Σταθερά «καζάνι που βράζει» αποδεικνύονται τα Βαλκάνια, όπου οι ιμπεριαλιστές, όταν τα συμφέροντά τους το απαιτούν, αναδεύουν τις στάχτες για την αναζωπύρωση της φωτιάς που πάντα υποβόσκει και σιγοκαίει. Παρά το γεγονός ότι το κέντρο της αντιπαράθεσης μεταξύ ΗΠΑ – Κίνας έχει μεταφερθεί στην περιοχή Ασίας – Ινδικού – Ειρηνικού, φαίνεται ότι τα Βαλκάνια -λόγω της θέσης τους, μαλακό υπογάστριο της Ευρώπης- δεν έπαψαν ποτέ να είναι αντικείμενο του αυξημένου ενδιαφέροντός τους. Έτσι, οι τελευταίες εξελίξεις και η εντεινόμενη κινητικότητα στην περιοχή αποτελούν έκφραση των αντιθέσεων ανάμεσα σε ΗΠΑ – ΕΕ, Κίνα και Ρωσία, για τις «σφαίρες επιρροής» και για τον έλεγχο στρατηγικών υποδομών.

Και αποδεικνύεται πόσο κάλπικη, υποβολιμαία και υστερόβουλη ήταν η προπαγάνδα για τη «σταθερότητα» και την «ασφάλεια» που θα επέφερε ο πόλεμος και ο συνακόλουθος διαμελισμός της Γιουγκοσλαβίας, που έγινε μετά από «συμφωνίες» με το πιστόλι στον κρόταφο. Απεναντίας και παρά την ένταξη των περισσότερων Βαλκανικών κρατών -με τελευταία τη Βόρεια Μακεδονία- στο ΝΑΤΟ, που ήταν και ο στόχος της επέμβασης, είχαμε αύξηση και υποδαύλιση των εθνικισμών, αστάθεια και εντάσεις που φτάνουν στο σημείο τής σύγκρουσης και του περαιτέρω διαμελισμού, με χάρτες για αλλαγές συνόρων να βγαίνουν «φόρα παρτίδα». Ο δρόμος αυτός, μάλιστα, χαράχτηκε με εμπλοκή και της Ελλάδας, σε όλες τις φάσεις και με όλες τις κυβερνήσεις.

Φαίνεται ότι τα Βαλκάνια μπαίνουν στο επίκεντρο και της κόντρας ΗΠΑ – Κίνας, πέρα από το σταθερό στόχο τής περικύκλωσης και της μείωσης της παραδοσιακής επιρροής της Ρωσίας.

Στα πλαίσια αυτά ο Κινέζος ΥΠΕΞ, Γουάνγκ Γι, παράλληλα με την παρουσία του στη Σύνοδο Κορυφής του G20, πραγματοποίησε πολυήμερη περιοδεία σε Ελλάδα, Σερβία και Αλβανία, μετά από προσκλήσεις των ομολόγων του των χωρών αυτών, που τις χαρακτήρισε «σημαντικούς εταίρους συνεργασίας της Κίνας στην Ευρώπη». Η κίνηση αυτή επιβεβαιώνει τη βούληση της Κίνας να στερεώσει τις διμερείς σχέσεις, να βαθύνει τη συνεργασία Κίνας – CEEC» (το σχήμα 16+1 Κίνας με χώρες της Κεντρικής και Ανατολικής Ευρώπης), ενώ στην Αθήνα ζήτησε «την ενίσχυση του ρόλου του Πειραιά στην Ταχεία Γραμμή Ξηράς – Θάλασσας, Κίνας και Ευρώπης και την εμπορική ανάπτυξη των Βαλκανίων». Ο Σέρβος Πρόεδρος Βούτσιτς, στη χώρα του οποίου η Κίνα έχει κάνει τεράστιες επενδύσεις, μίλησε για «ατσάλινη φιλία» και χαρακτήρισε την Κίνα «τον πιο αξιόπιστο, ανεκτίμητο και μεγάλο φίλο» της χώρας του.

Από την άλλη όχθη του Ατλαντικού ο αναπληρωτής υφυπουργός Εξωτερικών για Ευρωπαϊκές και Ευρασιατικές Υποθέσεις και απεσταλμένος στα Δυτικά Βαλκάνια Εσκομπάρ, σε δηλώσεις στην Υποεπιτροπή της Αμερικανικής Βουλής, αναφερόμενος στην αντιπαράθεση Σερβίας – Κοσσυφοπεδίου, ζήτησε: «τα δύο μέρη, ως ίσα, πρέπει να εργαστούν για την επίλυση των διαφορών τους και την εξομάλυνση των σχέσεων, ιδανικά μέσω της αμοιβαίας αναγνώρισης»!!!

Εν τω μεταξύ οι εντεινόμενες εξελίξεις στη Βοσνία-Ερζεγοβίνη (Β-Ε), με ενεργή την ανάμειξη του ξένου παράγοντα, αυξάνουν τις «ανησυχίες» για την ίδια την ύπαρξή της.

Σε κινήσεις περαιτέρω αυτονόμησης της «Σερβικής Δημοκρατίας» (σχηματισμός στρατού τής Σερβικής Δημοκρατίας της Β-Ε, δημιουργία αυτοτελούς φορέα προμήθειας φαρμάκων, αντίστοιχες αλλαγές σε πάνω από 140 «κρατικούς θεσμούς»), προχώρησε το τοπικό κοινοβούλιο της Σερβικής Δημοκρατίας, που αποτελεί ομόσπονδο τομέα της Β-Ε, αναζωπυρώνοντας συζητήσεις περί διαμελισμού του κράτους – μορφώματος που διαμορφώθηκε μετά από ιμπεριαλιστικές επεμβάσεις και προσωρινούς συμβιβασμούς, με τον ηγέτη των Σέρβων Ντόντικ να περιγράφει τη Β-Ε ως «αποτυχημένη χώρα» και «δυτικό πείραμα που δεν λειτουργεί πια». Σαν απάντηση ήρθαν οι «προειδοποιήσεις» των Βόσνιων μουσουλμάνων Τζαφέροβιτς, μέλους του τριμελούς προεδρείου της Β-Ε και Ζβίζντιτς, προέδρου της Ομοσπονδιακής Βουλής, ότι «δεν υπάρχει επιλογή ειρηνικής απόσχισης»!

Λάδι στη φωτιά έριξε βέβαια ο ύπατος εκπρόσωπος της Διεθνούς Κοινότητας για τη Β-Ε, γερμανός Κρίστιαν Σμιτ, ο οποίος στην έκθεσή του προς το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ, για την ανανέωση της παρουσίας της διεθνούς δύναμης στη χώρα αυτή, άφησε αιχμές κατά των Σερβοβοσνίων, αναφέροντας ότι η Βοσνία αντιμετωπίζει «τη μεγαλύτερη υπαρξιακή απειλή της μεταπολεμικής περιόδου». Ο ηγέτης των Σερβοβοσνίων Ντόντικ εκτίμησε ότι η έκθεση Σμιτ «είναι γεμάτη ψεύδη, ανακρίβειες και θεωρίες και αποτελούν συκοφάντηση ενάντια στους Σέρβους και την RS, αλλά και κάποιους Κροάτες».

Σημειώνεται ότι μετά την αποχώρηση του αυστριακού Βαλεντίν Ίντσκο από τη θέση του ύπατου εκπροσώπου, το καλοκαίρι, η Ρωσία άρχισε να επιχειρηματολογεί για το ενδεχόμενο να καταργηθεί η θέση του εκπροσώπου, ότι δεν χρειάζεται πια. Και παρά το γεγονός ότι Ρωσία και Κίνα δεν αναγνωρίζουν τη νομιμότητα του ύπατου εκπροσώπου της Διεθνούς Κοινότητας για τη Βοσνία-Ερζεγοβίνη Κρίστιαν Σμιτ, το Σ.Α. ανανέωσε για άλλον έναν χρόνο την παραμονή της πολυεθνικής δύναμης στη χώρα αυτή.

Από την άλλη πλευρά η εκπρόσωπος του ρωσικού ΥΠΕΞ Μαρία Ζαχάροβα, ενόψει του Β’ γύρου των δημοτικών εκλογών στο Κόσσοβο (14/11), επέκρινε την πολυήμερη ένταση που επικράτησε στα σύνορα Σερβίας – Κοσσόβου τον Οκτώβρη (με εκατέρωθεν επιστράτευση δυνάμεων ασφαλείας), σημειώνοντας ότι «η ευρωπαϊκή πυριτιδαποθήκη των Βαλκανίων μπορεί να ανατιναχτεί ανά πάσα στιγμή, από Κοσοβάρους εξτρεμιστές, σε συνεννόηση ή υπό την άμεση καθοδήγηση από τους Δυτικούς πάτρωνές τους».

Εξίσου ανησυχητικές είναι οι πυκνές διεργασίες στη Βόρεια Μακεδονία, με την παραίτηση του πρωθυπουργού Ζάεφ, που υπέγραψε τη Συμφωνία των Πρεσπών, μετά τις μεγάλες απώλειες που κατέγραψε το κόμμα του και στο Β’ γύρο των δημοτικών εκλογών. Ο αντίπαλός του, αρχηγός του VMRO Μίτσκοσκι, ζήτησε εκλογές, δηλώνοντας ότι η Συμφωνία των Πρεσπών είναι μια πραγματικότητα που θα επιδιώξει να την αλλάξει, ο ίδιος όμως δεν πρόκειται να αποκαλέσει τη χώρα του «Βόρεια Μακεδονία», αλλά «Μακεδονία». Αποδεικνύεται και εδώ πόσο επισφαλής μπορεί να είναι η πολυδιαφημισμένη «σταθερότητα» που θα έφερε το -κατά το ΣΥΡΙΖΑ- «ιστορικό επίτευγμα» της Συμφωνίας των Πρεσπών, μιας συμφωνίας υπαγορευμένης από τα ιμπεριαλιστικά κελεύσματα και όχι από τα συμφέροντα των λαών). Βέβαια την περασμένη Τετάρτη ο Ζάεφ δήλωσε πως αναβάλλει επ’ αόριστον τις παραιτήσεις από την πρωθυπουργία της χώρας και από την ηγεσία του κόμματός του, μπροστά σε διάφορα παζάρια και μανούβρες που βρίσκονται σε εξέλιξη.

Στο κουβάρι αυτό εμπλέκεται και η Βουλγαρία, με το βέτο που θέτει ενάντια στην ένταξη της Βόρειας Μακεδονίας στην ΕΕ, πιέζοντάς την να συμμορφωθεί με τις απαιτήσεις της, επικαλούμενη δικά της εθνικά δικαιώματα. Στην ίδια αποσταθεροποιητική γραμμή κινούνται και τα σχέδια για τη «Μεγάλη Αλβανία», που τροφοδοτούνται από δηλώσεις και ενέργειες της ηγεσίας των Τιράνων, που υιοθετούνται από την Πρίστινα, αλλά και κύκλους των Σκοπίων. Η ανάμιξη, τέλος, με πολλούς τρόπους της Τουρκίας, με το πρόσχημα της προστασίας των μουσουλμάνων της περιοχής, δυναμιτίζει κι άλλο το ούτως ή άλλως εκρηκτικό μείγμα.

Πίσω από όλους αυτούς τους παράγοντες σταθερό παραμένει το ενδιαφέρον και η παρέμβαση της Ρωσίας, που αναγνωρίζει ότι είναι και αυτή στόχος των κινήσεων αυτών, που έχει παραδοσιακά ερείσματα, συμφέροντα και δεσμούς στην περιοχή, ιδιαίτερα με τη Σερβία, που η ανάμειξη και η αντίδρασή της ήταν ανοιχτή στην ανεξαρτητοποίηση του Μαυροβουνίου, ενώ είχε καταγγελθεί από δυτικούς η ενεργός υπονόμευση της διαδικασίας σύναψης της Συμφωνίας των Πρεσπών.

Στόχος των δυτικών η ευρωενωσιακή πορεία των Δυτικών Βαλκανίων, για λόγους γεωπολιτικούς, αλλά και για την επέκταση των αγορών τους. Σε αυτή τη ρότα κινείται και η πρωτοβουλία «Ανοιχτά Βαλκάνια», όπου συμμετέχουν Σερβία, Αλβανία και Βόρεια Μακεδονία και γι’ αυτό την χαιρέτισε ο Αμερικανός αναπληρωτής υφυπουργός Εξωτερικών Εσκομπάρ: «Οι ηγέτες των τριών χωρών που τη δημιούργησαν μας διαβεβαίωσαν ότι είναι ανοιχτή και στις έξι χώρες των Δυτικών Βαλκανίων» και ότι η συνεργασία αυτή «θα δημιουργήσει ευκαιρίες για πολιτική κίνηση σε κάποια θέματα αλλά και ότι μια κοινή αγορά μεταξύ αυτών των κρατών θα ήταν πολύ ελκυστική για τις αμερικανικές εταιρείες».

Αυτή την ευρωενωσιακή πορεία των Δυτικών Βαλκανίων και της Σερβίας έρχεται να εξυπηρετήσει και η ελληνική κυβέρνηση Μητσοτάκη, προσφέροντας τις καλές της υπηρεσίες σε ΕΕ – ΗΠΑ, μέσα από τις διάφορες επαφές του υπουργού Εξωτερικών Δένδια (περιοδεία με τον Σλοβένο ομόλογό του Λόγκαρ στα κράτη – μέλη της ΕΕ, συνάντηση Υπ. Εξ. Ελλάδας – Σερβίας, μνημόνιο διμερούς στρατηγικού πλαισίου με τη Βρετανία, που περιλαμβάνει και τις περιοχές των Δυτικών Βαλκανίων), ενώ -σε συνεννόηση με τους Αμερικανούς- απεργάζεται διάφορα σχέδια παραπέρα αναβάθμισης των σχέσεων με το ΝΑΤΟικό προτεκτοράτο (Κόσσοβο), μέχρι και του σημείου αναγνώρισης.

Από την άλλη, μπροστά στα προβλήματα που μπορεί να προκύψουν από τις εξελίξεις στη Βόρεια Μακεδονία, αναγκάζεται να υπερασπισθεί τη Συμφωνία των Πρεσπών, με την οποία ουσιαστικά συμφωνεί, ανεξάρτητα αν προεκλογικά την αντιπολιτεύθηκε. («Pacta sunt servanda – οι Συμφωνίες πρέπει να τηρούνται, ανεξαρτήτως κυβερνήσεων. Είναι σαφές ότι τα κράτη έχουν συνέχεια και δεσμεύονται, στο πλαίσιο της παρουσίας και της συνέχειας αυτής, από τις Συμφωνίες που έχουν υπογράψει»). Την ίδια αγωνία της κόμματός του για τη διαχείριση της ενταξιακής πορείας των Δυτικών Βαλκανίων εξέφρασε και ο βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ Γ. Μπουρνούς.

Εκείνο που προκύπτει από τις εξελίξεις αυτές είναι οι κίνδυνοι που εγκυμονούν για το λαό μας και για τους λαούς της περιοχής και η απειλή μιας πιο γενικευμένης ανάφλεξης, ειδικά αν προχωρήσουν τα σχέδια για αλλαγές συνόρων που διακινούνται από διάφορες πλευρές. Και το καθήκον που απορρέει είναι η ανάπτυξη ενός κινήματος ενάντια στον πόλεμο, στον ιμπεριαλισμό και στα ντόπια στηρίγματά τους, για την εθνική ανεξαρτησία, για την ειρήνη, τη φιλία και την αλληλεγγύη των λαών.

πηγή: Λαϊκός Δρόμος