Παναγιώτης Αργυράκης, μέλος της ΚΕ του Μ-Λ ΚΚΕ

Με μια ανακοίνωση το ΚΚΕ (μ-λ), στις 22 Μάρτη, τοποθετείται πάνω στο ζήτημα της επιστράτευσης των 206 ιδιωτών γιατρών και προβάλλει τη γενική του θέση και τα αιτήματα πάλης για το ζήτημα της υγείας του λαού που έχει προσλάβει σήμερα δραματικές διαστάσεις.

Ένα χρόνο μετά το μεγάλο αγώνα που δίνει το ιατρονοσηλευτικό προσωπικό του δημόσιου συστήματος υγείας, κόντρα στην πολιτική εγκατάλειψης και διάλυσης του ΕΣΥ από την κυβέρνηση Μητσοτάκη, με ένα ιδιωτικό τομέα κλινικαρχών άφαντο και ανύπαρκτο σε ό,τι αφορά την πανδημία και χρυσοπληρωμένο από την κυβέρνηση για τις όποιες υπηρεσίες προσφέρει, οι σύντροφοι του ΚΚΕ (μ-λ) αρνούνται να βγάλουν συμπεράσματα από όλη την εμπειρία του τελευταίου χρόνου και εξακολουθούν και στην τελευταία τους ανακοίνωση να κάνουν λόγο για : «Ίση, πλήρη, δωρεάν περίθαλψη για όλο το λαό. Άμεση δωρεάν κάλυψη όλων των υγειονομικών αναγκών του πληθυσμού σε διάγνωση, νοσηλεία και θεραπεία», χωρίς να θέτουν το αίτημα για δημόσιο δωρεάν σύστημα υγείας. Με βάση αυτή τη θέση τους προκύπτει ότι το λαϊκό κίνημα  δεν πρέπει να προβάλλει το αίτημα για δημόσιο δωρεάν σύστημα υγείας αλλά μόνο για δωρεάν υγεία. Και πρέπει να κρατάει ίσες αποστάσεις ανάμεσα στο δημόσιο και το ιδιωτικό.

Πρόκειται για μια σοβαρά λαθεμένη άποψη που αμφισβητεί την ανάγκη της υπεράσπισης του δημόσιου συστήματος υγείας. Εξισώνοντάς το με τον ιδιωτικό τομέα υγείας θεωρούν ότι είναι αρκετή η διεκδίκηση της δωρεάν υγείας (σκέτα, είναι αδιάφορο αν είναι δημόσια ή ιδιωτική). Παραβλέπουν πως το δημόσιο σύστημα υγείας αποτελεί μια πολύτιμη κατάκτηση μεγάλων και πολύχρονων εργατολαϊκών αγώνων που χτυπήθηκε και απαξιώθηκε δραματικά τα τελευταία χρόνια, από όλες τις κυβερνήσεις σε όλο τον κόσμο, οι οποίες άσκησαν μια ακραία αντιλαϊκή πολιτική ασύδοτης εμπορευματοποίησης και ιδιωτικοποίησης των υπηρεσιών υγείας. Μη μπορώντας, επιπλέον, να αξιολογήσουν πως (ναι, στις συνθήκες του καπιταλισμού) πολύ περισσότερο στις σημερινές δραματικές, μόνο ένα καθολικό δημόσιο σύστημα υγείας μπορεί να ανταποκριθεί, στοιχειωδώς, στις λαϊκές ανάγκες.

Δημόσιο ή ιδιωτικό. Είναι το ίδιο; Και τι σημαίνουν οι ίσες αποστάσεις;

Το κράτος πρόνοιας αποτελεί μια σοβαρή κατάκτηση του εργατικού, του λαϊκού, του κομμουνιστικού κινήματος, σε κάθε χώρα και παγκόσμια. Μια μεγάλη κατάκτηση, μια μεγάλη νίκη των λαών. Ταυτόχρονα, ήταν μια μεγάλη υποχώρηση και ήττα των αστών. Ένα «ξένο σώμα» για το καπιταλιστικό σύστημα. Γι’ αυτό λυσσομανούν οι απανταχού κεφαλαιοκράτες, με κύριους εκφραστές τους νεοφιλελεύθερους και λοιπούς «εκσυγχρονιστές», να το κατεδαφίσουν. Με μια πολύχρονη, καταιγιστική προπαγάνδα κατασυκοφαντούν κάθε τι δημόσιο και τους δημόσιους υπαλλήλους συλλήβδην, ενώ ταυτόχρονα αποθεώνουν κάθε τι ιδιωτικό. Απαξιώνουν τη δημόσια υγεία και παιδεία, υπονομεύουν και ερειπώνουν ό,τι διαθέτει κοινωνικό πρόσημο. Και διαμορφώνουν τις προϋποθέσεις για την πιο εκτεταμένη, ασύδοτη και ανεξέλεγκτη δράση του κεφαλαίου. Ανεξάρτητα αν αυτή τη στιγμή -με γελοίο και υποκριτικό τρόπο- ο Μητσοτάκης χτυπά στην πλάτη το δημόσιο προσωπικό των νοσοκομείων, όλους αυτούς που λοιδορούσαν, έφτυναν και τους έβγαζαν σε διαθεσιμότητα.

Η λαϊκή απαίτηση για δημόσια υγεία ταυτίζεται και προϋποθέτει το «δωρεάν». Η Υγεία αποτελεί βασικό κοινωνικό αγαθό. Κανένας δεν πρέπει να επιτρέπεται να αποκλείεται από την περίθαλψη. Και το κράτος -το καπιταλιστικό κράτος- πρέπει να την παρέχει σε όλους τους πολίτες του, ασφαλισμένους και ανασφάλιστους. Αυτό ήταν -και είναι- βασική διεκδίκηση των λαϊκών κινημάτων, όπου γης. Και είναι, πραγματικά, ακατανόητο να είναι αδιάφορο για το λαό το αν θα διεκδικεί ένα καθολικό, δωρεάν, δημόσιο σύστημα υγείας ή θα είναι έρμαιο των αρπακτικών του ιδιωτικού τομέα. Γιατί το ιδιωτικό υπάρχει και δεν χρειάζονται αποδείξεις για το πώς λειτουργεί.

Δεν απορρέει από όλα αυτά πως το λαϊκό κίνημα πρέπει να υπερασπιστεί τις κατακτήσεις του ; Πως πρέπει να βάλει φρένο στην επίθεση των νεοφιλελεύθερων δυνάμεων; Τι σημαίνουν οι ίσες αποστάσεις από το δημόσιο και το ιδιωτικό, ακόμη και τώρα με όσα συμβαίνουν μπροστά στα μάτια μας; Σημαίνουν όλα αυτά, στην πραγματικότητα, υπόκλιση και σύμπλευση με την κυρίαρχη πίεση. Παραχώρηση εδάφους στην ξέφρενη αντιλαϊκή προπαγάνδα με αποτέλεσμα, να περνούν ευκολότερα οι σχεδιασμοί για εμπορευματοποίηση και ιδιωτικοποίηση των υπηρεσιών υγείας, για νέες, μεγαλύτερες περικοπές των κοινωνικών δαπανών, για υποβάθμιση της δημόσιας παιδείας υπέρ πάντα της ιδιωτικής, για ιδιωτικά πανεπιστήμια κ.ά.  

Δηλαδή τον επιβάτη δεν τον ενδιαφέρει αν τα μέσα μεταφοράς είναι δημόσια ή ιδιωτικά; Τον πολίτη αν τα μουσεία και οι αρχαιολογικοί χώροι ανήκουν στο κράτος (το καπιταλιστικό πάντα) ή σε ιδιώτες; Το μαθητή, το φοιτητή, το γονιό αν τα εκπαιδευτικά ιδρύματα είναι δημόσια ή όχι; Και γιατί, τότε, οι σύντροφοι δεν προβάλλουν το αίτημα για δωρεάν πρόσβαση και στην ιδιωτική παιδεία; Γιατί εκεί το δημόσιο και το ιδιωτικό δεν είναι αδιάφορο;

Ωστόσο, πέρα από την άρνηση των συντρόφων να θέσουν χωρίς περιστροφές το ζήτημα της υπεράσπισης του δημόσιου συστήματος υγείας, εντύπωση προκαλεί και ο τρόπος που τοποθετούνται στο ζήτημα της επίταξης των 206 ιδιωτών γιατρών. Δεν γίνεται καμιά αναφορά στον αντιδημοκρατικό χαρακτήρα της επιστράτευσης των αυτοαπασχολούμενων γιατρών, που είναι και το πιο βασικό. Απλώς κριτικάρουν με ήπιο τρόπο την κυβέρνηση για την απόφαση αυτή, γράφοντας στην ανακοίνωσή τους: «Κάνουν μια τρύπα στο νερό, γιατί μπαλώνουν ένα κενό στα δημόσια νοσοκομεία και δημιουργούν μια μεγαλύτερη τρύπα στην πρωτοβάθμια περίθαλψη (206 οικογενειακοί γιατροί του ΕΟΠΥΥ καλύπτουν γύρω στους 350.000 ασφαλισμένους το μήνα)».

Αυτή είναι η βασική τους τοποθέτηση για την επίταξη των ιδιωτών γιατρών -κάτι που υποδηλώνει σύγχυση και θολούρα. Μια τέτοια τοποθέτηση φαίνεται περισσότερο να εξωραΐζει το ρόλο των ιδιωτών γιατρών για τη «μεγάλη τρύπα που αφήνουν στην πρωτοβάθμια περίθαλψη» και λιγότερο ή καθόλου να καταγγέλλει την αυταρχική κυβερνητική απόφαση για το ζήτημα.

Μεγαλύτερη εντύπωση όμως προκαλεί ότι οι σύντροφοι στην ανακοίνωσή τους δεν γράφουν λέξη για την επίταξη των ιδιωτικών κλινικών, ένα ζήτημα που έχει ανοίξει με ένταση μέσα στην κοινωνία και ασκείται μεγάλη πίεση στην κυβέρνηση να εξαναγκαστεί να επιτάξει όχι 206 γιατρούς αυτοαπασχολούμενους που είναι ο τελευταίος τροχός της αμάξης, αλλά τις μεγάλες δομές των κλινικαρχών που θησαυρίζουν ασύδοτοι και ανεξέλεγκτοι. Θεωρούν ότι είναι λάθος το αίτημα για την επίταξη των ιδιωτικών κλινικών και γι’ αυτό αρνούνται να το θέσουν; Μια τέτοια στάση, που αρνείται να θέσει το αίτημα της επίταξης των ιδιωτικών κλινικών -όπως και αν ιδωθεί και ανεξάρτητα από προθέσεις- ποιον εξυπηρετεί αλήθεια στις σημερινές συνθήκες; Δεν βοηθά την κυβέρνηση να ξεφεύγει από την πίεση που της ασκεί η κοινωνία και να αφήνει έτσι άθικτους τους κλινικάρχες;

Το αίτημα της υπεράσπισης της δημόσιας δωρεάν υγείας και της παραπέρα ισχυροποίησης του δημόσιου τομέα υγείας εκφράζει τις ανάγκες και τους πόθους όλου του λαού, ιδιαίτερα σε στιγμές σαν τη σημερινή. Είναι αίτημα που συνενώνει υγειονομικούς και λαϊκές δυνάμεις, σε πανεθνική κλίμακα, και διευκολύνει  την προοπτική ανάπτυξης μαζικών αγώνων.

Ο ρόλος των κομμουνιστών είναι να πρωτοστατήσουν σε αυτούς τους αγώνες. Για την απόσπαση κατακτήσεων που μόνο η ταξική πάλη μπορεί να αποφασίσει το μέγεθος και το εύρος τους και όχι μονόπλευρα και μοιρολατρικά ο καπιταλισμός. Ταυτόχρονα, ο ρόλος μιας κομμουνιστικής οργάνωσης είναι να καταδείξει ότι το αίτημα της δημόσιας δωρεάν υγείας, όπως και της δημόσιας δωρεάν παιδείας, όπως και άλλα αιτήματα, δεν πρόκειται ποτέ σε κανένα αστικό σύστημα διαχείρισης να ικανοποιηθούν πλήρως. Και αν και όποτε κερδηθούν κατακτήσεις κάτω από την πίεση του κινήματος, αυτές έχουν ταβάνι, είναι προσωρινές, γίνονται με ελλείψεις και στρεβλώσεις, και μόνο στο σοσιαλισμό μπορούν να μπουν οι βάσεις και να διαμορφωθούν οι προϋποθέσεις για μια πλήρη ικανοποίηση των μεγάλων αιτημάτων του λαού, που ανάμεσά τους βρίσκεται και το αίτημα για δημόσια δωρεάν υγεία.

Παναγιώτης Αργυράκης, μέλος της ΚΕ του Μ-Λ ΚΚΕ