική ενότητα είναι δυνατή μονάχα αν αποκατασταθεί εσωτερικά η λαϊκή λευτεριά και αν εξυπηρετηθεί το πραγματικό λαϊκό συμφέρο. Το ότι η μοναρχοφασιστική δικτατορία συνεχίζει την εσωτερική αντιλαϊκή της πολιτική, δείχνει για μια ακόμα φορά ότι δεν έχει καμιά απόλυτα σχέση με το πραγματικό εθνικό συμφέρο. Φοβάται περισσότερο τον ελεύθερο λαό από την εξωτερική φασιστική κατάχτηση. Και είναι έτοιμη να συνθηκολογήσει, να δεχτεί την κατάχτηση για να κρατήσει δούλο το λαό. Φοβάται σήμερα περισσότερο από κάθε άλλη φορά το ΚΚΕ, που τα πράγματα το δικαίωσαν πάλι απόλυτα και στερέωσαν και πλάτυναν το πολιτικό του γόητρο. Γι’ αυτό και το χτυπά λυσσασμένα. Μα όσο περισσότερους κομμουνιστές πιάνει, τόσο πιο κοντά στην Αθήνα φέρνει το Μουσολίνι. Κι αυτό, ένα καθήκον επιβάλλει στον κάθε κάτοικο της χώρας αυτής: πραγματοποίηση του εθνικού μετώπου παρά τη θέληση και ενάντια στη θέληση των ντόπιων και ξένων πλουτοκρατών.

Ανατρέποντας τη δικτατορία, μόνο έτσι θα κάνουμε δυνατή την υπεράσπιση της λευτεριάς μας κι ας είναι ο Μουσολίνι δέκα φορές πιο εξοπλισμένος. Είμαστε μείς εκατό φορές πιο αποφασισμένοι να πεθάνουμε παρά να σκλαβωθούμε. Για να καταπολεμηθεί αποφασιστικά η μοναρχοφασιστική δικτατορία πρέπει να αναπτυχθεί σωστά και το ιδεολογικό μέτωπο, να της κουρελιαστεί ο θεωρητικός μανδύας, η ψευτοεπιστημονική «ιστορική βάση», να αφοπλιστεί ιδεολογικά.

Είναι αφάνταστο το ιδεολογικό πελάγωμα που χαρακτηρίζει τους «θεωρητικούς» της δικτατορίας. Αυτό είναι αναπόφευχτο. Η φασιστική διχτατορία δε μπορεί να έχει ιδεολογική συνέπεια και ενότητα. Γιατί, ενώ ουσιαστικά δουλεύει στους πλουτοκράτες, θέλει να παρουσιάζεται ότι εξυπηρετεί το λαό και ότι απ’ αυτό προέρχεται. (μια πλευρά αυτής της προσπάθειας είναι και ότι ο Μεταξάς κρατικοποίησε και τη Γενική Συνομοσπονδία των εργατών, τις οργανώσεις των επαγγελματιών, τους αγροτικούς συνεταιρισμούς και την ΕΟΝ και , επιβάλλοντας στις διοικήσεις τους δικά του όργανα, θέλει να κάνει τις οργανώσεις αυτές στηρίγματα για το «νέο κόμμα» του και να το παρουσιάζει έτσι ότι εκφράζει τη θέληση του λαού).

Έτσι ο Μεταξάς, μια διακηρύττει ότι το νέο κράτος «στηρίζεται στη θρησκεία, οικογένεια, πατρίδα και βασιλιά» (σάμπως εκατό τόσα χρόνια ο ελληνικός λαός δεν τά ’χει όλα αυτά χωρίς να βλέπει ηλίου πρόσωπο), την άλλη ότι δεν είναι δικτατορία, μα κράτος των εργατών και αγροτών, την Τρίτη ότι «ο τρίτος ελληνικός πολιτισμός» είναι αστικός κλπ. Ενώ πραγματικά είναι εκείνο που είπε στους πλουτοκράτες λίγες μέρες ύστερ’ από την Τετάρτη Αυγούστου: «δόστε λίγα για να σώσετε τα πολλά». Ο Νικολούδης λέει ότι η Τετάρτη Αυγούστου είναι δικτατορία «αφού δικτατορία ήτανε και η Αθήνα του Περικλή» και ο Κοτζιάς διακηρύττει ότι η Τετάρτη Αυγούστου είναι λαϊκή «επανάσταση», η παρέα του Δημητράτου, ότι το νέο κράτος είναι σοσιαλιστικό… κλπ.

Στη βάση όλων αυτών βρίσκεται πάντα η ιδεολογία της «Μεγάλης Ιδέας». Η «Μεγάλη Ιδέα», σαν θεωρία και σαν πράξη, συγκροτεί ολόκληρο το οικονομικό, κοινωνικό, πολιτικό και πνευματικό σύστημα της αστοτσιφλικάδικης αντίδρασης από τότε που κυβερνά τον τόπο, δηλ. από τότε που υπάρχει η νέα Ελλάδα μέχρι τις μέρες μας. Όποιος θέλει να συλλάβει το πραγματικό νόημα στο νεοελληνικό ξετύλιγμα, πρέπει σωστά να αναλύσει και να χωνέψει την ουσία της «Μεγάλης Ιδέας» για να φωτίσει σωστά και το δρόμο της νεοελληνικής λαϊκής απελευθέρωσης, το δρόμο προς τη λαϊκή δημοκρατία, πρώτο σταθμό προς το ολοκληρωτικό κοινωνικό ξεσκλάβωμα του λαού της Ελλάδας. Σαν συμβολή στο έργο αυτό προσφέρεται και η ιστορία αυτή.

12 του Ιούνη 1939

ΕΙΣΑΓΩΓΗ

1. Το ελληνικό έθνος, απλώνοντας τις ρίζες του στο βυζαντινό μεσαίωνα, πήρε τη βασική του διαμόρφωση κάτω από την κυριαρχία των σουλτάνων. Ζυμώθηκε κι ανδρώθηκε μέσα σε ατελείωτη σειρά από εθνικούς και δημοκρατικούς αγώνες. Και την απελευθερωτική του επανάσταση τη θέλησε και την άρχισε σαν εθνικοδημοκρατικό ξεσκλάβωμα από την οθωμανική υποδούλωση και τη φαναριώτικη και κοτζαμπασίδικη εκμετάλλευση και όχι μονάχα για τους έλληνες, αλλά και για όλους τους βαλκανικούς λαούς. Έτσι τραγούδησε και δούλεψε την επαναστατική ιδέα ο Ρήγας ο Βελεστινλής, έτσι προετοίμασε το 21 η Φιλική Εταιρία.

2. Η αστοτσιφλικάδικη αντίδραση, παίρνοντας με τη βοήθεια της αντιδραστικής Ευρώπης την ηγεμονία της επανάστασης και, σαν συνέχεια, τη διακυβέρνηση της χώρας, διαστρέβλωσε και έπνιξε τους δημοκρατικούς σκοπούς της και στη θέση τους έβαλε την ιδεολογία και την πολιτική της «Μεγάλης Ιδέας».

3. Η «Μεγάλη Ιδέα» ενάντια σ’ όλα τα δεδομένα της ιστορίας και της επιστήμης διακήρυξε: α) ότι η νέα Ελλάδα αποτελεί απόγονο, κληρονόμο και συνεχιστή της αρχαίας Ελλάδας των δουλοχτητών και της βυζαντινής αυτοκρατορίας του ασιατικού δεσποτισμού. Και ότι για την ιστορική αποστολή , που της είναι δοσμένη «από τα πάνω», έχει να ξαναφτιάξει την «ελληνική αυτοκρατορία», που δεν υπήρξε ποτέ. Έτσι διατύπωσε μεγαλοελλαδίτικες καταχτητικές βλέψεις πάνω σ’ όλα τα Βαλκάνια και τη Μικρά Ασία και αυτού πρέπει να βρούμε μια από τις κυριότερες αιτίες γιατί δε λύθηκε δημοκρατικά το βαλκανικό πρόβλημα και για το εξοντωτικό αλληλοφάγωμα των λαών, που κατοικούν τη Χερσόνησο του Αίμου, β) ότι η νέα Ελλάδα δε μπορεί να ζήσει στα στενά της όρια και ότι τη λύση για όλα τα προβλήματά της και όλες τις δυσκολίες της θα τη βρει στην πραγματοποίηση της «Μεγάλης Ιδέας». Τότε θα πλουτίσει και θα ευτυχήσει και σαν λαός και σαν τόπος. Γι’ αυτό στην πραγματοποίηση αυτού του σκοπού πρέπει να αφιερωθούν όλες οι δυνάμεις. Για το σκοπό αυτό πρέπει να γίνουν όλες και οι πιο βαριές θυσίες και ο λαός να δεχτεί όλα και τα πιο μεγάλα βάρη.

4. Με το θάμπος και την ακτινοβολία, που είχε η «Μεγάλη Ιδέα», η αστοτσιφλικάδικη αντίδραση έκρυβε και κάλυπτε την πραγματική της πολιτική, τα ουσιαστικά έργα της:

Α) Διατήρησε τα κοτσαμπασίδικα προνόμια και τις μισοφεουδαρχικές σχέσεις στην αγροτική οικονομία, δηλ. δεν έλυσε αστικοδημοκρατικά το αγροτικό ζήτημα, απαραίτητη προϋπόθεση για να δημιουργηθεί πλατιά και ρωμαλέα εσωτερική αγορά, βάση για να αναπτυχθούν οι εσωτερικές παραγωγικές δυνάμεις.

Β) Κατοχύρωσε τον καθυστερημένο αγροτικό εμπορομεσιτικό χαρακτήρα της οικονομίας της χώρας, πράγμα που έκανε την Ελλάδα αγροτικό εξάρτημα για τις βιομηχανικές χώρες.

Γ) Για ν’ ανταποκριθεί στις κολοσιαίες οικονομικές απαιτήσεις της «Μεγάλης Ιδέας»: α) επιδόθηκε σ’ ένα αντιοικονομικές εξωφρενικό δανεισμό, που χρόνο με χρόνο, ολοένα και πιο πολύ, έδενε τη χώρα στην ξενική οικονομική και πολιτική εξάρτηση , την ξεπουλούσε ουσιαστικά στους ξένους και β) φόρτωσε το λαό και τη χώρα με τεράστια οικονομικά φορολογικά βάρη που έπνιγαν την παραγωγική ζωτικότητα και δυναμικότητά τους, έφραζαν την ανάπτυξή τους.

Δ) Καταδίκαζε το λαό στην πιο βαριά εξαθλίωση, καταπίεση και εκμετάλλευση. Έτσι η χρηματιστική ολιγαρχία της χώρας, που συνένωνε κάτω από τη μονοπωλιακή σχεδόν οικονομική ηγεμονία της Εθνικής Τράπεζας το εμπορομεσιτικό κεφάλαιο και την κοτζαμπασίδικη πλουτοκρατία, μαζί με την κυριαρχική συμμετοχή του ξένου κεφαλαίου, κρατούσε την Ελλάδα σε μια ολόπλευρη οικονομική, κοινωνική, εκπολιτιστική καθυστέρηση και πισωδρόμηση, που την έδεναν στο τελευταίο σκαλοπάτι του σύγχρονου πολιτισμού. Αυτό όμως δεν την ενοχλούσε, γιατί ακριβώς από αυτό έβγαζε τα δισεκατομμύριά της.

5. Η λειτουργία των νόμων της κεφαλαιοκρατικής οικονομίας, η κεφαλαιοκρατική εκμετάλλευση και συσσώρευση, είχαν σαν συνέπεια τη δημιουργία και την ανάπτυξη της ντόπιας βιομηχανίας. Όμως η βιομηχανία αυτή, όπως σταδιοδρόμησε κάτω από την εποπτεία και με τη συμμετοχή του εμπορομεσιτικού κεφαλαίου και της κοτζαμπασίδικης πλουτοκρατίας , είχε από την αρχή και διατήρησε το χαρακτήρα μιας καθυστερημένης ελαφριάς βιομηχανίας αγροτικής χώρας, που για τις μηχανές, την τεχνική, πολλές πρώτες ύλες και μισοκατεργασμένο βιομηχανικό υλικό και τις βασικές καύσιμες ύλες, εξαρτιόταν από το εξωτερικό. Έτσι και το βιομηχανικό κεφάλαιο, η πιο «προοδευτική» μερίδα της αστικής τάξης, δεν απόβλεψε ποτέ στο δημοκρατικό εσωτερικό ξεκαθάρισμα. Ζήτησε και πραγματοποίησε πάντα το συμβιβασμό με τους κοτζαμπάσηδες και το εμπορομεσιτικό κεφάλαιο. Στάθηκε πάντα μέσα στα πλαίσια του αστοτσιφλικάδικου συνασπισμού. Αποδέχτηκε ολοκληρωτικά την πλατφόρμα της «Μεγάλης Ιδέας». Η πάλη του μέσα στον αστοτσιφλικάδικο συνασπισμό απόβλεπε στο να εξασφαλίσει την ηγεμονία σ’ αυτόν και τη διακυβέρνηση της χώρας α) για να υπερασπίσει πιο στέρεα τα συμφέροντά του και β) για να οργανώσει πιο συστηματικά και γερά την εξωτερική εξόρμηση της «Μεγάλης Ιδέας».

6. Η αστοτσιφλικάδικη αντίδραση πίεζε καταθλιπτικά τα βασικά εσωτερικά ζητήματα, μα δε μπορούσε και να τα εκμηδενίσει, να τα εξαφανίσει. Αντίθετα, όσο μεγάλωνε η πίεση αυτή, όσο αύξαινε η καθυστέρηση της χώρας, τόσο τα προβλήματα αυτά – που εκφράζανε την οργανική και ζωτική ανάγκη και απαίτηση του λαού και του τόπου να ζήσει και να προοδέψει – προωθούνταν πιο επιταχτικά στο προσκήνιο της κοινωνικο-πολιτικής ζωής της χώρας, ζητώντας ολοένα και πιο επίμονα τη λύση τους. Αυτή η βασική εσωτερική αντινομία της αστοτσιφλικάδικης Ελλάδας βρίσκεται στη βάση της ακατάπαυτης πολιτικής ανωμαλίας, που γιομίζει τη ζωή της νέας Ελλάδας σ’ όλο το μάκρος της. Η αγροτιά παλαίβει και προβάλλει διαρκώς τις απαιτήσεις της, μα τα κινήματά της, ανοργάνωτα και αυθόρμητα, τα εκμεταλλεύεται για λογαριασμό της η μια είτε η άλλη αστοτσιφλικάδικη κλίκα, χωρίς αυτό να μειώνει την προοδευτική σημασία τους. Η ανάπτυξη της βιομηχανίας αυξαίνει το προλεταριάτο, που απ’ αυτή την κοινωνική του προέλευση και τις ανάγκες της ύπαρξής του, είναι φορέας από καινούργιες αξίες και τάσεις και αντικειμενικά ηγεμόνας στο λαϊκό απελευθερωτικό κίνημα. Οι μικροαστικές μάζες, η φτωχολογιά των πόλεων, σπρώχνονται κι αυτές αντικειμενικά σε προοδευτικές κατευθύνσεις. Έτσι, σιγά μα σταθερά, ωριμάζουν οι αναγκαίες αντικειμενικές προϋποθέσεις και συγκεντρώνονται οι δυνάμεις για μια ριζική εσωτερική μεταβολή, έξω και ενάντια στη «Μεγάλη Ιδέα».

7. Όμως η κίνηση αυτή δε βρίσκει ακόμα το συνειδητό ιδεολογικό κίνημα και τον πολιτικό οργανωτή της, Η αστοτσιφλικάδικη αντίδραση τόσο συστηματικά δούλεψε τα μυαλά του λαού με την ιδεολογία της «Μεγάλης Ιδέας», ώστε ο κόσμος πιστεύει σ’ αυτή και είναι έτοιμος να παλαίψει για την πραγματοποίησή της. Η «Μεγάλη Ιδέα» κυριαρχεί παντού και υποχρεώνει κάθε άλλη πνευματική, πολιτική, κοινωνική κίνηση να στεγαστεί κάτω από τα φτερά της. Έτσι, πάνω στο φόντο της ολόπλευρης καθυστέρησης της χώρας, η τέτια καταθλιπτική και μονοπωλιακή ηγεμονία της «Μεγάλης Ιδέας», αποτελεί τον ειδικό λόγο που εξηγεί γιατί στην προπολεμική Ελλάδα καθυστέρησε τόσο η μαρξιστική θεωρία και σκέψη και η σοσιαλιστική πολιτική κίνηση και οργάνωση και γενικά κάθε μαζικό ριζοσπαστικό δημοκρατικό κίνημα. Η τέτια καθυστέρηση είχε σαν συνέπεια ότι τα βασικά νεοελληνικά προβλήματα δε βρήκαν την επιστημονική μαρξιστική διαφώτιση και επεξεργασία τους, πράγμα που είχε τη σοβαρή αρνητική επίδρασή του σε όλη την κατοπινή για το λαϊκό επαναστατικό κίνημα εξέλιξη.

8. Στη βάση της «Μεγάλης Ιδέας» έστεκε μια αντινομία που προδίκαζε την ίδια την αποτυχία, γιατί ενώ η επίδοση σε τέτιους μεγάλους καταχτητικούς σκοπούς απαιτούσε να υπάρχει γερή εσωτερική οικονομική βάση και άνθιση και στέρεη κοινωνική και πολιτική οργάνωση, που θα ήταν ικανές να κρατήσουν τόσο βαρύ φορτίο, η «Μεγάλη Ιδέα» ανέβαλλε την εξασφάλιση των προϋποθέσεων αυτών της επιτυχίας ύστερ’ από την πραγματοποίησή της! Έτσι γινόταν φανερό ότι δε θα βάσταγαν τα ίδια της τα πόδια, αφού έκρυβε μέσα της το σπέρμα της αποτυχίας της. Αυτό όμως μπορούσε να γίνει κτήμα του λαού μόνο πάνω στη βάση της ίδια του της πείρας μέσα στη ζωή και στην πάλη. Αυτό και γίνηκε όταν ήρθε η αποτυχία της «Μεγάλης Ιδέας» σαν γενική δομή στα 1897-98 και σαν καταστροφική κατάρρευση στα 1922 (η σχετική επιτυχία της στα 1912-13 δεν αλλάζει τη γενική εικόνα). Η τέτια πείρα προώθησε την ωρίμανση των υποκειμενικών προϋποθέσεων για τη ριζική εσωτερική μεταβολή.

Αυτά τα βασικά χαρακτηριστικά γνωρίσματα παρουσιάζει η οικονομική και κοινωνικοπολιτική διάρθρωση της χώρας όταν ζύγωνε να κλείσει τα 100 χρόνια από την εθνικοαπελευθερωτική της επανάσταση, στις παραμονές της δημιουργίας του Κομμουνιστικού Κόμματος της Ελλάδας.

13 του Ιούνη 1939

ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΠΡΩΤΟ

ΙΔΡΥΣΗ ΤΟΥ ΚΚΕ

1. Οι πόλεμοι χειροτέρεψαν τη γενική κατάσταση στην Ελλάδα. Όξυναν ακόμα πιο πολύ όλες τις εσωτερικές αντιθέσεις της. Έμπασαν τη χώρα στη γενική της κρίση, που συνεχίζεται ακόμα και που το τέρμα της συνδέεται αναπόφευκτα και ιστορικά με την ανάγκη να γίνει μια συθέμελη επαναστατική εσωτερική κοινωνική αλλαγή, που θα μπάσει την Ελλάδα σε καινούργιο λαϊκό δρόμο, ενάντια στον αστοτσιφλικάδικο, έξω από τα πλαίσια και ενάντια στη «Μεγάλη Ιδέα».

2. Οι αντικειμενικές προϋποθέσεις για την αλλαγή αυτή ωριμάζουν πιο γρήγορα. Συγκεντρώνονται και συνειδητοποιούνται πιο γοργά οι υποκειμενικές, οι κοινωνικές δυνάμεις που έχουν την ιστορική αποστολή για την πραγματοποίησή της. Οι πόλεμοι : α) μεγάλωσαν την οικονομική αποστράγγιση του τόπου, τη φτώχια και τη μιζέρια του λαού, την εξάρτηση της χώρας από τους ξένους, β) έδειξαν στο λαό ότι και όταν ακόμα πετυχαίνουν (1912-13), δε φέρνουν ευτυχία, μα πιο μεγάλη εξαθλίωση: έτσι υπόσκαψαν τα θεμέλια της «Μεγάλης Ιδέας», γ) μαζί με το αιματηρό αλληλοφάγωμα μέσα στον αστοτσιφλικάδικο συνασπισμό έδειξαν για ποιον δουλεύουν τα κόμματα της πλουτοκρατίας, δ) έμπλεξαν πιο πολύ την εξωτερική θέση της Ελλάδας τόσο στη Μακεδονία – Θράκη όσο και στη Μεσόγειο, ε) πρόσθεσαν καινούργιες εσωτερικές δυσκολίες( εθνικό-προσφυγικό ζήτημα), στ) δυνάμωσαν την εργατική τάξη με τη σχετική ανάπτυξη της βιομηχανίας, ζ) φέραν τη μικρασιατική καταστροφή, ζ) επιτάχυναν την ιδεολογική χειραφέτηση και την οργανωτική συσπείρωση του εργαζόμενου λαού και πρώτ’ απ’ όλα της εργατικής τάξης, θ) προώθησαν την πάλη της αγροτιάς για τη λύση του αγροτικού ζητήματος. Στην Ελλάδα έχουμε τότε πολιτική επαναστατική κρίση .

3. Οι προοδευτικές ιδέες και τάσεις άρχισαν να καταχτούν τις μάζες, να μετατρέπονται σε υλική δύναμη, να αποχτούν οργανωτικό εξοπλισμό. Όλη αυτή η γοργή κίνηση μαζών, προβλημάτων και ιδεών, σε τελευταία ανάλυση, αντικειμενικά εκφράζουν τούτο δω: Η χρεωκοπία της «Μεγάλης Ιδέας» έδειξε ότι η αστοτσιφλικάδικη πολιτική δεν οδηγεί παρά μόνο σε καταστροφές, εξαθλίωση, ξεπούλημα. Για να ζήσει η Ελλάδα πρέπει να αλλάξει πορεία έξω από τη «Μεγάλη Ιδέας», ενάντιά της δηλ. να αποβλέψει στην εσωτερική αναδημιουργία, σπάζοντας τα δεσμά που την εμποτίζουν, πρώτ’ απ’ όλα τα μισοφεουδαρχικά υπολείμματα και την ξενική εξάρτηση, για ν’ ανοίξει το δρόμο στην ανάπτυξη των εσωτερικών παραγωγικών δυνάμεων, που είναι ζωτική προϋπόθεση για να ορθοποδήσει ο λαός και ο τόπος, δηλ., από τον αστοτσιφλικάδικο δρόμο ανάπτυξης να μπει στον αστικοδημοκρατικό μετασχηματισμό. Η συσσώρευση αντιθέσεων και προβλημάτων, η ανακατάταξη των κοινωνικών δυνάμεων που έφερνε, ιστορικά αυτό το πρόβλημα έβαζαν για άμεση λύση μπροστά στη νέα Ελλάδα και στο λαό της.

4. Η προδοσία της αστική τάξης, η άρνηση και εγκατάλειψη της δημοκρατικής αποστολής της, προώθησαν στην ηγεμονία του αστικοδημοκρατικού μετασχηματισμού την πιο προοδευτική τάξη της κοινωνίας, την εργατική, επικεφαλής της αγροτιάς και του άλλου εργαζόμενου λαού. Έτσι ο μετασχηματισμός αυτός έπαιρνε λαοκρατικό δημοκρατικό χαρακτήρα, δηλ. στρέφονταν και ενάντια στην αστική τάξη, και στη νεοελληνική επαναστατική κλίμακα, τοποθετούνταν , απ’ αυτή την επιταχτική ιστορική ανάγκη της ολοκλήρωσης της κοινωνικής απελευθέρωσης της εργατιάς και όλου του εργαζόμενου λαού, σαν ένας σταθμός πριν από την προλεταριακή σοσιαλιστική επανάσταση.

5. Στο τέλος του μεγάλου πολέμου η κατάσταση στην Ελλάδα αντικειμενικά είναι ώριμη για να λυθεί το βασικό πρόβλημα που η ιστορία τότε έβαζε μπροστά η αστικοδημοκρατική επανάσταση, με κινητήρα την εργατική τάξη επικεφαλής της αγροτιάς και του άλλου εργαζόμενου λαού. Υποκειμενικά η ανάγκη της αλλαγής καταχτάει τα μυαλά. Οι σοσιαλιστικές οργανώσεις δημιουργούνται στις βασικές πόλεις. Η συνδικαλιστική οργάνωση της εργατικής τάξης και οι αγώνες της απλώνουν γοργά. Η κοινωνική επανάσταση και αναστάτωση, που κλονίζει τα θεμέλια της Ευρώπης, και πρώτ’ απ’ όλα η νίκη της επανάστασης του Οχτώβρη στη Σοβιετική ΄Ένωση, επιδρούν με εξαιρετική δύναμη πάνω στην επαναστατική κρίση που αγκαλιάζει τη χώρα μας, πάνω στον επαναστατικό ρυθμό στην Ελλάδα. Η κατάσταση είναι ώριμη για τη δημιουργία του κόμματος εκείνου , που πολιτικά θα εκφράσει, θα συνενώσει, θα οργανώσει, θα κατευθύνει το προλεταριακό και λαϊκό επαναστατικό κίνημα για τη ριζική εσωτερική κοινωνική αλλαγή. Και το κόμμα αυτό, το Κομμουνιστικό Κόμμα της Ελλάδας, ιδρύεται το Νοέμβρη του 1918. Τον προηγούμενο μήνα είχε ιδρυθεί η Γενική Συνομοσπονδία των Εργατών της Ελλάδας.

6. Να ποιες ανάγκες, αιτίες και συνθήκες γέννησαν το ΚΚΕ. Η ίδρυσή του αποτελεί έναν από τους πιο σημαντικούς σταθμούς στο νεοελληνικό κοινωνικό ξετύλιγμα. Το κόμμα όταν ιδρύθηκε, ονομάστηκε σοσιαλεργατικό και προσχώρησε στη 2η Σοσιαλιστική Διεθνή. Το 1920, στο δεύτερο συνέδριο του,, προσχώρησε στην 3η Κομμουνιστική Διεθνή και στον τίτλο του πρόσθεσε τη λέξη κομμουνιστικό σε παρένθεση. Στα 1924 ονομάστηκε ΚΚΕ- ελληνικό τμήμα της Κομμουνιστικής Διεθνούς. Τα γεγονότα αυτά προβάλλοντας μερικοί «ιστορικοί» του κόμματος, αρνήθηκαν το 1918 σαν αρχή του ΚΚΕ. Όμως το κόμμα που ιδρύθηκε στα 1918, παρέμεινε το πρώτο, ενιαίο, αδιάσπαστο και μοναδικό κόμμα του προλεταριάτου και με αδιάκοπη φυσιολογική εσωτερική εξέλιξη και ανάπτυξη, βρήκε το σωστό, το νεοελληνικό μπολσεβίκικο δρόμο. Αυτό το γεγονός επιβάλλεται αναμφισβήτητα και ανατρέπει τους δογματικούς μηχανιστικούς ισχυρισμούς, που πρόβαλλαν οι «ιστορικοί» αυτοί.

14 του Ιούνη 1939

ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΔΕΥΤΕΡΟ

H ΚΡΙΣΗ ΤΟΥ ΚΚΕ

(1918- 1931)

1.Με την ίδρυσή του το ΚΚΕ μπαίνει σε μια βαθιά και μακρόχρονη εσωτερική κρίση, που για αιτία έχει τούτη τη βασική αντίθεση – αντίθεση που εξηγήθηκε η ιστορική της προέλευση, που χαρακτηρίζει και αντανακλά σε ολόκληρο το λαϊκό επαναστατικό κίνημα: Ενώ αντικειμενικά η κατάσταση το καλεί να οργανώσει και να καθοδηγήσει τον εργαζόμενο λαό στη λαοκρατική δημοκρατική μεταβολή, που είναι ώριμη, υποκειμενικά το κόμμα δεν μπορεί να συλλάβει το νόημα της εποχής του, να δώσει το νεοελληνικό μπολσεβίκικο πρόγραμμα της μεταβολής αυτής, να τοποθετηθεί σωστά στο πεδίο των πολιτικών, κοινωνικών συγκρούσεων της περιόδου αυτής. Αναμασά και μεταφέρνει απ’ έξω γενικές, αφηρημένες, δογματικές θέσεις και διαπιστώσεις, χρησιμοποιεί έτσι είτε αλλιώς αφηρημένη επαναστατική φρασεολογία, δε μπορεί όμως μέσα από τη νεοελληνική κοινωνική ζωή και πραγματικότητα να χαράξει το νεοελληνικό μπολσεβίκικο δρόμο εξέλιξης. Αυτό το γεγονός το κρατά ουσιαστικά μακριά από τη ζωντανή δημιουργική πολιτική δράση, από τις πολιτικές ανάγκες και ζυμώσεις της στιγμής.

Το κόμμα παλαίβει ακούραστα και αποτελεσματικά για την οργάνωση και τις οικονομικές διεκδικήσεις των εργαζομένων, κατά πρώτο λόγο της εργατικής τάξης. Όμως δεν έχει καθημερινή νεοελληνική επαναστατική πολιτική. Δεν ανταποκρίνεται στις πολιτικές απαιτήσεις, που κάθε στιγμή προβάλλουν τα γεγονότα, η γοργή εξέλιξη και κίνηση της εποχής, οι μάζες. Δε μπορεί να δώσει μαρξιστικά –λενινιστικά τη θεωρητική προγραμματική σύνθεση της τότε νεοελληνικής πραγματικότητα, να φωτίσει σωστά το δρόμο της ανέλιξης και έτσι να συνενώσει και να κατευθύνει πολιτικά το τεράστιο λαϊκό επαναστατικό οργασμό προς τη λαοκρατική δημοκρατική μεταβολή, που είναι τότε το ώριμο και πραγματοποιήσιμο καθήκον. Σε μια περίοδο που τη χώρα την κλονίζει πρωτόφαντη επαναστατική κρίση, που η αστοτσιφλικάδικη πλουτοκρατία «δε μπορεί να κυβερνήσει όπως πριν» και ο λαός «δε θέλει να κυβερνηθεί όπως πριν», που η πολεμική μικρασιατική κατάρρευση συμπαρασύρει όλες τις παλιές αξίες, το πολιτικό κόμμα, που ιστορικά και αντικειμενικά είναι ο πρωτεργάτης, ο οργανωτής, ο καθοδηγητής και κινητήρας της κοινωνικής ανατροπής, υποκειμενικά δε θα μπορούσε να ανταποκριθεί στα προστάγματα της περιόδου αυτής. Του λείπει η νεοελληνική μαρξιστική – λενινιστική θεωρία, βγαλμένη, ζυμωμένη, δημιουργημένη, φυτρωμένη μέσα από τη δυστυχία, τις ανάγκες και τη θέληση του εργαζόμενου λαού. Αυτό το κρατά πολιτικά μακριά από το λαό. Να πάνω σε ποια βάση και από ποιες αιτίες ξέσπασε η μακροχρόνια εσωτερική κρίση του ΚΚΕ.

2. Η κρίση του κόμματος ήταν βασικά και κύρια κρίση των καθοδηγητών του και στις βασικές καμπές, που σημείωσε η μεταπολεμική εξέλιξη της χώρας, παρουσιάζει τις παρακάτω κύριες φάσεις:

α) Οπορτουνισμός (1918-24). Για φορείς του έχει τους μικροαστούς διανοούμενους, που το επαναστατικό ρεύμα της εποχής τούς έσπρωξε προς τ’ αριστερά και προς το ΚΚΕ, το μοναδικό κόμμα που έστεκε ενάντια στην αστοτσιφλικάδικη αντίδραση.. Είναι η πρώτη άμεσα ύστερ’ απ’ τον πόλεμο επαναστατική περίοδο. Το επαναστατικό ξεσήκωμα των μαζών, η οικονομική κρίση, η μικρασιατική εκστρατεία και καταστροφή, κλονίζουν συθέμελα την αστοτσιφλικάδικη κυριαρχία. Ο οπορτουνισμός, που δεν πιστεύει στη δυνατότητα μιας ανεξάρτητης προλεταριακής πολιτικής και λύσης της κρίσης, εγκαταλείπει την πολιτική πρωτοβουλία στα «προοδευτικά» αστικά κόμματα και δένει την εργατική τάξη και το επαναστατικό κίνημα στην ουρά της αστικής δημοκρατίας, διατυπώνοντας τη θεωρία «το κόμμα έχει ανάγκην μακράς νομίμου υπάρξεως», δηλ. Πρέπει να μείνει έξω από την πολιτική ζωή και δράση της χώρας. Αυτό εφαρμόζει, ενώ η αστική τάξη πραγματοποιεί τη «δημοκρατική» μεταβολή, καλμάρει το λαϊκό επαναστατικό κίνημα με μικρές παραχωρήσεις και ξεπερνά έτσι τη βαθιά επαναστατική κρίση.

β) Λικβινταρισμός (1926-28). Η αστική δημοκρατία για το λόγο ότι δεν έλυσε κανένα από τα βασικά ζητήματα του λαού και του τόπου, περνά, ένα χρόνο ύστερα από την εγκαθίδρυσή της, την πρώτη βαθιά κρίση της με τη δικτατορία του Παγκάλου. Αμέσως ύστερα η πλουτοκρατία πραγματοποιεί το πέρασμα στην περίοδο της σχετικής σταθεροποίησης σε βάρος των εργαζομένων. Η πείρα της ζωής δείχνει την αποτυχία για το λαό της αστικής δημοκρατίας. Η ανάγκη για μια λαοκρατική δημοκρατική διέξοδο προβάλλει πιο καθαρά και πιο επιταχτικά από κάθε άλλη φορά. Όμως, ο μικροαστικός ριζοσπαστισμός του λικβινταρισμού κηρύσσει ουσιαστικά την πολιτική αποχή (που πραγματοποιεί έμπρακτα ο αρχηγός του) και τη διάλυση του ΚΚΕ για ένα «νέο ξεκίνημα», που θα φτιάσει καινούργιο κόμμα από τα «καλύτερα» επαναστατικά στοιχεία! Ρίχνει το κόμμα σε μια αποσυνθετική εσωτερική διαμάχη, ενώ η πλουτοκρατία πραγματοποιεί τη μερική σταθεροποίηση. Ο λικβινταρισμός βρήκε γρήγορα το θεωρητικό – πολιτικό – οργανωτικό στέγασμά του κάτω από τα φτερά του αντεπαναστατικού τροτσκισμού.

γ) Ο φραξιονισμός δίχως αρχές (1929-31). Η μερική σταθεροποίηση της αστοτσιφλικάδικης οικονομίας κλονίζεται και καταρρέει, μια πρωτόφαντη οικονομική κρίση, που τη συνοδεύει μια γρήγορη επαναστατική άνοδος των μαζών αγκαλιάζει τη χώρα. Έχουμε το πέρασμα στην τρίτη περίοδο της μεταπολεμικής αστοτσιφλικάδικης εξέλιξης. Ο σεχταριστικός δογματισμός και η μηχανικότητα, που χαρακτηρίζει την τότε κομματική καθοδήγηση, ενώ στα λόγια παραδέχεται τη γραμμή της Κομμουνιστικής Διεθνούς, πολιτικά – πραχτικά δε μπορεί να δει τη γοργή αλλαγή της κατάστασης, την καινούργια επαναστατική άνοδο, την ωρίμανση της καινούργιας επαναστατικής κρίσης και έτσι σωστά να προσανατολίσει το κόμμα και σωστά να οργανώσει και καθοδηγήσει την πάλη των μαζών. Η ανικανότητα αυτή, που την κρατά έξω από τη ζωή και την πραγματικότητα, τη ρίχνει – και μαζί της όλο το κόμμα – σε μια δίχρονη χωρίς αρχές φραξιονιστική διαπάλη, που στην οργάνωσή της παίρνει ενεργό μέρος και ο ταξικός εχθρός. Πραγματοποιεί μια ιδεολογική πολιτική συνθηκολόγηση με τον αντεπαναστατικό τροτσκισμό, που στο διάστημα αυτό κάνει σοβαρές πρόοδες σε βάρος του κόμματος. Είναι η φραξιονιστική πάλη που έφερε στο κόμμα τις πιο μεγάλες ζημιές.

3. Αυτοί είναι οι κύριοι σταθμοί της κρίσης του κόμματος. Το ΚΚΕ, ζωντανός επαναστατικός οργανισμός με υγιή προλεταριακή βάση, έπρεπε με την ίδια του την πείρα από τη μακρόχρονη κρίση να ανδρωθεί ως το ξεπέρασμά της, ως την υπερνίκησή της.

15 του Ιούνη 1939

ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΤΡΙΤΟ

ΤΕΛΙΚΟΙ ΣΚΟΠΟΙ ΤΟΥ ΚΚΕ

1. Σ’ όλη τη μακρόχρονη κρίση του κόμματος κυριαρχεί τούτο το κεντρικό χαρακτηριστικό: η αντίθεση ανάμεσα στις διάφορες καθοδηγήσεις του κόμματος και τη βάση του, που έμεινε πάντα ακλόνητα πίστη στην Κομμουνιστική Διεθνή. Και το κόμμα, μέσα απ’ την πείρα και τις καμπές της κρίσης, έφερε αργά μα σταθερά στη συσσώρευση των απαραίτητων θεωρητικών, πολιτικών και οργανωτικών προϋποθέσεων για το πέρασμα και την υπερνίκηση της κρίσης. Ενώ οι διάφορες καθοδηγήσεις έμπλεκαν το κόμμα σε φραξιονιστικές διαμάχες και το τραβούσαν απ’ τον οπορτουνισμό στον λικβινταρισμό και το σεχταρισμό, η βάση του κόμματος, στέρεη, υγιής, προλεταριακή, πάλαιβε ακούραστα για τα ζητήματα και την οργάνωση της εργατικής τάξης και των εργαζομένων και έτσι διατηρούσε και μεγάλωνε τη σύνδεση του κόμματος με τις μάζες. Ξεκαθάριζε τις διάφορες αντικομματικές καθοδηγήσεις, διατηρούσε και φύλαγε την ενότητα του κόμματος, παρά το γεγονός ότι όλες οι καθοδηγήσεις του κόμματος απ’ την ίδρυσή του ως το λικβινταρισμό, διώχτηκαν απ’ το κόμμα. Ανδρώνονταν και ωρίμαζε για τη λύση της κρίσης του ΚΚΕ.

2. Η τελευταία δίχως αρχές φραξιονιστική πάλη (1929-31), που στην οργάνωσή της πήρε μέρος και ο ταξικός εχθρός, χτύπησε το κόμμα πιο πολύ απ’ όλες. Μα όσο πιο πολλές ζημιές έφερε, τόσο πιο βαθιά ξεσήκωσε το κόμμα για την εκμηδένισή της. Με την άμεση και δραστήρια επέμβαση της Κομμουνιστικής Διεθνούς, ο φραξιονισμός ξεκαθαρίζεται σύντομα. Την 1η του Νοέμβρη 1931 δημοσιεύτηκε στο «Ριζοσπάστη» έκκληση της Εκτελεστικής Επιτροπής της Κομμουνιστικής Διεθνούς «Προς τα μέλη του ΚΚΕ», που α) έβαλε τέρμα στη φραξιονιστική πάλη και β) καθόριζε για το κόμμα τούτο το κεντρικό καθήκον: να καταπιαστεί , να μελετήσει, να γνωρίσει τα ζητήματα, τις ανάγκες, τις άμεσες διεκδικήσεις της εργατικής τάξης και όλου του εργαζόμενου λαού’ να οργανώσει την πάλη των μαζών για τις διεκδικήσεις τους αυτές εφαρμόζοντας κάθε φορά τις μορφές εκείνες της πάλης που ανταποκρίνονται στις συγκεκριμένες συνθήκες και να τείνει αδιάκοπα στο ξάπλωμα, στη συνένωση και το ανέβασμά τους μέχρι τη μαζική πολιτική απεργία. Έτσι το κόμμα θα συνδεθεί με τις μάζες, θα τις οργανώσει, θα καταχτήσει την εμπιστοσύνη τους, θα ριζώσει μέσα τους και εξυψώνοντάς τες αδιάκοπα δια μέσου της πάλης τους για τις άμεσες οικονομικές διεκδικήσεις, θα τις βγάλει ολοένα και πιο μαζικά στη λεωφόρο των ανοιχτών πολιτικών αγώνων, προς τις βασικές διεκδικήσεις προς την εξουσία. Την οργάνωση αυτή της λαϊκής πάλης για τις άμεσες διεκδικήσεις και τις πιο ελάχιστες, χρησιμοποιώντας και τις πιο απλές μορφές αγώνα, καθόρισε η έκκληση της ΚΔ (έναρξη έντονης γραφής)σαν το βασικό κρίκο στη σειρά των καθηκόντων του κόμματος(τέλος έντονης γραφής), που η κατοχή του θα του επιτρέψει να κρατά ολόκληρη την αλυσίδα. Μέσα απ’ αυτή την πάλη για το ψωμί, τα καθυστερημένα στρώματα των εργαζομένων θα φτάσουν με την ίδια τους την πείρα ως τη συνείδηση της ανάγκης του αγώνα για την εξουσία και το κόμμα θα βαδίσει σταθερά προς την κατάχτηση της πλειοψηφίας του προλεταριάτου και τη συγκέντρωση γύρω του της αγροτιάς και του άλλου εργαζόμενου λαού.

3. Το κόμμα αποδέχτηκε ομόφωνα την έκκληση της ΚΔ και ρίχτηκε στη δουλιά για την πραγματοποίησή της. Τ’ αποτελέσματα ήρθαν σημαντικά. Αναπτύσσονται γρήγορα, κάτω από την καθοδήγηση, οικονομικοί αγώνες των μαζών, πρώτα απ’ όλα των εργατών, που ολοένα πλαταίνουν και βαθαίνουν. Αυξάνουν οι οργανώσεις των εργαζομένων και ο ρεφορμισμός περισφίγγεται και περιορίζεται σταθερά. Ο τροτσκισμός αφοπλίζεται ιδεολογικά, καταρρέει οργανωτικά και ασφυκτιά μέσα σ’ ένα διαλυτικό εσωτερικό αλληλοφάγωμα. Το κόμμα αναπτύσσεται οργανωτικά και μεγαλώνει την πολιτική του επιρροή. Μέσα από την αδιάκοπη αυτή επαφή με το λαό, που φέρνει στη μελέτη και τη γνώση της νεοελληνικής πραγματικότητας, ξεφυτρώνει οργανικά μια επιταχτική ανάγκη: (έναρξη έντονης γραφής)να καθορίσει το κόμμα τους τελικούς του σκοπούς, να φωτίσει δηλ. τα βασικά νεοελληνικά προβλήματα με το φως του μαρξισμού- λενινισμού(τέλος έντονης γραφής), της επιστημονικής αντικειμενικότητας, για να καθορίσει σωστά τον επαναστατικό δρόμο στο νεοελληνικό ξετύλιγμα, (έναρξη έντονης γραφής)το δρόμο δηλ. που πρέπει να βαδίσει η νέα Ελλάδα για να φτάσει σε μια ολόπλευρη αναγέννηση(τέλος έντονης γραφής). Πρέπει το κόμμα να στεγάσει όλη του τη δουλιά και τη δράση με το πρόγραμμά του που θα προσανατολίσει σωστά τον εργαζόμενο λαό, θα βάλει πάνω σε μια καθαρή και στέρεη, πραγματοποιήσιμη και κατανοητή για τις μάζες, (έναρξη έντονης γραφής)βάση το πρόβλημα της εξουσία και της πάλης γι’ αυτή(τέλος έντονης γραφής), θα επιτρέψει στο κόμμα, σπάζοντας τις επιδράσεις του απολίτικου συνδικαλισμού, που ουσιαστικά και έμπραχτα καλλιεργούνταν μέχρι τότε, (έναρξη έντονης γραφής)να εφαρμόσει μια λαϊκή καθημερινή επαναστατική πολιτική, να πάρει τη θέση του στην πολιτική ζωή της χώρας (τέλος έντονης γραφής)και να διεκδικήσει αποτελεσματικά την καθοδήγησή της.

4. Με την άμεση και δραστήρια ενίσχυση της ΚΔ το ΚΚΕ έλυσε το πρόβλημα αυτό. Η 6η Ολομέλεια της Κεντρικής Επιτροπής του ΚΚΕ (Γενάρης 1934) καθόρισε: Η Ελλάδα είναι χώρα αγροτική – βιομηχανική με μέση κεφαλαιοκρατική ανάγκη και με μισοφεουδαρχικά υπολείμματα στην αγροτική οικονομία. Η τέτια οικονομική διάρθρωση της χώρας φέρνει τούτη τη βασική ιδιομορφία: τη σημαντική της πολιτική εξάρτηση από το ξένο κεφάλαιο. Αυτή η εξάρτηση , μαζί με τη διατήρηση των φεουδαρχικών υπολειμμάτων στο χωριό, κρατούν τη χώρα στην οικονομική και στην ολόπλευρή της καθυστέρηση. Η αστική δημοκρατία δεν έθιξε το ξένο κεφάλαιο, αντίθετα μεγάλωσε την εξωτερική εξάρτηση της χώρας. Η αγροτική «μεταρρύθμισή» της αντικατέστησε το γεώμορό της με την πληρωμή για την εξαγορά της γης. Έτσι ουσιαστικά δεν άλλαξε την κατάσταση στο χωριό, δεν έκανε τον αγρότη λεύτερο παραγωγό, με λεύτερη κατοχή της γης και των προϊόντων του. Δεν απάλλαξε τη φτωχομεσαία αγροτική οικονομία από τα βάρη που την κρατούσαν σε μια κατάσταση κατάπτωσης, ανικανότητας και για μια απλή αναπαραγωγή. Για να σπάσει η νέα Ελλάδα τα δεσμά που κρατάνε δεμένες τις παραγωγικές δυνάμεις και την όλη της ανάπτυξη- δεσμά που της επιβάλλει η αστοτσιφλικάδικη αντίδραση –πρέπει πρώτ’ απ’ ‘όλα να λύσει αυτά τα δύο αστικοδημοκρατικά καθήκοντα. Το προλεταριάτο, πρωτοστατώντας ση λύση αυτή και καθοδηγώντας την αγροτιά και τον άλλο εργαζόμενο λαό στην πάλη για την πραγματοποίησή της , που τους ενδιαφέρει ζωτικότατα, καταχτά την εμπιστοσύνη τους και τις εξυψώνει, μέσα από την ίδια τους την πείρα που θα τους δώσει η ανάγκη να συντριφτεί η αστοτσιφλικάδικη αντίδραση ενάντια στη λύση αυτή, ως την πάλη για τη σοσιαλιστική ολοκλήρωση της λαϊκής κοινωνικής απελευθέρωσης, δηλ. ως την απαλλοτρίωση της κεφαλαιοκρατίας και τη σοσιαλιστική οργάνωση της παραγωγής. Κατά συνέπεια, η επερχόμενη επανάσταση στην Ελλάδα, από τα καθήκοντα που πρώτ’ απ’ όλα έχει να λύσει, θ’ αρχίσει σαν αστικοδημοκρατική, με περισσότερο ή λιγότερο γοργό πέρασμά στη σοσιαλιστική επανάσταση. Αυτό πρώτα απ’ όλα θα εξαρτηθεί από την ικανότητα της εργατικής τάξης να εξυψώσει ως την κατανόηση της ανάγκης αυτής τη φτωχομεσαία αγροτιά και την άλλη φτωχολογιά στις πόλεις.

5. Κινητήριες δυνάμεις στην επερχόμενη επανάσταση είναι η εργατική τάξη επικεφαλής της φτωχομεσαίας αγροτιάς, των εθνικών μειονοτήτων και της άλλης φτωχολογιάς. Αυτών τη δικτατορία θα εγκαθιδρύσει η επανάσταση, δηλ. την επαναστατική δημοκρατική δικτατορία των εργατών και των χωρικών με βάση τα σοβιέτ. Η εσωτερική εξέλιξη της επανάστασης και το πέρασμα στη σοσιαλιστική θα φέρει την περισσότερη συγκέντρωση της εξουσίας στα χέρια του προλεταριάτου, στη δικτατορία του προλεταριάτου, με βάση τη σύσφιξη της εργατοαγροτικής συμμαχίας. Η ιστορική σημασία της 6ης Ολομέλειας είναι ότι για πρώτη φορά έδωσε την επιστημονική ανατομία της οικονομικής διάρθρωσης της χώρας και καθόρισε το νεοελληνικό δρόμο της λαϊκής απελευθέρωσης και της σοσιαλιστικής πραγματοποίησης. Βασικά ολοκλήρωσε τον ιδεολογικό εξοπλισμό του ΚΚΕ και του έδωσε μια αναμφισβήτητη υπεροχή απέναντι στην αστοτσιφλικάδική ιδεολογία και τη δυνατότητα μιας δημιουργικής επαναστατικής λαϊκής πολιτικής δράσης.

16 του Ιούνη 1939

ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΤΕΤΑΡΤΟ

ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗ ΚΑΙ ΤΑΧΤΙΚΗ

1. Σε τελευταία ανάλυση, ο χαρακτήρας της επανάστασης εξαρτάται από το συσχετισμό των ταξικών δυνάμεων. Αν η αγροτιά δε ζήσει με την ίδια την πείρα της έτσι είτε αλλιώς τον αστικοδημοκρατικό μετασχηματισμό, δε μπορεί να σηκωθεί ως την κατανόηση της ανάγκης για τη σοσιαλιστική επανάσταση. Το προλεταριάτο, πρωτοστατώντας στη λύση του βασικού ζητήματος της αγροτιάς, του ζητήματος της γης, ενάντια στην αστοτσιφλικάδικη αντίδραση, αποσπά την αγροτιά από την πλουτοκρατική επιρροή, πραγματοποιεί μαζί της συμμαχία, και την υψώνει ως την προλεταριακή σοσιαλιστική επανάσταση, που η νίκη της είναι αδύνατη χωρίς αυτήν. Το ΚΚΕ, καθορίζοντας του τελικούς του σκοπούς, μπόρεσε να διατυπώσει σωστά και τη στρατηγική του. Δηλ. να καθορίσει τις στρατηγικές του επιδιώξεις, που η εξασφάλισή τους επιφέρει τον αναγκαίο μετασχηματισμό στις ταξικές δυνάμεις για να πραγματοποιηθούν οι τελικοί σκοποί. Στρατηγική είναι η εξασφάλιση των βασικών προϋποθέσεων για την τελική νίκη.

2. Οι στρατηγικές επιδιώξεις του ΚΚΕ είναι: α) η κατάχτηση της πλειοψηφίας της εργατικής τάξης, β) η πραγματοποίηση της συμμαχίας με τη φτωχή και μεσαία αγροτιά, γ) η συνένωση, κάτω από τη συμμαχία αυτή, των άλλων στρωμάτων του εργαζόμενου λαού (εθνικές μειονότητες, φτωχολογιά και μικροαστικές μάζες στις πόλεις, στρατευμένος λαός, υπάλληλοι, φτωχοί διανοούμενοι), δηλ. κατάχτηση της πλειοψηφίας του εργαζόμενου λαού, με την έννοια του λαού που δουλεύει και παλαίβει στην παραγωγή. Σχηματικά και βασικά αυτό μπορεί να διατυπωθεί έτσι: κατοχή του άξονα Πειραιά – Αθήνας – Σαλονίκης με τη γύρω αγροτική ενδοχώρα. Αυτό δε σημαίνει βέβαια άγνοια ή υποτίμηση της Καβάλας, της Πελοποννήσου, της Θράκης, της Κρήτης.

3. Η κατάχτηση της πλειοψηφίας του εργαζόμενου λαού από το επαναστατικό κόμμα, που αποτελεί τον κύριο και βασικό παράγοντα για την ανάπτυξη της πολιτικής επαναστατικής κρίσης στο σύστημα της κυριαρχίας του καθεστώτος της πλουτοκρατίας, θέτει στην ημερήσια διάταξη για άμεση λύση το πρόβλημα της κατάχτησης της εξουσίας. Αυτό προϋποθέτει τον αναγκαίο οργανωτικό – τεχνικό εξοπλισμό και προετοιμασία του ΚΚΕ.

4. Ο καθορισμός των στρατηγικών επιδιώξεων επέτρεψε στο ΚΚΕ να αποσαφηνίσει την ταχτική του, να τη δώσει την απαραίτητη ευρύτητα, ευλυγισία και ευκινησία. Ταχτική είναι η αδιάκοπη πάλη του κόμματος και των μαζών που αποβλέπει στο να εξασφαλίσει κάθε φορά το ανώτατο δυνατό όριο επιτυχιών, την προώθηση των θέσεών του, που φέρνουν ολοένα προς την πραγματοποίηση των στρατηγικών επιδιώξεων εν όψει πάντοτε του τελικού σκοπού. Είναι η ζωντανή, ευλύγιστη, επιτελική παρεμβολή του κόμματος στα ζητήματα των μαζών για την οργάνωση της πάλης τους, η δραστήρια συμμετοχή στην οικονομική, πολιτική, κοινωνική και πνευματική ζωή και κίνηση του τόπου, που τείνει πάντα να σηκώσει ως την πάλη και να συνενώσει ολοένα και πιο πλατιά τα εργαζόμενα στρώματα στον αγώνα για τις οικονομικές και πολιτικές επιδιώξεις τους, ανεβάζοντας τα μέσα από την ίδια τους την πείρα ολοένα πιο ψηλά μέχρι την τελική εξασφάλιση των στρατηγικών προϋποθέσεων για την τελική νίκη. Η ταχτική τείνει στην εξασφάλιση των απαραίτητων κρίκων, που επιτρέπει κάθε φορά το πέρασμα από τη μια θέση στην άλλη προς τους στρατηγικούς σκοπούς. Προωθεί είτε αποσύρει από το προσκήνιο της πολιτικής ζωής και δράσης τα διάφορα προβλήματα, σύμφωνα με τις ανάγκες της στιγμής και σε εξάρτηση από το γενικό επαναστατικό συμφέρον. Με καθαρή πάντοτε τη γενική πορεία – γραμμή που δείχνει τους τελικούς σκοπούς, ο ταχτικός χειρισμός από το κόμμα έχει την πιο μεγάλη ελευθερία και δυνατότητα κινήσεων και ελιγμών, που του επιτρέπει ζωντανά να ανταποκρίνεται και να αντιμετωπίζει τα προβλήματα και τις αλλαγές που προβάλλει κάθε φορά η εξέλιξη της κατάστασης.

17 του Ιούνη 1939

ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΠΕΜΠΤΟ

ΟΡΓΑΝΩΤΙΚΑ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ

1. Η οργανωτική πολιτική του ΚΚΕ υποτάσσεται στις ανάγκες της πολιτικής του γραμμής και δράσης και αποβλέπει κάθε φορά στη σωστή και γρήγορη διοχέτευση της γραμμής αυτής και στις μάζες και στην κινητοποίησή τους για την πραγματοποίησή της. Έτσι η πραγματοποίηση της πολιτικής γραμμής του κόμματος βρίσκεται σε άμεση εξάρτηση από την οργανωτική του πολιτική, όπως και η ορθότητα της πολιτικής γραμμής επιτρέπει τη δυνατότητα σωστής οργανωτικής πολιτικής και ανάπτυξης.

2. Η οργανωτική πολιτική του κόμματος και η σωστή ανάπτυξη και εφαρμογή της στηρίζεται στη σωστή επιλογή και τοποθέτηση των στελεχών, έτσι που το καθένα να βρίσκεται στη θέση που ν’ ανταποκρίνεται στις ικανότητές τους και ν’ αποδίνει το ανώτατο κάθε φορά δυνατό όριο από αποτελέσματα, δηλ. να εξασφαλίζει κάθε φορά τη σωστή κινητοποίηση , διάταξη και κατανομή των κομματικών και επαναστατικών δυνάμεων, σύμφωνα με τις ανάγκες που κάθε στιγμή προβάλλει η πολιτική γραμμή του κόμματος και η αποτελεσματική πραγματοποίησή της.

3. Η οργανωτική διάρθρωση του κόμματος βασίζεται στην αρχή του δημοκρατικού συγκεντρωτισμού, δηλ. στη σωστή κάθε φορά και ανάλογα με τις συνθήκες δουλιάς του κόμματος (νομιμότητα, μισοπαρανομία, παρανομία) σχέση μεταξύ συγκεντρωτισμού και δημοκρατίας, πράγμα που εξασφαλίζει την κομματική ενότητα και πειθαρχία, τη σωστή διάταξη της κομματικής ιεραρχίας, τον οργανισμό της εσωκομματικής ζωής και ανάπτυξης και προώθησης των στελεχών, τον έλεγχο της βάσης προς τα πάνω. Ο δημοκρατικός συγκεντρωτισμός αποκλείει την αποκλειστική επιβολή της μιας από τις δύο αρχές που τον συγκροτούν.

4. Η αρχή της οργανωτικής βάσης του κόμματος, που κυριαρχεί, είναι η οργάνωση μέσα στην παραγωγή. Το κόμμα δημιουργεί οργανώσεις παντού όπου δουλεύουν, ζουν, είναι οργανωμένοι και γενικά υπάρχουν εργάτες και εργαζόμενοι, χρησιμοποιεί κάθε φορά τις μορφές οργάνωσης που εξασφαλίζουν την έγκαιρη και σωστή κινητοποίηση των μαζών και πραγματοποίηση της πολιτικής του γραμμής. Πλαισιώνει τις οργανώσεις του με ολόκληρο σύστημα εξωκομματικών οργανώσεων, πρώτ’ απ’ όλα της εργατιάς (συνδικάτα, επιτροπές εργοστασίων κλπ.) , ιδρύει και δουλεύει μέσα σ’ όλες τις οργανώσεις των εργατών και εργαζομένων και σ΄ αυτές που περικλείνουν εργάτες και εργαζομένους, Η οργάνωση των εργαζομένων και η επικράτηση της κομματικής γραμμής αποτελεί προϋπόθεση για την πραγματοποίηση των στρατηγικών του επιδιώξεων.

ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΕΚΤΟ

ΣΤΗ ΦΩΤΙΑ ΤΗΣ ΔΟΚΙΜΑΣΙΑΣ

1. Η διαφώτιση από το ΚΚΕ των τελικών του σκοπών και των στρατηγικών του επιδιώξεων γίνεται σε μια περίοδο που τη χαρακτηρίζουν τα παρακάτω γνωρίσματα: α) μια πρωτόφαντη σε μάκρος και βάθος οικονομική κρίση που φέρνει την οικονομική χρεωκοπία , β) γοργή επαναστατική άνοδο των μαζών, γ) μεγάλη όξυνση της διαπάλης μέσα στο αστοτσιφλικάδικο στρατόπεδο, που συνοδεύεται από σειρά στρατιωτικά κινήματα και αιματηρές συγκρούσεις. Πάνω στη βάση αυτή ωριμάζει γρήγορα μια καινούργια πολιτική κρίση της αστοτσιφλικάδικης Ελλάδας.

2. Για να αντιμετωπίσει την κατάσταση αυτή, που δημιουργεί σοβαρή απειλή ενάντια στην αστοτσιφλικάδικη κυριαρχία, η πιο αντιδραστική μερίδα της πλουτοκρατίας δυναμώνει ολοένα τον εκφασισμό της χώρας και κάτω από την καθοδήγηση του ξένου ιμπεριαλισμού, πρώτ’ απ’ όλα της Αγγλίας, πραγματοποιεί τη μοναρχική παλινόρθωση (Νοέμβρης 1935) σαν βάση για τη συγκέντρωση των δυνάμεων της αντίδρασης, που τείνει στην εγκαθίδρυση της φασιστικής δικτατορίας. Τα κόμματα της αστικής δημοκρατίας την παραδίνουν αμαχητί και μόνο το ΚΚΕ στέκεται υπερασπιστής της.

3. Την πολιτική γραμμή και δράση στο διάστημα αυτό την πλαισιώνει τούτη η κεντρική προσπάθεια: να συγκεντρωθούν γύρω από μια κοινή πλατφόρμα δράσης όλες οι δυνάμεις, δίχως καμιά εξαίρεση, που δε θέλουν τη φασιστική δικτατορία που ετοιμάζει η αντίδραση με επικεφαλής το Μεταξά – Μανιαδάκη και να κατοχυρώνει η εσωτερική εξέλιξη σύμφωνα με τη θέληση της πλειοψηφίας του λαού.

4. Η προσπάθεια αυτή, που πήρε την πρώτη της ώθηση στο 5ο Συνέδριο (Απρίλης 1934( και απόχτησε την απαραίτητη ευρύτητα με το 6ο Συνέδριο (Δεκέμβρης 1935), ύστερα από το 7ο Συνέδριο της Κομμουνιστικής Διεθνούς, παρουσιάζει τις παρακάτω συγκεκριμένες εκδηλώσεις: α) πραγματοποιεί το ενιαίο εργατικό μέτωπο για τις άμεσες διεκδικήσεις, β) προωθεί αποτελεσματικά τη συνδικαλιστική ενότητα και οι δύο Γενικές συνομοσπονδίες αποφασίζουν την ολοκλήρωσή της, γ ) το Σεπτέμβρη του 1934 σχηματίζει το αντιφασιστικό μέτωπο από τα κόμματα και τις συνδικαλιστικές οργανώσεις των εργαζομένων, δ) πραγματοποιεί με το Αγροτικό Κόμμα Ελλάδας συμφωνία λαϊκού μετώπου και ενότητας μαζί του των αντιπλουτοκρατικών δυνάμεων στο χωριό μέσα στο ενιαίο Αγροτικό Κόμμα, που είναι το κόμμα της εργατοαγροτικής συμμαχίας στο χωριό και της πάλης για τις άμεσες διεκδικήσεις των αγροτών και τον αστικοδημοκρατικό μετασχηματισμό, ε) υπογράφει το Φλεβάρη του 1936 το αντιφασιστικό σύμφωνο με το κόμμα των Φιλελευθέρων για την υπεράσπιση των δημοκρατικών ελευθεριών και τα άμεσα λαϊκά αιτήματα.

5. Με βάση αυτή την πολιτική, το ΚΚΕ αναπτύσσει στο διάστημα αυτό τους μαζικούς λαϊκούς αγώνες. Οι εργατικές απεργίες παίρνουν μια εξαιρετική και πρωτόφαντη έκταση, αγκαλιάζουν όλους τους κλάδους και ανυψώνονται αδιάκοπα. Η μαζική πολιτική απεργία γίνεται όργανο καθημερινής πάλης και πραγματοποιείται η γενική απεργία. Η αντιφασιστική δράση ξαπλώνεται σ’ όλα τα στρώματα του πληθυσμού και βρίσκει το κατακόρυφό της στο παλλαϊκό επαναστατικό ξεσήκωμα της Σαλονίκης στις 10 του Μάη, που έβαλε στην ημερήσια διάταξη τη λαϊκή ανατροπή της κυβέρνησης του Μεταξά (που προχωρεί στην εγκαθίδρυση της φασιστικής δικτατορίας) και την πραγματοποίηση του λαϊκού μετώπου στην Ελλάδα. Οι κοινωνικές και πολιτικές δυνάμεις στην Ελλάδα συγκεντρώνονται ολοένα και πιο γοργά γύρω από δύο πόλους: α) το δρόμο προς το λαϊκό μέτωπο και την κυβέρνησή του, που βαδίζει η Ελλάδα στο πρώτο μισό του 1936 με τη θέληση της πλειοψηφίας του λαού της και β) τον πόλο της αντίδρασης που βαδίζει για τη φασιστική δικτατορία. Η μοναρχική παλινόρθωση δε δικαίωσε τις προβλέψεις της χρηματιστικής ολιγαρχίας και του ξένου κεφαλαίου. Έπρεπε με τη βία της φασιστικής δικτατορίας να σαρωθούν όλες οι λαϊκές πολιτικές καταχτήσεις, να χτυπηθεί το λαϊκό κίνημα και πρώτ’ απ’ όλα ο βασικός κινητήρας του, το ΚΚΕ, για να διατηρηθεί η πλουτοκρατική εξουσία και κυριαρχία.

6. Το ΚΚΕ ξεσκεπάζει ζωντανά, συγκεκριμένα, καθημερινά τις προετοιμασίες του Μεταξά για τη φασιστική δικτατορία, δείχνει τις καταστροφές που θα φέρει τόσο εσωτερικά, όσο και εξωτερικά, βάζοντας σε άμεσο κίνδυνο την ανεξαρτησία και την ακεραιότητα της χώρας. Σαν απάντηση στα αντιλαϊκά μέτρα της κυβέρνηση Μεταξά για την υποχρεωτική διαιτησία κλπ. Οι δύο Γενικές συνομοσπονδίες αποφάσισαν για τις 5 Αυγούστου του 1936 τη γενική πανελλαδική απεργία. Με το πρόσχημα ότι η απεργία αυτή αποβλέπει στην ανατροπή του κοινωνικού καθεστώτος, ο Μεταξάς το βράδυ της 4ης Αυγούστου εγκαθιδρύει τη φασιστική δικτατορία.

7. Η μοναρχοφασιστική δικτατορία της 4ης Αυγούστου εκφράζει τη θέληση της αστοτσιφλικάδικής πλουτοκρατικής ολιγαρχίας, της μοναρχίας και του ξένου κεφαλαίου, με επικεφαλής την Αγγλία, να πνίξουν τη λαϊκή θέληση που απειλούσε την κυριαρχία τους και να εξυπηρετήσουν τα συμφέροντά τους, επιβάλλοντας στο λαό και τον τόπο την πιο βίαιη και ολοκληρωμένη καταπίεση. Και εκδηλώνει την αδυναμία της πλουτοκρατίας να κυβερνήσει με το μέσο του αστικού κοινοβουλευτισμού, δηλ. την αποξένωση και τη βασική της αντίθεση προς το λαό.

8. Η μοναρχοφασιστική δικτατορία επιβλήθηκε για τον κύριο και βασικό λόγο, ότι τα αστικά κοινοβουλευτικά κόμματα ξεγελώντας τις μάζες, όχι μόνο δεν απόκρουσαν μα και τη βοήθησαν ενεργητικά είτε παθητικά. Τα γεγονότα της 9-10 του Μάη στη Σαλονίκη απόδειξαν ότι το ΚΚΕ δεν είχε την αναγκαία οργανωτικοτεχνική προετοιμασία για να εκπληρώσει μόνο του το έργο αυτό.

9. Η μοναρχοφασιστική δικτατορία, χρησιμοποιώντας συνθήματα του ΚΚΕ και μια εξαιρετική «εργατοαγροτική», «λαϊκή» δημαγωγία, θέλησε να σκεπάσει τους πραγματικούς της σκοπούς. Τα γεγονότα όμως: η χωρίς προηγούμενο εξαθλίωση και αποστράγγιση του λαού, η αιματηρή βία και τρομοκρατία, το οικονομικό αδιέξοδο που δημιούργησε για τη χώρα , που μεγαλώνει ολοένα, η αποσυνθετική εσωτερική της δικτατορίας εξέλιξη και η άμεση απειλή εξωτερικής καταστροφής που δημιούργησε για τη χώρα, δείχνουν κάθε μέρα και πιο καθαρά την ολόπλευρη αποτυχία της.

10. Για να καλύψει την αποτυχία της η μοναρχοφασιστική δικτατορία χρησιμοποιεί κάθε τόσο την αντικομμουνιστική δημαγωγία και τον κομμουνιστικό κίνδυνο, χτυπά το κόμμα με τη βία, τις δολοφονίες, το χαφιεδισμό, την προβοκάτσια και τις δηλώσεις προδοσίας. Μα πολιτικά δε μπόρεσε να θίξει το ΚΚΕ. Γιατί τα γεγονότα κάθε μέρα το δικαιώνουν και βρίσκοντας το ΚΚΕ καινούργια δύναμη και άνδρωση από την πείρα, που του δίνουν τα ίδια του τα λάθη και οι αδυναμίες ( σε τελευταία ανάλυση, με τις « δηλώσεις μετανοίας» δε γίνεται άλλο παρά να καθαρίζεται το κόμμα από το σπέρμα της προδοσίας και συνθηκολόγησης), οδηγεί το λαό δια μέσου της σημερινής του οικονομικής και πολιτικής πάλης και με την οργάνωση του αντιδικτατορικού μετώπου προς την ανατροπή της μοναρχοφασιστικής δικτατορίας, (έναρξη έντονης γραφής)προς την επιβολή της λαϊκής θέλησης, που ανοίγει το δρόμο προς τη δεύτερη λαϊκή δημοκρατία της νέας Ελλάδας (τέλος έντονης γραφής). Από τη φωτιά της πιο δύσκολης δοκιμασίας που αντάμωσε μέχρι σήμερα το ΚΚΕ θα βγει πιο ώριμο πολιτικά και πιο γερό οργανωτικά για να πραγματοποιήσει την αποστολή του.

18 του Ιούνη 1939

ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΕΒΔΟΜΟ

ΚΚΕ ΚΑΙ ΚΟΜΜΟΥΝΙΣΤΙΚΗ ΔΙΕΘΝΗΣ

1. Το ΚΚΕ είναι το τμήμα που έχει την Ελλάδα η Κομμουνιστική Διεθνής – το παγκόσμιο κομμουνιστικό κίνημα. Γαλουχήθηκε και φωτίστηκε απ’ το πνεύμα και τη φωτιά της προλεταριακής Επανάστασης του Οχτώβρη και προσχώρησε στην ΚΔ το 1920. Σ’ όλη του τη ζωή και ανάπτυξη βρήκε από την ΚΔ την πιο άμεση και φωτισμένη βοήθεια και καθοδήγηση. Χειραγωγημένο από την ΚΔ πέρασε τις δυσκολίες και τη μακρόχρονη κρίση του, και έμεινε πάνα πιστό στο πνεύμα της, στο πρόγραμμά της στην πολιτική και οργανωτική γραμμή και δράση, πιστό στη ρούσικη επανάσταση και στη Σοβιετική Ένωση. Θεωρεί τη δράση του σαν ένα κομμάτι, το ελληνικό κομμάτι, της ενιαίας κομμουνιστικής δράσης σ’ όλο τον κόσμο και την εργατοαγροτική επανάσταση στην Ελλάδα, σαν τμήμα της παγκόσμιας επανάστασης, σαν την ελληνική συμβολή και συνεισφορά στην παγκόσμια επαναστατική κομμουνιστική δημιουργία. Το ΚΚΕ στάθηκε πάντα πιστό στις επιταγές της διεθνούς προλεταριακής επαναστατικής αλληλεγγύης.

2. Την εποχή μας τη χαρακτηρίζει η σύγκρουση δύο κόσμων, του καπιταλισμού και του σοσιαλισμού, του κόσμου που πέφτει και του κόσμου που ανεβαίνει, που κινεί την ιστορία μπροστά. Και αν το πνεύμα του καπιταλισμού, της πισωδρόμησης, το εκφράζει ο φασισμός, που τόση καταστροφή, υποδούλωση και βαρβαρότητα σπέρνει γύρω του, το πνεύμα της εποχής μας, το καθολικό νόημα της ιστορικής καμπής που περνά η παγκόσμια εξέλιξη, το εκφράζει ο σταλινισμός. Αυτοί οι δύο κόσμοι συγκρούονται.

3. Στρατηγική μεταπολεμική επιδίωξη του παγκόσμιου ιμπεριαλισμού, στην κάθε κεφαλαιοκρατική χώρα, ήταν και παραμένει η εκμηδένιση της Σοβιετικής Ένωσης, η παλινόρθωση του καπιταλισμού στη Ρωσία. Αν βρίσκονται κεφαλαιοκρατικές χώρας, που πραγματοποιούν διαφορετικούς ελιγμούς ταχτικής, αυτό γίνεται πρώτ’ απ’ όλα κάτω από τη λαϊκή πίεση και δείχνει την επίδραση του σταλινισμού πάνω στα λαϊκά στρώματα των κεφαλαιοκρατικών χωρών, δείχνει ότι ο σταλινισμός εκφράζει κι αυτών τη θέληση και όταν ακόμα δεν έχουν σηκωθεί ως τη συνείδηση της ανάγκης για την επαναστατική μεταβολή στις χώρες τους.

4. Αν ο λενινισμός εκφράζει το πέρασμα από τον ιμπεριαλισμό στην επανάσταση και τη δικτατορία του προλεταριάτου, ο σταλινισμός εκφράζει το πέρασμα στο σοσιαλισμό κάτω από τη δικτατορία του προλεταριάτου. Ο σταλινισμός θεωρητικά φώτισε το δρόμο του σοσιαλισμού και πραχτικά τον πραγματοποίησε. Αλλά αυτό δεν είναι παρά το ένα σκέλος του.

5. Ο Στάλιν, όπως και ο Λένιν, βλέπει στη Σοβιετική Ένωση ένα κομμάτι, το πιο πρωτοπόρο, της; Παγκόσμιας επανάστασης. Και μαζί με το Λένιν, ενάντια στην τυχοδιωκτική θεωρία της «διαρκούς επανάστασης» του τροτσκισμού που τον έφερε στην αγκαλιά του φασισμού, πιστεύει ότι το δημιουργικό παράδειγμα της Σοβιετικής Ένωσης , που δείχνει τι μπορεί να κάνει το προλεταριάτο τόσο σύντομα και σε χώρα που ήταν τόσο καθυστερημένη, αποτελεί την πιο θετική συμβολή της Σοβιετικής Ένωσης στην παγκόσμια επανάσταση, γιατί πείθει τις μάζες των κεφαλαιοκρατικών χωρών με τα γεγονότα της δημιουργίας, της σοσιαλιστικής ανοικοδόμησης, του σοσιαλισμού.

6. Η παγκόσμια επανάσταση ανοικοδομείται από τους εθνικοαπελευθερωτικούς και αγροτικούς πολέμους των αποικιακών και υποδουλωμένων λαών, από τις αστικοδημοκρατικές, εργατοαγροτικές και τις προλεταριακές επαναστάσεις που αποτελούν μια σκάλα που φέρνει όλο προς τα πάνω, με επιστέγασμα την παγκόσμια Σοβιετική Ένωση. Ανάμεσα στα δύο αυτά σκέλη, που κινούν την επανάσταση και την ιστορία μπροστά, υπάρχει η πιο στενή και αδιάσπαστη σχέση και αλληλεξάρτηση. Και ο σταλινισμός εκφράζει αυτήν ακριβώς τη σύνθεση και την ενότητα, γι’ αυτό και περικλείνει το καθολικό νόημα της εποχής μας.

7. Τι λοιπόν είναι ο σταλινισμός; Σταλινισμός είναι ο μαρξισμός – λενινισμός της εποχής του σοσιαλισμού. Η νίκη του σοσιαλισμού στο ένα έκτο του κόσμου, στην Ένωση Σοβιετικών Σοσιαλιστικών Δημοκρατιών, αποτελεί το βασικό κίνητρο, δημιούργησε το βάθρο για τη νίκη της παγκόσμιας επανάστασης.

8. Η δημιουργία της Σοβιετικής Ένωσης έσπασε την παγκόσμια κεφαλαιοκρατική ενότητα και αποτελεί την κύρια και βασική αιτία για τη γενική κρίση του παγκόσμιου καπιταλισμού. Να γιατί βασική στρατηγική επιδίωξη του παγκόσμιου καπιταλισμού είναι, μέσα απ’ όλες τις αντιθέσεις του, που βαθαίνουν πάνω στη βάση της γενικής κρίσης του (αντιθέσεις που τον μπλέκουν και τον εξασθενούν και διασπούν την ενότητα δράσης του), η εκμηδένιση της Σοβιετικής Ένωσης. Και να γιατί η υπεράσπιση της Σοβιετικής Ένωσης είναι το βασικό καθήκον του παγκόσμιου επαναστατικού κινήματος, που φυσικά την πιο γερή κατοχύρωσή της τη βρίσκει στην ανάπτυξη και πρόοδο της παγκόσμιας επανάστασης. Το ΚΚΕ, δίπλα στην πάλη του για τη ζωή και την απελευθέρωση του εργαζόμενου λαού της Ελλάδας, θεωρεί την υπεράσπιση της ΕΣΣΔ σαν υπόθεση που συνδέεται στενά και άμεσα με τη ζωή, τη λευτεριά, και την ανεξαρτησία του λαού και της χώρας.

9. Αποστολή του παγκόσμιου προλεταριάτου είναι η μεταβολή του κόσμου. Αυτή την αποστολή την εκφράζει η φιλοσοφία του, ο διαλεχτικός υλισμός, που είναι η επιστήμη της μεταβολής του κόσμου. Έτσι, μεγαλύτεροι φιλόσοφοι είναι οι πολιτικοί μετατροπείς του κόσμου, Αυτοί, που με τη γνώση των νόμων που διέπουν τον κόσμο, κατευθύνουν προς τα μπρος την ιστορία. Μόνο το προλεταριάτο μπορούσε να γίνει ο συνειδητός φορέας της γνώσης αυτής και της κίνησης αυτής. Γι’ αυτό και μόνο αυτό ανάδειξε τους φιλόσοφους – πολιτικούς, που καθοδηγούν τη μεταβολή του κόσμου μέσα από την κατάχτησή του. Το οικοδόμημα του παγκόσμιου κομμουνισμού στηρίζεται σε τέσσερα ακλόνητα βάθρα: Μαρξ, Ένγκελς, Λένιν, Στάλιν. Είναι οι τέσσερις προβολείς, που εκφράζουν την ίδια θέληση, την ίδια δύναμη, την ίδια αποστολή- θέληση, δύναμη και ιστορική αποστολή του παγκόσμιου προλεταριάτου. Ανοίγουν και φωτίζουν τον ίδιο δρόμο ολοένα και πιο πέρα, με τελικό σκοπό τον παγκόσμιο κομμουνισμό. Το ΚΚΕ στέκει ατράνταχτα πιστό στο πνεύμα του παγκόσμιου κομμουνισμού, στο πνεύμα των Μαρξ, Ένγκελς, Λένιν, Στάλιν.

19 του Ιούνη 1939

ΕΠΙΛΟΓΟΣ

Δύο βασικά διδάγματα μάς δίνει η ιστορία του ΚΚΕ, διδάγματα που είναι σήμερα πολύ επίκαιρα.

Α. Το νευραλγικό σημείο, που χαρακτηρίζει το κομματικό αχτίφ (στελέχη) από το μεσαίο προς τα πάνω, είναι ο δογματισμός, η προσκόλληση, η αποστέωση γύρω από ορισμένες δογματικές αρχές, που τις αποστηθίζουμε απόξω κι ανακατωτά, που τις θεωρούμε αλήθειες απόλυτες έξω από τόπο και χρόνο και που νομίζουμε, πιστεύουμε πως η γνώση τους μας κάνει ανίκανους να την αναλύσουμε και να τη γνωρίσουμε σωστά, τη στριμώχνουμε στα «θεωρητικά» μας καλούπια και σχήματα και επειδή η ζωή και η πραγματικότητα δε δέχονται καλούπια και σχήματα και τα αναποδογυρίζουν ολοένα, καταντά να αναποδογυρίζουν κι εμάς.

Έτσι γινόμαστε ανίκανοι για σωστή πολιτική και για σωστή δράση, γι’ αυτό δηλ. που είναι απαραίτητο για κάθε κομμουνιστή και πρώτ’ απ’ όλα για τα στελέχη. Στην παλιά καθοδήγηση υπήρχε ένας «θεωρητικός» αρχηγός, που επειδή είχε σπουδάσει το μαρξισμό έλεγε: «εμείς», εννοώντας τον εαυτό του, « δε μπορούμε να κάνουμε λάθη». Ένα τέτιο πράγμα θα μπορούσε να το πει ένας πραγματικά μεγάλος. Μα αυτοί συνήθως δε λένε τέτιες ανοησίες. Και για το «θεωρητικό» μας τα γεγονότα απόδειξαν ότι δεν αποτελούσε ολόκληρος παρά ένα συμπυκνωμένο λάθος. Οι ιδρυτές του μαρξισμού διακήρυξαν ότι ο «μαρξισμός δεν είναι δόγμα, μα καθοδήγηση για δράση» Η ζωή και το έργο του Λένιν και του Στάλιν είναι μια άρνηση του δογματισμού. Στο 6ο Συνέδριο των μπολσεβίκων (Αύγουστος 1917) ο Στάλιν είπε: «μερικοί νομίζουν ότι ο μαρξισμός είναι δόγμα, εγώ δεν είμαι αυτής της γνώμης». Ο δογματισμός ουσιαστικά αρνείται την κίνηση, την εξέλιξη, τη μεταβολή, αρνείται τη διαλεχτική, δηλ. αφαιρεί από το κομμουνιστικό κόμμα τη δυνατότητα της πραγματοποίησης της αποστολής του, που είναι ακριβώς η πιο βαθιά μεταβολή της κοινωνίας του κόσμου. Σε τελευταία ανάλυση, ο δογματισμός αρνείται τον υλισμό, αφού ύλη χωρίς διαλεχτική ζωή και κίνηση δεν υπάρχει. Μεθοδολογία του έχει τη μηχανικότητα, τις μηχανικές μεταφορές και εξισώσεις, που φέρνουν στην απλοποίηση και την ισοπέδωση των εκδηλώσεων των πραγμάτων στη φύση και στην κοινωνία, στην άρνηση δηλ. της γνώσης των πραγμάτων μέσα από την πολλαπλότητα και αντιφατικότητα των εκδηλώσεων και της εξέλιξής τους, ομαλής και απότομης, μέσα από την ενότητα των αντιθέσεών τους, γνώση που είναι απαραίτητη προϋπόθεση για τη μεταβολή, για τη μετατροπή τους.

Η ύλη και πολύ περισσότερο η κοινωνικοπολιτική ζωή, κινείται αντιφατικά, μεταβάλλεται, παρουσιάζει ολοένα καινούργιες εκδηλώσεις, καινούργια γεγονότα, καινούργιες καταστάσεις. Αυτό που χθες ήταν θέση, σήμερα είναι άρνηση και το αντίθετο. Παρουσιάζει δηλ. ακατάπαυτα διαλεχτικό οργασμό. Και διαλεχτική είναι η εκδήλωση, η έκφραση της ζωής, της κίνησης, της εξέλιξης, της μεταβολής της ύλης στη φύση και στην κοινωνία. Άρνηση της διαλεχτικής σημαίνει άρνηση της ζωής, της κίνησης, της εξέλιξης. Και ο δογματισμός αυτό ουσιαστικά κάνει: κι αυτό και για έναν κομμουνιστή είναι θανάσιμο αμάρτημα. Ο κομμουνιστής πρέπει και με τα δύο του πόδια νάναι στερεωμένος στη ζωή, στην πραγματικότητα, σαν τα δόντια του δράκοντα που έσπερνε το διάβα του ο μυθικός Κάδμος. Να μη θέλει πουθενά να βρίσκει την επανάληψη, τη βεβαίωση αυτού που από τα πριν έχει στο κεφάλι του, γιατί στη ζωή επανάληψη δεν υπάρχει. Αιώνιο είναι μόνο εκείνο που διαρκώς μεταβάλλεται. Και εκεί όπου, με την πρώτη ματιά, φαίνεται ότι έχουμε πανομοιότυπη επανάληψη, στην πραγματικότητα κρύβεται και κάτι πιο καινούργιο. Και το βασικό είναι να μελετάμε, να γνωρίζουμε το καινούργιο, για να εποπτεύουμε και επιδρούμε έτσι στην παραπέρα πορεία του και μεταβολή του. Το μυαλό του κομμουνιστή δεν πρέπει να είναι αποθήκη από παλιωμένες αξίες, γιατί κάθε αποθήκη τρέφει αράχνες, μούχλα, σκουριά. Πρέπει νάναι δημιουργικό εργαστήριο στερεωμένο στο γρανίτη του διαλεχτικού υλισμού και εξοπλισμένο στη διδασκαλία του μαρξισμού – λενινισμού – σταλινισμού, που δεν είναι δόγμα μα «καθοδήγηση για δράση», θα μελετά τη γύρω του πραγματικότητα, θα ελέγχει κάθε μέρα τη δράση του με το κριτήριο της ζωής και των πραγμάτων, θα γνωρίζει το καινούργιο που μας δίνει ολοένα η ζωή και η πάλη κι έτσι θα μπορεί να την καθοδηγεί σωστά, να κατευθύνει την πορεία της προς το γενικό κανάλι. Με τη «μικρή» αυτή μεταβολή που επιφέρει στον κύκλο του, θα συνεισφέρει στις μεγάλες μεταβολές. Η ποσοτική συσσώρευση μικρών αλλαγών, όπως και η ποιοτική επεξεργασία λίγων μυαλών, φέρνει στο πέρασμα της ποσότητας σε ποιότητα: συσσωρεύονται πολλές δυνάμεις υποκειμενικά ώριμες και πραγματοποιούν τη μεγάλη μεταβολή, την επανάσταση. Εξοστρακισμός λοιπόν του δογματισμού, που τρέφει και τον οπορτουνισμό και τον εξτρεμισμό – σεχταρισμό, από το θεωρητικό μας οπλοστάσιο και την πραχτική μας δράση και επανεξοπλισμός μας με τη διαλεχτική, που επιτρέπει τη γνώση των πραγμάτων και έτσι τη δυνατότητα ζωντανής και αποτελεσματικής πολιτική δράσης για τη μεταβολή τους. Αυτή την πανοπλία πρέπει να φορεί κάθε κομμουνιστής.

Β. Το κόμμα, αν εξαιρέσουμε την περίοδο της σχετικής παρανομίας με τη δικτατορία του Παγκάλου, μόνο σήμερα περνά πραγματική δοκιμασία η μακρόχρονη νόμιμη και μισονόμιμη ύπαρξή του συνετέλεσε στο να προωθηθούν στην κομματική ιεραρχία και άνθρωποι που διαθέτανε λίγες είτε πολλές διανοητικές ικανότητες, χωρίς όμως νάχουν μπολσεβίκικη ψυχή.(Σκλάβαινας, Μανωλέας και Σία. Ο Σκλάβαινας είχε λιποταχτήσει και στην παγκαλική δικτατορία και είχε διαγραφεί από την κομουνιστική νεολαία). Τους έλειπε το πνεύμα της θυσίας και αυτοθυσίας.

Όποιος δεν ξέρει να πεθαίνει όταν χρειάζεται, δεν ξέρει να ζει και τη ζωή του θ’ αποτύχει. Όποιος φοβάται μην πέσει, πρέπει σε όλο του το βίο να σέρνεται χάμου. Είναι ευτύχημα για το κόμμα ότι πρόδωσαν, όπως πρόδωσαν. Γιατί αφού κρύβανε μέσα τους το σπέρμα της προδοσίας, κάποτε θα πρόδιναν και τότε θάχαμε πολύ πιο μεγάλες ζημιές. Η ανάπτυξη λοιπόν του πνεύματος της θυσίας, της αυτοθυσίας, του ηρωισμού, του Μαλτέζου, του Βαλιανάτου και τόσων άλλων, είναι το δεύτερο δίδαγμα, το ίδιο σπουδαίο, αν όχι πιο σπουδαίο από το πρώτο. Το μπολσεβίκο τον συγκροτούν: γερό μυαλό, γερή καρδιά. Αυτοι νικούν και όταν πέφτουν.

19 του Ιούνη 1939

ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ

1.Ξανατονίζεται πως η ιστορία αυτή σκοπό έχει να δώσει μόνο το βασικό, το κεντρικό νόημα και γραμμή στο νεοελληνικό ξετύλιγμα γενικά, στην ανάπτυξη του ΚΚΕ ιδιαίτερα. Εδώ δίνεται μόνο ο σκελετός και όποιος διαβάσει την ιστορία αυτή πρέπει τον σκελετό αυτόν όχι μόνο να τον ενσωματώσει, αλλά και να τον δοκιμάσει μέσα στο ουσιαστικό υλικό που διαθέτει.

2.Πολλά σοβαρά ζητήματα, όπως λ.χ. το αγροτικό και το εθνικό, θίχτηκαν μόνο άκρη – άκρη, ενώ θέλουν ολόκληρη μελέτη και διαφώτιση.

3.Άλλα προβλήματα, όπως λ.χ. η ανέλιξη από την αστικοδημοκρατική και εργατοαγροτική επανάσταση στη σοσιαλιστική προλεταριακή, από την επαναστατική δημοκρατική δικτατορία των εργατών και αγροτών στη δικτατορία του προλεταριάτου, βρήκαν μόνο την κατ’ αρχήν, τη θεωρητική, τη «δογματική», τοποθέτησή τους. Δε μπορούσε να γίνει αλλιώς. Η ζωή θα καθορίσει τη ζωντανή και συγκεκριμένη πορεία και πραγματοποίησή τους.

4. Η γλώσσα δεν είναι η δημοτική που πρέπει. Ανάγκες βιασύνης και συντομίας επέδρασαν αυτού και χρειάζεται παραπέρα δούλεμα.

5.Είναι δεκτή κάθε συνεισφορά και κριτική για τη βελτίωση της προσπάθειας αυτής.

20 του Ιούνη 1939

Πηγή: parapoda.wordpress.com